პოლიამორია არის პრაქტიკა, რომლის დროსაც ადამიანს ჰყავს (ან ღიაა იმისთვის, რომ ჰყავდეს) რამდენიმე რომანტიკული პარტნიორი, ყველა მათგანის ცოდნისა და თანხმობის საფუძველზე.
► პოლიამორია ხშირად ეშლებათ პოლიგამიაში, რაც რამდენიმე ადამიანთან ქორწინებაში ყოფნას გულისხმობს.
პოლიამორია ეფუძნება იმ წარმოდგენას, რომ სიყვარული არ არის საზღვრებში მოქცეული და რომ სხვა ადამიანებთან კავშირის დამყარება არ უნდა შემოიფარგლებოდეს მხოლოდ ერთი პარტნიორით, რომელთანაც ადამიანს შეუძლია ემოციურად და ფიზიკურად ინტიმური ურთიერთობის ჩამოყალიბება.
რა არის პოლიამორია?
პოლიამორია ეთიკური არამონოგამიის (ინგლ. Ethical Non-Monogamy; არამონოგამიური ურთიერთობები, რომლებიც ყველა მონაწილე მხარის თანხმობით ხორციელდება) ერთ-ერთი ტიპია, რომელიც აქცენტს აკეთებს ღრმა, ინტიმურ ურთიერთობებზე ერთზე მეტ რომანტიკულ პარტნიორთან. ტერმინი „პოლიამორია“ მომდინარეობს ბერძნული ფესვიდან „პოლი“, რომელიც „ბევრს“ აღნიშნავს, და ლათინური ფუძიდან „ამორ“, რომელიც სიყვარულს ნიშნავს. როგორც სახელიდანაც ჩანს, პოლიამორია ეფუძნება იმ წარმოდგენას, რომ ჩვენ შეგვიძლია ერთზე მეტი ადამიანის შეყვარება რომანტიკულად ისე, რომ სიყვარულის ამ შეგრძნებებმა ერთმანეთს არ შეუშალოს ხელი.
პოლიამორია ეთიკური არამონოგამიის ან შეთანხმებული არამონოგამიის სპექტრის კატეგორიაა. ეს სპექტრი აერთიანებს ყველა იმ სექსუალური თუ რომანტიკული ურთიერთობის სახეობებს, რომლებიც რამდენიმე პარტნიორს მოიცავს. ამ სპექტრში არსებული ურთიერთობების ტიპებისთვის აუცილებელია ყველა იმ მონაწილის ინფორმირებული თანხმობა, ვისაც რომანტიკული ან სექსუალური ურთიერთობა აქვს ერთმანეთთან.
► პოლიამორული ურთიერთობები შეიძლება ისეთივე ჯანსაღი იყოს, როგორიც მონოგამიური ურთიერთობები.
„პოლიამორიას ძალიან ბევრი მუშაობა სჭირდება დასაწყისში. აუცილებელია ძალიან ცხადი კომუნიკაცია საზღვრებზე, შეთანხმებებზე, დროის განაწილებაზე, ბავშვების აღზრდაზე და ა.შ. და ეს ყოველთვის მარტივი არ არის. რამდენად მეტ ადამიანსაც უყვარხარ, იმდენად მეტ ადამიანს უნდა დაუბრუნო სიყვარული. დროის მართვის, კონფლიქტების მოგვარებისა და ჯანსაღი მოლაპარაკებების სწავლა ამაში მნიშვნელოვნად დაგეხმარებათ“, — ამბობს სექსისა და ურთიერთობების თერაპევტი, ჩერიტი დანკერი.
არის თუ არა პოლიამორია სექსუალური ორიენტაცია?
პოლიამორული ურთიერთობების ზოგიერთი მონაწილე ორიენტაციის კუთხით „პოლიდ“ იდენტიფიცირდება. რამდენიმე სასიყვარულო ურთიერთობისადმი ღიაობა პოლი ადამიანის არსებითი ნაწილია და მათთვის მონოგამობის მოთხოვნა მათ ბუნებას ეწინააღმდეგება.
პოლიამორულ ურთიერთობებში მყოფ სხვა ადამიანებს შეიძლება ინტელექტუალურად ესმოდეთ და იზიდავდეთ ღია სიყვარულის ფილოსოფია, ჰყავდეთ პოლი პარტნიორი ან მეტ-ნაკლებად მოქნილები იყვნენ საკუთარ ურთიერთობის სტილში და ზოგჯერ მონოგამიური რომანტიკული ურთიერთობები ჰქონდეთ, ზოგჯერ კი — პოლიამორული.
არის თუ არა პოლიამორია ღალატი?
