ისრაელის ოკუპაცია, აპართეიდი და გენოციდი პალესტინაში — თაზო სოზაშვილის ბლოგი

Mahmoud ssa/Anadolu via Getty Images
მედია აპრილის ბლოგის რუბრიკა ეთმობა სხვადასხვა ადამიანს და განსხვავებულ შეხედულებებს. ბლოგები არ არის სარედაქციო კატეგორია და მოიცავს ავტორების პერსონალურ მოსაზრებებს. მათ მიერ გამოთქმული პოზიცია შესაძლოა არ გამოხატავდეს მედია აპრილის პოზიციას

ავტორი: თაზო სოზაშვილი

ბოლო 18 თვეა, აქტიურად ვადევნებ თვალს ქართულ სოციალურ სივრცეში პალესტინა-ისრაელის შესახებ დისკუსიას, რომელიც მოკლებულია რეალურ ფაქტებს და გაჯერებულია პროპაგანდით. მიუხედავად ამისა, ჩემთვის დღემდე რთულია, ერთი მხრივ, ვუყურო და, მეორე მხრივ, ავხსნა ქართულ სოციალურ წრეებში პალესტინელების დეჰუმანიზაცია და ისრაელის მხარდაჭერა, განსაკუთრებით იმ ადამიანებისგან, რომლებსაც საკუთარ თანამოაზრეებად ან, თუნდაც, თანამებრძოლებად მივიჩნევ(დი). ისრაელის სამხედრო ქმედებები ხომ არა მხოლოდ სრულიად ეწინააღმდეგება და უხეშად არღვევს ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სამართლის პრინციპებს, არამედ დაცლილია მორალისა და ადამიანობისგანაც. 

გახსოვთ, ალბათ, “ისრაელი საავადმყოფოს არ დაბომბავდა”, ისრაელმა ღაზაში ყველა ფუნქციური საავადმყოფო დაბომბა. მაშინაც და ახლაც ვეყრდნობოდი არა საოკუპაციო, კოლონიალისტური და აპართეიდული ქვეყნის პროპაგანდისტულ ნარატივებსა და ცრუ ინფორმაციებს, არამედ ნეიტრალურ, ადამიანის უფლებათა დაცვის საერთაშორისო ორგანიზაციებსა და ფაქტებზე დაფუძნებულ მათ განცხადებებს.

ამ ტექსტს იმ დაშვებით ვწერ, რომ იმ ადამიანების უმეტესობა, რომლებსაც თანამოაზრეებად და თანამებრძოლებად მივიჩნევდი, შეცდომაში არიან შეყვანილები. ამიტომ, ამ ტექსტის მიზანი ისაა, ისრაელის მიერ პალესტინელების სისტემურ ჩაგვრასა და განადგურების მცდელობას ნათელი მოვფინო.

გავცდეთ ზედაპირულ ჭორაობას — პროპაგანდისტულ (ისრაელი დემოკრატიაა) და რასისტულ (პალესტინელები ტერორისტები არიან) უსაფუძვლო განცხადებებს დავუპირისპიროთ საერთაშორისო სამართლის პრინციპები. ცივილიზებული სამყარო დიდი ხანია შეთანხმდა, რომ ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო მექანიზმების პერსპექტივიდან ისრაელის გახანგრძლივებული ოკუპაცია და პოლიტიკა პალესტინელების მიმართ წარმოადგენს საერთაშორისო სამართლის უხეშ დარღვევას, რაც მოიცავს ოკუპაციას, აპართეიდსა და გენოციდს

