ჩემპიონატის ბილეთების სუბსიდირება და ამომრჩევლის მოსყიდვის ნიშნები — იურისტის განმარტება

ნანა
ფოტოზე: ირაკლი კობახიძე, ირმა პავლიაშვილი

საქართველოს ხელისუფლება ევროპის ჩემპიონატისთვის თვითმფრინავის 3000 ბილეთის სუბსიდირებას გეგმავს. ამის შესახებ ცნობილი დღეს, მთავრობის სხდომის დაწყებამდე გახდა. გადაწყვეტილების თანახმად, ​მთავრობა თბილისიდან და ქუთაისიდან გერმანიის სხვადასხვა ქალაქის მიმართულებით, რომლებშიც საქართველოს საფეხბურთო ნაკრების მონაწილეობით ევროპის ჩემპიონატის მატჩები იგეგმება, თვითმფრინავის ბილეთებს დაასუბსიდირებს. პრემიერმინისტრ კობახიძის განცხადებით, სუბსიდირებული ბილეთების რაოდენობა 3000 იქნება.

“ხდება ჩარტერული რეისების სუბსიდირება, დანიშვნა სუბსიდირებით და ასევე ვახდენთ მთელი რიგი რეგულარული ფრენების სუბსიდირებას. ეს ფრენები მორგებული იქნება მატჩების თარიღებზე, პირდაპირი რეისები იქნება უზრუნველყოფილი გერმანიის ქალაქებში — დორტმუნდში, ჰამბურგში, კიოლნსა და დიუსელდორფში“, — განაცხადა კობახიძემ.

მისივე თქმით, დაახლოებით 2 000 გულშემატკივრისთვის პირდაპირი ფრენები უზრუნველყოფილი იქნება თბილისის საერთაშორისო აეროპორტიდან, ხოლო დაახლოებით 1 000 გულშემატკივრისთვის – ქუთაისის საერთაშორისო აეროპორტიდან. საქართველოდან თამაშზე მორგებული ჩარტერული ფრენა ჯამში 390 ევრო იქნება — 195-195 ევრო ერთი მიმართულებით.

“გულშემატკივარს ექნება საშუალება, რომ თვითონ ააწყოს საკუთარი მოგზაურობის განრიგი, მოარგოს საკუთარ განრიგს ბილეთები. მას შეუძლია დაესწროს ერთ, ორ ან სამ მატჩს და ექნება მოქნილობის სივრცე და შესაბამის ბილეთებს შეიძენს. საქართველოს მოქალაქეები შეძლებენ ამ ბილეთების შეძენას, ის მოქალაქეები, რომლებსაც შეძენილი აქვთ საფეხბურთო მატჩის ბილეთები.

ავიაბილეთის შეძენისას წარმოდგენილი უნდა იყოს შესაბამისი მატჩის ბილეთი. ბილეთებს გასაყიდად გამოვიტანთ კვირის ბოლომდე შესაბამის ელექტრონულ პლატფორმაზე. ამის შესახებ უახლოეს დღეებში დეტალურ ინფორმაციას წარვუდგენთ საზოგადოებას“, — აღნიშნა კობახიძემ.

ორგანიზაციის “ღია სივრცე კავკასია” თანადამფუძნებლისა და თავმჯდომარის, ირმა პავლიაშვილის თქმით, ხელისუფლების ამგვარ გადაწყვეტილებებში ამომრჩევლის მოსყიდვის ერთგვარი ნიშნები ჩანს. პავლიაშვილი 2018 წელს, ქართული ოცნების მიერ ვალების ჩამოწერის ინიციატივას იხსენებს, რომელიც, საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს (TI) მოსაზრებით, ამომრჩეველთა შესაძლო მოსყიდვის უპრეცედენტო შემთხვევას წარმოადგენდა.

ირმა პავლიაშვილი ამბობს, რომ მთავრობის დღევანდელ გადაწყვეტილებაში ამომრჩევლის მოსყიდვის ნიშნები არის. მისი თქმით, ხდება გარკვეული მომსახურების დაპირება და საინტერესოა ისიც, რა მექანიზმით ფიქრობს ხელისუფლება კონკრეტულ კომპანიებთან თანამშრომლობას.

სისხლის სამართლის კოდექსით ამომრჩევლის მოსყიდვა განსაზღვრულია, როგორც პირდაპირ ან არაპირდაპირ ფულის, ფასიანი ქაღალდის (მათ შორის, ფინანსური ინსტრუმენტის), სხვა ქონების, ქონებრივი უფლების, მომსახურების ან სხვა რაიმე უპირატესობის შეთავაზება, დაპირება, გადაცემა ან გაწევა, ან წინასწარი შეცნობით ასეთის მიღება, ანდა კანონით დადგენილი შეზღუდვებისათვის თავის არიდების მიზნით მოჩვენებითი, თვალთმაქცური ან სხვა გარიგების დადება, თუ ასეთი გარიგების ღირებულება არ აღემატება 100 ლარს, ისჯება ჯარიმით, ხოლო თუ აღემატება — ისჯება ისჯება თავისუფლების აღკვეთით ვადით სამ წლამდე ან ჯარიმით.

პავლიაშვილის თქმით, მნიშვნელოვანია იმ საერთაშორისო პრინციპებზე ხაზგასმაც, რომლებიც მთავრობის მიერ ამგვარი გადაწყვეტილებების მიღებით ირღვევა.