პოლიამორია ღალატი არ არის — ის გულწრფელობაზეა დაფუძნებული. ყველა მონაწილე პარტნიორმა უნდა იცოდეს, რა ტიპის ურთიერთობაში შედის, და ენთუზიაზმით დათანხმდეს იმას, რომ მისი ნაწილი გახდეს. ეს არ ნიშნავს, რომ პოლიამორულ ურთიერთობაში მყოფი ყველა ადამიანი საკუთარი თავს პოლიდ უნდა აიდენტიფიცირებდეს ან ყველას რამდენიმე პარტნიორი ჰყავდეს — არსებობს არაერთი ბედნიერი მონო/პოლი ურთიერთობა, რომელშიც ზოგი პარტნიორი მონოგამია, ზოგი კი პოლიამორი. თუმცა, ეს აუცილებლად ხდება პარტნიორების თანხმობით და არა — მათი მოტყუებით ან მათი ნდობის დაღალატებით.
თუკი მონოგამიურ ურთიერთობაში ხართ და გსურთ, რომ თქვენს პარტნიორთან ურთიერთობის პოლიამორულ მოდელზე გადახვიდეთ, საჭიროა, ჯერ ისაუბროთ პირდაპირ და ცხადად, საჭირო დეტალებზე ინფორმირებითა და შეთანხმებით, სანამ ვინმე სხვასთან დაიწყებთ რომანტიკულ ან სექსუალურ ურთიერთობას — სხვა შემთხვევაში, ეს, უბრალოდ, ღალატი იქნება და არა პოლიამორია.
პოლიამორია, სვინგინგი და ეთიკური არამონოგამიის სხვა ფორმები
მართალია, პოლიამორია მთავარ აქცენტს სიყვარულზე აკეთებს, მაგრამ ეთიკური არამონოგამიის სხვა ფორმები უფრო მეტად სექსზე ამახვილებს ყურადღებას. მაგალითად, სვინგინგში (ინგლ. Swinging) სვინგერი პარტნიორები, როგორც წესი, ერთმანეთთან ემოციურად და რომანტიკულად მონოგამიურები არიან, თუმცა ღია არიან საიმისოდ, რომ სხვებთან ჰქონდეთ სექსუალური გამოცდილებები. ამ გამოცდილებებში შეიძლება შედიოდეს სხვა წყვილებთან ურთიერთობა, მარტო მყოფ ადამიანებთან ურთიერთობა, სვინგერების კლუბებსა თუ წვეულებებზე დასწრება, სხვებთან სექსუალურ აქტივობებში ჩართვა ერთად ან ცალ-ცალკე, ან ჩამოთვლილთაგან რამდენიმეს კომბინაცია.
სექსუალურად ღია ურთიერთობებში მყოფ წყვილებში ძალიან განსხვავდება ის, თუ რა წესებზე თანხმდებიან ისინი, მათ შორის რა დონის სექსუალური აქტივობაა მისაღები, რომელ გენდერებთან ურთიერთობაა დასაშვები, წყვილებს მხოლოდ ერთად შეუძლიათ სხვებთან სექსუალური აქტივობებით დაკავება თუ ცალ-ცალკეც და რამდენად ღრმა ურთიერთობაა დასაშვები სხვა პარტნიორებთან. თუმცა, როგორც წესი, სიყვარული ამ შეთანხმების ნაწილი არ არის. ასეთ ურთიერთობებში რომანტიკული სიყვარული, ჩვეულებრივ, რჩება ხელშეუხებელი, მონოგამიური შეთანხმება წყვილს შორის, იქნება ეს ნაგულისხმევი თუ ხმამაღლა გაცხადებული. ეს სვინგინგს განასხვავებს პოლიამორიისგან, რომელშიც სიყვარული მთავარ როლს ასრულებს.
პოლიამორია, პოლიგამია და კანონი
პოლიამორია გულისხმობს ერთზე მეტი რომანტიკული ურთიერთობის ქონას, ხოლო პოლიგამია არის მრავლობითი ქორწინება — როდესაც ადამიანი ერთზე მეტ პარტნიორზეა დაქორწინებული. პოლიგამია აკრძალულია ქვეყნების უმეტესობაში, მათ შორის საქართველოში. კანონით დასაშვებია ერთდროულად მხოლოდ ერთ ადამიანთან ქორწინება და მხოლოდ ამ ერთ პარტნიორობას მიესადაგება ქორწინებაში ყოფნის კანონით დადგენილი ყველა უფლება და პასუხისმგებლობა.