ოკუპაცია და საერთაშორისო სამართალი

Ali Jadallah / Anadolu / Getty Images

ისრაელის მიერ პალესტინის ტერიტორიების (აღმოსავლეთ იერუსალიმი, დასავლეთ სანაპირო და ღაზას სექტორი) ოკუპაცია საერთაშორისო სამართლის მიხედვით უკანონოდ და გაჭიანურებულად არის მიჩნეული. გაეროს უსაფრთხოების საბჭოს რეზოლუცია 242 (1967 წელი) მოუწოდებს ისრაელის შეიარაღებულ ძალებს, დატოვოს ექვსდღიანი ომის შედეგად ოკუპირებული პალესტინის ტერიტორიები. შემდგომი რეზოლუციები, მაგალითად, რეზოლუცია 338 (1973 წელი) და რეზოლუცია 2334 (2016 წელი) კიდევ ერთხელ ადასტურებენ ოკუპირებული პალესტინის ტერიტორიებზე ისრაელის დასახლებების უკანონობასა და ოკუპაციის დასრულების ვალდებულებას.

პალესტინის ტერიტორიებზე ადამიანის უფლებათა მდგომარეობის შესახებ გაეროს სპეციალურმა მომხსენებელმა არაერთხელ განაცხადა, რომ ისრაელის ქმედებები, მათ შორის მიწის კონფისკაცია, უკანონო დასახლებების გაფართოება და პალესტინელების თვითგამორკვევის უფლების უარყოფა, წარმოადგენს ჟენევის მეოთხე კონვენციის და საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლის სერიოზულ დარღვევას.

აპართეიდი საერთაშორისო სამართლის მიხედვით 

რიგი ისრაელის გამყოფ კედელთან.
PAX

ადამიანის უფლებათა წამყვანი ორგანიზაციები, მეცნიერები, გაერო და მისი ორგანოები, ისევე, როგორც პოლიტიკოსების მზარდი ჯგუფი თანხმდება, რომ ისრაელის პოლიტიკა პალესტინელების მიმართ აპართეიდის სისტემის მსგავსი ან მასთან იდენტურია.

განსხვავებული სამართლებრივი სისტემები: ისრაელის მოქალაქე ებრაელები და პალესტინელები, რომლებიც ცხოვრობენ ისრაელის მიერ ოკუპირებულ ტერიტორიებზე, ექვემდებარებიან სხვადასხვა სამართლებრივ სისტემას. ებრაელი ახალმოსახლეები ცხოვრობენ სამოქალაქო სამართლის ქვეშ, პალესტინელები კი სამხედრო სამართლის პირობებში, რომელიც უკიდურესად ბრუტალურია.

მაგალითად: “დასავლეთ სანაპიროს ტერიტორიაზე ჰებრონის რაიონის ორ მაცხოვრებელს შორის მოხდა შეტაკება და ორივე დააკავეს. ერთ-ერთი მათგანი, კირიათ არბას ებრაელი მკვიდრი, მიიყვანეს ახლომდებარე პოლიციის განყოფილებაში, დაუყოვნებლივ დაკითხა პოლიციელმა და 24 საათის განმავლობაში მიიყვანეს იერუსალიმის მაგისტრატთა სასამართლოში მოსმენაზე. ამ მოსმენაზე მოსამართლე გადაწყვეტს მისი გირაოთი გათავისუფლებას; ეს არც ისე მძიმე შემთხვევაა და ბრალდებული თავს იცავს.

მეორე პირი, ჰებრონის პალესტინელი მკვიდრი, 96 საათით დააკავეს, სანამ სამხედრო მოსამართლის წინაშე წარდგება. ამ პერიოდის განმავლობაში ის ფაქტობრივად მხოლოდ ერთხელ დაკითხეს, ნაციონალისტური მოტივით თავდასხმის ჩადენის ბრალდებით, რაც ითვლება სახელმწიფო უსაფრთხოების საფრთხედ. შესაბამისად იგი სამხედრო სასამართლოს წინაშე წარსდგა, სადაც მას ხანგრძლივი პატიმრობა ემუქრება.”

გადაადგილების შეზღუდვები: პალესტინელებს შეზღუდული აქვთ თავისუფალი გადაადგილება არა მხოლოდ ისრაელსა და პალესტინის ტერიტორიებს შორის, არამედ ოკუპირებული დასავლეთ სანაპიროს ტერიტორიაზეც. მაგალითად: ჩეკპოინტების სისტემა პალესტინელებისთვის.

