BDSM აღწერს თანხმობაზე დაფუძნებულ რიგ სექსუალურ თუ ურთიერთობის დინამიკებსა და ქცევებს, რომლებიც შეიძლება მოიცავდეს ძალაუფლებას, კონტროლს, ფიზიკურ შეგრძნებებზე თამაშს, დასაბმელ საშუალებებს, დასჯას და ა.შ. ამგვარი „თამაში“ უამრავი სხვადასხვა ფორმით ხდება. ზოგისთვის BDSM ცხოვრების სტილია, სხვებისთვის კი ის შეიძლება უბრალოდ პერიოდული აქტივობა იყოს.
► გახსოვდეთ: BDSM-ს ყოველთვის უდევს საფუძვლად პარტნიორთან ღია კომუნიკაცია და თანხმობა.
რას ნიშნავს BDSM?
ზოგადი მნიშვნელობით, BDSM მოიცავს ძალაუფლების, კონტროლისა და ფიზიკური შეგრძნებების გამოხატულებებს, რომლებსაც ზოგჯერ მოიხსენიებენ, როგორც ე.წ. „ქინქს“ (ინგლ. Kink, ანუ „უცნაურობა“, რაც სექსუალობის კონტექსტში გულისხმობს არატრადიციულ სექსუალურ პრაქტიკებს, კონცეფციებსა და ფანტაზიებს). ამგვარი დინამიკები შეიძლება მოიცავდეს ან არ მოიცავდეს სექსუალურ აქტებს, თუმცა ისინი ყოველთვის გულისხმობს თანხმობას. ზოგ ადამიანს შეიძლება ჰქონდეს ფანტაზიები ძალის ან დასაბმელი საშუალებების გამოყენებაზე, თუმცა მსგავსი რამ საერთოდ არ სურდეს რეალურ ცხოვრებაში. ზოგს, შესაძლოა, ერჩივნოს, რომ მისი ყველა სექსუალური გამოცდილება მოიცავდეს „ქინქებს“.
BDSM-ში მონაწილე ადამიანები ამას საკუთარი სურვილით აკეთებენ იმ ადამიანებთან, რომლებისგანაც ამის თანხმობა აქვთ. სწორედ ეს განასხვავებს BDSM-ს შევიწროებისა თუ ძალადობისგან. ვარაუდობენ, რომ ადამიანების დაახლოებით 20%-ს ცხოვრების განმავლობაში BDSM-ის რაიმე ფორმაში მაინც მიუღია მონაწილეობა. გარდა ამისა, ადამიანების დაახლოებით 50%-ს ჰქონია ფანტაზიები BDSM პრაქტიკების შესახებ.
თვითონ ტერმინი BDSM („ბიდიესემი“) არის აკრონიმი, რომელსაც შემდეგი მნიშვნელობები აქვს:
- (BD) — ბონდაჟი (ინგლ. Bondage) და დისციპლინა (ინგლ. Discipline): როგორც წესი, მოიცავს დასაბმელი საშუალებების გამოყენებას, ფიზიკურ შეგრძნებებზე თამაშს (მაგალითად, ტკივილს ან სხვა ტიპის მძაფრ სტიმულაციას) და დასჯას.
- (D/s) — დომინაცია (ინგლ. Dominance) და მორჩილება (ინგლ. Submission): ეს დინამიკა მოიცავს ფსიქოლოგიურ კონტროლს, მათ შორის, ბრძანებების ან მოთხოვნების გაცემას ან მათ აღსრულებას.
- (SM) — სადიზმი (ინგლ. Sadism) და მაზოხიზმი (ინგლ. Masochism): (ზოგჯერ ერთად ეწოდება სადომაზოხიზმი) როგორც წესი, ახასიათებს მძაფრი შეგრძნებების მიყენება ან მიღება. მართალია, ზოგისთვის ის უფრო მეტად „ტკივილს“ უკავშირდება, თუმცა BDSM თემი მიიჩნევს, რომ ტკივილი ფარდობითია.
- (M/s) — ბატონი (ინგლ. Master) და მონა (ინგლ. Slave): ეს კონტროლის უფრო უკიდურესი ფორმაა, რომელშიც ერთი ადამიანი საკუთარი ცხოვრების ერთ ან მეტ სფეროში სრულ კონტროლს აძლევს მის ბატონს/ქალბატონს.
► BDSM პრაქტიკები არ არის მიბმული კონკრეტულ სექსუალურ ორიენტაციასა თუ ურთიერთობის სტრუქტურაზე და ისინი გვხვდება როგორც მონოგამიურ და არამონოგამიურ ურთიერთობებში, ისე ჰეტეროსექსუალ და ქვიარ წყვილებში.
BDSM-ის ფსიქოლოგია
ხელმისაწვდომი მტკიცებულებების უმეტესობა აჩვენებს, რომ BDSM-ის მოყვარულების უდიდესი ნაწილი მენტალურად ჯანმრთელია და ტიპურია ყველა ასპექტში, გარდა იმისა, რომ მათთვის ტრადიციული, ე.წ. „ვანილა“ ინტიმურობა დამაკმაყოფილებელი არ არის და უფრო მძაფრი შეგრძნებები სჭირდებათ.