პოლიგამია კანონით დასაშვები ძირითადად აფრიკისა და აზიის ისლამურ ქვეყნებშია, თუმცა აქაც კი უმეტესად მისაღებია კულტურითა თუ რელიგიური დოქტრინით ნაკარნახევი პოლიგამიის ერთ-ერთი ფორმა, პოლიგინია, რომელიც გულისხმობს იმას, რომ კაცს აქვს უფლება, დაქორწინდეს რამდენიმე ქალზე, ქალს კი არ შეუძლია რამდენიმე კაცზე ქორწინება.
პოლიგამიის უკანონობის გამო პოლიამორულ ურთიერთობაში მყოფი ბევრი ადამიანი იძულებულია, მოექცეს კულტურულ იერარქიაში, რომელშიც კანონი და საზოგადოება მხოლოდ ერთ წყვილს აღიარებს. ამის გამო პოლიამორულ ურთიერთობაში მყოფი პარტნიორები ხშირად საერთოდ უარს ამბობენ ქორწინებაზე, რათა ურთიერთობის რომელიმე მონაწილე არ აღმოჩნდეს არახელსაყრელ პოზიციაში. თუმცა, ეს ხშირად გულისხმობს სამართლებრივი სისტემის იმ უპირატესობებზე უარის თქმას, რომლებსაც ის ანიჭებს კანონით აღიარებულ წყვილებს და ასევე შეიძლება ნიშნავდეს იმას, რომ საზოგადოება არ აფასებს პოლიამორულ ურთიერთობაში არსებულ ერთგულებას.
პოლიამორიის ტიპები
პოლიამორული ურთიერთობის სტრუქტურები საკმაოდ მრავალფეროვანია. მონოგამიისგან განსხვავებით, რომელსაც ცხადი „ურთიერთობის კიბე“ აქვს და ის, როგორც წესი, მოიცავს პაემნებს, მონოგამიას, თანაცხოვრებასა და ქორწინებას, პოლიამორია შეიძლება ძალიან სხვადასხვაგვარი იყოს სხვადასხვა ადამიანისთვის.
პოლიამორიის ტიპები ძალიან მრავალფეროვანი და კომპლექსურია. ურთიერთობები ხშირად დროთა განმავლობაში ვითარდება პარტნიორების თვითგამორკვევის, ერთმანეთთან დაახლოებისა და გულწრფელი კომუნიკაციის კვალდაკვალ. ქვემოთ მოცემულია მხოლოდ რამდენიმე მაგალითი იმისა, თუ როგორი შეიძლება იყოს პოლიამორული ურთიერთობა.
პოლიამორიის ტიპებს შორისაა:
- სამეული ან ტრიადა (ინგლ. Triad) — ზოგ პოლიამორულ წყვილს ერთად აქვს ურთიერთობა სხვა მარტო მყოფ ადამიანთან და ისინი ეძებენ გრძელვადიან პარტნიორს, რომელთანაც „სამეულში“ იქნებიან (ე.წ. Throuple).
- ოთხეული ან კვადი (ინგლ. Quad) — ზოგი პოლიამორული წყვილი ერთად ეძებს სხვა წყვილს იმ იმედით, რომ მასთან ექნებათ გრძელვადიანი ურთიერთობა. ასეთ ოთხეულში შეიძლება ყველა პარტნიორს ჰქონდეს სხვასთან სექსუალური და რომანტიკული ურთიერთობა, ან მხოლოდ საპირისპირო გენდერის მქონე პარტნიორებს ან ნებისმიერ კომბინაციას, მონაწილეების პრეფერენციებისა თუ სექსუალური ორიენტაციების მიხედვით. ზოგჯერ ასეთ ოთხეულებში ყალიბდება რომანტიკული ურთიერთობები სექსის გარეშე, განსაკუთრებით, თუკი ურთიერთობის ერთ-ერთი მონაწილე ასექსუალი ან გრეისექსუალი პარტნიორია.
► ასექსუალი არის ადამიანი, რომელიც სხვების მიმართ სექსუალურ მიზიდულობას ნაკლებად ან საერთოდ არ განიცდის, გრეისექსუალი კი ასექსუალობის სპექტრის ნაწილია და აღნიშნავს ადამიანს, რომელსაც აქვს სხვების მიმართ სექსუალური მიზიდულობა, თუმცა მხოლოდ იშვიათად ან ძალიან დაბალი ინტენსივობით.