მიწის და საცხოვრებლის პოლიტიკა: ისრაელი სისტემურად უზღუდავს პალესტინელებს სახლების მშენებლობას. უფრო მეტიც, ისრაელის საოკუპაციო ძალები ანგრევენ პალესტინელების სახლებს და, პარალელურად, აფართოებენ ებრაელთა დასახლებებს, რაც, საერთაშორისო სამართლის მიხედვით, უკანონოდ არის მიჩნეული.

ადამიანის უფლებათა დამცველი წამყვანი საერთაშორისო ორგანიზაციები ისრაელის მიერ პალესტინელების მმართველობის სისტემას ცალსახად აღწერენ, როგორც აპართეიდი. Amnesty International-მა, თავის 2022 წლის ანგარიშში, სახელწოდებით „ისრაელის აპრათეიდი პალესტინელების წინააღმდეგ: დომინირებისა და კაცობრიობის წინააღმდეგ დანაშაულის სასტიკი სისტემა“ (“Israel’s Apartheid Against Palestinians: Cruel System of Domination and Crime Against Humanity,”), დაასკვნა, რომ ისრაელს დაწესებული აქვს აპართეიდის სისტემა პალესტინელების მიმართ მთელ ისრაელში, მათ შორის, პალესტინის ოკუპირებულ ტერიტორიებსა და დევნილობაშიც კი. Human Rights Watch-მა (HRW) თავის 2021 წლის ანგარიშში „ბარიერი გადალახულია“ (“A Threshold Crossed”) ანალოგიურად განაცხადა, რომ ისრაელის ხელისუფლება სჩადის კაცობრიობის წინააღმდეგ დანაშაულებს, როგორიცაა აპართეიდი და დევნა.

HRW-ს ეს შეფასებები ეყრდნობა აპართეიდის დანაშაულის ჩახშობისა და დასჯის შესახებ 1973 წლის საერთაშორისო კონვენციასა და სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს (ICC) რომის წესდებაში მოცემულ აპართეიდის იურიდიულ განმარტებას, რომელიც აპართეიდს განსაზღვრავს, როგორც არაადამიანურ ქმედებებს, რომლებიც ჩადენილია ერთი რასობრივი ჯგუფის მიერ მეორეზე სისტემატური ჩაგვრისა და დომინირების ინსტიტუციონალიზებული რეჟიმის კონტექსტში.

ცალკე განსახილველი საკითხია ღაზის სექტორი, რომელიც ისრაელის შეიარაღებულმა ძალებმა 2005 წელს ოფიციალურად დატოვეს, თუმცა დღემდე ინარჩუნებენ მასზე ეფექტურ კონტროლს. ისრაელი აკონტროლებს ღაზის სექტორის სახმელეთო, საზღვაო და საჰაერო სივრცეს, ისევე, როგორც ღაზის 7 სახმელეთო გადასასვლელიდან (crossings) 6-ს და ღაზის მოსახლეობის რეესტრს. მოკლედ რომ ვთქვათ, ისრაელი აკონტროლებს პროდუქტების, ნივთებისა და ადამიანების ღაზის სექტორში შესვლასა და გამოსვლას. აღნიშნული სამხედრო კონტროლის ხასიათისა და ინტენსივობის გათვალისწინებით, ადამიანის უფლებათა ორგანიზაციებისა და ექსპერტების ნაწილი ღაზის სექტორს 2023 წლის 7 ოქტომბრამდე ახასიათებდა, როგორც მსოფლიოს ყველაზე დიდ ღია ცის ქვეშ არსებულ ციხედ. 2023 წელს დაწყებული ისრაელის სამხედრო აგრესიის შემდეგ კი უფრო და უფრო იზრდება კონსენსუსი იმასთან დაკავშირებით, რომ ღაზა მსოფლიოს ყველაზე დიდ საკონცენტრაციო ბანაკს წარმოადგენს, სადაც გამოკეტილია 2 მილიონზე მეტი ადამიანი. 