„ადამიანები ყოველთვის კითხულობენ, არის თუ არა BDSM-ით დაინტერესება ნორმალური. „ნორმალური“ საკმაოდ უცნაური სიტყვაა ძალიან ფართოდ გავრცელებული და მრავალფეროვანი კაცობრიობის აღსაწერად. თუკი „ნორმალურის“ თქვენეული განმარტება ისაა, თუ რამდენად ბევრი ადამიანი აკეთებს ამას, მაშინ BDSM-ით ბევრად მეტი ადამიანია დაინტერესებული, ვიდრე წარმოგიდგენიათ. და თუკი „ნორმალურის“ თქვენეული განმარტება „ჩვეულებრივს“ გულისხმობს, BDSM-ის სამყარო სავსეა ჩვეულებრივი ადამიანებით, რომელთა სექსუალობაც განსაზღვრული ფორმითაა მოწყობილი“, — ამბობს აშშ-ის ყველაზე ძველი და დიდი არასამთავრობო BDSM ჯგუფის, The Eulenspiegal Society-ის, წარმომადგენელი მიხალ დავიდი.
► ძალაუფლება ხანდახან ადამიანებს შორის სექსუალური დინამიკის განუყოფელი ნაწილია. BDSM პრაქტიკები ქმნის იმ გარემოს, რომელშიც ამ სურვილების გამოკვლევა შეიძლება მოხდეს უსაფრთხოდ და კონტროლის ქვეშ.
„BDSM სექსუალობის გამოხატვის ჯანსაღი ფორმაა. მასში მონაწილე ადამიანები, როგორც წესი, ის ადამიანები არიან, რომლებსაც ბევრი უფიქრიათ საკუთარ სექსუალობაზე. მათ გამოიკვლიეს თავიანთი სექსუალური საზღვრები, იციან, რა მოსწონთ და ამას აკეთებენ. ამას დადებითი შედეგი აქვს მათ სექსუალურ გამოცდილებებსა და, ზოგადად, მათი ცხოვრების ხარისხზე. ყველა ჩვენგანს ეროტიკული ფანტაზიები ჩვენი განსხვავებული გემოვნების, გამოცდილებებისა და ცნობისმოყვარეობების მიხედვით გვიყალიბდება, ადრეული ასაკიდან დაწყებული ჩვენი ცხოვრების ბოლომდე. ყველა ჩვენგანი განსხვავებულია. შესაძლოა, სხვადასხვა ამბიდან ერთი და იგივე ფანტაზია გაგვიჩნდეს ან გაგვიჩნდეს სხვადასხვა ფანტაზია ერთი და იმავე ამბიდან. ზოგისთვის BDSM არის საიმისო გზა, რომ იყოს თავისუფალი, თავაშვებული და უდარდელი და შეასრულოს ისეთი როლი, რომელიც განსხვავდება მისი ყოველდღიური ცხოვრებისგან. თუკი ისინი ამით სიამოვნებას იღებენ და პატივს სცემენ „წესებს“, მაშინ რატომ უნდა იყოს ეს არანორმალური?“ — ამბობს რომის კლინიკური სექსოლოგიის ინსტიტუტის მკვლევარი, ფილიპო ნიმბი.
BDSM-ის ისტორია მენტალურ ჯანმრთელობაში
სამწუხაროდ, მენტალური ჯანმრთელობის სფერო დიდი ხნის განმავლობაში პათოლოგიად მიიჩნევდა ადამიანთა ქცევის არაერთ ნორმალურ გამოვლინებას. ძველად ყველაფერი, რაც „ნორმალურის“ გავრცელებული და ძალიან ვიწრო განმარტების ფარგლებს სცდებოდა, მენტალურ აშლილობად მიიჩნეოდა.
ასე მოხდა BDSM-ის შემთხვევაშიც. მენტალური ჯანმრთელობის ექსპერტები განიხილავდნენ, რამდენად ჯანმრთელი იყო ადამიანი, რომელსაც BDSM იზიდავდა, მისი ზოგიერთი აქტივობა კი „სექსუალურ აშლილობად“ მიიჩნეოდა. თუმცა, 2013 წელს DSM-5-ის (მენტალური აშლილობების დიაგნოსტიკური და სტატისტიკური სახელმძღვანელოს მე-5 გამოცემის) გამოცემით ამერიკის ფსიქიატრიულმა ასოციაციამ „ქინქის“ დესტიგმატიზაციაში მნიშვნელოვანი ნაბიჯი გადადგა. სახელმძღვანელომ პირველად გაავლო ცხადი ხაზი იმ ზრდასრულებს შორის, რომლებიც თანხმობის საფუძველზე ერთვებიან „არატრადიციულ“ სექსუალურ ქცევებში (მაგალითად, BDSM-ში), და მათ შორის, ვინც ამ ქცევებს თანხმობის გარეშე და ძალადობრივად ახორციელებენ.
