სექსუალობა ჩვენი იდენტობის ერთ-ერთი საკვანძო ნაწილია. სწორედ სექსუალობა განსაზღვრავს იმას, თუ როგორ ვგრძნობთ და განვიცდით ჩვენს რომანტიკულ და ეროტიკულ სურვილებს, ქმედებებს, ემოციებსა და იდენტობას. შესაბამისად, სექსუალობა ჩვენი თავის და ჩვენი ცხოვრებისეული გამოცდილებების ბევრ ასპექტს აერთიანებს, რის გამოც მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ მისი გააზრება, არამედ მიღებაც.
► ის, თუ ვინ ვართ, ვინ მოგვწონს და ვინ გვიყვარს — ჩვენი განუყოფელი ნაწილია. თუმცა, სექსუალობის კონტექსტში ზოგჯერ ამ სამი რამის მიღება ძალიან გვიჭირს.
ამ სტატიაში განვიხილავთ სექსუალობის სხვადასხვა კომპონენტს, მასზე მოქმედ ფაქტორებსა და იმას, თუ როგორ შეგვიძლია ვისწავლოთ საკუთარი სექსუალობის მიღება.
სექსუალობის კომპონენტები
ადამიანის სექსუალობა კომპლექსურია და ის რამდენიმე კომპონენტისგან შედგება, მათ შორისაა სექსუალური ორიენტაცია, ქცევები და პრეფერენციები. ის ასევე მოიცავს ემოციურ და რომანტიკულ კავშირებს.
სექსუალური ორიენტაცია
ალბათ, ტერმინი „სექსუალური ორიენტაცია“ უკვე გსმენიათ და გაქვთ ზოგადი წარმოდგენა, რას ნიშნავს ის. შესაძლოა, თქვენს წარმოდგენაში ადამიანები მხოლოდ ორ კატეგორიად იყოფოდნენ: ჰეტეროსექსუალი და გეი (იგივე „ჰომოსექსუალი“, რაც დღეს უკვე მოძველებული ტერმინია).
თუმცა, ადამიანის სექსუალური ორიენტაცია ბევრად უფრო მრავალფეროვანია. ის განსაზღვრავს ჩვენს იდენტობას, ჩვენს თემსა და იმ ოჯახებს, რომლებსაც თავად ვქმნით ცხოვრების განმავლობაში. სექსუალურ ორიენტაციებს შორისაა:
- ჰეტეროსექსუალი — ის, ვისაც მხოლოდ საპირისპირო სქესის/გენდერის ადამიანები იზიდავს სექსუალურად;
- გეი — კაცი, რომელსაც სექსუალური მიზიდულობა მხოლოდ კაცების მიმართ აქვს. თუმცა, დღეს ამ ტერმინით ხშირად აღნიშნავენ ზოგადად LGBTQ+ თემის წევრებსაც;
- ლესბოსელი — ქალი, რომელსაც სექსუალური მიზიდულობა მხოლოდ ქალების მიმართ აქვს;
- ბისექსუალი — ის, ვისაც რამდენიმე სქესის/გენდერის ადამიანები იზიდავს სექსუალურად;
- პანსექსუალი — ის, ვისაც ადამიანები იზიდავს განურჩევლად მათი სქესისა თუ გენდერისა;
- ასექსუალი — ის, ვისაც სხვების მიმართ სექსუალური მიზიდულობა ნაკლებად ან საერთოდ არ აქვს. ასექსუალობა სპექტრია და მასში სხვა სექსუალური ორიენტაციებიც შედის, მათ შორის დემისექსუალობა, გრეისექსუალობა და ა.შ.
► მნიშვნელოვანია, გვახსოვდეს, რომ სექსუალობა და სექსუალური ორიენტაცია ერთი და იგივე არ არის. სექსუალური ორიენტაცია ჩვენი სექსუალობის ნაწილია, თუმცა ჩვენი სექსუალობა ასევე მოიცავს ჩვენს ქცევებს, რომანტიკულ და ემოციურ სურვილებს, და ჩვენს იდენტობას. სექსუალური ორიენტაცია მხოლოდ სექსუალურ მიზიდულობას განსაზღვრავს.
სექსუალური ქცევები და პრეფერენციები
„სექსუალური ქცევა“ აღნიშნავს იმ განსხვავებულ ქცევებსა და აქტებს, რომლებიც სექსუალური კონტაქტის დროს სრულდება. ის შეიძლება მოიცავდეს მასტურბაციას, ორალურ სექსს და პენეტრაციულ („შემღწევ“) სექსს. სექსუალურ ქცევას შორისაა აბსტინენცია (სექსისგან თავშეკავება) და ცელიბატი (დაუქორწინებლობა რელიგიური მიზეზების გამო), მიუხედავად იმისა, რომ ორივე მათგანი სექსუალური აქტივობის არარსებობას აღნიშნავს.
ემოციური და რომანტიკული კავშირები
ჩვენს სექსუალობაში ასევე მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ემოციური და რომანტიკული კავშირები. ემოციური კავშირები შეიძლება რომანტიკული გრძნობების გაჩენის საფუძველი გახდეს, თუმცა ემოციური ინტიმურობა შეიძლება არარომანტიკულ ურთიერთობებშიც გაჩნდეს. შესაბამისად, მართალია, ემოციური კავშირები სექსუალობის ქოლგის ქვეშ ერთიანდება, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ჩვენ აუცილებლად სექსუალურად გვიზიდავს ის, ვისთანაც ემოციური გრძნობები გვაქვს.
