ანორგაზმია ქალებში — ფორმები, გამომწვევი მიზეზები და მკურნალობა

ChatGPT

► შენიშვნა: სტატიის ფარგლებში მდედრობითი სქესის ადამიანების აღსანიშნავად სიმარტივისთვის გამოყენებულია სიტყვა „ქალი“. ეს ემსახურება მხოლოდ დაბადებისას მინიჭებული (ბიოლოგიური) სქესის აღნიშვნას და არა — გენდერული იდენტობის. ჩვენ ვაღიარებთ და პატივს ვცემთ გენდერული იდენტობების მრავალფეროვნებასა და სიმდიდრეს.

ანორგაზმია სამეცნიერო ტერმინია, რომელიც ორგაზმის მიღწევის შეუძლებლობას ან მის სიხშირესა და ინტენსივობაში არსებულ მნიშვნელოვან შემცირებას აღნიშნავს.

ქალებში ანორგაზმიას ქალის ორგაზმული დისფუნქცია ეწოდება. მისი დიაგნოზი შეიძლება დაისვას მაშინ, როდესაც მინიმუმ ექვსი თვის განმავლობაში შეინიშნება ორგაზმის ინტენსივობის ან სიხშირის მკვეთრი შემცირება, რომელიც მნიშვნელოვან დისკომფორტსა და სტრესს იწვევს.

► ქალების დაახლოებით 10-15%-ს არასდროს განუცდია ორგაზმი. სხვებს შეიძლება შეუმჩნევიათ ორგაზმების სიხშირის ან ხარისხის შემცირება.

ზოგ შემთხვევაში, ანორგაზმია შეიძლება ნიშნავდეს იმას, რომ ადამიანს აღარ შეუძლია ორგაზმის მიღწევა ან არასდროს ჰქონია ასეთი გამოცდილება. კაცებში ანორგაზმია შედარებით იშვიათია და ის კლასიფიცირდება, როგორც გვიანი ეაკულაცია.

ანორგაზმიის ტიპები

ანორგაზმიის ტიპებს შორისაა:

  • მუდმივი — ადამიანს არასდროს ჰქონია ორგაზმის გამოცდილება
  • შეძენილი — ადამიანს ადრე ჰქონია ორგაზმის გამოცდილება, თუმცა ახლა მისი მიღწევა სირთულეებს უკავშირდება
  • გენერალიზებული — ორგაზმის მიღწევის სირთულე განურჩევლად იმისა, თუ როგორია სტიმულაცია, სიტუაცია თუ პარტნიორი
  • სიტუაციური — ორგაზმის მიღწევის სირთულე მხოლოდ კონკრეტული სტიმულაციის, სიტუაციის ან პარტნიორის შემთხვევაში

ქალის ორგაზმული დისფუნქციის სიმპტომები

ქალის ორგაზმული დისფუნქციის მთავარი სიმპტომია ორგაზმის მიღწევის შეუძლებლობა ან ორგაზმის ინტენსივობისა და სიხშირის მნიშვნელოვანი შემცირება, რომელიც წარმოშობს დისკომფორტს.

ქალების უმეტესობისთვის მხოლოდ პენეტრაციული (შემღწევი) სექსი არ არის საკმარისი ორგაზმის მისაღწევად, და ორგაზმის გამომწვევი სტიმულაციის ფორმები მნიშვნელოვნად განსხვავდება სხვადასხვა ინდივიდში.  სიტუაციური ანორგაზმია მხოლოდ მაშინ დგინდება, როცა ადამიანს აქამდე ორგაზმი ჰქონია კონკრეტული სტიმულაციის შემთხვევაში და ახლა მას ვეღარ აღწევს იმავე გზით.

მნიშვნელოვანია, გვახსოვდეს, რომ ორგაზმი არ არის ერთადერთი კრიტერიუმი სასიამოვნო და დამაკმაყოფილებელი სექსუალური გამოცდილებისთვის. ბევრი ადამიანი სექსუალურ სიამოვნებასა და ინტიმურ სიახლოვეს ორგაზმის გარეშეც განიცდის. მთავარი ინდივიდუალური კომფორტი, თანხმობა და საერთო კმაყოფილებაა და არა — რომელიმე კონკრეტული სტანდარტის დაკმაყოფილება.

როდის მივიდეთ ექიმთან?