იმისთვის, რომ რამე მდგომარეობა დიაგნოზად ჩაითვალოს, მას თან უნდა ახლდეს გარკვეული ცხოვრებისეული დისკომფორტი ან ზიანი. DSM-5-ში ერთმანეთისგან გაიმიჯნა პარაფილია (სექსუალური აღგზნება არასტანდარტული საგნების, სიტუაციების, ფანტაზიებისა თუ ქცევების გამო) და პარაფილიური აშლილობა („პარაფილია, რომელიც ამჟამად ინდივიდს აყენებს დისკომფორტს ან ზიანს, ან პარაფილია, რომლის დაკმაყოფილებაც მოიაზრებს პირად ზიანს ან ზიანის რისკს სხვების მიმართ“).
► ადამიანებს შეიძლება ყველა ტიპის სექსუალური ფანტაზია ჰქონდეთ და თუკი ისინი არც მათ უქმნის პრობლემებს და არც სხვების კეთილდღეობას აზიანებს, ეს სურვილები აშლილობად არ მიიჩნევა.
BDSM მხოლოდ სექსია?
მართალია, „ქინქის“ მოყვარულთა 70% ამბობს, რომ BDSM პრაქტიკები რეგულარულადაა დაკავშირებული სექსთან, მაგრამ ეს რიცხვი იმაზე მეტყველებს, რომ ბევრი ისეთი ადამიანიც არსებობს, ვისთვისაც ის სექსუალურ სიამოვნებასთან არ არის დაკავშირებული. ზოგისთვის იდეა იმისა, რომ სრულიად მიენდო და „დანებდე“ სხვა ადამიანს, ძალიან ეროტიკული და გამათავისუფლებელია, თუნდაც მასში არავითარი სექსუალური კონტაქტი არ იყოს.
მტკიცე BDSM ურთიერთობას ძალიან ღრმა და ძლიერი ნდობა სჭირდება. ვისაც ცხოვრებაში ძალადობა ან უგულებელყოფა გამოუცდია, ეს ნდობა შეიძლება არ ჰქონდეს, პარტნიორთან მტკიცე ურთიერთობის ჩამოყალიბებამ კი შეიძლება სრულიად ახალი ნდობის საფუძველი შექმნას. ერთ-ერთი კვლევის თანახმად, BDSM პრაქტიკების დროს მორჩილი, ე.წ. „საბმისივ“ პარტნიორების ტვინში ფიქრზე (და დარდზე) პასუხისმგებელი უბნები ისვენებენ და განიტვირთებიან.
როლები BDSM-ში
BDSM-ში ბევრი სხვადასხვა როლი არსებობს და ზოგი მათგანი დამოკიდებულია ურთიერთობაში არსებული დინამიკებისა თუ ინტერესების ტიპებზე. იმ სიტუაციებში, რომლებშიც უფრო თანასწორი „თამაშები“ მიმდინარეობს (მაგალითად, როდესაც ორივე პარტნიორი როზგავს ერთმანეთს), ეს როლები შეიძლება უფრო ნაკლებად აქტუალური იყოს. ზოგი ადამიანი ძალიან მტკიცედ დგას თავის როლში და შეიძლება მას საკუთარი იდენტობის ნაწილად განიხილავდეს. სხვები შეიძლება ღია იყვნენ საიმისოდ, რომ შეიცვალონ როლი სიტუაციის ან სხვა მონაწილეების პრეფერენციების მიხედვით.
რას ნიშნავს „დომინანტი“?
დომინანტი (რომელსაც ასევე შეიძლება ერქვას „დომი“, „სადისტი“, „ტოპი“ ან „აქტი(ური)“, სიტუაციიდან გამომდინარე) არის ის, ვის ხელშიცაა ძალაუფლება მოცემულ დინამიკაში. ის შეიძლება ნებისმიერი გენდერის ადამიანი იყოს. დომინანტი ხშირად გასცემს ბრძანებებს და უძღვება „სცენას“ (ტერმინი, რომელიც აღნიშნავს იმ სიტუაციას, რომელშიც BDSM აქტივობები ხდება). დომინანტი უზრუნველყოფს ურთიერთობის სტრუქტურას და ინარჩუნებს საზღვრებს. რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია, სწორედ დომინანტია პასუხისმგებელი მისი „მორჩილის“ კეთილდღეობაზე, მხარდაჭერასა და უსაფრთხოებაზე.
დომინანტს როლი იწყება იმით, რომ უნდა შეათანხმოს სცენისა თუ ურთიერთობის პირობები. ის უნდა დარწმუნდეს, რომ აქტივობაში მონაწილე ყველა ადამიანის სურვილები გათვალისწინებულია, ხოლო უსაფრთხოება დაცული. დომინანტი უზრუნველყოფს იმას, რომ ყველასთვის ნათლად იყოს ცნობილი ე.წ. „უსაფრთხო სიტყვები“ (ინგლ. Safe word) და ჟესტები (ანუ ის წინასწარ შეთანხმებული სიტყვები და ჟესტები, რომელთა თქმა/გაკეთებაც იმის მანიშნებელია, რომ ადამიანს კონკრეტული აქტივობის შეჩერება სურს). BDSM აქტივობის დროს დომინანტმა შეიძლება გასცეს ბრძანებები, სხვებში აღძრას მძაფრი ფიზიკური შეგრძნებები ან, საჭიროების შემთხვევაში, დასაჯოს ისინი. ასეთ აქტივობებში შეიძლება მოიაზრებოდეს როგორც მსუბუქი გაშოლტვა ან გაროზგვა, ისე იმის დეტალურად აღწერა, თუ როგორ გაატარებს მისი „მორჩილი“ მთელ დღეს.
