ბესიკ ქუთათელაძის გზა ქუთაისიდან ფლორიდის უნივერსიტეტის პროფესორობამდე

ხატია ღოღობერიძე
ფოტო: ბესიკ ქუთათელაძის პირადი არქივი

“ვარ ქუთაისელი და ეს ჩემი იდენტობის დიდი ნაწილია. ჩემს კილოში თუ აზროვნებაში ქუთაისელობა ძალიან იგრძნობა. მაგრამ ჩემი ყველაზე დიდი ნაწილი ალბათ არის ის, რომ ვარ არაჩვეულებრივი ადამიანის ქმარი და სამი არაჩვეულებრივი შვილის მამა” — ასე იწყებს ბესიკ ქუთათელაძე საკუთარი თავის წარდგენას მედია აპრილის მკითხველისთვის და ამატებს, რომ მისი არსებობის 80%-ს სწორედ ოჯახზე ფიქრსა და ზრუნვაში ატარებს.

Contents

46 წლის ბესიკ ქუთათელაძე უკვე 22 წელია ამერიკის შეერთებულ შტატებში ცხოვრობს. ის ფლორიდის საერთაშორისო უნივერსიტეტში სისხლისსამართალწარმოების და კრიმინოლოგიის პროფესორია. მისი გამოცდილება და სპეციალიზაცია არის პროკურატურის რეფორმა ამერიკაში და ამ მიზნით ბევრ საპროკურორო ოფისთან მუშაობს. ბესიკი ეხმარება პროკურორებს, იურიდიული ანალიზის მიღმა, გამოიყენონ სტატისტიკური და სოციალური მეთოდები რეფორმების დასანერგად და განსახორციელებლად. ამ ეტაპზე ის იყენებს ხელოვნური ინტელექტის ელემენტებს, რათა პროკურორებს საქმიანობა გაუიოლდეთ და რუტინული საქმეების კეთება არა ხელით, არამედ მანქანურად მოუწიოთ. შედეგად, ისინი თავიანთ დროსა და ინტელექტს მოახმარენ ისეთ საქმეებს, სადაც ხელოვნური ინტელექტი არ არის პროდუქტიული.

ბავშვობა და სტუდენტობა ქუთაისში

ბესიკი იხსენებს, რომ ბავშვობის გამოცდილებები, ძირითადად, დადებითია — ჰყავდა კარგი მშობლები, ბებია-ბაბუა, სამეგობრო. სტუდენტობაც ქუთაისში გაატარა, აკაკი წერეთლის სახელობის უნივერსიტეტი დაამთავრა.


“საზოგადოებას სურს, ყველა ერთნაირად ვაზროვნებდეთ, ერთნაირად გვეცვას, ერთნაირად ვლოცულობდეთ, ერთნაირ წიგნს ვკითხულობდეთ. ადამიანების ნაწილში ყველაფერი განსხვავებული ინსტინქტურად ნეგატიურ განწყობას იწვევს”.


“იმ წლებში საკმაოდ ბედნიერი ცხოვრება მქონდა, იმის მიუხედავად, რომ ფინანსური გაჭირვება და კრიმინალი არსებობდა. ახლა რომ ჩამოვდივარ თბილისში, მგონია, რომ მაშინ უფრო ბედნიერი იყო ხალხი. ყველას ერთნაირად გვიჭირდა და ეს თანასწორობა სოლიდარობის განცდას ქმნიდა საზოგადოებაში. ვიყოფდით იმას, რაც გვქონდა”.

ფოტო: ბესიკ ქუთათელაძის პირადი არქივი

ამბობს, სექსუალური ორიენტაცია იმდენად ტაბუირებული იყო, ალბათ ჯერ ეს ფაქტი გავიაზრე და მხოლოდ ამის შემდეგ ის, რომ გეი ვარო. საკმარისი ინფორმაცია არც თავად ჰქონდა და ამ თემაზე არც საუბრობდა.

“შეუძლებელია ადამიანების ქვიარობა წაშალო. რაც უფრო მეტი იქნება ზეწოლა, მით უფრო მეტი იქნება წინააღმდეგობა”, — დასძენს ბესიკ ქუთათელაძე.

იხსენებს, უნივერსიტეტში ალბათ განსხვავებული ვიყავი, მოგრძო თმა მქონდა და ფერად ტანსაცმელს ვიცვამდი, როცა კაცისთვის “მისაღები” ფერი მხოლოდ შავი და მუქი ლურჯი იყო, რასაც ქუთაისელი ე.წ. ძველი ბიჭების მხრიდან გაღიზიანება და დაცინვა მოჰყვებოდა ხოლმეო.

