დრეგ არტისტ ჰომო ერექტუსს საქართველოში მცირეხნიანი დაბრუნებისას შევხვდით. გერმანიაში ცხოვრობს და სწავლობს, მომავალი ბიოქიმიკოსია და აქ არდადეგების გასატარებლად ჩამოვიდა. ზუსტად ამ შუალედს დაემთხვა ერთ-ერთი ქვიარ ბარის ხელახალი გახსნა, სადაც დრეგ პერფორმანსი ჰქონდა დაგეგმილი. საცეკვაო მოედნის ირგვლივ აივანია და იქვე ერთ კუთხეში დიჯეის აპარატურა დგას. იქ ჩამოჯდა, ამოალაგა მაკიაჟი, სარკე, მარაო და გარდასახვა დაიწყო. შიგადაშიგ სასმლის მოსაწრუპად და გასაგრილებლად ისვენებდა, ზემოდან აკვირდებოდა ხალხს, რომელიც ბარში ნელ-ნელა გროვდებოდა.

მოგვიანებით, ინტერვიუს ჩაწერისას, მითხრა, რომ მისთვის ძალიან ემოციური იყო საქართველოში დაბრუნება და მონატრებული სახეების ხელახლა ნახვა, რომლებიც კეთილგანწყობას არ იშურებენ, ასევე, პერფორმანის გამართვა იქ, სადაც გაიზარდა, ბევრი კარგი დრო უტარებია, ბევრჯერ მოულხენია. ისიც თქვა, რომ ამდენი ხალხი არც ახსოვს აქამდე ვაშლოვანზე და ამის დანახვამ აატირა.

“ამის დანახვამ მატირა, იმიტომ, რომ ყველაფრის მიუხედავად, ამდენი ვართ, ასე ძლიერად ვდგავართ, სივრცე გვიჭირავს. ხმამაღლები, მამაცები და შეუდრეკლები ვართ. აქ არის ძალა, აქ არის სიყვარული და ამაზე შეიძლება ითქვას, რომ “ქომიუნითია”. პატივია, რომ ჩამოვდივარ და ისევ მაქვს შოუები, შემიძლია ხალხს გავუზიარო სიყვარული, რომელიც მათდამი მაქვს და ისინიც ხელგაშლილნი შემეგებონ მე — ჰომო ერექტუსს, რომელიც არ ჩამქრალა, ისევ გიზგიზებს და მუდამ ასე იქნება”.

ახლა 24 წლის არის, დრეგს კი უკვე 6 წელია აკეთებს. როგორც იხსენებს, სახელის შერჩევაზე ბევრი არ უფიქრია — სწავლობდა, როცა წიგნში ამოიკითხა “ჰომო ერექტუსი”, კომიკურად ჩათვალა ტერმინში “ჰომოსა” და “ერექციის” თანხვედრა და ასე მოიფიქრა სახელი დრეგ პერსონისთვის.

მის შემოქმედებით თვითგამოხატვაზე, გზავნილებსა თუ შინაარსზე, რომლის აუდიტორიისთვის გაზიარებასაც დრეგის საშუალებით ცდილობს, გავლენა მოახდინა ზღაპრებმა, საბჭოთა თუ დისნეის ანიმაციურმა ფილმებმა, 90-იანებისა და 2000-იანების კინომ, მოდამ, ასევე, თეატრმა. განსაკუთრებით კი ზეპირი ისტორიების ზეგავლენას უსვამს ხაზს და ფიქრობს, რომ ამბებმა, რომლებსაც წინა თაობების გამოცდილებებზე უყვებოდნენ, მისი წარმოსახვის უნარი გახსნა, შემოქმედებითი ნაწილი აპოვნინა.

ბავშვობაში გამომგონებლობა უნდოდა და სულ აინტერესებდა პასუხი კითხვაზე: “რატომ?” — “რატომ ტრიალებს დედამიწა, რატომ იყოფა უჯრედი, როგორ ხდება, რომ ადამიანს სიმსივნე უჩნდება, ალცჰაიმერი ემართება”. ბავშვობიდან სიკვდილზე ფიქრობდა ბევრს და ძალიან განიცდიდა, რომ ადამიანები ისე მოდიან ამ ქვეყნად და მიდიან, მათი კვალიც არ რჩება. როგორც გვითხრა, მისთვის ყოველი დღე სიცოცხლის ზეიმია.

ყოველთვის კონტრკულტურის მოყვარული იყო, ტრენდები აღიზიანებდა და დინების საწინააღმდეგოდ ცურვის სურვილი ჰქონდა. ამასთან, ღია და კომუნიკაბელური იყო, კარგად სწავლობდა და პარალელურად გართობასაც ასწრებდა: “მაღალი ვიყავი და კლუბებში მიშვებდნენ, გამიმართლა”.

