ტატო კოტეტიშვილის სადებიუტო სრულმეტრაჟიანი ფილმის — “წმინდა ელექტროენერგია” პრემიერა შარშან ქუთაისის კინოფესტივალზე გაიმართა, ახლახან კი თბილისური პრემიერაც მოეწყო. დღეიდან, 10 ივლისიდან კი ფილმის ნახვას ფართო აუდიტორიაც შეძლებს. ფილმში მთავარ როლებს ნიკოლო ღვინიაშვილი (იგივე ბარტი) და ნიკა გონგაძე ასრულებენ, მაგრამ მათთან ერთად ვხვდებით მრავალ პერსონაჟს, რომლებიც თბილისის ცენტრის მიღმა არსებულ გამოცდილებებს, მრავალფეროვნებასა და ყოველდღიური წვრილმანების სილამაზეს გვანახებენ.
ნიკოლო ღვინიაშვილისთვის, ისევე, როგორც ფილმის ყველა სხვა გმირისთვის, ეს პირველი კინო გამოცდილება იყო. დოკუმენტურისა და მხატვრულის ზღვარზე გადაღებული ფილმი სწორედ ამ ადამიანების თითქმის სრულად რეალურ გამოცდილებებს გვიჩვენებს.
ნიკოლო ღვიანიაშვილს, რომელიც ტრანს აქტივისტია და ამ დროისთვის ბელგიაში ცხოვრობს, პირველ სამსახიობო გამოცდილებასა და დაგეგმილი სახალხო პრემიერის თანამდევ ემოციებზე ვესაუბრეთ.
— როგორია საქართველოში დაგეგმილი ჩვენებების თანმდევი ემოციები?
— ყველაზე მეტად ქართველების რეაქციას ველოდებოდი. ქართული ფილმია, საქართველოში გადაღებული. ინგლისური დიდად არ ვიცი, მაგრამ სარაევოში როცა უჩვენეს, დარბაზიდან ვუყურე და თარგმანში საქართველოსთვის დამახასიათებელი ბევრი დეტალი დაიკარგა. უცხოელი მაყურებლის ემოცია ვიცი და ძალიან მოსწონთ. აეროპორტში გამოგველაპარაკა ერთი, ვნახე და ძალიან მომეწონაო. ფართო აუდიტორია ნახავს და ველოდები გამოხმაურებას, რას მომწერენ. პირველადი გამოხმაურებაც კარგი იყო.
ჩემთვის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ის, როგორ დაინახავენ ტრანს საკითხებს, რაც ზოლად გასდევს ამ ფილმს. თითქოს ჩემს გულში იჯდაო, ტატომ ზუსტად ისე ჩასვა ტრანს თემა. ერთ-ერთ გულშემატკივარს ზუსტად ეს მივწერე, რომ მთელი ცხოვრება ვიბრძვი არა უმცირესობის მეტი უფლებებისთვის ან პრივილეგიებისთვის, როგორც ეს ზოგიერთებს ჰგონიათ, არამედ თანასწორობისთვის, და ტატოს ძალიან კარგად აქვს ნაჩვენები ტრანს ადამიანის ცხოვრებისეული გამოცდილება. ტატომ შეძლო, რომ ძალიან ადამიანურად, ბუნებრივად ეჩვენებინა საკითხი.
— მეც შევნიშნე, რომ ტრანს იდენტობა ფილმის მთავარი აქცენტი კი არ არის, ბუნებრივად, როგორც ერთ-ერთი ასპექტი, შემოდის ბევრ სხვა თემასთან ერთად…
— ზუსტად ეგ მომწონს, რომ ტრანს გამოცდილებას თუ ჰეტერო პერსონაჟის გამოცდილებას, ფილმის სხვა არაერთი გმირის ამბავს, თანასწორად აჩვენებს. საერთო გასაჭირი, ტკივილები გვაქვს, ერთნაირად გვიყვარს და გვიხარია განურჩევლად. სიყვარულზეა რეალურად ეს ფილმი.
— რა გაერთიანებთ და რა განგასხვავებთ პერსონაჟისგან, რომელსაც ეკრანზე ვხედავთ?
— ფაქტობრივად, არ ვთამაშობ, მართლა ეგეთი ვარ. როცა ტატომ ფილმში გადაღება შემომთავაზა, მითხრა, ორი წელია მსახიობს ვეძებ ამ როლზეო და ეგ ვუთხარი, რად გინდოდა ამდენ ხანს ძებნა, აქ არ ვარ-მეთქი?! ტატომ დაინახა, რომ მე ვიყავი ის გმირი, რომელიც მას სჭირდებოდა. არ ვთამაშობ ფაქტობრივად, თუ არ ჩავთვლით ერთ-ორ მცირე მომენტს.
ვერ ვამბობ, რომ სრულად მხატვრულია, რადგან ჩემთვის დოკუმენტურიც არის, რეალურ გამოცდილებაზეც ჰყვება. რეალურადაც არიან ადამიანები, რომლებიც არაფორმალურად ვიშვილე და ყურადღებას ვაქცევდი, სანამ დაოჯახდებოდნენ. ახლაც არიან თემში ადამიანები, რომლებიც შვილებივით არიან.
ბევრი საერთო მაქვს, მოკლედ, ჩხირკედელაობაც მომწონს, გადაყრილი ნივთებისგან რაღაც ახლის შექმნა. ერთ-ერთ გადაცემაში უჩვენეს კიდეც, რას ვაკეთებდი ნაპოვნი საბურავებით. მაგიტომ არის ჩემთვის დოკუმენტური — ვარ ეგეთი, როგორიც ფილმში.
— ამის მიუხედავად, სრულიად ახალი გამოცდილება იყო. შიში არ გქონიათ? როგორი იყო ფილმზე მუშაობის დაწყება?