რას ნიშნავს „მორჩილი“?
მორჩილი (რომელსაც ასევე შეიძლება ერქვას „საბმისივი“, „საბი“, „მაზოხისტი“, „ბოთომი“ ან „პასი(ური)“, სიტუაციიდან გამომდინარე) არის ადამიანი, რომელიც ურთიერთობაში ძალაუფლების არმქონე როლს ირგებს. ის თანხმობის საფუძველზე, საკუთარი სურვილით უთმობს დომინანტს კონტროლს — როგორც ფიზიკურს, ისე ფსიქოლოგიურს. ის ემორჩილება წესებსა და საზღვრებს, ასრულებს მიცემულ ბრძანებებს და ემსახურება დომინანტის სურვილებს. ეს როლიც შეიძლება ნებისმიერი გენდერის ადამიანმა მოირგოს.
BDSM ურთიერთობაში მორჩილი ადამიანი, როგორც წესი, დამთმობი და დამყოლია და ის ემსახურება დომინანტს. დომინანტის მიმართ შეიძლება იყენებდეს მოწიწების გამომხატველ მიმართვებს, მაგალითად, „ბატონი“, „ქალბატონი“, „უფროსი“ და ა.შ. შესაძლოა, BDSM ურთიერთობაში არსებობდეს წესები იმის თაობაზე, თუ როდის შეუძლია მორჩილს საუბარი, რა როლები უნდა შეასრულოს მან და როგორ უნდა მოემსახუროს დომინანტს.
რას ნიშნავს ე.წ. „სვიჩი“?
ე.წ. „სვიჩი“ (ინგლ. Switch — პირდაპირი მნიშვნელობით „გადამრთველი“) არის ადამიანი, რომელსაც BDSM ურთიერთობაში შეუძლია მოირგოს როგორც დომინანტის, ისე მორჩილის როლი. ცალკეულ შემთხვევაში მისი როლი შეიძლება დამოკიდებული იყოს სხვა მონაწილეებსა და მათ პრეფერენციებზე, მიმდინარე სცენაზე ან იმ ადგილზე, სადაც ეს ყველაფერი ხდება. მაგალითად, ზოგ ადამიანს შეიძლება არ მოსწონდეს მორჩილის როლი სხვა სივრცეში, თუმცა ამ როლს თავისუფლად ირგებდეს სახლში.
კვლევა აჩვენებს, რომ გენდერქვიარები BDSM ურთიერთობებში უფრო დიდი ალბათობით არიან სვიჩები და რომ სვიჩები უფრო იშვიათად იდენტიფიცირდებიან ჰეტეროსექსუალებად, ვიდრე დომინანტები. შესაძლოა, სვიჩი ერთსა და იმავე სცენაში ორივე როლის მორგებისთვის იყოს ღია, ან მთლიანად ერთ როლში იყოს კონკრეტულ სიტუაციაში და მთლიანად საპირისპირო როლში — სხვა სიტუაციაში.
რას ნიშნავს „ბატონი“?
ბატონი (იგივე „მასტერი“; ინგლ. Master) დომინანტის უკიდურესი ფორმაა. ბატონი ხშირად მოელის, რომ მას სრული კონტროლი ჰქონდეს თავის „მონაზე“ ცხოვრების ყოველ ასპექტში და რომ ეს კონტროლი გაცემული იყოს სრული ნდობითა და თანხმობით. ასეთ ურთიერთობაში შეიძლება იყოს ან არ იყოს BDSM-ის სხვა ფიზიკური ასპექტები. იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც ბატონად აიდენტიფიცირებენ საკუთარ თავს, ეს უფრო დიდი ალბათობით შეიძლება იყოს მათი იდენტობის ნაწილი და არა — მხოლოდ როლი, რომელსაც ის დროგამოშვებით ირგებს.
რას ნიშნავს „მონა“?
მონა (ინგლ. Slave) მორჩილის უკიდურესი ფორმაა. „მონა“ საკუთარი ნებითა და სურვილით მთლიანად აძლევს „ბატონს“ კონტროლს იმაზე, თუ როგორ მოიქცევა ის და რა გადაწყვეტილებებს მიიღებს. „მონა“ მსახურებაში ცხოვრობს და ცხოვრების აზრს მისი „ბატონისთვის“ სიამოვნების მოგვრასა და დასაზღვრული წესების შესრულებაში პოულობს. ამ დინამიკაში შეიძლება იყოს ან არ იყოს BDSM-ის სხვა ასპექტები. ეს დინამიკა მისი მონაწილეების მხრიდან უფრო დიდი ალბათობითაა დანახული, როგორც იდენტობის ასპექტი და არა — დროგამოშვებითი თამაში.