“მით უმეტეს, რომ ფეხით დავდიოდი უნივერსიტეტში და 3-4 “ბირჟა” უნდა გამევლო და რაღაც კომენტარები ამეტანა. იყო მიამიტური დაცინვები: “ბესო, გამოგვიყვანე ფიზიკის ამოცანები”, დაუძახიათ “პიდარასტი” და ა.შ. ან წამიყრუებია, ან გამიღიმია და ჩამივლია”.

მიაჩნია, რომ ამ გამოცდილებამ გააძლიერა, რადგან ზუსტად იცოდა, რის მიღწევა უნდოდა ცხოვრებაში და შეურაცხყოფების ავტორების აზრს და კომენტარებს მის მიზანზე გავლენა არ უნდა მოეხდინა.

“ეს გამოცდილებები თუ არ დაგამტვრევს და გაგწყვეტს წელში, გაძლიერებს. ჩემ შემთხვევაში ამ ყველაფერმა კანი გამისქელა და რაღაც მხრივ კარიერაშიც დამეხმარა ამერიკაში, ჩემზე გავლენის მოხდენა იოლი არ არის. მე მაქვს ჩემი მიზანი, ვიცი, როგორ უნდა მივაღწიო ამ მიზანს, აბსოლუტურად ვფოკუსირდე ამაზე და დავბლოკო ხმაური ჩემ გარშემო”.

“ვიცოდი, რომ თავი უნდა გადამედო, წავსულიყავი უცხოეთში და იქ გამეგრძელებინა კარიერა”

ბაკალავრიატის საფეხურის შემდეგ, სწავლა თბილისში, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტში გააგრძელა. იხსენებს, სამეცნიერო ნაშრომები მაშინ რუსულიდან იყო ნათარგმნი, რუსები კი გერმანელებისგან ან ამერიკელებისგან თარგმნიდნენო. ხაზს უსვამს იმასაც, რომ ამას ყველა პროფესორზე ვერ განაზოგადებს. 

“ძირითადად, ეს იყო სამეცნიერო დონე”, — ამბობს ბესიკი და დასძენს, რომ ყოველთვის უნდოდა, პროფესორი ყოფილიყო, მაგრამ ამისთვის ან ვინმესთან ნათესაობა იყო საჭირო, ან ვინმესთვის ფული უნდა გადაგეხადაო. 

“ვიცოდი, თავი უნდა გადამედო, წავსულიყავი საზღვარგარეთ და იქ გამეგრძელებინა კარიერა. ალბათ მექრთამეობასთან შეუგუებლობაც დამეხმარა წასვლის გადაწყვეტილებაში. ამერიკაში კარიერასაც მივხედე, განათლებასაც და პირად ცხოვრებაშიც დადებითი ნაბიჯები გადავდგი”.


“ჩვენ პირველყოფილი ტომების შთამომავლები ვართ, სადაც ყველაფერი განსხვავებული მოდიოდა ან შესაჭმელად ან გასანადგურებლად. ევოლუციის მიუხედავად, ეს ფსიქოლოგიური მენტალიტეტი დაგვრჩა. ყველაფერი, რაც განსხვავებულია, ჩვენსა და ჩვენი ოჯახის საწინააღმდეგო გვგონია”.


საკუთარი თავის მიღება მხოლოდ ამერიკაში შეძლო, სადაც დაინახა, რომ ქვიარობაში ცუდი არაფერია და საკუთარი თავის მიუღებლობა ყველაზე მეტად მას დააზიანებდა. თავდაპირველად, მისი სექსუალური ორიენტაცია ფსიქოლოგიური დაავადება ეგონა და “განკურნების” გზებს ეძებდა, თუმცა ერთ-ერთმა პროფესორმა აუხსნა, რომ ეს ასე არ არის.

“არ მინდოდა გეობა, ეს იყო ჩემთვის მიუღებელი, რადგან საზოგადოებამ პირდაპირ თუ ირიბად ეს ჩამინერგა. საზოგადოება არ დაეძებს ეს მოხდება შენი უბედურების ხარჯზე თუ არა. საზოგადოება დაეძებს, რომ შენ არ იყო განსხვავებული. მათ სურთ, ყველა ერთნაირად ვაზროვნებდეთ, ერთნაირად გვეცვას, ერთნაირად ვლოცულობდეთ, ერთნაირ წიგნს ვკითხულობდეთ. ადამიანების ნაწილში ყველაფერი განსხვავებული ინსტინქტურად ნეგატიურ განწყობას იწვევს. ჩვენ პირველყოფილი ტომების შთამომავლები ვართ, სადაც ყველაფერი განსხვავებული მოდიოდა ან შესაჭმელად ან გასანადგურებლად. ევოლუციის მიუხედავად, ეს ფსიქოლოგიური მენტალიტეტი დაგვრჩა. ყველაფერი, რაც განსხვავებულია, ჩვენსა და ჩვენი ოჯახის საწინააღმდეგო გვგონია. ალბათ ეს არის ახსნა ჰომოფობიის ამ დონისაც”, — ამბობს ბესიკი.