გენოციდი

Mustafa Hassona / Anadolu / Getty Images

ყველაზე მძიმე ბრალდება, გენოციდი, სულ უფრო ხშირად ისმის ისრაელის სამხედრო კამპანიების საპასუხოდ, განსაკუთრებით 2023 წელს ღაზაში დაწყებული ომის გამო, რომლის შედეგადაც ამ დროისთვის ისრაელმა ათიათასობით პალესტინელი მოკლა, რომელთა უმეტესობა მშვიდობიანი მოქალაქე, ბავშვები და ქალები არიან. 2024 წლის იანვარში, სამხრეთ აფრიკამ საერთაშორისო სასამართლოში (ICJ) შეიტანა სარჩელი, რომლითაც ისრაელი ღაზაში გენოციდის ჩადენაში დაადანაშაულა. სამხრეთ აფრიკამ წარადგინა ქმედებებისა და რიტორიკის მაგალითები, რომლებიც გენოციდის განზრახვაზე მიანიშნებდა, მათ შორის, იმ ისრაელელი ოფიციალური პირების განცხადებები, ვინც ღაზაში პალესტინელების განადგურებას ან დევნას უჭერენ მხარს. 

2024 წლის იანვარში, წინასწარი გადაწყვეტილებით, ICJ-მ სამხრეთ აფრიკის საქმე დამაჯერებლად მიიჩნია და ისრაელს დაავალა დაუყოვნებლივ გადადგას ნაბიჯები გენოციდის აქტების თავიდან ასაცილებლად და ღაზაში მყოფი პალესტინელებისთვის ჰუმანიტარული დახმარების მიწოდების უზრუნველსაყოფად. 

ამასთან, ისრაელს პალესტინელების გენოციდში ადანაშაულებენ წამყვანი საერთაშორისო ადამიანის უფლებათა დაცვითი ორგანიზაციები და გაეროს ექსპერტები. ეს ბრალდებები ეფუძნება დოკუმენტირებულ ქმედებებსა და პოლიტიკას, რომლებიც ამ ორგანიზაციებისა და აქტორების აზრით, აკმაყოფილებს გენოციდის შესახებ 1948 წლის კონვენციით გათვალისწინებულ კრიტერიუმებს.

2024 წლის დეკემბერში, Amnesty International-მა გამოაქვეყნა ყოვლისმომცველი ანგარიში (Israel’s Genocide Against Palestinians in Gaza), რომელშიც დაასკვნა, რომ ისრაელი ღაზაში პალესტინელების წინააღმდეგ ჩადის გენოციდს. ორგანიზაციამ გენოციდის კონვენციით განსაზღვრული სამი ქმედება გამოავლინა: ჯგუფის წევრების მკვლელობა, სერიოზული ფიზიკური ან ფსიქიკური ზიანის მიყენება და ჯგუფის სრულად ან ნაწილობრივ განადგურების მიზნებისთვის შესაბამისი პირობების განზრახ შექმნა.

Human Rights Watch-ის 2024 წლის დეკემბრის ანგარიში (Israel’s Crime of Extermination, Acts of Genocide in Gaza) ისრაელის ხელისუფლებას კაცობრიობის წინააღმდეგ ჩადენილ დანაშაულში, კერძოდ, განადგურებასა და გენოციდის აქტებში ადანაშაულებს. ანგარიშში ხაზგასმულია ღაზაში პალესტინელებისთვის წყალსა და აუცილებელ სერვისებზე ხელმისაწვდომობის განზრახ შეზღუდვა, რამაც ათასობით ადამიანის სიკვდილი გამოიწვია.