► ასექსუალობაზე მეტის გასაგებად იხილეთ ჩვენი სტატია: ასექსუალობა – მნიშვნელობა, მითები, ქამინგაუთი
- ვი (ინგლ. Vee; სახელი მომდინარეობს ასო V-ს ფორმიდან) — ძალიან ხშირად პოლიამორიაში ერთ ადამიანს ცალ-ცალკე აქვს ურთიერთობა ორ სხვადასხვა ადამიანთან. ის ვის ტიპის ურთიერთობის „ღერძს“ წარმოადგენს. მისი ორი პარტნიორი შეიძლება არასდროს შეხვდეს ერთმანეთს ან შეიძლება ახლო მეგობრებიც კი გახდნენ, თუმცა მათ არ აქვთ რომანტიკული ურთიერთობა ერთმანეთთან.
- სოლო პოლიამორია — სოლო პოლი ადამიანი, როგორც წესი, მარტო ცხოვრებას ამჯობინებს და მას რამდენიმე პარტნიორი ჰყავს, რომლებსაც იერარქიულად არ განსაზღვრავს.
- იერარქიული პოლიამორია — იერარქიულ პოლიამორულ ურთიერთობაში არის „მთავარი“ წყვილი, რომელიც შეიძლება თანაცხოვრობდეს, ინაწილებდეს ფინანსებს, ერთად ჰყავდეს შვილები თუ მონაწილეობდეს ერთობლივი ცხოვრების სხვა ასპექტებში. ეს წყვილი განსაზღვრავს იმის წესებს, თუ როგორ შეუძლიათ მათ „მეორეული“ ურთიერთობების გამოკვლევა. მათ შეიძლება ეს ერთად გააკეთონ ან ცალ-ცალკე, შეიძლება ჰქონდეთ გარკვეული შეზღუდვები სექსზე ან სხვა პარტნიორებთან გატარებულ დროზე. შესაძლოა, მათ ასევე ჰქონდეთ „ვეტოს“ უფლება, რომელიც ნებისმიერ მათგანს მისცემს საშუალებას, დაასრულოს პარტნიორის მეორეული ურთიერთობა, თუკი ის არ მოსწონს.
- „სამზარეულოს მაგიდის“ პოლიამორია (ინგლ. Kitchen-Table Poly) — ეს პოლიამორიის ის ტიპია, რომელშიც პოლი ურთიერთობების ქსელში მყოფ ადამიანებს, იდეალურ შემთხვევაში, შეუძლიათ, ერთად დასხდნენ მაგიდასთან და ღიად ისაუბრონ თავიანთ ურთიერთობებზე. პარტნიორებსა და პარტნიორების პარტნიორებს შეუძლიათ კომფორტულად დაუკავშირდნენ ერთმანეთს და პირდაპირ ისაუბრონ თხოვნებზე, პრობლემებსა თუ ემოციებზე.
- პარალელური პოლიამორია — პარალელურ პოლიამორიაში პარტნიორის პარტნიორებს არ აქვთ ერთმანეთთან კომუნიკაცია. თუკი “ვის” ტიპის ურთიერთობაში მყოფ ერთ-ერთ ადამიანს რაიმე თხოვნები ან პრობლემები აქვს, იმას განიხილავს ერთ პარტნიორთან, რომელიც შემდეგ წყვეტს, როგორ მოაგვაროს ეს საკითხი სხვა პარტნიორთან.
- პოლიერთგულება (ინგლ. Polyfidelity) — ზოგიერთი პოლიამორული ურთიერთობა ხდება „ჩაკეტილი“ და მისი წევრები „პოლიერთგულებით“ კავდებიან. ეს ხდება მაშინ, როდესაც პოლი ურთიერთობის ყველა წევრი შეთანხმდება, რომ მათ აღარ სურთ უკვე ჩამოყალიბებული ურთიერთობის სტრუქტურის მიღმა სხვა რომანტიკული თუ სექსუალური კავშირების ძებნა. პოლიერთგულება ხშირად მაშინ ხდება, როდესაც დროისა და ენერგიის შეზღუდვების გამო აღარ არის შესაძლებელი ახალი პარტნიორების დამატება.
- ურთიერთობის ანარქია — ურთიერთობის ანარქიაში ყველა მონაწილეს თავისუფლად შეუძლია სხვებთან რომანტიკული და სექსუალური კავშირების ქონა, ყოველგვარი წესების, შეზღუდვების, იერარქიისა თუ იარლიყების გარეშე. ურთიერთობები ბუნებრივად ვითარდება მასში მონაწილე პარტნიორებისთვის და ისინი ემყარება ნდობას, კომუნიკაციასა და ავტონომიას. ურთიერთობის ანარქისტებს მაინც შეიძლება ჰყავდეთ ერთი „ღუზა“ პარტნიორი, რომელთანაც თანაცხოვრობენ ან ინაწილებენ ცხოვრების სხვა ასპექტებს.