ოჯახი

მშობლებს საკუთარი სექსუალური ორიენტაციის შესახებ მას შემდეგ ესაუბრა, რაც გლენს შეხვდა და დაქორწინება გადაწყვიტეს. ბესიკის თქმით, ეს გლენის პატივისცემის საკითხი იყო და, გარდა ამისა, მისი სიყვარული უფრო ძლიერი უნდა ყოფილიყო, ვიდრე შიში და დისკომფორტი ამ თემაზე მშობლებთან საუბრის გამო.


“რაც არ უნდა ვამტკიცო, რომ ძლიერი ვარ და მე ვიცი ჩემთვის რა არის კარგი და სხვისი აზრი მესამეხარისხოვანია, ოჯახის მხარდაჭერა ყველა ადამიანისთვის მნიშვნელოვანია, სოციალური ქმნილებები ვართ”.


“ვიპოვე საკუთარ თავში ძალა, რომ მეთქვა ოჯახისთვის. ყველა შოკში იყო. ვუთხარი, ამ ადამიანზე ვქორწინდები, ის მიყვარს-მეთქი. ამან ბევრი გაანაწყენა და ურთიერთობების დალაგებას დრო დასჭირდა. სხვათა შორის, შემდეგაც ვერ ვათქმევინე, რომ რაღაც ეჭვი ჰქონდათ. მე დღესაც არ მჯერა, რომ შეიძლება ეს ვერ დაინახო საკუთარ შვილში. დედაჩემი დღესაც იძახის, რომ აბსოლუტურ შოკში იყო, არ სჯეროდა. ალბათ დაჯერება არ უნდოდა და ჩემსავით საკუთარ თავს არწმუნებდა. დღესაც მახსოვს, დედაჩემმა მითხრა, მამაშენის შვილი იმპოტენტი რამ გამოგიყვანაო. მისთვის გეობა იყო ერექციის არქონა. ვერ გაიგო, რატომ იქნები გეი, თუ ერექცია გაქვს. გესმით, რამდენად მცირე ინფორმაცია არსებობდა?”.

ამბობს, რომ მანამდეც ჰქონდა ურთიერთობები, თუმცა ისეთი არა, რომ ოჯახისთვის ინფორმაციის მიწოდება აუცილებლად ჩაეთვალა. ამის მიუხედავად, გული წყდებოდა, როცა მისი პარტნიორების ოჯახები ყველაფერს აკეთებდნენ მათ მხარდასაჭერად, მას კი არ ჰქონდა ის მხარდაჭერის სისტემა, რაც უნდოდა. 

“ვერ ვიტყვი, რომ ამას მნიშვნელობა არ აქვს. რაც არ უნდა ვამტკიცო, რომ ძლიერი ვარ და მე ვიცი ჩემთვის რა არის კარგი და სხვისი აზრი მესამეხარისხოვანია, ოჯახის მხარდაჭერა ყველა ადამიანისთვის მნიშვნელოვანია, სოციალური ქმნილებები ვართ”, — ამბობს ბესიკი.

გვიყვება, რომ პირველად დას ესაუბრა, შემდეგ კი დედას. ამბობს, ძალიან რთული იყო, თუმცა პირველი ნაბიჯი ყოველთვის ყველაზე რთულიაო. 

“ჩემი ოჯახი ამას აღფრთოვანებით და აღტაცებით არ შეხვედრია, მაგრამ მათ ვუყვარვარ და საბოლოო ჯამში მიმიღეს ისეთი, როგორიც ვარ. ამ თემაზე შეიძლება ყოველ დღე არ ვსაუბრობთ, მაგრამ ჩემს მეუღლეზე და ბავშვებზე ვსაუბრობთ ლამის ყოველდღიურად და ეს გახდა მათი ცხოვრების ნაწილი. ყველა ყველაფერს ეგუება. საბოლოო ჯამში, მშობელს სურს, თავისი შვილი იყოს წარმატებული და ბედნიერი, ეს უფრო ძლიერი ინსტინქტია, ვიდრე “მეზობელთან როგორ შევრცხვი”. მშობელი იპოვის ძალას, რომ ეს მორალური დილემა გადალახოს და მეზობელზე და ნათესავზე ნაკლებად იფიქროს. მე ამის იმედი მაქვს. ჩემმა მშობლებმა ეს მოახერხეს. ხომ იცით, ქუთაისში როგორც იტყვიან — “ბესო გათხოვდა”. ჩემთვის უფრო მარტივია, აქ ვარ და მათთვის უფრო რთულია, იქ არიან. ალბათ ხალხი გარშემო თითის წვერებზე დადის და ისე უსვამს შეკითხვებს, მაგრამ დროთა განმავლობაში ყველაფერი ნორმალიზდა”, — ამბობს ბესიკი.