“კოპენჰაგენის დოკუმენტი საუბრობს იმაზე, რომ ხელისუფლების საქმიანობა გამიჯნული უნდა იყოს პარტიული საქმიანობისგან. ჩვენ, სამწუხაროდ, გვქონია არაერთი გამოცდილება, როდესაც მმართველი პარტია გასულა ამ ჩარჩოებიდან და დაურღვევია ეს პრინციპი. როგორც ვხედავთ, ქართული ოცნება იყენებს არა მხოლოდ საჯარო მოხელეებისა და საბიუჯეტო რესურსს, არამედ — სამართლებრივ, ინსტიტუციურ რესურსებსაც, მაგალითად, პარლამენტს, რომელიც  ისეთ გადაწყვეტილებებს იღებს, რომელიც ამ კონკრეტულ  სიკეთეს ერთი კონკრეტული პარტიის სასარგებლოდ განსაზღვრავს და არა მთლიანად პოლიტიკური სპექტრისთვის. გარდა ამისა, არსებობს შესაძლებლობათა თანასწორობის პრინციპი, როდესაც არჩევნებში ყველა ჩართული მხარისთვის თანასწორი, სამართლიანი საარჩევნო გარემო უნდა იყოს შექმნილი. თუმცა სწორედ ამ ინსტიტუციური რესურსების გამოყენებით ფლობს ქართული ოცნება უპირატესობის მიღებას”, — აცხადებს პავლიაშვილი.

მისივე განმარტებით, მთავრობას ყოველთვის შეუძლია სხვადასხვა მიმართულებით სუბსიდირება მოახდინოს, თუმცა ნებისმიერი მსგავსი გადაწყვეტილების მიღებისას მნიშვნელოვანია არსებული გარემოს გათვალისწინება.

“ვიცით, რა პოლიტიკური გარემო და ვითარებაა რუსულ კანონთან დაკავშირებით და როგორ ცდილობს ხელისუფლება, კვლავ მოახდინოს ამომრჩევლებზე პოლიტექნოლოგიებით გავლენა და მისი კმაყოფილება მიიზიდოს. მიუხედავად იმისა, რომ ჯერ საარჩევნო პერიოდში არ ვიმყოფებით, შეგვიძლია გამოვკვეთოთ, რომ ქართული ოცნება უკვე ცდილობს მთელი რიგი მექანიზმების გამოყენებასა და რესურსების ამუშავებას იმისთვის, რომ უპირატესობა მოიპოვოს”, — აცხადებს პავლიაშვილი.

იურისტის თქმით, მნიშვნელოვანია, რომ თანასწორ საარჩევნო გარემოში დავიცვათ ყველა პოლიტიკური პარტია და მათი ამომრჩევლები, რათა მათი ნება სწორად იყოს ასახული, რომ შედეგებზე გავლენა ვერავინ მოახდინოს. პავლიაშვილის ცნობით, კანონმდებლობით დარღვევაა არამხოლოდ კონკრეტული ქმედება, არამედ ამის შესახებ დაპირებაც კი.

“მოქალაქეთა პოლიტიკური გაერთიანების შესახებ კანონითა და სისხლის სამართლის კოდექსით განსაზღვრულია, რომ პარტიას, ნებისმიერი პირის მეშვეობით, არ აქვს უფლება, საარჩევნო მიზნით ამომრჩევლებს შესთავაზოს ან გადასცეს  ფულადი სახსრები, საჩუქრები თუ სხვა მატერიალური და არამატერიალური სიკეთე. ამგვარი გადაცემაც და დაპირებაც მოსყიდვაა. დღეს ჩვენ მოვისმინეთ დაპირება, როცა კონკრეტული შედეგი არ დამდგარა, მაგრამ, დაპირების ფარგლებში, მთავრობამ გააჟღერა, რომ სუბსიდირებას მოახდენდა. ეს მიგვანიშნებს, რომ შეიძლება მოსყიდვის ნიშნებს ჰქონდეს ადგილი”, — აცხადებს პავლიაშვილი.

ირმა პავლიაშვილი აზრით, ამ სუბსიდიით ხელისუფლება ცდილობს, გარდატეხა შეიტანოს რუსული კანონის საწინააღმდეგო პროტესტში და დადებითი დამოკიდებულება გააჩინოს ამომრჩევლებში.

დღესვე ცნობილი გახდა, რომ “ქართულ ოცნებას” საარჩევნო კოდექსში ცვლილებები შეაქვს — უქმდება ცესკოს საკონსულტაციო საბჭო. ცესკოს საკონსულტაციო ჯგუფი სახალხო დამცველის აპარატის წარმომადგენლისა ან/და სადამკვირვებლო ორგანიზაციების მიერ შერჩეული საერთაშორისო ან ადგილობრივი ექსპერტებისგან შედგება.

ამასთან, კანონპროექტის თანახმად, თუ ცესკოს სხდომაზე კენჭისყრის შედეგად ვერ იქნა მიღებული ცესკოს ის გადაწყვეტილება, რომლის მისაღებად საჭიროა სრული შემადგენლობის არანაკლებ 2/3-ის მხარდაჭერა, ამ გადაწყვეტილებას იმავე სხდომაზე კენჭი ხელახლა ეყრება და გადაწყვეტილება მიღებულად ჩაითვლება, თუ მას მხარს დაუჭერს ცესკოს სრული შემადგენლობის უმრავლესობა

რაც შეეხება საკონსულტაციო ჯგუფის გაუქმებას, ამის მიზეზად ქართული ოცნება სადამკვირვებლო ორგანიზაციების მხრიდან ამ ჯგუფის საქმიანობაში მონაწილეობის სურვილის უქონლობას ასახელებენ.