პოლიამორიის უპირატესობები
პოლიამორული ურთიერთობის ქონას თავისი უპირატესობები აქვს, მათ შორის:
- კომპერსია (ინგლ. Compersion) — გულწრფელი სიხარული, რომელსაც ადამიანი განიცდის, როდესაც იცის, რომ მისი პარტნიორი სიამოვნებას იღებს სხვების კომპანიაში ყოფნითა და მათთან ფიზიკური და ემოციური ინტიმურობის ქონით;
- აუმჯობესებს კომუნიკაციას ურთიერთობაში მყოფ მხარეებს შორის;
- ადამიანებს საშუალებას აძლევს, გამოცადონ სიახლეები;
- თვითგამოხატვა დაფასებული და წახალისებულია;
- ნაკლები ზეწოლა იმაზე, რომ მთლიანად დააკმაყოფილო პარტნიორის ემოციური და ფიზიკური საჭიროებები.
პოლიამორიის სირთულეები
პოლიამორია რთულია. ვინაიდან ჩვენს საზოგადოებაში „ნორმად“ მონოგამიაა მიჩნეული. მედიაში, კულტურაში, ჩვენს თანატოლებსა თუ ოჯახებში ძალიან ცოტა მაგალითი არსებობს იმისა, თუ როგორი უნდა იყოს ჯანსაღი პოლიამორული ურთიერთობა. მეინსტრიმ კულტურაში პოლიამორია ხშირად წარმოდგენილია დრამატიზაციის კონტექსტში, ნაცვლად იმის მაგალითებისა, თუ როგორ შეიძლება პოლიამორული ურთიერთობა იყოს ჯანსაღი და წარმატებული.
მონოგამიიდან პოლიგამიაზე გადასვლას სჭირდება ძალიან კარგი და სწორი კომუნიკაცია, ასევე სურვილი და მზაობა იმისა, რომ დაუთმო დრო და ენერგია იმ რესურსების პოვნას, რომლებიც ურთიერთობის წარმატებისთვისაა საჭირო.
ქვემოთ ჩამოთვლილია რამდენიმე საკითხი, რომელიც ხშირი განხილვის საგანია, რომლებში გარკვევაც, დიდი ალბათობით, მოუწევთ პოლი პარტნიორებს:
ეჭვიანობა/თავდაუჯერებლობა
ყველაზე თავდაჯერებული და ემოციურად სტაბილური ადამიანებიც კი შეიძლება აღმოჩნდნენ ეჭვიანობის ან თავდაუჯერებლობის პრობლემის წინაშე, როდესაც საქმე პირველ პოლიამორულ ურთიერთობას ეხება. თქვენმა ნერვულმა სისტემამ შეიძლება „მოიტაცოს“ თქვენი ლოგიკა და გაგრძნობინოთ, რომ საფრთხეში ხართ.
ასეთმა შიშმა შეიძლება გამოიწვიოს გულისრევის შეგრძნება, შფოთვა, არასასურველი ფიქრები, უძილობა, ცრემლები ან სხვა ემოციური რეაქცია. თვითგაცნობიერების (ინგლ. Mindfulness) პრაქტიკები, ემოციური გაცნობიერებულობა და ჯანსაღი კომუნიკაცია თქვენ და თქვენს პარტნიორს დაგეხმარებათ, გაუმკლავდეთ ეჭვიანობისა და თავდაუჯერებლობის პრობლემებს, თუკი ისინი წარმოიშვა.
დროის მიზნობრიობა
სიყვარული შეიძლება უსასრულო იყოს, მაგრამ დრო სასრულია. დრო ასევე ყველაზე ღირებული რესურსია, როდესაც საქმე პარტნიორებთან მიზნობრივი, მნიშვნელოვანი გამოცდილებების მიღებას ეხება. თუკი, ჩვეულებრივ, „დინებას მიმყოლი“ ადამიანი ხართ და წინასწარ არ გეგმავთ არაფერს, შესაძლოა, ამის შეცვლა მოგიწიოთ.
განურჩევლად იმისა, რეგულარულად შეხვდებით სხვადასხვა პარტნიორს კვირის დღეებში თუ შეხვედრებს მაშინ ჩანიშნავთ, როდესაც ამის შესაძლებლობა გაჩნდება, თქვენს მიმდინარე პარტნიორ(ებ)ს დასჭირდება წინასწარ გაფრთხილება, რათა მანაც შესაბამისად დაალაგოს თავისი გეგმები. სამი ან მეტი ადამიანის თანამონაწილეობისას გეგმების ასე დასახვა უფრო და უფრო კომპლექსური ხდება.