ექიმს უნდა მიმართოთ ნებისმიერ ისეთ შემთხვევაში, როცა ორგაზმს საერთოდ ვერ ან რთულად აღწევთ. ეს შეიძლება აწუხებდეს ნებისმიერ ადამიანს, განურჩევლად იმისა, ჰყავს თუ არა მას პარტნიორი.

ქალის ორგაზმული დისფუნქციის დიაგნოზი, ძირითადად, თავად პაციენტის აღწერილობაზე დაყრდნობით ისმება. ორგაზმი სუბიექტური გამოცდილებაა და მხოლოდ იმ ადამიანს, რომელსაც ანორგაზმია აქვს, შეუძლია დააფიქსიროს, რამდენად ხშირად ან ინტენსიურად განიცდის მას და რამდენად დიდი დისკომფორტი აქვს ორგაზმის მიღწევის სირთულის გამო.

დამატებით, თუ ურთიერთობაში ხართ, შესაძლოა, სასარგებლო იყოს წყვილების ფსიქოთერაპია ან სექს-თერაპიაში ერთად მონაწილეობის მიღება — თერაპევტი დაგეხმარებათ, გამონახოთ გზები, რომლებიც ხელს შეგიწყობთ თქვენი ურთიერთობის სექსუალური ჯანმრთელობის გაუმჯობესებაში, სანამ ანორგაზმიის მკურნალობის პროცესს გადიხართ.

რა იწვევს ანორგაზმიას?

ორგაზმი ფსიქოლოგიური და ფიზიოლოგიური თვალსაზრისით საკმაოდ კომპლექსური პროცესია. ანორგაზმიას იშვიათად აქვს ერთი კონკრეტული მიზეზი — ხშირად რამდენიმე სხვადასხვა ფაქტორი ერთობლივად უშლის ხელს ორგაზმის რეგულარულად ან დამაკმაყოფილებლად განცდას. ორგაზმის სიხშირისა და ინტენსივობის შემცირების, ასევე, სექსისადმი ინტერესის დაკარგვის მთავარი მიზეზი შეიძლება იყოს ნებისმიერი ფორმის სტრესი.

ქვემოთ ჩამოთვლილია ქალის ორგაზმული დისფუნქციის გამომწვევი რამდენიმე შესაძლო მიზეზი:

  • ჯანმრთელობის პრობლემები — ნებისმიერმა დაავადებამ ან ჯანმრთელობის პრობლემამ ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქოლოგიურ ჯანმრთელობაზე შეიძლება ისე იმოქმედოს, რომ ხელი შეუშალოს ორგაზმის მიღწევას. განსაკუთრებით საყურადღებოა დიაბეტი, გაფანტული სკლეროზი, პარკინსონის დაავადება და გინეკოლოგიური პრობლემები ან ქირურგიული ოპერაციები;
  • ფსიქოლოგიური ფაქტორები — სტრესი და შფოთვა ერთ-ერთი მთავარი დაბრკოლებაა სექსუალური განტვირთვისთვის აუცილებელი მოდუნების გზაზე. ორგაზმზე ასევე შეიძლება გავლენას ახდენდეს ფსიქიკური ჯანმრთელობის დარღვევები, მაგალითად, გუნება-განწყობის აშლილობები. სექსთან დაკავშირებული სირცხვილი, დანაშაულის განცდა, შფოთვა, საკუთარი სხეულის აღქმის პრობლემები ან ტრავმისა და ძალადობის გამოცდილება — ყველა ეს ფაქტორი შეიძლება იყოს ანორგაზმიის გამომწვევი;
  • კონფლიქტი ურთიერთობაში — მოუგვარებელი კონფლიქტები, როგორებიცაა ნდობის დარღვევა ან ღალატი, პარტნიორებს შორის სექსუალურ კავშირსა და კმაყოფილებას ართულებს. ანორგაზმიას შეიძლება ხელი შეუწყოს სექსუალურ პრეფერენციებზე კომუნიკაციის ნაკლებობამაც;
  • ნივთიერებების მოხმარება — ალკოჰოლის, სიგარეტის ან სხვა ნარკოტიკული ნივთიერებების მოხმარებამ შეიძლება გავლენა იქონიოს ნერვული სისტემის ფუნქციონირებაზე ან სასქესო ორგანოებისთვის სისხლის მიწოდებაზე, რაც, თავის მხრივ, ხელს უშლის ორგაზმის მიღწევას;
  • მედიკამენტების გვერდითი მოვლენები — ბევრი მედიკამენტი ამცირებს ლიბიდოს ან ართულებს ორგაზმის მიღწევას. ასეთია, მაგალითად, დეპრესიის სამკურნალოდ დანიშნული სეროტონინის უკუმიტაცების შერჩევითი ინჰიბიტორი (SSRI), ანტიფსიქოზური პრეპარატები, ანტიჰისტამინები და წნევის მედიკამენტები;
  • ასაკობრივი ცვლილებები — ასაკის მატებასთან დაკავშირებული ფიზიოლოგიური ცვლილებები შეიძლება ზეგავლენას ახდენდეს ქალის უნარზე, რეგულარულად განიცადოს ორგაზმი. დამაბრკოლებელ ფაქტორებად ასევე შეიძლება იქცეს ორსულობის, მშობიარობისა და ლაქტაციის პერიოდში მიმდინარე ანატომიური და ჰორმონალური ცვლილებები. გარდა ამისა, პერიმენოპაუზის და მენოპაუზის პერიოდში ესტროგენის დონის შემცირება ამცირებს სასქესო ორგანოებში სისხლის მიმოქცევას და ამან შეიძლება ხელი შეუწყოს ანორგაზმიის განვითარებას.