ზოგ შემთხვევაში ეს ემოციები შეიძლება რომანტიკულ გრძნობებში გადაიზარდოს. რომანტიკული გრძნობები ბევრ სექსუალურ ურთიერთობაშია, თუმცა ზოგ შემთხვევაში სექსუალური ურთიერთობები არ მოიცავს რომანტიკულ გრძნობებს.
► რასაც არ უნდა გრძნობდეთ ურთიერთობაში — ემოციურ კავშირს, რომანტიკულ გრძნობებს თუ მხოლოდ სექსუალურ მიზიდულობას — ეს აბსოლუტურად ნორმალურია.
სექსუალობაზე მოქმედი ფაქტორები
ბიოლოგიური, კულტურული და სოციალური ფაქტორები — ყველა მათგანი ახდენს გავლენას ჩვენს სექსუალობაზე. მათ ემატება ჩვენი პირადი გამოცდილებები, რის გამოც ყველა ჩვენგანს უნიკალური სექსუალური ორიენტაცია, იდენტობა და ქცევები გვაქვს.
- როდესაც საუბარია იმ ბიოლოგიურ ფაქტორებზე, რომლებიც ჩვენი თავის სექსუალური თვითაღქმის ჩამოყალიბებაზეა პასუხისმგებელი, საკვანძო კომპონენტია ასაკი;
- გენდერული იდენტობა ყალიბდება ჯერ კიდევ გარდატეხის ასაკამდე, რის გამოც მას ადამიანის სექსუალურ თვითაღქმაზე უდიდესი გავლენა აქვს;
- ჩვენს სექსუალობაზე გავლენას ახდენს ასევე ჩვენი ოჯახის დინამიკა. აღზრდისას ოჯახში ჩვენ შეიძლება ვიხილოთ განსაზღვრული ემოციური და რომანტიკული კავშირები, რომლებიც ქვეცნობიერად ახდენს გავლენას ჩვენი სექსუალობის ჩამოყალიბებაზე;
- ჩვენს სექსუალობაზე გავლენას კულტურული ფაქტორებიც ახდენს. მაგალითად, რელიგიამ შეიძლება განსაზღვროს, როგორ ვქმნით კავშირებს სხვა ადამიანებთან, იქნება ეს სექსუალური თუ სხვა სახის.
- ჩვენი თავის აღქმაზე მნიშვნელოვანი გავლენა აქვს საზოგადოებრივ მოლოდინებსაც. ჰეტერონორმატიულობის მოლოდინებმა — ანუ იმ დაშვების, რომ ადამიანებს შორის ურთიერთობის „ნორმა“ ჰეტეროსექსუალობაა — შეიძლება ადამიანს ხელი შეუშალოს საკუთარი სექსუალობის აღმოჩენასა და მიღებაში, რაც შემდგომ შეიძლება თვითშეფასებაზეც აისახოს.
- თვითშეფასება და თვითაღქმა. დაბალმა თვითშეფასებამ შეიძლება გავლენა იქონიოს სექსუალურ გამოცდილებებზე, სექსუალური გამოცდილებები კი საკუთარი თავის სექსუალურ თვითაღქმას აყალიბებს. შესაბამისად, დაბალმა თვითშეფასებამ შეიძლება კიდევ უფრო მეტად დააზიანოს ჩვენი თვითაღქმა.
საკუთარი სექსუალობის გააზრება და მიღება
რასაც არ უნდა გეუბნებოდეთ თქვენი კულტურა და სოციუმი, ის, თუ ვინ ხართ და ვინ გიზიდავთ, არ არის „არასწორი“ ან „არაბუნებრივი“. მიუხედავად ამისა, დიდი განსხვავებაა ამის ფაქტობრივ გააზრებასა და საკუთარი თავის მიღებას შორის. საკუთარი სექსუალური ორიენტაციის მიღება ბევრ ადამიანს უჭირს.
► თუკი გიჭირთ საკუთარი სექსუალური ორიენტაციის მიღება, იცოდეთ, რომ ეს ძალიან „ნორმალური“ რეაქციაა ისეთ კულტურაში გაზრდისას, რომელიც თანაბრად არ აფასებს ჰეტეროსექსუალობისგან განსხვავებულ სექსუალურ იდენტობებს. თვითკრიტიკა, შიშის ან სირცხვილის გრძნობა მხოლოდ საზოგადოების და მისი დისკრიმინაციული სტერეოტიპებისა თუ მოლოდინების შედეგია.
საკუთარი თავის მიღებისა და საკუთარი თავისადმი თანაგრძნობის ჩამოყალიბებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია იმ ხალხის პოვნა, ვინც გაიგებს და გაიზიარებს თქვენს შეგრძნებებს. თუნდაც ერთი მეგობრის ყოლა, ვისაც იგივე იდენტობა აქვს ან ვისაც ესმის თქვენი გამოცდილებისა და გამოწვევების, დაგეხმარებათ იმის გახსენებაში, რომ თქვენც იმსახურებთ თანაგრძნობას.
საკუთარი სექსუალობის ასევე მიღებაში დაგეხმარებათ ისეთი წიგნების კითხვა, ფილმებისა თუ სერიალების ყურება, რომლებშიც მთავარ ან მნიშვნელოვან როლს ასრულებს იმ ადამიანების გამოცდილებები, რომლებსაც თქვენის მსგავსი იდენტობები აქვთ.
► სექსუალობა ადამიანის გამოცდილებებისა და შეგრძნებების უამრავ ასპექტს აერთიანებს, რომელთა მიღებასაც უდიდესი შვების და თავისუფლების მოტანა შეუძლია. მიეცით საკუთარ თავს უფლება, გამოარკვიოთ, მიიღოთ და გააძლიეროთ ის, ვინც ხართ.
წყარო: VerywellMind