BDSM-ის გავრცელებული ტიპები
იმ მცდარი წარმოდგენის მიუხედავად, თითქოს BDSM აუცილებლად უნდა მოიცავდეს ტყავის ან ლატექსის კოსტიუმებში გამოწყობასა და ტკივილის მიყენებაზე ორიენტირებულ აქტივობებს, რეალობა ბევრად უფრო მრავალფეროვანია. BDSM მოიცავს აქტივობებისა და დინამიკების ფართო სპექტრს, რომელთაგან ბევრი სულაც არ არის ტრადიციული სექსუალური გამოცდილებებისგან შორეული თუ უცხო. ის შეიძლება აერთიანებდეს ისეთ ელემენტებს, როგორებიცაა ძალაუფლების მიმოცვლა, როლური თამაშები, ფიზიკური შეგრძნებების სტიმულაცია თუ დაბმა, რომლებიც ხშირად შეუმჩნევლადაა ინტეგრირებული ყოველდღიურ სქესობრივ აქტებში. ამ სტერეოტიპებთან გასამკლავებლად საჭიროა იმის გააზრება, თუ რამდენად ღრმა და მრავალფეროვანია BDSM პრაქტიკები და რომ ის, რაც ერთისთვის შეიძლება უცნაური ან ტაბუ იყოს, რეალურად, ადამიანის სექსუალობისა და ინტიმურობის კიდევ ერთი ბუნებრივი შრეა.
► როგორც უკვე ვთქვით: თითოეულ ამ მაგალითში იგულისხმება, რომ მასში მონაწილე ყველა მხარეს გააზრებული აქვს პოტენციური რისკები და ისინი სრულად არიან თანახმა იმაზე, რომ ამ სცენასა თუ დინამიკაში მიიღონ მონაწილეობა.
მას შემდეგ, რაც გაიაზრებთ, რამდენად მრავალფეროვანი შეიძლება იყოს BDSM, შესაძლოა აღმოაჩინოთ, რომ მისი რომელიმე ტიპი უკვე გაგიკეთებიათ! ქვემოთ ჩამოთვლილია BDSM-ის გავრცელებული ტიპების სია, თუმცა, ცხადია, ის არ არის ამომწურავი და ადამიანები ჯერ კიდევ აგრძელებენ თავიანთი სექსუალობისა და ძალაუფლების გამოკვლევასა და საზღვრების გაფართოებას. BDSM-ის გავრცელებულ ტიპებს შორისაა:
- ასაკის თამაში, ე.წ. „ეიჯ ფლეი“ (ინგლ. Age Play): ისეთ როლურ თამაშში ან ძალაუფლების მიმოცვლაში მონაწილეობა, რომელშიც ადამიანები სხვა, რეალურისგან განსხვავებული ასაკის პერსონაჟების როლში არიან.
- სუნთქვის თამაში, ე.წ. „ბრეზ-ფლეი“ (ინგლ. Breath play): თამაშის უფრო ნაკლებად უსაფრთხო ფორმა, რომელიც მოიცავს სუნთქვის შეკავებაზე ორიენტირებულ აქტივობებს.
- გენდერის თამაში, ე.წ. „ჯენდერ-ფლეი“ (ინგლ. Gender play): თამაში, რომელიც მოიცავს სტერეოტიპულ გენდერულ დინამიკებს ან სხვა გენდერის როლის მორგებას.
- დაბმა, ე.წ. „ბონდაჟი“ (ინგლ. Bondage): დასაბმელი საშუალებების, მაგალითად, ხელბორკილების გამოყენება მოძრაობის შესაზღუდად და ძალაუფლების დინამიკის ხაზგასასმელად. ზოგჯერ ასევე ეწოდება „რიგერ“ (ინგლ. Rigger) BDSM.
- დარტყმის თამაში, ე.წ. „იმფექთ-ფლეი“ (ინგლ. Impact play): დარტყმა ან სხვა მსგავსი მოქმედებები, მაგალითად, გაშოლტვა, გაროზგვა, გაწკეპვლა, გამათრახება და ა.შ.
- შეგრძნებების თამაში ან სენსორული თამაში, ე.წ. „სენსეიშენ-ფლეი“ (ინგლ. Sensation Play): პარტნიორისთვის სხვადასხვა ფიზიკური შეგრძნებების მოგვრა, მაგალითად, სანთლის ცვილის, ყინულის, სარჭების გამოყენებით, ასევე სხეულზე კბენა.
- როლური თამაში, ე.წ. „როლ-ფლეი“ (ინგლ. Role play): თავის მოჩვენება, რომ ვიღაც სხვა ხარ. როგორც წესი, გულისხმობს სტერეოტიპულ როლებს, როგორებიცაა ექიმი, მასწავლებელი, უფროსი და ა.შ. როლურ თამაშს ხშირად თან ახლავს ძალაუფლების დინამიკის განაწილება.
- ზღვრული თამაში, ე.წ. „ეჯ-ფლეი“ (ინგლ. Edge play): გულისხმობს პარტნიორის მიყვანას მისი კომფორტისა და თანხმობის „ზღვარზე“, რომლის მასშტაბიც დიდწილად დამოკიდებულია ადამიანზე და აუცილებლად ითვალისწინებს პარტნიორებს შორის წინასწარ დადებულ შეთანხმებას.