ანორგაზმიის მკურნალობა

ანორგაზმიის მკურნალობა დამოკიდებულია მის გამომწვევ მიზეზებზე და ამ პრობლემის ხანგრძლივობაზე. პირველ ყოვლისა, საჭიროა კონსულტაციაზე მისვლა ოჯახის ექიმთან ან გინეკოლოგთან. მართალია, სექსუალურ თემებზე საუბარი შეიძლება უხერხული იყოს ან მღელვარებას იწვევდეს, მაგრამ ამის გამო პროფესიონალური დახმარების მიღებაზე უარი არ უნდა თქვათ. რაც უფრო დიდხანს დარჩება ანორგაზმია ყურადღებისა და მკურნალობის გარეშე, მით უფრო რთული შეიძლება გახდეს მისი დაძლევა მომავალში.

ექიმი, სავარაუდოდ, სამედიცინო შემოწმებას ჩაატარებს, მათ შორის, მენჯის გამოკვლევას, რათა გამოირიცხოს ანატომიური მიზეზები. ის ასევე შეამოწმებს თქვენს პირად სამედიცინო ისტორიას შესაძლო გამომწვევი მიზეზების დასადგენად.

იყავით მზად, უპასუხოთ კითხვებს თქვენი სექსუალური გამოცდილებების შესახებ, მათ შორის, სექსუალური ტრავმის არსებობაზე, ორგაზმის გამოცდილებაზე (თუ ასეთი გაქვთ), როგორ და როდის დაიწყო მისი განცდა ან რა ეტაპზე შეიცვალა ის. სასურველია, თან იქონიოთ ჯანმრთელობის იმ პრობლემების სია, რომლებიც გქონიათ ან გაქვთ, ასევე, მიღებული მედიკამენტების ჩამონათვალი, მათ შორის, ინფორმაცია დოზირებისა და ხანგრძლივობის შესახებ.

ქალის ორგაზმული დისფუნქციის მართვისთვის არსებობს მკურნალობის რამდენიმე სხვადასხვა მეთოდი. მათ შორისაა:

  • ცხოვრების წესის შეცვლა — კვება, ფიზიკური აქტივობა და სტრესის დონე მნიშვნელოვნად მოქმედებს სექსუალურ ფუნქციაზე. ექიმმა შეიძლება გირჩიოთ იმ პრაქტიკების დანერგვა, რომლებიც ამ მიმართულებებით ჯანმრთელობის გაუმჯობესებას ისახავს მიზნად;
  • ფიზიკური თერაპია — თუ მენჯის არეში კუნთოვანი დაჭიმულობა ან მოდუნება ხელს უშლის ორგაზმს, შეიძლება მიმართოთ ფიზიოთერაპევტს, რომელიც სპეციალიზებულია მენჯის დისფუნქციების მკურნალობაში;
  • ესტროგენის თერაპია — ძირითადად განკუთვნილია მენოპაუზის შემდგომი ასაკის ქალებისთვის. ესტროგენის მიღებამ აბის, პლასტირის ან გელის სახით შეიძლება შეამსუბუქოს მენოპაუზის სიმპტომები და გააუმჯობესოს სექსუალური რეაქციის ციკლი. ლოკალური ესტროგენი (ვაგინალური კრემი ან რგოლი) აუმჯობესებს სისხლის მიმოქცევას სასქესო ორგანოების არეში და მან შეიძლება ორგაზმის სიხშირესა და ხარისხზეც იქონიოს დადებითი გავლენა;
  • ტესტოსტერონის თერაპია — მართალია, მისი მოქმედების ზუსტი მექანიზმი ბოლომდე გარკვეული არ არის, მაგრამ ტესტოსტერონი გარკვეულ როლს ასრულებს ქალის სექსუალურ ფუნქციაში. ტესტოსტერონის ჩანაცვლებითმა თერაპიამ შეიძლება ხელი შეუწყოს ორგაზმის სიხშირისა და ხარისხის გაუმჯობესებას, თუმცა მას ახლავს ისეთი გვერდითი მოვლენები, როგორებიცაა აკნე, სხეულზე თმის ზრდა და სხვა;
  • მედიკამენტების კორექტირება — ზოგიერთი მედიკამენტი სექსუალურ ფუნქციაზე გავლენას ახდენს. ექიმმა შეიძლება შეცვალოს დოზა ან ჩაანაცვლოს მედიკამენტი სხვა, ქიმიურად მსგავსი პრეპარატით, რომელიც ნაკლებად იწვევს სექსუალურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებულ გვერდით მოვლენებს.

როგორ შეიძლება დაგეხმაროთ სექს-თერაპევტი?

მას შემდეგ, რაც ანორგაზმიის შესაძლო ფიზიკური მიზეზები მოგვარდება და/ან გამოირიცხება, სექს-თერაპევტი შეიძლება დაგეხმაროთ პრობლემასთან გამკლავებაში შემდეგი გზებით:

  • განათლება სექსუალური ტექნიკებისა და სტიმულაციის ტიპების შესახებ
  • პრაქტიკული რჩევები თქვენთვის და/ან თქვენის პარტნიორისთვის სიამოვნების გაუმჯობესებისა და ორგაზმის გაღრმავების მიზნით
  • დახმარება ურთიერთობის იმ საკითხების გამოკვლევაში, რომლებიც შეიძლება განაპირობებდეს ანორგაზმიას
  • სექსზე კომუნიკაციის უნარების გაუმჯობესება
  • იმ სტრესის შემცირების ტექნიკები, რომელიც შეიძლება ზღუდავდეს სექსუალური სიამოვნების მიღებას
  • სექსუალურ ტრავმასთან, სირცხვილთან ან უარყოფით შინაგან დიალოგთან მუშაობა
  • იმ ფსიქოლოგიური მიზეზების აღმოჩენა და დამუშავება, რომლებიც ანორგაზმიას იწვევს — მაგალითად, დეპრესია ან შფოთვა

როგორ გავუმკლავდეთ ანორგაზმიას?

თუ ფიქრობთ, რომ შეიძლება ანორგაზმია გქონდეთ, პროფესიონალური სამედიცინო დახმარების ძიება პირველი მნიშვნელოვანი ნაბიჯია. თუმცა, არსებობს ისეთი საშუალებებიც, რომლებიც დამოუკიდებლად ან პროფესიული მკურნალობის პარალელურად შეგიძლიათ სცადოთ:

  • ვარჯიში და ჯანსაღი კვება — ფიზიკური აქტივობის რეგულარული რეჟიმი, რომელიც განსაკუთრებით გულისა და სისხლის მიმოქცევის ჯანმრთელობაზეა ორიენტირებული, აუმჯობესებს სასქესო ორგანოებში სისხლის ნაკადს და მან შეიძლება ხელი შეუწყოს ორგაზმის სიხშირისა და ინტენსივობის ზრდას.
  • სექსუალური განათლება — სექსუალური ანატომიისა და სტიმულაციის ტექნიკების უკეთ გაცნობა დაგეხმარებათ, აღმოაჩინოთ საკუთარი სექსუალური რეაქციების უნიკალური მახასიათებლები და გააუმჯობესოთ ორგაზმის სიხშირე და ინტენსივობა.
  • მასტურბაცია — მასტურბაციაზე დროის გამონახვა — თუნდაც ჯერჯერობით ორგაზმის გარეშე — შეიძლება დაგეხმაროთ როგორც საკუთარი სხეულის უკეთ აღქმასა და სექსუალური ცნობიერების განვითარებაში, ისე ორგაზმის ინტენსივობისა და სიხშირის გაზრდაში. შეგიძლიათ, მასტურბაციის დროს გამოიყენოთ სტანდარტული ვიბრატორი ან სხვა სექს-სათამაშო, რომელიც თქვენს პრეფერენციებს შეეფერება.