წესები და საზღვრები
წესებისა და საზღვრების დადგენით შესაბამისი მოლოდინების ჩამოყალიბება მნიშვნელოვანი ნაბიჯია საიმისოდ, რომ პოლი ურთიერთობაში მყოფმა ყველა პარტნიორმა ემოციურად უსაფრთხოდ იგრძნოს თავი. წესები ის გაცხადებული პირობებია, რომლებზეც პარტნიორები ერთად თანხმდებიან, მაგალითად, რამდენად გვიანობამდე შეიძლება გარეთ ან სხვასთან დარჩენა ან რამდენად ხშირად შეიძლება სხვა პარტნიორებთან შეხვედრა.
► პოლიამორული ურთიერთობების სამყაროს ახალბედები ხშირად ზედმეტად ემყარებიან წესებს, რომლებსაც, არასწორად გამოყენების შემთხვევაში, შეუძლია დააზიანოს ნდობა და გააღრმაოს იმედგაცრუება.
ძალიან ნუ დაუწვრილმანდებით ამ წესებს იმ წარმოდგენით, რომ ისინი თქვენს ურთიერთობას უფრო უსაფრთხოს გახდის. ნაცვლად ამისა, უფრო მეტი დრო დაუთმეთ საზღვრების ნათლად დადგენას, რაც იმას ეხება, რისი მართვაც უფრო მეტად შეგიძლიათ. საზღვრები მოიცავს თქვენი სხეულის ავტონომიას და იმას, თუ როგორ მართავთ საკუთარ მენტალურ მდგომარეობას და ემოციურ რეაქციებს. მაგალითად, საზღვარი შეიძლება იყოს ის, რომ არ გქონდეთ სექსი მას შემდეგ, რაც თქვენი პარტნიორი სხვასთან პაემნიდან დაბრუნდება, სანამ არ გავა გარკვეული დრო ან პარტნიორი შხაპს არ მიიღებს.
როგორ ვესაუბროთ პოლიამორიაზე პარტნიორს?
თუკი ამჟამად მონოგამიურ ურთიერთობაში ხართ და თქვენ და თქვენი პარტნიორი პოლიამორიაზე გადასვლას ფიქრობთ, შესაძლოა, რთული მისახვედრი იყოს, საიდან უნდა დაიწყოთ.
„პოლიამორიაზე დიალოგებისთვის საუკეთესო დრო მაშინაა, როდესაც ხართ ფხიზელი, მშვიდი და ურთიერთობა ახალი დაწყებულია, ან მყისიერად მას შემდეგ, რაც გაიაზრებთ, რომ ერთ-ერთი თქვენგანი მაინც დაინტერესებულია სხვებთან გამოცდილებით. ჩემი პროფესიონალური აზრით, ამისთვის საუკეთესო დროა რამდენიმე პაემნის შემდეგ. დასაწყისისთვის კარგი აზრია ფანტაზიებზე, მასტურბაციის პრაქტიკებზე, სექსუალურ სურვილებსა და საზღვრებზე საუბარი. ამით დაადგენთ, რა გიზიდავთ, რა გსურთ და რისი გეშინიათ, როდესაც საქმე სხვებთან ემოციურ და ფიზიკურ კავშირს ეხება“, — ამბობს სექსისა და ურთიერთობების თერაპევტი, ჩერიტი დანკერი.
ქვემოთ მოცემულია 6 რჩევა, თუ როგორ უნდა განიხილოთ პოლიამორია თქვენს პარტნიორთან:
1. დასახეთ მიზანი
რამდენიმე ჭიქის დალევის შემდეგ, სასხვათაშორისოდ ნუ ახსენებთ, რომ ვიღაც მოგეწონათ სამსახურში და ნუ ჰკითხავთ პარტნიორს, ხომ არ ისურვებდა ურთიერთობის გახსნას.
სანამ პოლიამორიაზე საუბარს დაიწყებდეთ, კარგად დაფიქრდით, რისი თქმა გსურთ ისე, რომ ეს ნათქვამი იყოს ცხადი, მოწყვლადი და კეთილგანწყობილი. გააგებინეთ პარტნიორს, რომ რაღაც სერიოზულის განხილვა გსურთ და გამოყავით ამისთვის ცალკე დრო და სივრცე — ისეთი, სადაც ყურადღება არ გაგეფანტებათ, მოახერხებთ ჩამოჯდომას და ერთმანეთთან გულწრფელად და ინტიმურად საუბარს.