ამბობს, მთელი ოჯახი ჩემს ქმარს აიდეალებს და როგორც პიროვნება და პროფესიონალი, დედაჩემს მგონი გლენი ბევრად უფრო მოსწონს, ვიდრე მეო.


“შეუძლებელია ადამიანების ქვიარობა წაშალო. რაც უფრო მეტი იქნება ზეწოლა, მით უფრო მეტი იქნება წინააღმდეგობა”


“დროთა განმავლობაში ეს ყველაფერი დალაგდა. ალბათ სხვა არჩევანი არც ჰქონდათ, მაგრამ იპოვეს თვითონაც ძალა და ხედავენ, რომ ეს არ შეიცვლება. ალბათ ჩვენნაირი ურთიერთობას გარშემო ჰეტეროსექსუალ წყვილებში ვერც ხედავენ და დაფიქრდნენ, რომ არ აქვს მნიშვნელობა, რა ხდება ჩვენს საძინებელში, მთავარია, ერთმანეთი გვიყვარს და პატივს ვცემთ”.

ბესიკსა და მის ქმარს, გლენს სამი შვილი ჰყავთ. ბავშვების დაბადების შემდეგ ბესიკის მშობლები ამერიკაში ჩავიდნენ.

ბესიკის მშობლები ბესიკისა და გლენის შვილებთან ერთად
ბესიკის მშობლები ბესიკისა და გლენის შვილებთან ერთად. ფოტო: ბესიკ ქუთათელაძის პირადი არქივი

ყველა ცდილობს, ერთმანეთთან ხშირი კომუნიკაცია ჰქონდეს. ბავშვებმა ქართულიც იციან. ბესიკი გვიყვება, საქართველოში ჩამოსვლის შემდეგ ენას უფრო აუმჯობესებენ, ამერიკაში დაბრუნებისას კი ავიწყდებათო. ფიქრობს, ერთი წლით შვილები ქართულ სკოლაში ხომ არ ასწავლოს, რომ მათ საქართველოსთან კავშირი არ დაკარგონ. თუმცა ღელავს შესაძლო უხერხული კითხვების, ბულინგის შესაძლებლობის გამო.

გვეუბნება, ზოგიერთ საკითხში ჩვენ უფრო კონსერვატორი მშობლები ვართ, ვიდრე ბევრი ოჯახი საქართველოშიო. გვიზიარებს ბავშვების აღზრდის მათეულ მეთოდებს: ჯანსაღი კვება, არანაირი კომპიუტერული თამაშები, მშობლებისა და შვილების ერთობლივი გასართობი აქტივობები, ტელევიზორი დღის განმავლობაში მხოლოდ ნახევარი საათით და ისეთი პროგრამები, რომლებიც ბავშვების კონკრეტულ ასაკს შეესაბამება.


“საბოლოო ჯამში, მშობელს სურს, თავისი შვილი იყოს წარმატებული და ბედნიერი, ეს უფრო ძლიერი ინსტინქტია, ვიდრე “მეზობელთან როგორ შევრცხვი”. მშობელი იპოვის ძალას, რომ ეს მორალური დილემა გადალახოს და მეზობელზე და ნათესავზე ნაკლებად იფიქროს. მე ამის იმედი მაქვს. ჩემმა მშობლებმა ეს მოახერხეს”.


“ვხედავ, რომ საქართველოში ბავშვებს აქვთ ტელეფონები. მესმის, რთულია მთელი დღე ბავშვები რაღაცით გაართო, არ აქვთ მშობლებს იმის საშუალება, რომ 10 საათი რაღაც პროდუქტიული შეუქმნან ბავშვებს. სახელმწიფო არ ზრუნავს ამაზე. რომელ მშობელს აქვს საქართველოში საშუალება, რომ ზაფხულობით ბავშვები დააკავოს პროდუქტიული აქტივობით? რატომ არ ფიქრობს მთავრობა ამაზე? ეს უნდა იყოს პრიორიტეტი”, — ამბობს ბესიკი.

