წინა სტატიაში ჩვენ უკვე ვისაუბრეთ იმაზე, თუ რას ნიშნავს „ქამინგაუთი“ (ინგლ. Coming out; პირდაპირი მნიშვნელობით „გამოსვლა“) — საკუთარ სექსუალურ ორიენტაციაზე და/ან გენდერულ იდენტობაზე სხვებთან ღიად საუბარი — როგორ გავიგოთ, ვართ თუ არა მისთვის მზად და რისი გათვალისწინებაა საჭირო ქამინგაუთამდე.

Contents

ამ სტატიაში ჩვენ გავაგრძელებთ ამ თემის განხილვას და ვისაუბრებთ, ვისთან და როგორ აჯობებს ქამინგაუთი და რა უნდა გავითვალისწინოთ, თუკი ამაზე საუბარი გვიწევს ჰომოფობ მშობლებთან ან მეურვეებთან.

ვისთან უნდა „დავქამინგაუთდე“?

იმისთვის, რომ ქამინგაუთმა კარგად ჩაიაროს და ეს გამოცდილება დადებითად აისახოს თქვენს ცხოვრებაზე, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ პირველად საკუთარ სექსუალურ ორიენტაციაზე და/ან გენდერულ იდენტობაზე ღიად ესაუბროთ ისეთ ადამიანს თუ ადამიანებს, რომლებიც ზუსტად იცით, რომ უპრობლემოდ მიგიღებენ.

შესაძლოა, ეს მეთოდი ცოტა არაინტუიციურად ჟღერდეს, რადგან გეგონოთ, რომ არსებობენ ისეთი ადამიანები, რომლებთანაც ყველაზე მნიშვნელოვანია ქამინგაუთი, მაგალითად, თქვენი პარტნიორი ან მშობლები. თუმცა, პირველი ადამიანი, რომელთანაც ამაზე ისაუბრებთ, თქვენი ქამინგაუთის გამოცდილებას განსაზღვრავს. ეს გამოცდილება, დიდი ალბათობით, არასდროს დაგავიწყდებათ, მრავალი წლის შემდეგაც კი. ამიტომაა მნიშვნელოვანი, დარწმუნდეთ, რომ მზრუნველ და მიმღებ ადამიან(ებ)ს ელაპარაკებით. სხვა შემთხვევაში, შესაძლოა, თქვენთვის ბევრად უფრო რთული ან არასასიამოვნო აღმოჩნდეს შემდეგი ნაბიჯების გადადგმა და სხვებთან დაქამინგაუთება.

► იმისთვის, რომ ქამინგაუთი დადებითი გამოცდილება აღმოჩნდეს, რომელიც თქვენს ემოციურ და მენტალურ კეთილდღეობაზე საუკეთესოდ აისახება, ლოგიკურია, რომ პირველად იმას უნდა ესაუბროთ, ვინც არ არის ჰომოფობი, ბიფობი თუ ტრანსფობი და ვისაც არ აქვს უარყოფითი წინასწარგანწყობები ნებისმიერი სხვა იდენტობის მიმართ, რომლის გაზიარებაც გსურთ.

► პირველი ქამინგაუთისთვის ყველაზე უსაფრთხო გარემოს წარმოადგენენ თქვენი სხვა ნაცნობები, ვისაც იგივე იდენტობა აქვთ (თუკი ასეთ ხალხს იცნობთ) ან ვისაც ჰყავს მსგავსი იდენტობის მეგობრები თუ ოჯახის წევრები და დადებითად არიან მათ მიმართ განწყობილნი.

რატომ „მიწევს“ ქამინგაუთი?

ალბათ, შეგიმჩნევიათ, რომ თქვენს ჰეტეროსექსუალ და სისგენდერ მეგობრებს არასდროს დასჭირვებიათ საკუთარი იდენტობის „გამხელა“. შეიძლება, გაგიჩნდეთ კითხვა: მაშინ რატომ უწევთ სხვებს, რომ „დაქამინგაუთდნენ“ როგორც ბისექსუალი, ლესბოსელი, გეი, ტრანსგენდერი და ა.შ.?