Genocide Watch-მა და the Lemkin Institute for Genocide Prevention-მა გაავრცელეს განცხადება გენოციდის გარდაუვალი რისკის შესახებ. ლემკინის ინსტიტუტმა 2023 წლის დეკემბერში აღნიშნა, რომ ისრაელის ქმედებები წარმოადგენს გენოციდს. Genocide Watch-მა 2024 წლის დეკემბერში განაცხადა, რომ ისრაელი ახორციელებს გენოციდს პალესტინელი ხალხის წინააღმდეგ.

2024 წლის დეკემბერში, Doctors Without Borders-ის მოხსენებაში “ღაზას სასიკვდილო ხაფანგი” (Gaza Death Trap) იტყობინება, რომ სამედიცინო და ჰუმანიტარული კატასტროფა ღაზაში ემთხვევა გენოციდის აღწერას, რომელიც მოწოდებულია იურიდიული ექსპერტებისა და შესაბამისი ორგანიზაციების მიერ. ორგანიზაცია აცხადებს, რომ უწყვეტი თავდასხმების, ალყისა და ბლოკადის საშუალებით, ისრაელი ანადგურებს ღაზაში საციცოცხლო პირობებს.

International Federation for Human Rights-მა (FIDH) განაცხადა, რომ ისრაელის ქმედებები ღაზაში წარმოადგენს მიმდინარე გენოციდს და მოითხოვა ისრაელის მთავრობიდან ამ ქმედებებზე პასუხისმგებელი წარმომადგენლების დაპატიმრება.

გაეროს ექსპერტები:

2025 წლის მარტში გაეროს დამოუკიდებელ ექსპერტთა ჯგუფმა გამოაქვეყნა ანგარიში სახელწოდებით “მეტი, ვიდრე ადამიანს შეუძლია გაუძლოს: ისრეალის მიერ სექსუალური, რეპროდუქტიული და სხვა სახის გენდერული ძალადობის სისტემური გამოყენება 2023 წლის 7 ოქტომბრის შემდეგ”  (“More than a human can bear”: Israel’s systematic use of sexual, reproductive and other forms of gender-based violence since 7 October 2023”). ანგარიში ისრაელს ღაზაში გენოციდის აქტებსა და სექსუალურ ძალადობაში ადანაშაულებს და ჰუმანიტარული კრიზისის სიმძიმეზე ამახვილებს ყურადღებას. (A/HRC/58/CRP.6) 

ფრანჩესკა ალბანეზემ, გაეროს სპეციალურმა მომხსენებელმა პალესტინის ტერიტორიებზე ადამიანის უფლებების მდგომარეობის საკითხებში, 2024 წლის მარტში გამოქვეყნებულ ანგარიშში — “გენოციდის ანატომია” და წარმოადგინა მტკიცებულებები, რომ ისრაელი ღაზაში გენოციდს ჩადის.

ეს ბრალდებები ეფუძნება დოკუმენტურ მტკიცებულებებს იმ ქმედებებისა და პოლიტიკის შესახებ, რომლებმაც გამოიწვია მასობრივი მსხვერპლი მშვიდობიან მოსახლეობაში (დღეისთვის, ოფიციალური მონაცემებით, ისრაელმა მოკლა 50,000-ზე მეტი პალესტინელი. ამ რიცხვში არ შედის იმ ადამიანების რაოდენობა, რომელთა ცხედრები ნანგრევების ქვეშაა მოყოლილი), აუცილებელი მომსახურებზე წვდომის შეზღუდვა და ღაზაში პალესტინელი მოსახლეობის გადარჩენისთვის კრიტიკულად მნიშვნელოვანი ინფრასტრუქტურის განადგურება (ისრაელმა დაბომბა ღაზაში მოქმედი ყველა საავადმყოფო).