როგორც ჩემი ერთი ნათესავი იტყოდა, მე და გლენი “მისამართიანი” ხალხი ვართო. ამაში ყველაფრის წინასწარ დაგეგმვის სიყვარულს გულისხმობს. ორივე თავიდანვე ინფორმირებული იყო, რას ელოდნენ ერთმანეთთან ურთიერთობისგან. ბესიკი გვიყვება, მშობლობის გადაწყვეტილებაც ძალიან გააზრებულად მივიღეთ და პრობლემებისთვისაც უფრო მომზადებული ვართო. დასჭირდათ ბევრი ფიქრი, ემოციური მომწიფება, გეგმის შექმნა, ფინანსებზე და იმაზე ფიქრი, რა ჯობია განათლებისა და ჯანმრთელობის თვალსაზრისით. ბესიკის თქმით, ბავშვების შემდეგ წყვილის ცხოვრება რადიკალურად შეიცვალა.

ბესიკი და გლენი შვილებთან ერთად. ფოტო: ბესიკ ქუთათელაძის პირადი არქივი

“როცა მშობელი ხდები, ადამიანს გრჩება შენი პიროვნებისა და იდენტობის 5%, მაგრამ უზომოდ ბედნიერი და მადლობელი ვარ, რომ ისინი მყავს. მათთან გატარებული დრო არის ყველაზე მნიშვნელოვანი. არაჩვეულებრივები არიან. მაგათ რომ გაიცნობ, შეუძლებელია არ შეგიყვარდეს. ალბათ ყველა მშობელი ასე ფიქრობს საკუთარ შვილზე და მეც არ ვარ გამონაკლისი”.

ამბობს იმასაც, რომ ბავშვების აღზრდა არ არის მხოლოდ საკვების ყიდვა, სკოლაში წაყვანა და ა.შ. ეს არის აქტიურად, ემოციურად და ფიზიკურად მათ ყოველდღიურ ცხოვრებაში ჩართვაო. 

გარემო საქართველოში და გარემო ამერიკაში

გვეუბნება, საქართველოში და ამერიკაში გეი ადამიანის ცხოვრება იმით განსხვავდება, რომ ამერიკაში სახელმწიფო გვიცავსო.

“ყოველთვის იქნებიან ადამიანები, რომლებსაც უნდათ ვიღაც სძულდეთ და უარს ამბობენ ინფორმაციის გაცნობაზე. მაგრამ აქ მე საკუთარი თავი დაცულად მიმაჩნია” — ამბობს ბესიკი და ამატებს, რომ ყველაზე მთავარი სხვაობა მაინც ის არის, რომ აშშ-ში მას საერთოდ არ უწევს საკუთარ სექსუალურ ორიენტაციაზე საუბარი არც სამსახურში, არც ბავშვების სკოლაში და არსად.


“ყველაზე მთავარი კითხვა, რაც რჩება ჩემი ოჯახის მიმართ, არის: “ამ ბავშვებს დედა არ უნდათ?!”. საინტერესოა, რომ ვინც ამ კითხვას სვამს, იმ ქალებს ძირითადად ჰყავთ ქმრები, რომლებიც ბავშვების აღზრდაში ჩართულები არ არიან. მათ წარმოუდგენიათ, რომ ორი მისი ქმრისნაირი ზრდის ბავშვებს. თავიანთი გამოცდილებიდან გამომდინარე, ვერ უშვებენ იმას, რომ მამას შეუძლია მშობლობის გაწევა, ჯანდაცვაზე, კვებაზე, ჰიგიენაზე, განათლებაზე, სპორტზე, ფიზიკურ განვითარებაზე ზრუნვა”.


“საქართველოში ამ თემაზე საუბარი მოგვიწევს, სანამ ეს ყველაფერი დალაგდება და ადამიანებს შეეძლებათ ღირსეულად ცხოვრება. ყველას უნდა, რომ სხვა ფაქტორზე მოახდინოს ფოკუსირება, გართობაზე, განათლებაზე, მოგზაურობაზე, სიყვარულზე, სილამაზეზე, კარიერაზე და არა ლგბტ აქტივიზმზე, მაგრამ საქართველოში ახლა ასეთი ვითარება არ არის”.

იხსენებს, რომ წინა წლებში, სანამ საკუთარ ორიენტაციაზე საქართველოში საჯაროდ ისაუბრებდა, ქვეყანაში ჩამოსვლისას, გასართობ ღონისძიებებზე თუ სხვადასხვა წრეზე ბავშვების მიყვანისას, თავს იკავებდა ეთქვა, რომ მათ გეი მშობლები ჰყავთ. ამბობს, ტყუილი არასდროს მითქვამს, რომ ცოლი მყავს, რადგან ეს გლენის შეურაცხყოფა იქნებოდა, მაგრამ კითხვებზე პასუხებს თავს ვარიდებდიო. 