საქმე ისაა, რომ, ტრადიციულად, კულტურებისა და საზოგადოებების უმეტესობა სამყაროს „ჰეტერონორმატიული“ თვალთახედვიდან უყურებს — ანუ, ავტომატურადაა ნაგულისხმევი, რომ ადამიანი ჰეტეროსექსუალი და სისგენდერია, თუკი იგი თავად არ იტყვის საპირისპიროს. ქამინგაუთი სწორედ ის დიალოგია, რომელშიც შეგიძლიათ, რომ საკუთარი თავი განასხვაოთ ტრადიციული რწმენა-წარმოდგენებისგან.

მეტი ინფორმაციისთვის იხილეთ ჩვენი სტატია: რას ნიშნავს ჰეტერონორმატიულობა — მაგალითები და საზიანო მხარეები

► გახსოვდეთ, რომ ქამინგაუთი არც ვალდებულებაა და არც სხვისი გადაწყვეტილება. საბოლოოდ, მხოლოდ თქვენ იცით, ხართ თუ არა მზად, რომ ისაუბროთ საკუთარ იდენტობაზე, ან საერთოდ გსურთ თუ არა ეს.

მას შემდეგ, როცა შეარჩევთ ადამიანს ან ადამიანთა ჯგუფს, ვისზეც დარწმუნებული ხართ, რომ მიგიღებენ და თქვენს სიხარულს გაიზიარებენ, გამოყავით მათთან სასაუბროდ დრო, შეხვდით პირისპირ ან ონლაინ, გაუზიარეთ ეს ამბავი და შემდეგ შეაფასეთ, როგორ იგრძნობთ თავს.

ამ თემაზე შემდეგი დიალოგების ადრესატები იმის მიხედვით შეარჩიეთ, თუ როგორ ჩაიარა თქვენმა პირველმა გამოცდილებამ, და გააგრძელეთ ისეთ ადამიანებთან საუბარი, რომლებიც იცით, რომ მიგიღებენ. როდესაც ასეთი ადამიანების რაოდენობა ამოიწურება და იგრძნობთ იმის საჭიროებას, რომ თქვენი იდენტობის შესახებ სხვებსაც უთხრათ — ვთქვათ, ოჯახის წევრებს, თქვენთვის ძვირფას ადამიანებს, პარტნიორს და ა.შ. რომლებზეც ეჭვობთ, რომ არ იქნებიან ასეთი მხარდამჭერები — განიხილეთ ის ვარიანტი, რომ ამ საუბარს დაესწრონ ის ადამიანები, რომლებმაც უკვე იციან თქვენზე და მხარს გიჭერენ.

საბოლოოდ, თქვენს ოჯახის წევრებსა და მეგობრებს ეცოდინებათ თქვენი იდენტობა, შემდეგ კი უფრო გაგიმარტივდებათ, რომ საჯაროდ ისაუბროთ თქვენს სექსუალობასა და/ან გენდერულ იდენტობაზე. შესაძლოა, დაიწყოთ ფორუმებსა და ღონისძიებებზე სიარული, ღიად გამოიყენოთ გაცნობის აპლიკაციები და ა.შ. ისე, რომ საკუთარი იდენტობის დამალვა აღარ მოგიწევთ. ამ ეტაპზე ეს უკვე ნაკლებად დაემსგავსება ქამინგაუთს და უფრო თქვენი ყოველდღიური ცხოვრების განუყოფელი ნაწილი გახდება.

ქამინგაუთი მეგობრებთან

მეგობრებთან ქამინგაუთის დროს გაიგებთ, ვის აქვს გულში თქვენი საუკეთესო ინტერესები — ისინი, ვინც თქვენ გვერდით დადგებიან და მხარს დაგიჭერენ ამ გზაზე, როგორიც არ უნდა იყოს ის, დიდი ალბათობით, ისეთი მეგობრები არიან, რომლების გვერდში ყოლასაც ცხოვრების ბოლომდე ისურვებდით.