სწორედ ცნობისმოყვარეობამ, სიცოცხლესა და წარმავლობაზე ფიქრმა განსაზღვრა ისიც, რომ პროფესიულ მიზნად სამეცნიერო საქმიანობა აირჩია — ჯერ საქართველოში ისწავლა და ახლა უკვე გერმანიაში, ფრანკფურტში აგრძელებს ცოდნის გაღრმავებას.

გვიყვება, რომ სექსუალობის გააზრება, თვითგამორკვევის პროცესი ქვაკუთხედური მნიშვნელობის ამბავი არ ყოფილა. მისთვის ყოველთვის ის იყო მთავარი, რომ ვისთანაც ურთიერთობა გაქვს, გიყვარდეს და თავს კარგად გრძნობდე, ერთი წამი გასტანს ეს თუ — ასი.

“ჩემთვის ადამიანი არის მოსიარულე ისტორია, ცოცხალი ამბავი, რომელზეც მინდა, მეტი გავიგო. ადამიანები არიან როგორც წიგნები, რომლების წაკითხვაც გინდება. ურთიერთობა ამერიკული მთასავით არის — გვერდზე მიჯდება ვიღაც, უნდა ჩავჭიდო ხელი და მასთან ერთად თავგადასავალი გავიარო. არც ტიპაჟების მომხრე ვარ ურთიერთობაში, არც კონკრეტული დათქმების, რომ თითქოს პაზლის ერთი დეტალი გაკლდეს, რომელსაც ადამიანი ზუსტად უნდა მოერგოს. ასე არ ხდება, ყველა ადამიანი თავის პაზლს აშენებს და ერთობლივად რამე ახლის შენება სჯობს”.

ამბობს, რომ გენდერისა და სექსუალობის კუთხით საკუთარი თავის გამოკვლევა დიდად საინტერესოდ არასდროს მიაჩნდა — “ბევრად საინტერესო რაღაცები ხდება ჩემს ცხოვრებაში. არც ნაცვალსახელები მადარდებს, მე ვრჩები მედ, როგორც არ უნდა აღმიქვან სხვებმა. მთავარია, როგორ აღვიქვამ საკუთარ თავს. მთავარია, პატივი მცე და თუ ამას ვერ ვხედავ, ეგ უკვე ყველაფერს ცვლის”.

სოციალურ ნორმებს ყურადღებას არ აქცევს, არც ბევრჯერ მოსმენილ ფრაზას, თუ როგორ უნდა იქცეოდნენ კაცები და ვერ იგებს, ვინ განსაზღვრა, რა არის კაცობა. როგორც ამბობს, მისთვის კაცობა იმ პრინციპების ერთგულებაა, რომელიც სწორად მიაჩნია — ის, რომ ადამიანი ორპირი არაა.

“კაცობა, ადამიანობა, ჰუმანურობა ის არის, რომ რისიც გჯერა ბოლომდე დაუდგე და ეს საკუთარი თავისთვის გააკეთო, რათა ღამე მშვიდად დაძინება შეძლო. სარკეში საკუთარ თავს რომ შეხედავ, შეფურთხება არ მოგინდეს. მიიღო გადაწყვეტილებები, რომლებიც სანანებლად არ გექცევა. მთავარია, გადაწყვეტილების მიღებისას იყო მართალი, თუნდაც შორიდან არასწორი ჩანდეს”.

“დრეგი ჩემს ცხოვრებაში სულ იყო”

“დრეგი ჩემს ცხოვრებაში სულ იყო. რა ვიცი, ტელევიზორი ყველას გვაქვს და თეატრზეც ყველას გვაქვს წარმოდგენა. დრეგი არ არის რაღაც ახალი. ჩემი ასაკის ხალხი, ყველა, მშობლებთან ერთად ვისხედით და ვუყურებდით კომედი შოუს თუ სხვა გასართობ გადაცემებს, ვიცინოდით ბევრს”, — ასე პასუხობს კითხვას, როდიდან გაჩნდა დრეგი მის ცხოვრებაში.

თუმცა უკვირს, რატომ ხდება ისე, რომ როცა დრეგი ტელევიზორშია, ჰეტერო, ცოლ-შვილიანი კაცი აკეთებს, იცვამს კაბას, იფარებს პარიკს და ქალს განასახიერებს, მაშინ ყველა ერთობა, ხოლო როცა ქვიარები ცდილობენ დრეგის საშუალებით გზავნილი მიიტანონ ადამიანებამდე, ეს მეტ წინააღმდეგობას იწვევს. მისი თქმით, ქვიარ დრეგი მეტად არის მიმართული იმისკენ, რომ ქვიარ ადამიანებისა და ქალების გამოცდილებები წინ წამოწიოს, პლატფორმა მისცეს მათ, პატივი მიაგოს და ამას პრობლემად მიიჩნევენ, თუმცა თუ ჰეტერო კაცი დრეგის საშუალებით ქალებს დასცინის, ეს ყველას მოსწონს.