წარმოდგენილი ფაქტების ფონზე, ჩემთვის წარმოუდგენელი და სრულიად გაუგებარია, როგორ შეიძლება ნებისმიერმა ადამიანმა, განსაკუთრებით კი, აქტივისტმა ან უფლებადამცველმა, გაამართლოს ისრაელის მიერ კაცობრიობის წინაშე ჩადენილი დანაშაულები ან თვალი დახუჭოს მათზე. დარწმუნებული ვარმ არსებობენ ადამიანები, რომლებიც: იტყვიან “მაგრამ ჰამასი?!”. ჰამასზე ცალკე ბლოგ პოსტის დაწერა შეიძლება და იქნებ ერთ დღეს მაგდენიც გავბედო. თუმცა ამჯერად ერთი ფრაზით შემოვიფარგლები — ერთი მხარის მიერ ჩადენილი ომის დანაშაულები არავითარ შემთხვევაში არ ამართლებს მეორე მხარის მიერ ჩადენილ ომის დანაშაულებს.

მანამდე კი მკითხველს შევეკითხები: რას იზამდით, ოკუპანტ ქვეყანას თქვენი ოჯახის იძულებით გადაადგილება რომ მოეხდინა, დაეხოცა და დაესახიჩრებინა თქვენი მშობლები, და-ძმა, ოჯახის სხვა წევრები და ნათესავები?! რას იზამდით, ლტოლვილთა ბანაკში რომ დაბადებულიყავით, იქ კი უამრავჯერ დაებომბეთ, დაესახიჩრებინეთ და ხელახალი ლტოლვილობისთვის გაეწირეთ, ეს ყველაფერი კი საკუთარ მიწაზე?! რას იზამდით, ოკუპანტ ქვეყანას თქვესავე მიწაზე სრული სამხედრო კონტროლის ქვეშ რომ აეყვანეთ, კონტროლზე აეყვანა თქვენი ცხოვრების ყველა ასპექტი და მიზნად მთელი თქვენი ერის კულტურული, პოლიტიკური და სოციალური განადგურება დაესახა?! რას იზამდით ათწლეულების სასტიკი ოკუპაციის, უწყვეტი ეთნიკური წმენდისა და აპართეიდის პირობებში რომ გეცხოვრათ? რას იზამდით, ამ პირობებში არავის თქვენი ხმა რომ არ მოესმინა და ოკუპანტისთვის პასუხისმგებლობა არ დაეკისრებინა? ამ კითხვებზე პასუხი თქვენთვის მომინდვია. უბრალოდ, გაითვალისწინეთ, რომ ჰამასის სამხედრო დანაყოფის წევრთა 85%-ს ის ობოლი ბავშვები წარმოადგენენ, რომელთა მშობლებიც ისრაელის საოკუპაციო ძალებმა დახოცეს. 

ჰუმანიტარული კრიზისი და საერთაშორისო პასუხი

ღაზაში ჰუმანიტარული მდგომარეობა საგრძნობლად გაუარესდა. არაერთი საერთაშორისო ორგანიზაცია ისრაელის მიერ ღაზაში შექმნილ სიტუაციას “დედამიწაზე არსებულ ჯოჯოხეთს” უწოდებს. გაერომ ისრაელის ქმედებებს პალესტინელების მიმართ “სასტიკი კოლექტიური სასჯელი” უწოდა და მოუწოდა ისრაელს, მოხსნას ჰუმანიტარული დახმარების ბლოკადა ღაზის სექტორისთვის. ბლოკადა ხელახლა დაწესდა 2025 წლის მარტში ისრაელის მიერ ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების დარღვევის შემდეგ და ღაზაში სამხედრო ოპერაციების განახლების ფონზე. ღაზას ჯანდაცვის სამინისტროს მონაცემებით, მას შემდეგ 52 000-ზე მეტი პალესტინელი დაიღუპა, რომელთაგან ნახევარზე მეტი ქალი და ბავშვია. გაეროს სააგენტოები იუწყებიან საკვების, წყლისა და მედიკამენტების მწვავე დეფიციტის შესახებ. ღაზის საზღვრებთან 3000-ზე მეტი ჰუმანიტარული დახმარების სატვირთო მანქანაა გაჩერებული, რომლებსაც ისრაელის შეიარაღებული ძალები არ აძლევენ ღაზის სექტორში შესვლისა და ჰუმანიტარული დახმარების მშვიდობიანი მოსახლეობისთვის მიწოდების საშუალებას. მათი მონაცემებით, 1 მილიონი ბავშვი უკიდურესი შიმშილობისა და სიკვდილის რისკის ქვეშაა.