ძირითადი წესები უსაფრთხო BDSM სექსისთვის
კიდევ ერთხელ გავიმეორებთ: BDSM-ს საფუძვლად ყოველთვის უდევს თანხმობა! BDSM-ის დინამიკები არ იწყება სექსის დროს, ისინი იწყება სექსუალურ აქტამდე, განხილვებისა და მოლაპარაკებებისას. იმისთვის, რომ ყველა მონაწილის უსაფრთხოება იქნას უზრუნველყოფილი, აუცილებელია, რომ მონაწილეებს ესმოდეთ ერთმანეთის საზღვრები, საჭიროებები, მოლოდინები, რისკები და ლიმიტები. საჭიროა, წინასწარ დათქვათ ის გზები, რომლებითაც შესაძლებელია იქნება სცენამდე, სცენის დროს და მის შემდეგ პარტნიორ(ებ)თან იმის გადამოწმება, თუ როგორ გრძნობენ ისინი თავს და რამდენად კომფორტულად არიან. მზად იყავით, რომ საჭიროების შემთხვევაში შეიძლება გადახედოთ და შეცვალოთ დადებული შეთანხმებები.
უსაფრთხო BDSM თამაშის ძირითად წესებს შორისაა:
დარწმუნდით თანხმობის არსებობაში
თანხმობა გულისხმობს აქტივობაში მონაწილეობაზე დათანხმებას იმის სრულად გააზრებით, თუ რა შეიძლება მოხდეს სცენის დროს, ვისთან ერთად შეიძლება მოხდეს ეს და რა არის დაგეგმილი აქტივობის პოტენციური რისკები. თანხმობა აუცილებლად უნდა გაიცეს იძულების, მანიპულაციისა და ზეწოლის გარეშე. აქტივობის დროს თანხმობის განგრძობითობა (ანუ ის, რომ წინასწარ შეთანხმებულ აქტივობაზე მისი პროცესის დროსაც თანახმა ხარ) უნდა გამოიხატოს ნათლად, წინასწარ შეთანხმებული გზით. თანხმობის ამგვარი გააზრებულობა და სიმტკიცე სწორედ ისაა, რაც BDSM-ში უზრუნველყოფს ფსიქოლოგიურ უსაფრთხოებას და სცენაში მთლიანად „გადაშვებას“.
თუკი რაიმე ქცევა ან დინამიკა არ არის წინასწარ განხილული და შეთანხმებული, მისი ადგილი BDSM სცენაში არ არის. ახალი ქცევები ან იდეები განხილული უნდა იქნას მომავალ საუბრებში, რომლებშიც ყველას შეეძლება რისკების გააზრება და იმის განსაზღვრა, რომ ეს სწორედ ისეთი რამაა, რის ცდასაც ისურვებდნენ. მსგავსი სიახლის შემოტანა მაშინ, როდესაც სცენა უკვე მიმდინარეობს, არ იძლევა მისი საფუძვლიანად განხილვის საშუალებას.
დაადგინეთ საზღვრები
BDSM-ში უმნიშვნელოვანესია ფსიქოლოგიური უსაფრთხოება. მათთვის, ვინც ახალია BDSM-ში, შესაძლოა, არ იყოს ცხადი, თუ რა ტიპის საზღვრების დადგენაა აუცილებელი. საჭიროა, რომ დასაწყისში ძალიან მკაცრად დაადგინოთ საზღვრები და მერე ნელ-ნელა გააფართოოთ ისინი, როდესაც უფრო კომფორტულად იგრძნობთ თავს და უფრო კარგად გაიაზრებთ, თუ რა მოგწონთ და რა გჭირდებათ.
იყავით ფხიზელი
არაფხიზელი მდგომარეობა, შესაძლოა, სახალისო და მიმზიდველი ჩანდეს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია და რეკომენდებულია, რომ BDSM-ით ფხიზელი დაკავდეთ. ზოგი ადამიანი შეიძლება ნერვიულობის მოსახსნელად ფიქრობდეს, რომ კარგი იქნება დალევა ან მოწევა, მაგრამ ამან შეიძლება დააქვეითოს თქვენი შეგრძნებები და უფრო რთული გახადოს იმის მიხვედრა, თუ როდის უახლოვდებით თქვენ ან თქვენი პარტნიორი ზღვარს.
დათქვით უსაფრთხო სიტყვები და ჟესტები
ე.წ. „უსაფრთხო სიტყვა“ (ინგლ. Safe word) არის წინასწარ შეთანხმებული ტერმინი, რომლის გამოყენებაც იმის მანიშნებელი იქნება, რომ აქტივობაში მონაწილე ყველა მხარე მყისიერად უნდა გაჩერდეს და გადაამოწმოს პარტნიორ(ებ)ის მდგომარეობა. მსგავსი ტერმინის დათქმა აუცილებელია BDSM-ში. როდესაც ისეთი აქტივობით კავდებით, რომელიც რისკებს შეიცავს ან სახიფათოა, აუცილებლად უნდა არსებობდეს კომუნიკაციის ცხადი გზა საიმისოდ, რათა სხვებისთვის გასაგები გახდეს, რომ ადამიანმა თავის ზღვარს მიაღწია. შეგიძლიათ, უსაფრთხო სიტყვების გამოყენებაში ყოველდღიური სიტუაციების დროს ივარჯიშოთ, რათა დარწმუნდეთ, რომ საჭირო დროს ადეკვატურად რეაგირებას მოახერხებთ.