“მერე დავიწყე ამაზე საუბარი და ინფორმაცია, რომ თურმე ამ ბავშვებს ჰყავთ ორი მამა, გავრცელდა ძალიან სწრაფად”.

გვიყვება, სხვა ბავშვების მშობლების მხრიდან დაახლოებით ერთკვირიანი პაუზა იყო და შემდეგ დაბადების დღის წვეულებაზე მიგვიპატიჟესო.

“ეს წვეულება იყო დიდი ქამინგაუთი, უფრო დიდი, ვიდრე სადმე გამიკეთებია. შევდივართ წვეულებაზე, სადაც ალბათ 100 ადამიანია. ყველა ცდილობს, ჩვენ არ გვიყუროს, მაგრამ იგრძნობა, რომ ეს თემა უკვე განხილული იყო. ყველამ არაჩვეულებრივად მიგვიღო. შეიძლება რამდენიმე ადამიანმა თავი შეიკავა კომენტარებისგან, მოსვლისგან და ა.შ., მე ეს არ ვიცი, მაგრამ ვინც იქ იყო, ძალიან დადებითი განწყობა ჰქონდათ. ეს გაგრძელდა სხვა შეხვედრებზეც. თუმცა ვაცნობიერებ, რომ ეს არის ბაბლი და ყოველთვის ასე არ ხდება”.

ბესიკი შვილებთან ერთად. ფოტო: ბესიკ ქუთათელაძის პირადი არქივი

ამბობს იმასაც, რომ როცა საქართველოში ტაქსით მგზავრობისას მძღოლები გლენზე ეკითხებიან, ვინ არის მისი უცხოელი სტუმარი, პასუხობს, რომ ქმარია. ძირითადად დაბნეულობა ან სიჩუმეა, თუმცა არასდროს ყოფილა ნეგატიური შემთხვევაო.

“ისეთი ხალხი მიგზავნის შეტყობინებებს, რომლებსაც ჰომოფობიური განცხადებები აქვთ ჩემზე გაკეთებული. მათთვის ერთ მხარეს არის ჩემი ორიენტაცია და მეორე მხარეს ჩემი ოჯახი და ბავშვები. ამ ორ ასპექტს ყოფენ ერთმანეთისგან რაღაცნაირად”.

გვიყვება ერთ მაგალითს, როცა მისი ახლო ნათესავი, რომელიც ბესიკის ოჯახს აქებდა, მეორე დღეს “ოჯახის სიწმინდის დღის” მარშზე იყო მისული.

“თან არაჩვეულებრივი, კარგი ადამიანია. ცუდი არაფერი მისგან არ გამიგია და ძალიან გამიკვირდა ეს ორი საპირისპირო პოზიცია, რომელიც შეიძლება ჩამოაყალიბო 24 საათში — აღფრთოვანება გამოხატო ჩვენი ოჯახის, ჩვენი ურთიერთობისა და სიყვარულის მიმართ და მეორე მხრივ, გამოხვიდე მარშზე “ოჯახის სიწმინდის” დასაცავად ჩემნაირი ოჯახების საწინააღმდეგოდ. მივწერე, მართლა თქვენ ხართ-მეთქი? დამიწყო დარწმუნება, რომ ლგბტ ადამიანების მიმართ არანაირი დისკრიმინაციული განწყობები არ აქვს, მაგრამ ოჯახის სიწმინდე უნდა დაიცვას”.

ამ თემაზე საუბრისას აღნიშნავს იმასაც, რომ საქართველოში, სხვადასხვა პოლიტიკურ პარტიაში ბევრი მეგობარი ჰყავს, რომლებიც პირადად ეკონტაქტებიან, თუმცა მის Facebook გვერდზე საჯარო აქტივობებისგან თავს იკავებენ, რადგან ცნობადობა აქვთ და, სავარაუდოდ, ამომრჩევლის დაკარგვა არ სურთ.

აქვს სურვილი, პროკურატურის რეფორმაში საქართველოსაც დაეხმაროს, მაგრამ ჩემნაირი ადამიანის ამ პროცესებში ჩართვა, პოლიტიკური თვალსაზრისით, შეიძლება “დამღუპველი” იყოსო.

აქტივიზმი

ბესიკს ვკითხეთ, რამ გადააწყვეტინა საჯაროდ საუბარი, რაზეც მოკლედ გვიპასუხა: “პასუხისმგებლობის განცდამ”. მერე დაამატა, რომ როცა გაარკვია, როგორი ნეგატიური დამოკიდებულება იყო ლგბტქია+ ადამიანების მიმართ საქართველოში, თავი ვალდებულად იგრძნო, რომ რეალობის შესაცვლელად რამე გაეკეთებინა, გვერდში დასდგომოდა თემის სხვა წევრებს.