Mohammed Salem/Reuters

ღაზის საზოგადოებრივ სამზარეულოებს, რომლებიც 18-თვიანი ომის ფონზე ათასობით ადამიანისთვის საკვების კრიტიკულ წყაროს წარმოადგენენ, 2025 წლის 2 მარტიდან ისრაელის მიერ ბლოკადის შედეგად გამოწვეული მარაგების დეფიციტის გამო გარდაუვალი დახურვა ემუქრება. ღაზის 200 კვების ცენტრიდან თითქმის ნახევარი დაბომბვისა და იძულებით გადაადგილების გამო დაიხურა. ამჟამად ღაზაში დაახლოებით 70-80 სამზარეულო ფუნქციონირებს, თუმცა რამდენიმე დღეში მათი დახურვის რისკი არსებობს, რაც შესაძლოა ღაზას 2.3 მილიონი მოსახლეობის უმეტესობისთვის საკვების მარაგის შეწყვეტას ნიშნავდეს. UNICEF-ის ცნობით, წლის დასაწყისიდან 9000-ზე მეტ ბავშვს ჩაუტარდა მწვავე არასრულფასოვანი კვების მკურნალობა. ისრაელის მიერ ღაზის სექტორისთვის ჰუმანიტარული ბლოკადის მესამე თვის თავზე არასრულფასოვანი კვების პრევენციისა და მკურნალობისთვის საჭირო მედიკამენტებისა და საკვების მარაგი სწრაფად მცირდება. ჰუმანიტარული ორგანიზაციები და ოფიციალური პირები იუწყებიან, რომ არასრულფასოვანი კვების გამო დაზარალებულია 10 000-ზე მეტი ბავშვი. შიმშილის გამო დაიღუპა 52 ადამიანი, მათ შორის, 50 ბავშვი. 2025 წლის მაისის ბოლოს, გაზრდილი საერთაშორისო წნეხის ფონზე, ისრაელი იძულებული გახდა, ღაზაში მცირე რაოდენობით ჰუმანიტარული დახმარება დაეშვა. თუმცა საოკუპაციო ძალებმა აქაც კიდევ ერთხელ დაამტკიცეს საკუთარი სისასტიკე და საკვების რიგში მდგარ, მოშიმშილე პალესტინელებს ცეცხლი გაუხსნეს, რასაც რამდენიმე ათეული ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა. საერთაშორისო ჰუმანიტარული ორგანიზაციების მიერ ჰუმანიტარულ დახმარებაზე ისრაელის აღნიშნული პრაქტიკის მწვავე კრიტიკის მიუხედავად, ისრაელი კვლავ აგრძელებს პალესტინელების ხაფანგში მომწყვდევას, რასაც ადგილობრივი, ისრაელელი მედიაც კი  “ისრაელის შიმშილის თამაშებს” უწოდებს. ამ დროისთვის ჰუმანიტარული დახმარების პუნქტი ისრაელმა კვლავ დახურა.

დასკვნა

Abed Khaled / Associated Press

რომ შევაჯამოთ, ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სამართლისა და მექანიზმების პერსპექტივიდან გამომდინარე, ისრაელის მიერ პალესტინელების მიმართ მოპყრობა აკმაყოფილებს ოკუპაციის, აპართეიდის და გენოციდის სამართლებრივ კრიტერიუმებს. ეს დახასიათებები არ არის მხოლოდ პოლიტიკური ბრალდებები, არამედ ეფუძნება ვრცელ დოკუმენტაციას, სამართლებრივ განმარტებებსა და სავალდებულო ხასიათის საერთაშორისო ინსტრუმენტებს.