“კომედიაში დაცინვაც მისაღებია და თუ კოშმარ კაცებს დავცინით. კოშმარ ქალებსაც შეგვიძლია დავცინოთ, მაგრამ ხალხისთვის ეს მისაღებია, როცა ჰეტეროსექსუალი ხალხი ჰეტეროსექსუალებისთვის აკეთებს. როცა ქვიარ ადამიანები ქვიარ ხალხისთვის ვაკეთებთ და არა დაცინვის მიზნით, არამედ იმისთვის, რომ პატივი მივაგოთ ქვიარებსა და ქალებს, რატომღაც პრობლემაა”.

დრეგის კეთება შემთხვევითობის წყალობით დაიწყო — ნია გვათუას [საქსესის მფლობელი] ბასიანზე “ბექაფ” მოცეკვავე სჭირდებოდა. ხუმრობით ამბობს, ლამის ჩემი თაობის ყველა დრეგ ქვინი ასე დაიბადა — ნია გვათუას “ბექაფ” მოცეკვავე დასჭირდაო. მადლიერებით იხსენებს მეთ შელისაც, რომლის რეკომენდაციის წყალობით შეძლო, დრეგ მეჯლისზე გაეკეთებინა პერფორმანსი. როგორც ამბობს, იმ პერიოდის დრეგ არტისტები (რომელთა ნაწილი საქართველოში აღარაა), მათთან ერთად შოუების კეთება დაეხმარა, რომ საკუთარი უნარები განევითარებინა. ქართული დრეგის დახვეწას კი ხელი იმანაც შეუწყო, რომ 2022-2023 წლებში ერთდროულად რამდენიმე სივრცის კარი გაიხსნა არტისტებისთვის.

“ეს ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იყო. რაც უფრო მეტი სამუშაო გაქვს, მეტს გამოიმუშავებ და შეგიძლია შენს დრეგში უფრო მეტი ჩადო, მეტად დახვეწო, განავითარო. დრეგის კიდევ უფრო უკეთ კეთება დავიწყეთ, სანაგვეზე ნაპოვნი კაბით და “ბარახლოვკაზე” ნაპოვნი პარიკით აღარ შემოვიფარგლებოდით. მიუხედავად იმისა, რომ დღემდე ძალიანაც კარგად ჭრის ეგ მეთოდი. ხალხმა დავიწყეთ კერვა, თმის და მაკიაჟის კეთება, ექსპერიმენტული ნომრების კეთება”, — ამბობს და იხსენებს შოუებს, რომლებზეც ჯაჭვებით ეკიდა მთვარე თუ იწვა მატრასზე და ზემოდან ასხამდნენ წითელ სითხეს სისხლის იმიტაციისთვის ან სულაც, სცენაზე იდგა ცხელი წყლით სავსე აბაზანა.

“არც ჩვენ დავბადებულვართ ვაკუუმში და ჩვენმა მომდევნო თაობამაც კიდევ უფრო აწია დონე. ბევრი ახალგაზრდა დრეგ პერფორმერით ვარ აღფრთოვანებული. ქართული დრეგ კულტურისთვის უმნიშვნელოვანესია სიყვარული და ერთობა. ჩვენთვის ქომიუნითი არის თბილი საბანივით, რომელშიც კომფორტულად გაეხვევი”.

იხსენებს, რომ ფრანკფურტში გადაბარგება სიცარიელეში დარჩენას ჰგავდა, თითქოს სრულიად მარტო აღმოჩნდა. ამბობს, რომ აქ იმდენად ძლიერი სითბო იყო, რომ სხვა რეალობაში დანარცხება მტკივნეულად აღიქვა. გვეუბნება, რომ იქ ცალკე, მისთვის უცხო კომუნაა და ბარიერების გარღვევა რთულია. აქ წლობით ნაშენებმა ურთიერთობებმა, საერთო გამოცდილებებმა, ადამიანებმა, რომლებიც ანდერგრაუნდში გაიცნო, გაუმარტივა დრეგის კეთება. ამ ყველაფერს კი ემატება დროის ნაკლებობაც.

