რა ბარიერებს აწყდებიან ქვიარ ადამიანები დასაქმებისას — თემიდა HR კონგრესზე

თემიდა

საქართველოში პირველი HR კონგრესი გაიმართა, რომელშიც ქვიარ ასოციაცია თემიდაც მონაწილეობდა. ორგანიზაციამ დამსწრეებს გაუზიარა ინფორმაცია იმ გამოწვევების შესახებ, რაც ქვიარ ადამიანებს სამუშაოს ძიებისას და დასაქმების ადგილზე აქვთ. კონგრესის მთავარი თემა იყო ადამიანები ბიზნეს სტრატეგიის ცენტრში, როგორც პასუხი ტალანტების გამოწვევაზე. ღონისძიებას მსხვილი ბიზნესების, საჯარო, კერძო და არასამთავრობო სექტორის, დონორი ორგანიზაციებისა და მედიის წარმომადგენლები ესწრებოდნენ. პირველ დეკემბერს გამართული კონგრესის ორგანიზატორი HR პროფესიონალთა ასოციაცია იყო.

კონგრესი მიზნად ისახავდა ბიზნესებისა და დასაქმების ხელშეწყობის მიმართულებით, შრომით უფლებებზე მომუშავე ორგანიზაციების ერთ სივრცეში შეკრებას,  ახალგაზრდა დასაქმების მაძიებლების მოზიდვისა და შენარჩუნების გამოწვევებზე საუბარს. ასევე, დასაქმების ადგილზე მრავალფეროვნების, თანასწორობისა და ინკლუზიის საკითხებზე მსჯელობასა და გლობალური ტენდენციების განხილვას.

თემიდას გუნდი მონაწილეობდა გამოფენაში, რომელიც კონგრესის სივრცეში პანელური დისკუსიების პარალელურად იმართებოდა. ამასთან, ორგანიზაციის სპიკერმა, პოლო ქებაძემ მონაწილეობა მიიღო პანელურ დისკუსიაში — Gen Z პანელი | ახალი ტალღა.

HR პროფესიონალთა ასოციაციის დირექტორმა, სალომე ღაჭავამ პალიტრანიუსთან საუბრისას აღნიშნა, რომ თაობა Z პანელის მონაწილეების გამოცდილებებმა დამსწრე აუდიტორიას აჩვენა, რამდენად შეიძლება გაადვილდეს ტალანტების მოზიდვა და შენარჩუნება, თუ ბიზნესები მარტივი ძალისხმევას გასწევენ.

“ახალგაზრდებს განსხვავებული გამოცდილებები აქვთ, შშმ პირებს სხვა გამოწვევები აქვთ, სექსუალურ უმცირესობებს — სხვა. ერთი შეხედვით სრულიად მარტივ რაღაცებში შეიძლება ისეთი ბარიერები ჰქონდეთ, რომ ვერ ახერხებდნენ ხანგრძლივად ან საერთოდ შესვლას კორპორაციებში, დასაქმებას. თუ მარტივ რაღაცებს გადავაწყობთ, შეიძლება ძალიან გაადვილდეს, როგორც მათი მოზიდვა, ისე შენარჩუნება”.

პოლომ დამსწრეებთან განაცხადა, რომ ზოგჯერ ტრანსგენდერი ადამიანისთვის სასურველი სახელით მიმართვა, თუ თანამშრომლის სამკერდე ნიშანზე მისი დატანა, შეიძლება მნიშვნელოვანი ცვლილება იყოს.

“არ მგონია, დამსაქმებლისთვის ერთი სახელის ნაცვლად მეორეს დაბეჭდვა დიდი პრობლემა იყოს. ეს საქმეს არ გააფუჭებს, პირიქით, გაზრდის დასაქმებულის კომფორტს და შესაბამისად, სამუშაოს შესრულების ხარისხიც ბევრად მაღალი იქნება”.

პოლო ქებაძის თქმით, პირადობაში არსებული სახელის ნაცვლად მისთვის სასურველის გამოყენების გამო, სამუშაოს ძიებისას პრობლემა პირადადაც გამოუცდია.

“ერთ-ერთი ვაკანსიით დავინტერესდი. მივედი გასაუბრებაზე, გავაცანი ჩემი გენდერული იდენტობა და ჩემთვის სასურველი სახელი. შემპირდნენ, რომ სამკერდე ნიშანზე დატანილი იქნებოდა სახელი პოლო და გენდერული იდენტობის გამო არანაირი პრობლემა არ შემექმნებოდა. რამდენიმე დღეში დამირეკეს, მომმართეს პირადობაში არსებული სახელით და მითხრეს, რომ სამკერდე ნიშანზე სახელ პოლოს დატანას ვეღარ ახერხებდნენ, რადგან აუცილებლად ოფიციალური სახელი უნდა ყოფილიყო”, — განაცხადა პოლომ. მისი თქმით, რეალური მიზეზი ის იყო, რომ მათი სხვა არა-ტრანსგენდერი ადამიანის აყვანა ამჯობინეს, რათა “ბევრი არ ეწვალათ”.

“თანამშრომლობაზე უარი მე თვითონ განვაცხადე. ეს იყო უმცირესი, რისი შემოთავაზებაც შეეძლოთ, მაგრამ უბრალოდ თავი არ შეიწუხეს. მათ დაკარგეს კადრი, რომელსაც კვლევითი საქმიანობის საკმაო გამოცდილება ჰქონდა”.