დაფიქრდით, რა იცით თქვენს მეგობრებზე: როგორი ადამიანები არიან ისინი, რამდენად შეუძლიათ საიდუმლოს შენახვა, თქვენი გაგება, ემოციური მხარდაჭერის გამოცხადება და ა.შ.

ასევე დაფიქრდით, პირველად ვისთან გსურთ ქამინგაუთი:

თქვენს საუკეთესო მეგობართან? — გაითვალისწინეთ, რომ მეგობარმა შეიძლება გკითხოთ, მის მიმართაც ხომ არ გრძნობთ სექსუალურ მიზიდულობას;
ადამიანთან, რომელიც მოგწონთ? — თუკი პირველად ვინმე ისეთთან დაქამინგაუთდებით, ვინც მოგწონთ, განიხილეთ ის ვარიანტი, რომ ის იმავე გრძნობით არ გიპასუხებთ. დაფიქრდით, რა გავლენას მოახდენს ეს თქვენზე ემოციურად და როგორ მოახერხებთ ამის გადალახვას;
თანაგუნდელთან? — ამ შემთხვევაში გახსოვდეთ, რომ ზოგიერთ სპორტში გენდერული და სექსუალობასთან დაკავშირებული სტერეოტიპები ხშირად მნიშვნელოვან როლს ასრულებს.

► ამ სტატიის მიზანი არ არის მხოლოდ უარყოფით შედეგებზე საუბარი, თუმცა, როგორც წესი, რჩევები სწორედ მაშინაა საჭირო, როდესაც ყველაფერი ისე არ მიდის, როგორც ვისურვებდით. სტატიაში განხილული სიტუაციებისა და მოლოდინების მიზანია, რომ დაგაფიქროთ შესაძლო შედეგებზე და შეგამზადოთ მათთვის, რათა თქვენმა ქამინგაუთმა რაც შეიძლება უმტკივნეულოდ ჩაიაროს და დადებითად იმოქმედოს თქვენს ცხოვრებაზე.

ქამინგაუთი ოჯახის წევრებთან

დაფიქრდით, ოჯახის რომელ წევრთან გაქვთ ყველაზე ახლო ურთიერთობა და მტკიცე კავშირი, რომელთან გრძნობთ თავს ყველაზე უსაფრთხოდ. იქნებ ეს თქვენი ბებიაა, მშობელი, ბიძა ან დედმამიშვილი? რა დამოკიდებულება აქვთ მათ LGBTQ+ თემის მიმართ? მიმღებლობა, მიუღებლობა თუ ინდიფერენტულობა? აუცილებელი არ არის, რომ საკუთარ იდენტობაზე ოჯახის თითოეულ წევრს ესაუბროთ.

► შვილის ქამინგაუთის შემდეგ მშობლები ხშირად დარდობენ და მომავლის მიმართ პესიმისტურად არიან განწყობილნი. მათ ასევე თავისებურად შეიძლება გაუჭირდეთ ამის თქმა მათი მეგობრებისა თუ ნათესავებისთვის (თუკი საერთოდ ეტყვიან) და თავდაპირველად თქვენი მიმღებლობის პროცესი უნდა გაიარონ — მიეცით საამისო დრო და სივრცე.

დედმამიშვილებმა შეიძლება გაოცებით ან ბედნიერებით გიპასუხონ და მიგიღონ, რასაც პოტენციურად შეუძლია თქვენი ურთიერთობა ბევრად უფრო ახლო გახადოს. იმის მიხედვით, თუ ცხოვრების რა ეტაპზე ხართ, შეგიძლიათ განიხილოთ ქამინგაუთი თქვენს პარტნიორთან/მეუღლესთან. გრძელვადიან ურთიერთობაში თქვენი პარტნიორის პოტენციურ რეაქციებს შორის შეიძლება იყოს გაოცება, დარდი, შიში, ბრაზი თუ სიხარული.