“[შეურაცხყოფის, დაცინვის] გამოცდილებები თუ არ დაგამტვრევს და გაგწყვეტს წელში, გაძლიერებს. ჩემ შემთხვევაში ამ ყველაფერმა კანი გამისქელა და რაღაც მხრივ კარიერაშიც დამეხმარა ამერიკაში”.


“მე და გლენი საკმაოდ პრივატული ადამიანები ვართ და ასეც გვერჩივნა ცხოვრება. სანამ საჯაროობის გადაწყვეტილებას მივიღებდით, ამაზე ბევრი ვისაუბრეთ: გავხსნა თუ არა Facebook, ჩავწერო თუ არა ინტერვიუები და ა.შ. შემდეგი დიდი ნაბიჯი იყო ფიქრი იმაზე, გამოგვექვეყნებინა თუ არა შვილების ფოტოები. ეს იყო სამთვიანი დისკუსიის შედეგად გადადგმული ნაბიჯი. ერთია ის, რომ შენ საკუთარი თავი გახადო შეურაცხყოფების ობიექტი, მაგრამ არ გინდა შენმა შვილებმა შენ გამო განიცადონ შეურაცხყოფები”, — ამბობს ბესიკი და დასძენს, რომ აუდიტორიის რეაქციები ბევრად დადებითი იყო, ვიდრე უარყოფითი ან თუნდაც ნეიტრალური, მით უმეტეს, შვილების მიმართ.

იხსენებს, რომ როცა დასთან, თამთასთან ერთად პრაიდ კვირეულის წინ ვიდეო ინტერვიუში ისაუბრა, ზოგიერთმა მომხმარებელმა, უმეტესად კი, ტროლებმა უარყოფითი კომენტარებიც დაუწერეს, მაგრამ “ისეთი უსახური რაღაცები იყო დაწერილი, ამას თუ ყურადღება მიაქციე, ამისთვის მზად არ ხარ ე.ი. და ჩემთვის ამას არანაირი მნიშვნელობა არ აქვს. ვის უნდა შეურაცხყოფის მოსმენა, მაგრამ ჩემზე გავლენა ამას არ აქვს”.

ამბობს, ვიცი, რომ ხმამაღლა საუბრით რისკები იზრდება და შეიძლება ქუჩაში ვინმემ შეურაცხყოფა მომაყენოს ან შემეხოს კიდეც, მაგრამ ეს რისკები გააზრებული მაქვსო. 

“მინდოდა მეჩვენებინა დადებითი მოდელი, რომ გეი ურთიერთობა არ არის ის, რა სტერეოტიპებიც არსებობს საქართველოში, რომ თითქოს სტაბილურობა არ არის, სიყვარული არ ვიცით, მხოლოდ სექსისთვის ვაკეთებთ ამ ყველაფერს და ა.შ. ამ სტერეოტიპების დამსხვრევა მინდოდა. არ ვიცი, რამდენად წარმატებულად შევძელი ეს, მაგრამ მგონია, რომ ვიღაცებმა დაინახეს სხვა ვარიანტი ლგბტ ადამიანების თანაცხოვრების”. 

მითები და რეალობა

ბესიკს ვესაუბრეთ იმ გავრცელებული მითების შესახებაც, რომლებიც ხანდახან ჰომოფობიური კამპანიის ნაწილიცაა. 

“ყველაზე მთავარი კითხვა, რაც რჩება ჩემი ოჯახის მიმართ, არის: “ამ ბავშვებს დედა არ უნდათ?!”. საინტერესოა, რომ ვინც ამ კითხვას სვამს, იმ ქალებს ძირითადად ჰყავთ ქმრები, რომლებიც ბავშვების აღზრდაში ჩართულები არ არიან. ისინი ფიქრობენ, ჩემს ქმარს რომ შვილები დავუტოვო ერთი კვირა, ცოცხლები არ დამხვდებიანო. წარმოუდგენიათ, რომ ორი მისი ქმრისნაირი ზრდის ბავშვებს. თავიანთი გამოცდილებიდან გამომდინარე, ვერ უშვებენ იმას, რომ მამას შეუძლია მშობლობის გაწევა, ჯანდაცვაზე, კვებაზე, ჰიგიენაზე, განათლებაზე, სპორტზე, ფიზიკურ განვითარებაზე ზრუნვა. საკუთარი გამოცდილების გენერალიზაციას ახდენენ გეი წყვილებზე”, — ამბობს ბესიკი და ხაზს უსვამს იმასაც, რომ რადგან გეი ხარ, ეს ავტომატურად არ გულისხმობს შვილების ყოლის ან არ ყოლის სურვილს და ეს დამოკიდებულია ადამიანზე, არა სექსუალურ ორიენტაციაზე.