2. დაიწყეთ იმით, რაც მუშაობს
თქვით, როგორ და რატომ გიყვართ თქვენი ურთიერთობა თქვენს პარტნიორთან და ჩამოთვალეთ, რის შეცვლას არ ისურვებდით. ნათლად გააგებინეთ პარტნიორს, რომ არსად წასვლას არ აპირებთ და რომ პოლიამორია არ იქნება თქვენი ურთიერთობის დაკნინება ან ერთი საფეხურით ქვემოთ ჩამოსვლა.
3. ისაუბრეთ პირველ პირში და თქვით, რას გრძნობთ თქვენ
კარგად დაფიქრდით, რისი თქმა გსურთ ამ ფორმატში, რათა უფრო გასაგები იყოს თქვენი ფიქრები და შეგრძნებები. თუკი ატყობთ, რომ უფრო მეტად იმაზე გსურთ საუბარი, თუ რა არ მოგწონთ თქვენს პარტნიორთან ურთიერთობაში, მაშინ, შესაძლოა, უმჯობესი იყოს, რომ ეს წამოწყება დააპაუზოთ, ჯერ გადაერთოთ იმ პრობლემებზე, რომლებიც გაქვთ მიმდინარე ურთიერთობაში და იზრუნოთ მათ მოგვარებაზე. პოლიამორულ ურთიერთობაზე გადასვლა სხვა პრობლემებს არ მოაგვარებს.
პოლიამორია არ არის ურთიერთობის პრობლემების მარტივად მოგვარების გზა. ის საჭიროებს ძლიერ და მტკიცე ურთიერთობას, რომელიც ემყარება ღია და გულწრფელ კომუნიკაციას. როდესაც იქნებით მოწყვლადი და იტყვით, რას გრძნობთ თქვენ თქვენი პერსპექტივიდან, ეს დაეხმარება თქვენს პარტნიორს, მოგისმინოთ და გაიგოს, საიდან მომდინარეობს თქვენი ეს სურვილები.
4. აქცენტი გააკეთეთ სიყვარულზე
პოლიამორიაში მთავარი სიყვარულია. ისაუბრეთ იმაზე, თუ რამდენად დიდი სიყვარულია თქვენს ურთიერთობაში და როგორ წარმოგიდგენიათ მისი კიდევ უფრო გაზრდა და გაფართოება, როდესაც სხვა პარტნიორების მიმართაც იქნებით ღია. ჰკითხეთ თქვენს პარტნიორს, როგორ სიყვარულს გრძნობს ის თავად და შეუძლია თუ არა იმის წარმოდგენა, რომ ასეთი გრძნობები სხვის მიმართაც გაუჩნდეს, თუკი ამით თქვენი ურთიერთობა არ დაზიანდება და არ დასრულდება.
5. არ დააჩქაროთ თქვენი პარტნიორი
ალბათ, სანამ პოლიამორიაზე დაიწყებდეთ საუბარს, ამაზე ბევრს იფიქრებთ. შესაძლოა, მზად იყოთ, რომ ხვალვე შექმნათ ანგარიში Tinder-ში, მაგრამ ეს ინფორმაცია თქვენი პარტნიორისთვის სრულიად ახალია. მიეცით მას დრო, რომ „გადახარშოს“ და გადაიაზროს ყველაფერი, რაც განიხილეთ.
შეგიძლიათ, გაუზიაროთ რაიმე რესურსები, რომლებშიც აღწერილია, თუ რას გრძნობთ (მაგალითად, პოდკასტი, სტატია ან წიგნის ერთ-ერთი თავი), მაგრამ ზედმეტად ბევრ მასალას ნუ მიაწვდით. აცადეთ მას, რომ საკუთარი ტემპით გაიაზროს ყველაფერი და იყავით საუბრისთვის ღია, როდესაც ის იქნება მზად. თუკი თქვენი პარტნიორი თავად არ წამოჭრის ამ თემას თქვენი საუბრიდან ერთი ან ორი კვირის განმავლობაში, ფრთხილად და სწორი დროის შერჩევით ჰკითხეთ, ხომ არ უფიქრია თქვენს საუბარზე. ეცადეთ, უფრო მეტი მოისმინოთ, ვიდრე ილაპარაკოთ.
6. საჭიროების შემთხვევაში, მიმართეთ პროფესიონალს
განიხილეთ პარტნიორთან, რომ ამ დიალოგში პროგრესისთვის შეიძლება გამოგადგეთ პროფესიონალის დახმარება. ფსიქოთერაპევტი, რომელიც სექსსა და ურთიერთობებში სპეციალიზდება, დაგეხმარებათ, რომ პოლიამორიაზე დიალოგმა უფრო ნაყოფიერი მიმართულება შეიძინოს, თუკი თქვენი პირველი ცდა პარტნიორის ან თქვენი წყენინებით თუ გაუგებრობებით დასრულდა ან, უბრალოდ, შედეგი ვერ გამოიღო. ეს შეთავაზება თქვენს პარტნიორს ასევე დაანახებს, თუ რამდენად სერიოზულად ხართ განწყობილი როგორც პოლიამორიაზე, ისე თქვენ ორის ურთიერთობის გაგრძელებაზე.
