ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) კვლევის მიხედვით, საქართველოს ხელისუფლება, რომელიც აქტიურადაა დაკავებული არასამთავრობო და მედია ორგანიზაციების „გამჭვირვალობის“ კვლევით, გამჭვირვალობის მინიმალურ სტანდარტებს თავად ვერ უზრუნველყოფს.
IDFI-მ გამოიკვლია, რამდენად გამჭვირვალე იყო სახელმწიფო უწყებების ვებ-გვერდებზე კანონით სავალდებულო გამოსაქვეყნებელი ინფორმაცია. ცნობისთვის, 2013 წლიდან საქართველოს საჯარო დაწესებულებებს საჯარო ინფორმაციის პროაქტიული გამოქვეყნების ვალდებულება გაუჩნდათ — მთავრობის დადგენილებით, განისაზღვრა იმ მინიმალური სავალდებულო საჯარო ინფორმაციის ჩამონათვალი, რომელიც სახელმწიფო უწყებებმა საკუთარ ვებ-გვერდებზე უნდა გამოქვეყნონ.
IDFI-მ მონიტორინგი ჩაუტარა 14 ცენტრალური საჯარო დაწესებულების (პარლამენტი, მთავრობის ადმინისტრაცია და სამინისტროები) ვებ-გვერდს და შეაფასა გამოსაქვეყნებლად სავალდებულო საჯარო ინფორმაციის 7 კატეგორია, 2024 წლის პირველი კვარტალის კვარტალურად გამოსაქვეყნებელი და 2023 წლის წლიურად გამოსაქვეყნებელი ინფორმაციის შემთხვევაში.
როგორც მონიტორინგით დადგინდა, არცერთ სახელმწიფო უწყებას არ აქვს გამოქვეყნებული სრულყოფილი და განახლებული ინფორმაცია 7-ივე კატეგორიის მიხედვით. მაგალითად:
- უწყებების 71%-ს გამოქვეყნებული არ აქვს 2023 წელს მიღებული და გაცემული გრანტების შესახებ სრულყოფილი ინფორმაცია;
- უწყებების 65%-ს სრულყოფილად გამოქვეყნებული არ აქვს 2024 წლის პირველ კვარტალში სარეზერვო ფონდებიდან მიღებული დაფინანსება და 2023 წლის საქმიანობის წლიური ანგარიშები;
- აღსანიშნავია საქართველოს მთავრობის ადმინისტრაცია, რომელიც 2014 წლიდან არ ასრულებს საქართველოს მთავრობის დადგენილებითვე განსაზღვრულ ვალდებულებებს და არ აქვეყნებს ფინანსურ ინფორმაციას;
- ასევე აღსანიშნავია კულტურისა და სპორტის სამინისტრო, რომელსაც უკვე 3 წელზე მეტია, არ აქვს საკუთარი ვებ-გვერდი.
IDFI-ს კვლევების მიხედვით, საჯარო დაწესებულებები ინფორმაციის პროაქტიული გამოქვეყნების სტანდარტის დამკვიდრების საწყის ეტაპზე უფრო მაღალი პასუხისმგებლობით ასრულებდნენ დაკისრებულ ვალდებულებებს, ვიდრე ბოლო წლებში. 2014 წელს საჯარო დაწესებულებების ინფორმაციის პროაქტიული გამოქვეყნების საერთო მაჩვენებელი 71%-ს შეადგენდა, ხოლო 2019-2023 წლებში 50-60%-ს შორის მერყეობდა.
შეგახსენებთ, რომ 15 ივლისს „ქართულმა ოცნებამ“ გამოაქვეყნა არასამთავრობო და მედია ორგანიზაციების გამჭვირვალეობის საბაზისო კვლევა, რომელშიც შეფასებული იყო რუსული კანონის საწინააღმდეგო განცხადებაზე ხელმომწერი 474 ქართული არასამთავრობო და მედია ორგანიზაციის გამჭვირვალობა შვიდი სხვადასხვა კრიტერიუმის მიხედვით. ამ კრიტერიუმებს შორის იყო, ჰქონდა თუ არა ორგანიზაციას ვებ-გვერდი და იყო თუ არა ამ ვებ-გვერდზე განთავსებული დონორის დასახელება/ლოგო, პროექტების დასახელება, გრანტების ოდენობა, პროექტების/გრანტების ვადა, წლიური ანგარიში და ინფორმაცია ორგანიზაციის გუნდის შესახებ.
IDFI-ს შეფასებით, ამ კვლევის რეალური მიზანი საქართველოს ხელისუფლების მიერ რუსული კანონის საჭიროებაზე პროპაგანდის გაძლიერება იყო და არა — ამ არასამთავრობო ორგანიზაციების პროაქტიული გამჭვირვალობის შეფასება.