“ცხოვრება მოკლე და ხშირად რთულია. ჩვენ ყველას ერთმანეთი გვჭირდება, რათა სირთულეებს გავუმკლავდეთ. მით უფრო, რომ ასეთი პატარა ერი ვართ. ერთმანეთის მიმართ თანადგომა და სიკეთით მოპყრობა ყველას წაგვადგება”.


ფოტო: ბესიკ ქუთათელაძის პირადი არქივი

ცოტა ხნის წინ სოციალურ ქსელში გაუზიარეს ყალბი ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ ავსტრალიელმა წყვილმა რუსეთში ბავშვი იშვილა და სექსმუშაკად აქცია. პოსტს ათობით კომენტარი ჰქონდა საქართველოდან.

“კომენტარები რომ წავიკითხე, შოკში ვიყავი, რომ ასეთი რაღაცების წარმოდგენა შეუძლია ხალხს. ეს ადამიანები არ ფიქრობენ იმ სექსუალურ ძალადობაზე, რომელიც რეალურად არსებობს საქართველოში. გაოგნებული ვარ. ამდენი მოსაზრებაა რაღაც მითიურ საკითხზე, როცა შენ წინ ბავშვები ძალადობას განიცდიან და ამის წინააღმდეგ აქტიურად არ იბრძვი. ჩემთვის 15 წლის გოგო არის ბავშვი და ყველაზე დიდი რისკის ქვეშ არსებული საქართველოში. ამ თემაზე რომ არ ვსაუბრობთ, რანაირად ვირჩევთ პრიორიტეტებს?! გასაგებია, რომ ეს თემები არის შემოტანილი და პოლიტიკური ინტერესია, მაგრამ მაინც. ეს ყველაფერი რომ ავუხსნათ ხალხს, ნუთუ, თავიანთ ფოკუსს არ შეცვლიან? რაღაც გამოგონილ ამბავზე ბრაზდებიან. შესაძლოა ზოგი ამბავი არც იყოს გამოგონილი, მაგრამ ეს არის პრიორიტეტი საქართველოში ახლა? როცა ბავშვები გვეღუპებიან, როცა ქალების მიმართ ძალადობა ყოველდღიური და ყოველწუთიერი რეალობაა?!”.

ვკითხეთ იმ ჰომოფობიური მოსაზრების შესახებაც, რომლის მიხედვით, ქვიარ წყვილები ბავშვებს “გაუკუღმართებული წესით” და “გარყვნილებად” გაზრდიან. რამდენიმე წამიანი პაუზის შემდეგ ბესიკმა გვითხრა, ვცდილობ გავიგო, რა იგულისხმება გარყვნილებაში და ვერ ვხვდებიო. 

“მითხრან, კონკრეტულად რას გულისხმობენ და ვუპასუხებ. თუ გულისხმობენ, რომ ბავშვები ოსკარ უაილდს წაიკითხავენ, ჩაიკოვსკის მოისმენენ ან ფრედი მერკურის, მე ეს გარყვნილებად არ მიმაჩნია”, — გვითხრა ბესიკმა და ხმაში გაბრაზება დაეტყო. იქვე განმარტა, კითხვა არ მწყინს, ასეთი მოსაზრების არსებობა მწყინსო. 

კიდევ ერთი მითი იმას ეხება, რომ გეი ადამიანებს მხოლოდ სექსი აინტერესებთ. ბესიკის თქმით, ეს მითიცაა და რეალობაც, რადგან თუ ადამიანი იზრდება გარემოში, სადაც სექსუალურ ურთიერთობაზე ასეთი ტაბუა, საკუთარი თავის გამოხატვის საშუალებას როცა იპოვის, შესაძლოა, უფრო მეტი პარტნიორი ჰყავდეს და სექსუალური გამოცდილება ჰქონდეს, ვიდრე ადამიანს, რომელსაც წლების განმავლობაში ამ საკითხის სტიგმატიზება არ გამოუცდია.

“ცხოვრება მოკლე და ხშირად რთულია. ჩვენ ყველას ერთმანეთი გვჭირდება, რათა სირთულეებს გავუმკლავდეთ. მით უფრო, რომ ასეთი პატარა ერი ვართ. ერთმანეთის მიმართ თანადგომა და სიკეთით მოპყრობა ყველას წაგვადგება”, — დასძენს ბესიკ ქუთათელაძე.