გარდა ამისა, ანორგაზმიის დაძლევაში შეიძლება მნიშვნელოვნად დაგეხმაროთ მენჯის ფსკერის კუნთების ვარჯიში. მენჯის ფსკერის კუნთები შეიძლება არაერთმა ფაქტორმა შეასუსტოს — მათ შორის, ორსულობამ, მშობიარობამ, ქირურგიულმა ჩარევამ, ასაკმა, ყაბზობის ან ხანგრძლივი ხველისგან გამოწვეულმა კუნთების გადაღლილობამ და ჭარბმა წონამ. მენჯის ფსკერის კუნთების შესუსტება ორგაზმის მიღწევის უნარსაც ამცირებს. 

ამ კუნთების გავარჯიშება, რაც ხშირად „კეგელის ვარჯიშების“ სახელითაა ცნობილი, საკმაოდ მარტივია. მენჯის ფსკერის კუნთების ამოსაცნობად შეგიძლიათ სცადოთ შარდვის შეჩერება შუა შარდვის პროცესში. როცა მიხვდებით, რომელ კუნთებს კუმშავთ ამ დროს, შეგიძლიათ ეს კუნთები გაავარჯიშოთ ნებისმიერ პოზიციაში და თითქმის ნებისმიერ სიტუაციაში.

შეგიძლიათ, ეს ვარჯიში დააკავშიროთ რომელიმე ყოველდღიურ საქმიანობასთან — მაგალითად, კბილების გახეხვასთან ან მანქანის მართვასთან, რათა ვარჯიშს რეგულარული ხასიათი ჰქონდეს და ის არ დაგავიწყდეთ. საუკეთესო შედეგისთვის, შეასრულეთ ვარჯიში დღეში მინიმუმ სამჯერ, 10-10 გამეორებით. ეცადეთ, თავისუფლად ისუნთქოთ და არ დაჭიმოთ კუნთები მენჯის ფსკერის ირგვლივ, როგორებიცაა დუნდულები ან სუკის კუნთები.

თუკი თქვენს პარტნიორს აქვს ანორგაზმია

თუ თქვენს პარტნიორს ანორგაზმიასთან უწევს გამკლავება, ეს შეიძლება რთული იყოს როგორც მისთვის, ისე თქვენთვის და თქვენი ურთიერთობისთვის. მნიშვნელოვანია, გაიაზროთ, რომ ეს არცერთი თქვენგანის ბრალი არ არის — ისევე, როგორც ნებისმიერ სხვა საკითხთან მიმართებით, აქაც მნიშვნელოვანია ერთმანეთის თანაგრძნობა, მხარდაჭერა და გუნდურად მუშაობა.

თქვენი საჭიროებების შესახებ გახსნილი და გულწრფელი საუბარი ძალიან მნიშვნელოვანია, რათა მკურნალობის პროცესშიც არ დაიკარგოს სიახლოვე ურთიერთობაში. სექსუალური საჭიროებების შესახებ კომუნიკაცია ეგოისტური არ არის — პირიქით, კარგი იქნება, თუ ერთმანეთს გაუზიარებთ თქვენს ფიქრებს, სურვილებსა თუ შიშებს, და განიხილავთ წყვილების ფსიქოთერაპიის გავლასაც, სადაც შეძლებთ, ერთად იმუშაოთ თქვენს ურთიერთობაზე.

ეს თემები ზოგჯერ უხერხულია და შეიძლება სენსიტიურად აღიქმებოდეს, მაგრამ ემოციური საუბრები აუცილებელია, რათა ორივე მხარე გრძნობდეს, რომ მას უსმენენ და მისი ესმით. წყვილების თერაპია და/ან სექს-თერაპია ასევე დაგეხმარებათ სექსთან დაკავშირებული შფოთვის, წარსული ტრავმების ან ურთიერთობის პრობლემების იდენტიფიცირებასა და დაძლევაში.

წყარო: Choosing Therapy