პოლო ქებაძემ დისკუსიისას აღნიშნა, რომ დასაქმებასთან ერთად, სამსახურში ანტიდისკრიმინაციული გარემოს შექმნა არანაკლებ მნიშვნელოვანია.

“ზოგ ტრანსგენდერ ადამიანს უწევს საკმაოდ დაბალ ხელფასზე მუშაობა ან სექს სამუშაოში ჩართვა იმის გამო, რომ სხვა მაღალანაზღაურებად სამსახურებში არ იღებენ. არ იღებენ არა იმიტომ, რომ არაკვალიფიციურები არიან, არამედ იმიტომ, რომ მათი ვიზუალური რეპრეზენტაცია ეწინააღმდეგება საზოგადოებაში არსებულ ნორმებს. დამსაქმებელს კი ურჩევნია, რომ თავი აარიდოს ასეთი კადრის დასაქმებას”, — განაცხადა პოლომ და აღნიშნა, რომ იმ შემთხვევებშიც კი, როცა ტრანსგენდერ ადამიანებს ასაქმებენ, დამსაქმებლები ნაკლებად ზრუნავენ, სამუშაო სივრცეში ანტიდისკრიმინაციული გარემოს შექმნაზე — "სამუშაო ადგილას დისკრიმინაცია კანონით დაუშვებელია, თუმცა მხოლოდ კანონის არსებობა სიტუაციის დასარეგულირებლად, პრობლემების აღმოსაფხვრელად საკმარისი არ არის”.

პოლოს თქმით, საზოგადოებრივი განწყობებიდან გამომდინარე, სამუშაო ადგილზე იდეალური მდგომარეობა შესაძლოა არ იყოს, თუმცა დამსაქმებელი პრობლემის მაქსიმალურად აღმოფხვრაზე უნდა ზრუნავდეს, რადგან ნაკლებად დაძაბული, მეტად მიმღებელი გარემო პროდუქტიულობაზე დადებითად აისახება.

“თუ სამსახურში თავს კომფორტულად ვერ გრძნობ, მუდმივად შიშისა და სტრესის ქვეშ იმყოფები, დამეთანხმებით, რომ სამუშაოს შესრულების ხარისხი იქნება მკვეთრად დაბალი. ამიტომ საჭიროა, რომ თანამშრომლებს ჩაუტარდეთ ტრენინგები, ჰქონდეთ უშუალო კავშირი HR-ებთან, უნდა ენდობოდნენ მას და ჰქონდეთ საჩივრის / პრობლემის დაფიქსირების საშუალება… სამწუხაროდ, HR-ებს დღეს შეთავსებული აქვთ ბევრი ისეთი საქმე, რაც პირდაპირ კავშირში არ არის მათ პროფესიასთან და ამის გამო ნაკლები დრო რჩებათ, რომ ყურადღება მიაქციონ თანამშრომელთა პროდუქტიულობის ხარისხსა და ემოციურ მდგომარეობას”.
თემიდა

თემიდას გამგეობის თავმჯდომარის თქმით, ორგანიზაციამ დასაქმების მიმართულებით მუშაობა რამდენიმე თვეა დაიწყო, რითაც ცდილობენ, რომ “ჩაკეტილი წრე” გაარღვიონ.

“ჩვენს საზოგადოებაში ჯერ კიდევ მაღალია ქვიარი, განსაკუთრებით ტრანსგენდერი ადამიანების სოციალური და ეკონომიკური ექსკლუზია [გარიყვა, გამორჩევა]. წინასწარგანწყობები განდევნის კონკრეტულ ჯგუფების დასაქმების სხვადასხვა სექტორიდან. დასაქმების ბაზარი ტალანტებს კარგავს, ქვეყანა კი მოქალაქეებს”.

თემიდას გამგეობის თავმჯდომარე ამბობს,  რომ თემის წევრებისთვის კარიერულ და დასაქმების კონსულტაციებს ატარებენ, მათ გადამზადებასა და ახალი უნარ-ჩვევების შეძენას უწყობენ ხელს. ამასთან, ბიზნესებს ინკლუზიური, გენდერულად აფირმაციული სამუშაო ადგილების შექმნაში ეხმარებიან, სადაც ყველა თანამშრომელი დაფასებულად და რეალიზებულად იგრძნობს თავს.

“გვაქვს ტრენინგები და სამუშაო შეხვედრები ბიზნესებისთვის, ვეხმარებით კომპანიებსა და ორგანიზაციებს ეთიკის კოდექსში, შინაგანაწესსა და სხვა შრომის ორგანიზების დოკუმენტებში ასახონ ანტიდისკრიმინაციული პოლიტიკა. ფორუმში მონაწილეობის კიდევ ერთი მიზანია, აღვადგინოთ და გავაძლიეროთ ხიდები დასაქმებისა და უნარების სახელმწიფო უწყებებთან. ამ ყველაფერში გვეხმარება და მხარს გვიჭერს გაეროს განვითარების პროგრამა და ნორვეგია”, — აღნიშნა თემიდას გამგეობის თავმჯდომარემ.

თემიდაში, სხვა სერვისებთან ერთად, შეგიძლიათ ისარგებლოთ დასაქმების კონსულტანტისა და იურიდიული დახმარების სერვისით.

რა სერვისები აქვს ქვიარებისთვის თემიდას