“დრეგის გაკეთება ყველას ძალიან მარტივი ჰგონია. დრეგი არის ყველაზე რთული პროფესია პლანეტაზე — უნდა იყო მეიქაფ არტისტი, სტილისტი, ქორეოგრაფი, დირიჟორი. უნდა გესმოდეს მუსიკა, თეატრი, სცენა, განათება. ეს ყველაფერი, ზოგადად, არის სხვადასხვა პროფესია. უნდა იყო მსახიობიც — ეს არის ნომერ პირველი და თუ გინდა შენი მცირე სცენით არ დაიწყოს და დასრულდეს შენი შოუ, უნდა იყო ფოტოგრაფი და ვიდეოგრაფი, რომ გესმოდეს, როგორ ჩანს ეს ყველაფერი კადრში. ძალიან ძნელია ეს ყველაფერი შეითავსო ადამიანმა. ზემოდან მკერავიც და საკუთარი თავის სპონსორიც — ყველაფერი იხარჯება შენი ჯიბიდან და თუ არ გაქვს, უნდა იშრომო, რომ გქონდეს და მერე დახარჯო. დრეგი არის ძალიან რთული პროფესია და დაუფასებელი, რადგან ამ ცალკეულ პროფესიებში უფრო მაღალი ანაზღაურებაა, ვიდრე აქვს დრეგ ქვინს”.

“ვარ ქართველი და სადაც არ უნდა ვიყო, ამ სიყვარულს გულით ვატარებ”

როცა ქვეყნიდან მიდიოდა, ბევრს ფიქრობდა და უამრავი კითხვის ნიშანი ჰქონდა იმაზე, რა მნიშვნელობის იყო მისთვის წასვლა. მერე მიხვდა, რომ ყველანი მსოფლიოს შვილები ვართ და როცა ქვეყანას არ აქვს რესურსი, მხარი დაგიჭიროს და მიგიღოს ისეთი, როგორადაც მსოფლიოს მოევლინე, შეგიძლია იპოვო ადგილი, სადაც შეძლებ იმის კეთებას, რისთვისაც დაიბადე ამ ქვეყნად.

გული წყდება, რომ იმავეს ვერ იღებს, რასაც ის გრძნობს სამშობლოს მიმართ. ამბობს, ამ მთავრობასთანაც იმიტომ მაქვს პრობლემა, რომ ხელს მიშლის, ვიპოვო საკუთარი ადგილი ცხოვრებაში და თუ ამ ადგილს ვიპოვი, მაშინ სამშობლო უნდა დავივიწყოო.

“როცა სამშობლოს საპასუხოდ არ უყვარხარ, ეს ტოქსიკური ურთიერთობაა და ასე არ შეიძლება. გული იმაზე მწყდება, რომ როგორც ემიგრანტი დედები მიდიან და შვილები სიყვარულის განცდის ნაკლებობით იზრდებიან, იქნებ, ასე მეც ვჭირდები ვინმეს, ვისთვისაც შეიძლებოდა მხარი დამეჭირა”.

ჰომო ერექტუსი გვიყვება, რომ ბოლო წლებში ქართული ინსპირაცია მისთვის განსაკუთრებით ძვირფასი გახდა. ზაფხულში ფრანკფურტის პრაიდს ესწრებოდა და იქაც თავისივე შეკერილი, საქართველოს დროშის კაბით იყო მისული. უნდოდა იმის დაფიქსირება, რომ — “მე აქ ვარ, ვარ ქართველი და სადაც არ უნდა ვიყო, ამ სიყვარულს გულით ვატარებ. მინდა, მეტმა ადამიანმა გაიგოს, რომ საქართველო არსებობს და მას მხარდაჭერა სჭირდება, რადგან ახლა რა ვითარებაც არის, ასე საქართველოს მომავალი არ აქვს”.

საუბრის ბოლოს ისევ ზეპირსიტყვიერებას მიუბრუნდა და თქვა, რომ დრეგ ქვინები შთაგონებას იღებენ ამბებიდან, რომლებსაც ჰყვებიან არა მეფეები, არამედ რიგითი ადამიანები თაობიდან თაობამდე გადასცემენ, ინახავენ, უფრთხილდებიან — ძველს ახალი, მერე კი კინოსა და ლიტერატურის გავლენა დაემატება და დრეგ პერფორმერები მომდევნო თაობას შემოუნახავენ ამბებს, რომლების მიჩქმალვაც მმართველებს უნდათ.

სულ ბოლოს კი იმას ტოვებს სათქმელად, რომ ცვლილებები არა სამყაროს ერთბაშად გადატრიალებით, არამედ მცირე ჟესტებით იწყება — “ბუნებრივია, როცა ადამიანები ერთმანეთს თავს კარგად აგრძნობინებენ. უბრალოდ, ყველამ უნდა ვცადოთ, რომ ყოველი მომდევნო დღე უკეთესი გავხადოთ — არა მსოფლიოს ერთდროულად გადატრიალებით, არამედ შენ გვერდით მდგომი ადამიანის დახმარებით და ნუგეშით, რადგან ყველას გვჭირდება დახმარება და ნუგეში”.