ისრაელის მიერ პალესტინელების გენოციდი, რომელსაც მთელი პლანეტა პირდაპირ ეთერში უყურებს უკვე მეორე წელია, წარმოუდგენლად სულისშემძვრელი და საშიში პრეცენდენტია თითოეული საღად მოაზროვნე ადამიანისათვის, რომელიც წესებზე დაფუძნებულ მსოფლიო წესრიგს უჭერს მხარს. საერთაშორისო თანამეგობრობისა და მსოფლიოს ლიდერი ქვეყნების პოზიცია კი უკვე არა თუ უმოქმედობა, არამედ ზუსტად განსაზღვრული პოლიტიკაა, მიმართული პალესტინელების, როგორც ერის, განადგურებისაკენ. გვახსოვდეს, რომ ისრაელის მიერ კაცობრიობის წინაშე ჩადენილი დანაშაულები და მასზე ამჟამად დომინანტი საერთაშორისო პოლიტიკური კლასის პასუხი, საერთაშორისო სამართლისა და ადამიანის უფლებათა მექანიზმების სრული უგულებელყოფა, საშიშ პრეცენდენტს ქმნის და საგანგაშო სიგნალს უგზავნის მსოფლიოს დიქტატორებს. 

ეს აღარ ეხება მხოლოდ პალესტინას, არამედ ეხება ყველა ჩვენგანის მომავალს — თუ როგორ მსოფლიო წესრიგში თუ უწესრიგობაში გვსურს ცხოვრება. 

ალბათ, სწორედ ამის გამოძახილია მსოფლიოს უამრავ ქალაქში ასიათასობით და მილიონობით ადამიანის დემონტრაციები პალესტინელების მხარდაჭერის მიზნით და ისრაელის გენოციდის დასრულების მოწოდებებით.

ყველაზე დიდი ტრაგედია ისაა, რომ 2023 წელს დაწყებული პალესტინელების გენოციდი არის კულმინაცია 77 წლის წინ დაწყებული ჩაგვრის და დეჰუმანიზაციის, როდესაც 1948 წელს ისრაელმა 400-ზე მეტი პალესტინური სოფელი და ქალაქი გაანადგურა და დაცალა მოსახლეობისგან, შედეგად კი იძულებით გადაასახლა მილიონამდე პალესტინელი. აღნიშნული მოვლენა ცნობილია, როგორც ნაქბა, რაც არაბულად კატასტროფას ნიშნავს. 

ყოველ ჯერზე, როდესაც საქართველოში მიმდინარე უწყვეტი პროტესტიდან მესმის შეძახილები: “არ იქნება სამართალი, არ იქნება მშვიდობა!”, მეფიქრება პალესტინაზე და პალესტინელი ხალხის ათწლეულების ბრძოლასა და თავდადებაზე საკუთარი თვითგამორკვევისთვის, კულტურისა და სამშობლოს შესანარჩუნებლად. ახლა კი, უკვე  ბრძოლაზე ფიზიკური განადგურებისგან გადასარჩენად. 

ამ წუთებშიც კი, როდესაც შენ ამ ბლოგს კითხულობ, ისრაელის საოკუპაციო სამხედრო ძალები კვლავ უმოწყალოდ და მიზანმიმართულად ხოცავენ პალესტინელ ხალხს. 

დრო მოვა და ყველა ვიტყვით, რომ ამ სისასტიკის წინააღმდეგნი ვიყავით. საკითხავი ისაა, ვინ როდის გამოიღვიძებს და ამოიღებს ხმას. 

გვახსოვდეს, სოლიდარობის არცერთი ფორმა არაა უმნიშვნელო. არცერთი სიჩუმე არ არის ნეიტრალური. 

არ იქნება სამართალი, არ იქნება მშვიდობა.

თავისუფლება პალესტინას!