ასევე კარგი იქნება, თუ დათქვამთ უსაფრთხო ჟესტს, განსაკუთრებით, როდესაც აქტივობა მოიცავს მეტყველების ან სუნთქვის შეზღუდვას. როდესაც იმაზე დაიწყებთ ფიქრს, თუ რა ტიპის ჟესტი შეიძლება იყოს ყველაზე შესაფერისი, წარმოიდგინეთ იმ ტიპის სცენები, რომლებშიც მისი გამოყენება შეიძლება იყოს რელევანტური. ხელები და ფეხები თავისუფალია თუ დაბმული? პარტნიორის თვალები ჩანს თუ ის თვალაკრულია? როდესაც მოძრაობა და საუბარი შეზღუდულია, აუცილებელია, არსებობდეს კომუნიკაციის რამე სხვა გზა.
გამოიყენეთ ე.წ. „შუქნიშნის“ სისტემა
BDSM-ში ერთ-ერთ ყველაზე ხშირ უსაფრთხო სიტყვებს შორისაა ე.წ. „შუქნიშნის“ სისტემა — ყველასთვის კარგად ნაცნობი მწვანე, ყვითელი და წითელი სინათლის პარადიგმა. ამ სისტემაში ფერებს შემდეგი მნიშვნელობა აქვთ:
- მწვანე — „ყველაფერი კარგადაა და გაგრძელება ნებადართულია“. როგორც წესი, სწორედ ამ სიტყვით აღნიშნავს ყველა მონაწილე იმას, რომ სცენის დასაწყებად მზადაა.
- ყვითელი — „ვუახლოვდები ჩემს ლიმიტს და ყურადღებით/ფრთხილად იყავი“. ერთგვარი გაფრთხილება, რომ, შესაძლოა, მალე გაჩერება/შეწყვეტა გახდეს საჭირო.
- წითელი — „გაჩერდი“. მყისიერი და მკაცრი მანიშნებელი იმისა, რომ ყველანაირი აქტივობა უნდა შეწყდეს.
დაგეგმეთ, რას იზამთ სცენის შემდეგ
ზოგჯერ იმდენად ვფოკუსირდებით „მთავარ მოვლენაზე“, რომ გვავიწყდება დასასრულის კარგად დაგეგმვა. BDSM-ის პრაქტიკებმა შეიძლება ადამიანში მნიშვნელოვანი გრძნობები აღძრას. დაფიქრდით იმაზე, თუ რა შეიძლება დაგჭირდეთ, როდესაც სცენა დამთავრდება და ეს თქვენი შეთანხმების ნაწილი გახადეთ. ზოგ ადამიანს შეიძლება ჩახუტება ან მოფერება უნდოდეს, სხვებს — საჭმელი ან წყალი. რაც არ უნდა იყოს ეს, გაითვალისწინეთ ის სცენის დაგეგმვის დროს.
დაუთმეთ დრო მომხდარზე რეფლექსიას
BDSM პრაქტიკებში შეიძლება საკუთარი თავის ის ნაწილები აღმოაჩინოთ, რომელთა არსებობაც მანამდე არ იცოდით. გამოყავით დრო საიმისოდ, რომ სცენის დასრულების შემდეგ დაფიქრდეთ, ზუსტად რა გამოცადეთ და რა გავლენა იქონია ამან თქვენზე. ყველაფერმა ისე ჩაიარა, როგორც ელოდით? რამე ისეთი ხომ არ იყო, რაც იმაზე რთული ან მარტივი აღმოჩნდა, ვიდრე წარმოგედგინათ? როგორ შეიცვალა თქვენი წარმოდგენები სიამოვნებასა და ტკივილზე? თვითაღმოჩენის ამ გზაზე არ იქნება ურიგო, თუკი დღიურში ჩაიწერთ თქვენს შეგრძნებებსა და შთაბეჭდილებებს.
გადახედეთ შეთანხმებებს
როდესაც უფრო მეტს ვიგებთ საკუთარ თავსა და ინტერესებზე, შესაძლოა, შეიცვალოს ისიც, თუ რისი გამოკვლევა და აღმოჩენა გვსურს. იყავით ღია საიმისოდ, რომ საჭიროების შემთხვევაში პარტნიორთან ერთად გადახედოთ ძველ შეთანხმებებს. შესაძლოა, რაიმე საკითხში უფრო მკაცრი საზღვრის დადგენა იყოს საჭირო, სხვა საკითხში კი — პირიქით, უფრო მსუბუქის.