— საერთოდ არ გამჭირვებია არაფერი. დადებითმა გამოხმაურებამ დამაფიქრა, რა იყო მიზეზი და ეს არის რეჟისორის ფაქტორი. ტატო გვეუბნებოდა, რომ ვყოფილიყავით მაქსიმალურად ბუნებრივები. რაღაც სცენას რომ ვდგამდით, გვეუბნებოდა, მოიქეცით ისე, როგორც რეალურად მოიქცეოდითო. ზოგ შემთხვევაში სწორედ ასეთი კადრები მოხვდა ფილმში. მთავარი იყო ის თავისუფლება, რაც რეჟისორმა მოგვცა. ფილმის წამატების ერთ-ერთი მიზეზიც ეგ არის — იყო რაღაც ჩარჩო და მაგის იქეთ თავისუფლები ვიყავით.
— რამდენად მარტივი იყო სხვა მსახიობებთან შეთამაშება?
— მანდ არავინ არ არის პროფესიონალი მსახიობი, ყველა პირველად თამაშობს. გადაღებების პერიოდი ძალიან კარგად მახსენდება. მიუხედავად იმისა, რომ ჯოჯოხეთური სიცხე იყო, ჯართის აგროვების სცენებს ვიღებდით და ამდენი გახურებული რკინა ზემოდან ემატებოდა, მაინც ძალიან სასიამოვნო იყო. თარგმანში შედარებით იკარგება ბოშა გოგოს საუბრის ნაწილიც. მნიშვნელოვანია მისი რეალური გამოცდილების გაზიარების ნაწილიც, რასაც მის თემზე ჰყვება.
ეს ფილმი ეხება საქართველოში არსებულ არაერთ პრობლმას, იქნება ეს ქართული სუფრა, სადაც ერთ წამში ერთმანეთს სცემენ და მერე ისევ ქეიფობენ თუ ტრანს საკითხები, ეთნიკური უმცირესობების პრობლემები, ბავშვობის ასაკში “დანიშვნა” თუ სხვა. მთავარი კი ისაა, როგორ ჰყვებიან პერსონაჟები ამ ამბებს. ვფიქრობ, თითოეული გმირი კარგად იყო შერჩეული.
— აღსანიშნავია ისიც, რომ თბილისი, რომელსაც ფილმში ვხედავთ, არაა მხოლოდ ცენტრი და მოპირკეთებული ნაწილი…
— 9 თვეა, რაც ბელგიაში ვარ და ტატოს უკვე ორჯერ ვთხოვე ფილმის ბმულის გამოგზავნა. ჩემთვის თბილისი არ არის რუსთაველი ან ელიტარული ხალხი, ჩემთვის თბილისი არის უბრალო ხალხი, თავისი უცნაურობებით, ყოველდღიურობით, გასაჭირით. აი, დები რომ არიან [ფილმში], რომლებიც სათამაშოებს აგროვებენ და მათთან რაღაცის საყიდლად მივდივარ და ის მეუბნება, რომ მაჩუქებს — ეს არის ქართული სიყვარული. ალბათ, შეამჩნევდი, რომ ახლაც სიყვარულით ვლაპარაკობ. შეუძლებელია ამ ფილმს უყურო და ქართველები არ შეგიყვარდეს.
— თუ იყო რაიმე ისეთი გამოხმაურება, რაც განსაკუთრებით გესიამოვნათ?
— როცა ფილმის გადაღებას ვიწყებდით, ერთ-ერთ ადამიანთან, რომელიც ჩვენთან ერთად მუშაობდა, სექსუალური ორიენტაციის საკითხზე ვიკამათე და გავბრაზდი. გავერიდე, რომ საქმე შეურაცხყოფამდე არ მისულიყო. ტატოს ვთხოვე, ამ ადამიანისთვის არაფერი ეთქვა. [გადაღების] პროცესი ცოტა გაჭიანურდა კიდეც, რადგან ზუსტად იმ პერიოდში მამაჩემი გარდაიცვალა. როცა უკვე მოვრჩით, აღვნიშნეთ ეს ამბავი და წამოსვლისას ეს ადამიანიც მანქანაში იყო. გადმოსვლისას ცოტა ხნით გამაჩერა, ხელი ჩამომართვა და ბოდიში მომიხადა, არავის ვიცნობდიო და თუ ვინმე დაიწყებს ლანძღვას, ვეტყვი, რომ გიცნობო. ჩემთვის ასეთი მომენტები ღირს მთელ ამბად.
— საუბრის დასასრულს რაიმეს თქმა ხომ არ გინდათ?
ძალიან მტკივა და მაწუხებს ის, რაც საქართველოში ხდება და მინდა, რომ დავბრუნდე — როგორც კი შესაძლებლობა მექნება, ასეც მოვიქცევი. ისეთები მესმის, ისეთებს ვხედავ, ადამიანები ერთმანეთს არ ინდობენ, ადამიანებს ციხეში სვამენ, სილის გარტყმისთვის აპატიმრებენ და ამ დროს მკვლელს და მოძალადეს გირაოთი უშვებენ. მინდა, ვუთხრა ამ ადამიანებს, რომ ნახონ კარგი ფილმები, თუნდაც ეს ფილმი, რომელიც არის ადამიანობაზე, სიყვარულზე, თბილისის, საერთოდ ქართული კულტურის მრავალფეროვნებაზე და, ამავდროულად იმაზე, რომ მაინც ერთი ქალაქის, ქვეყნის შვილები ვართ. არ აქვს მნიშვნელობა, ვინ ხარ. ვურჩევდი ყველას, რომ ნახონ ეს ფილმი, რომელიც სიყვარულზეა.