როგორ ვესაუბროთ ძვირფას ადამიანებს პოლიამორიაზე?
მეგობრებსა და ოჯახის წევრებთან ქამინგაუთი — მათთან იმაზე ღიად საუბარი, რომ პოლიამორი ხართ — შეიძლება ძალიან მნიშვნელოვანი და, ამავდროულად, რთული იყოს. იმის გათვალისწინებით, თუ რამდენი მითი და მცდარი წარმოდგენა არსებობს პოლიამორიაზე, ზოგმა ადამიანმა შეიძლება არჩიოს, რომ მისი ერთ-ერთი ან რამდენიმე ურთიერთობა საიდუმლოდ შეინახოს. ამან შეიძლება წარმოქმნას იმის პრობლემა, რომ თქვენმა პარტნიორებმა თავი გარიყულად იგრძნონ. ოჯახის სურათები, დასვენებები, მოგზაურობები თუ სხვა მნიშვნელოვანი მოვლენები გამოყოფილი იქნება მხოლოდ იმ წყვილისთვის, რომელიც გაცხადებული და აღიარებულია თქვენს გარემოში, სანამ სხვა ურთიერთობებზეც ღიად არ ისაუბრებთ.
სანამ თქვენთვის ძვირფას ადამიანებთან პოლიამორიაზე დაიწყებდეთ საუბარს, კარგად დაფიქრდით, როგორ უნდა წარმართოთ ეს საუბარი ისე, რომ მათთვის გასაგები იყოს. აქცენტი გააკეთეთ იმაზე, რომ თქვენი სურვილი იყო რამდენიმე ურთიერთობის ქონა და რომ თქვენი თითოეული პარტნიორი მნიშვნელოვან ადგილს იკავებს თქვენს გულში.
► ქამინგაუთი ინდივიდუალური არჩევანია და არავინაა ვალდებული, საკუთარ იდენტობაზე სხვას ღიად ესაუბროს, განსაკუთრებით, თუ გარემო არაკეთილგანწყობილია მსგავსი იდენტობებისა თუ პრაქტიკების მიმართ და პოტენციურ საფრთხეს წარმოადგენს.
როგორ შეიძლება დაგეხმაროთ ფსიქოთერაპევტთან საუბარი?
თუკი ფიქრობთ, რომ შეიძლება პოლიამორი იყოთ, ან თუ პოლიამორული ურთიერთობის ცდა გინდათ მიმდინარე პარტნიორთან ან მარტოს, მაშინ ამ საკითხში განსწავლულ პროფესიონალ ფსიქოთერაპევტთან საუბარი შეიძლება დაგეხმაროთ იმაში, რომ თვითგამორკვევის ამ გზაზე შემდეგი ნაბიჯები გადადგათ.
იდეალურ შემთხვევაში, უნდა იპოვოთ წყვილების თერაპევტი ან ინდივიდუალური ფსიქოთერაპევტი, რომელსაც პოლიამორულ ურთიერთობებთან ან, როგორც მინიმუმ, სექსისა და ურთიერთობების მიმართულებით მუშაობის გამოცდილება აქვს და არა მხოლოდ მენტალური ჯანმრთელობის პროფესიონალი, რომელიც არ განსჯის არამონოგამიური ურთიერთობების ტიპებს.
ჩვენს კულტურასა და საზოგადოებაში ჯერ კიდევ ძალიან დიდი სტიგმა არსებობს პოლიამორიის ირგვლივ და შეიძლება რთული იყოს ისეთი პროფესიონალის პოვნა, რომელსაც მიენდობით. თუკი ფსიქოთერაპევტი არ არის გამოცდილი არამონოგამიურ პარადიგმასთან მუშაობაში, ხშირად თერაპიის დროს შეიძლება წარმოიშვას გამიზნული ან უნებლიე უარყოფითი წინასწარგანწყობა. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ თერაპევტმა იცოდეს, რა პრობლემები ეძებოს და რა უნარები გამოამუშავებინოს ადამიანებს, როდესაც პოლიამორიის გზაზე მყოფ წყვილებთან ან ინდივიდებთან უწევს მუშაობა.
წყარო: Choosing Therapy