► გაითვალისწინეთ, რომ პარტნიორთან ქამინგაუთის შემთხვევაში შეიძლება დაგჭირდეთ იმაზე საუბარი, თუ როგორ იმოქმედებს ეს თქვენს ურთიერთობაზე (თუკი იმოქმედებს).

როგორ მოვიქცე, თუ ჩემი ოჯახის წევრები ჰომოფობები არიან?

თუკი თქვენი მშობლები ან მეურვეები ჰომოფობები, ბიფობები ან ტრანსფობები არიან და მათთან ქამინგაუთს განიხილავთ, თქვენი მთავარი პრიორიტეტი უნდა იყოს უსაფრთხოება. რეკომენდებულია, რომ ამ დროის განმავლობაში ასევე იპოვოთ საჭირო მხარდაჭერა და რესურსები, რომლებიც დაგეხმარებიან თვითგამორკვევის პროცესში და მოგამზადებენ ქამინგაუთისთვის, თუკი ამას აპირებთ.

ქვემოთ მოცემულია რამდენიმე რჩევა ჰომოფობ მშობლებთან/მეურვეებთან ქამინგაუთის შემთხვევაში:

წინასწარ აწონ-დაწონეთ მათი რეაქცია — შეიძლება რთული იყოს წინასწარ იმის ზუსტად განსაზღვრა, თუ რა რეაქცია ექნებათ თქვენს მშობლებს ქამინგაუთის შემთხვევაში, თუმცა ადამიანების უმეტესობას, როგორც წესი, აქვს ზოგადი წარმოდგენა იმაზე, თუ რამდენად დადებითად ან უარყოფითად ჩაივლის ეს გამოცდილება. გაიხსენეთ, რა დამოკიდებულება ჰქონიათ მათ LGBTQ+ ადამიანების მიმართ წარსულში. ყურადღება გაამახვილეთ, რა რეაქცია აქვთ მედიასა თუ სოციალურ სივრცეებში LGBTQ+ თემებზე საუბრისას. შესაძლოა, კარგი იდეა იყოს, მსგავს თემაზე თავად დაიწყოთ საუბარი, ზოგად კონტექსტში, რათა უკეთ გაიგოთ, თუ რამდენად უარყოფითად არიან ისინი განწყობილნი LGBTQ+ თემის მიმართ.
განსაზღვრეთ, არის თუ არა ეს უსაფრთხო — ყურადღება გაამახვილეთ იმაზე, თუ როგორი რეაქცია ჰქონიათ მათ წარსულში მსგავს სიტუაციებში, მაგალითად, ოჯახის სხვა წევრის ან ნათესავის ქამინგაუთის დროს (ან როდესაც ასეთ ფაქტზე სმენიათ). რამდენად განსჯიდნენ მას? გამოირჩეოდნენ სისასტიკით ან უკიდურესი მიუღებლობით? შესაძლოა, საერთოდ არ ერეოდნენ საუბარში და დუმილს ამჯობინებდნენ. ნებისმიერ შემთხვევაში, თუკი უარყოფითი რეაქციის მიღებას ელით, გაითვალისწინეთ, რომ მთავარი პრიორიტეტი თქვენი უსაფრთხოება უნდა იყოს;
იპოვეთ გარე მხარდაჭერა და საჭირო რესურსები — ქამინგაუთის დროს გარე მხარდაჭერის პოვნა შეიძლება ძალიან მნიშვნელოვანი აღმოჩნდეს. ბევრი ადამიანისთვის შეიძლება რთული გამოცდილება იყოს ოჯახის წევრებთან ქამინგაუთი და როდესაც მათ სხვა ადამიანებიც ჰყავთ ირგვლივ, რომლებიც მხარს უჭერენ, ეს მნიშვნელოვნად ამცირებს მარტოობისა და იზოლირებულობის განცდას. ეს ასევე შეგახსენებთ, რომ, რაც არ უნდა მოხდეს, ცხოვრებაში გყავთ ადამიანები, რომლებიც გვერდში დაგიდგებიან.