► შესაბამისი გააზრების, მომზადებისა და თანხმობის ფარგლებში, BDSM-ს შეუძლია, ადამიანის მენტალურ ჯანმრთელობაზე არაერთი სასარგებლო ეფექტი ჰქონდეს. მათ შორის შეიძლება იყოს ღიაობა სიახლეებისადმი, გაუმჯობესებული კომუნიკაცია პარტნიორთან, ავთენტური სექსუალური თვითგამოხატვა და შემცირებული სტრესი. მიუხედავად ამისა, ეს სასარგებლო ეფექტები მთლიანადაა დამოკიდებული იმაზე, რომ ადამიანი BDSM-ით დაკავდეს მხოლოდ სწორი განზრახვებით, გააზრებულად მოემზადოს ამ გამოცდილებისთვის და დარწმუნდეს, რომ ის უსაფრთხო და თანხმობაზე დაფუძნებულია.
რა უნდა გაითვალისწინოთ, თუ გეგმავთ, რომ პირველად დაკავდეთ BDSM-ით?
სექსუალობა ადამიანების უმეტესობისთვის ცხოვრების ერთ-ერთი განუყოფელი ნაწილია. საკუთარი სექსუალური ინტერესებისა და სურვილების გამოკვლევა დაგეხმარებათ სიამოვნების, კეთილდღეობისა და სხვებთან ურთიერთობების გაღრმავებაში. არ არსებობს BDSM-ით ექსპერიმენტირების სწორი და არასწორი გზები, თუკი მასში მონაწილე ყველა მხარე ინფორმირებულია და თანახმაა. იყავით ღია საიმისოდ, რომ განიხილოთ ისეთი აქტივობები, რომლებიც შეიძლება განსხვავებული ან ცოტა უცნაური გეჩვენებოდეთ.
აი, რამდენიმე რჩევა მათთვის, ვინც გეგმავს, პირველად დაკავდეს BDSM-ით:
- დასაწყისისთვის, გაეცანით ინფორმაციას და გაიგეთ მეტი: იპოვეთ წიგნები, ბლოგები, სტატიები, ვიდეოები თუ პოდკასტები, რომლებშიც უფრო მეტს გაიგებთ BDSM-ზე მათგან, ვისაც ის გამოუცდია. დააკვირდით, რა აღძრავს ყველაზე მეტად თქვენში ინტერესსა და ცნობისმოყვარეობას.
- დაიწყეთ ნელა: მოიფიქრეთ ერთი ან ორი რამ, რის ცდასაც ისურვებდით და შემდეგ დაფიქრდით, რა იქნება საჭირო საიმისოდ, რომ ისინი კომფორტულად გამოცადოთ.
- ივარჯიშეთ უსაფრთხო სიტყვების გამოყენებაში: გამოიყენეთ ისინი ყოველდღიურ ცხოვრებაში: იქნება ეს საჭმლის კეთება, სეირნობა თუ უბრალოდ საუბარი. ძლიერ ინტენსიური სცენის დროს მათი გამოყენება შეიძლება გაგიჭირდეთ, თუკი ეს სიტყვები აქამდე არასდროს გითქვამთ.
- არ განსაჯოთ საკუთარი თავი და სხვები: BDSM-ში აუცილებელია, რომ თქვენი თავის (და თქვენი პარტნიორების) ყველა ნაწილს მიეცეს თავისუფლება და გარეთ გამოსვლის საშუალება. ეცადეთ, არ იდარდოთ იმაზე, თუ რამდენად „სულელური“ შეიძლება გამოჩნდეს რაიმე ან რამდენად „სწორად“ მოიქცევით ამა თუ იმ სიტუაციაში.
- მიეცით საკუთარ თავს საშუალება, რომ იგრძნოთ: ადამიანებს ზოგჯერ აოცებთ ის შეგრძნებები, რომლებიც BDSM გამოცდილებების დროს უჩნდებათ. რამდენადაც მოახერხებთ, მიეცით საკუთარ თავს იმის საშუალება, რომ მთლიანად გადაეშვათ იმაში, რაც ხდება და ბოლომდე გამოცადოთ ეს შეგრძნებები.
- მიიღეთ რჩევები: ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია დომინანტის როლში მყოფი ადამიანისთვის, რადგან მას მნიშვნელოვანი პასუხისმგებლობა აკისრია BDSM-ში, განსაკუთრებით შეგრძნებების ან დარტყმის თამაშების დროს. დაუკავშირდით თემს და გაიცანით სხვა გამოცდილი დომინანტები, რომლებიც მოგცემენ რჩევებს პოტენციური ტექნიკებისა და სცენის მართვის კუთხით.
- ესაუბრეთ პარტნიორებს: ეს ძალიან მნიშვნელოვანია სცენამდეც, სცენის დროსაც და მის შემდეგაც. იყავით მკაფიო და ღია, როდესაც დაადგენთ საზღვრებს და ისაუბრებთ მოლოდინებზე. საჭიროებისამებრ გამოიყენეთ უსაფრთხო სიტყვები და კიდევ ერთხელ ესაუბრეთ თქვენს პარტნიორებს განვლილი გამოცდილებიდან რამდენიმე დღეში. გადაამოწმეთ, რამ ჩაიარა კარგად, რა უნდა მოხდეს სხვანაირად მომავალში და რა აღარ უნდა განმეორდეს არასდროს.
წყარო: Choosing Therapy, Everyday Health