► თუკი LGBTQ+ ადამიანების გაცნობა გსურთ, შეგიძლიათ გამოიყენოთ ონლაინ გაცნობის აპლიკაციები ან გაწევრიანდეთ უსაფრთხო ქვიარ ჯგუფებში. თუკი პირისპირ გირჩევნიათ ადამიანების გაცნობა, შეგიძლიათ, დაესწროთ ისეთ ღონისძიებებსა თუ შეხვედრებს, სადაც ხშირად არიან LGBTQ+ ადამიანები, მაგალითად, „თანასწორობის მოძრაობის“ ღონისძიებებს, „თბილისი პრაიდის“ სათემო შეხვედრებს, დრეგბოლს, ღამის კლუბების მიერ ორგანიზებულ ქვიარ-ღონისძიებებს და ა.შ.

მოემზადეთ — როდესაც ოჯახის წევრებთან ქამინგაუთს გადაწყვეტთ, შემდეგი ნაბიჯია სასურველი ლოკაციის შერჩევა. ბევრს ამის გაკეთება ნეიტრალურ ლოკაციაზე ურჩევნია, განსაკუთრებით თუკი უარყოფით რეაქციას ელიან. საბოლოოდ, აირჩიეთ ის ადგილი, სადაც ყველაზე კომფორტულად და უსაფრთხოდ გრძნობთ თავს. კარგად დაფიქრდით, ზუსტად რის თქმას აპირებთ და როგორ. თუკი მშობლებთან მონოლოგით გამოსვლას გეგმავთ, შეგიძლიათ, „რეპეტიცია“ მეგობრებთან ან თანატოლებთან გაიაროთ.

► თუ ყველაფრის წინასწარ დაგეგმვა გიყვართ, შეგიძლიათ, მშობლებს უთხრათ, რომ რაღაც მნიშვნელოვანზე გინდათ მათთან საუბარი და მალე ამას აპირებთ. ზოგს ქამინგაუთი სპონტანურად ურჩევნია, უფრო შესაფერის სიტუაციაში აღმოჩენის დროს. მოიქეცით ისე, როგორც თქვენთვის ყველაზე გულწრფელი და კომფორტული იქნება.

ქამინგაუთის დღე — დამატებითი თანადგომისთვის უთხარით თქვენს მხარდამჭერ სისტემას (ადამიანებს, რომლებსაც ენდობით და რომლებიც გვერდში გიდგანან), თუ როდის და სად აპირებთ ქამინგაუთს. შეგიძლიათ, სთხოვოთ, რომ ამ დროს თქვენთან ერთად იყვნენ ან მათთან შეხვედრა მოგვიანებით დაგეგმოთ, იმავე დღეს, რათა გაუზიაროთ თქვენი გამოცდილება. ეს დაგეხმარებათ, რომ თავი მარტო არ იგრძნოთ, და უზრუნველგყოფთ უსაფრთხო სივრცით, თუკი ყველაფერი ისე არ წავიდა, როგორც ისურვებდით. როდესაც მშობლებთან საუბრის დრო დადგება, ღრმად ჩაისუნთქეთ, დამშვიდდით და თქვით თქვენი სათქმელი — მთავარია, იყოთ გულწრფელი.
გახსოვდეთ, რომ თქვენ იმსახურებთ სიყვარულსა და მიმღებლობას — განურჩევლად იმისა, თუ რა მოხდება, როდესაც მშობლებთან ქამინგაუთს გადაწყვეტთ, გახსოვდეთ, რომ თქვენ იმსახურებთ სიყვარულსა და მიმღებლობას. მათი რეაქციის მიუხედავად, თქვენ ეს შეძელით და ღიად ისაუბრეთ თქვენს იდენტობაზე! მომდევნო დღეები საკუთარ თავზე ზრუნვას დაუთმეთ. მიიღეთ ცხელი აბაზანა, გადით სასეირნოდ, დაისვენეთ ან ჩაისა თუ ყავაზე დაპატიჟეთ თქვენი მეგობრები, რომლებიც მხარს გიჭერდნენ, და გაუზიარეთ მათ თქვენი ქამინგაუთის ისტორია.

ქამინგაუთი სკოლაში

სკოლაში ქამინგაუთის დროს მნიშვნელოვანია კონტექსტის გათვალისწინება: საჯაროა ეს სკოლა თუ კერძო, რელიგიურია თუ ნაკლებად, ქალაქისაა თუ რეგიონის. შეარჩიეთ უსაფრთხო მასწავლებელი, დამრიგებელი, სასწავლო ნაწილი თუ სხვა უფროსი, რომელსაც ენდობით სკოლაში, და სთხოვეთ მას ერთი-ერთზე საუბარი. ავტორიტეტული ფიგურის გვერდში ყოლა მნიშვნელოვნად შეგიწყობთ ხელს ქამინგაუთის პროცესში, განურჩევლად იმისა, მისგან რამე უშუალო დახმარება გჭირდებათ თუ, უბრალოდ, გინდათ, რომ იდენტობაზე საუბრის პროცესში გვერდში გედგეთ.

თუკი სკოლის მეგობრებთან ან კლასელებთან აპირებთ ქამინგაუთს, იცოდეთ, რომ ყველას ინდივიდუალური რეაქცია ექნება. მზად იყავით, რომ ზოგმა შეიძლება გითხრათ ან გააკეთოს ისეთი რამ, რაც გულს გატკენთ, თუმცა ასევე შეიძლება ისეთი ადამიანები დაგიდგნენ გვერდში, რომლებისგანაც ამას არ მოელოდით.

ქამინგაუთი სამსახურში

სამსახურში ქამინგაუთი ძალიან არის დამოკიდებული კონტექსტზე. დასაწყისისთვის შეიძლება საუკეთესო ვარიანტი იყოს თქვენი სამსახურის HR-თან (ადამიანური რესურსების მართვის მენეჯერთან) საუბარი (თუკი ასეთი არის თქვენს სამსახურში), რათა მან იცოდეს, რომ კოლეგებთან ქამინგაუთს აპირებთ, გვერდში დაგიდგეთ და შეძლებისდაგვარად დაგიცვათ მათი უარყოფითი რეაქციისგან.

აუცილებელი არაა, ქამინგაუთი მთელი პერსონალის თანდასწრებით გააკეთოთ. შეგიძლიათ, დაიწყოთ უახლოესი კოლეგებით, რომლებთანაც უფრო მეტ დროს ატარებთ და კარგი ურთიერთობა გაქვთ. ასევე დაფიქრდით, რამდენად კომფორტულია თქვენი სამუშაო გარემო ქამინგაუთისთვის და ხომ არ აჯობებს, ამაზე უფრო არაფორმალურ გარემოში ისაუბროთ, ვთქვათ, სამსახურის შემდეგ კოლეგასთან ან კოლეგებთან ერთად სადმე (მაგალითად, კაფეში ან ბარში) გასვლის დროს.

► ქამინგაუთი ინდივიდუალური არჩევანია და არავინაა ვალდებული, საკუთარ იდენტობაზე ღიად ესაუბროს სხვას, განსაკუთრებით თუკი გარემო ჰომოფობიური, ბიფობიური ან ტრანსფობიურია და პოტენციურ საფრთხეს წარმოადგენს.

► ამასთანავე, ქამინგაუთი შეიძლება თქვენი ცხოვრების გასაოცარი ეტაპი იყოს და ის ძალიან ბედნიერად მოგაგონდეთ. გაითვალისწინეთ რჩევები და მიიღეთ საჭირო ზომები, რათა წლების შემდეგ ღიმილით გაგახსენდეთ ის დღე, როდესაც „დაქამინგაუთდით“.

წყაროები: Choosing Therapy, Verywell Mind