რომანტიკული ორიენტაცია განსხვავდება სექსუალური ორიენტაციისგან, თუმცა ბევრისთვის ის თანასწორად მნიშვნელოვანია. რომანტიკული ორიენტაცია არის ის, თუ ვის მიმართ უჩნდება ადამიანს რომანტიკული გრძნობები თუ სიყვარული.

Contents

რომანტიკული მიზიდულობა შეიძლება არსებობდეს სექსუალური მიზიდულობის გარეშე, ვინაიდან ადამიანს შეიძლება ვიღაც მოეწონოს რომანტიკულად ისე, რომ აუცილებლად არ გაუჩნდეს მათ მიმართ სექსუალური ლტოლვა.

რა არის რომანტიკული ორიენტაცია?

ადამიანის რომანტიკული მიზიდულობა არის იმ სქესის ან გენდერის კლასიფიკაცია, რომლის მიმართაც ადამიანს აქვს რომანტიკული მიზიდულობა ან რომელთანაც ისურვებდა რომანტიკულ ურთიერთობაში ყოფნას. მაგალითად, პანსექსუალ ადამიანს შეიძლება სხვები სექსუალურად იზიდავდეს მათი გენდერისგან განურჩევლად, მაგრამ რომანტიკული მიზიდულობა მხოლოდ ქალების მიმართ ჰქონდეს.

► ვერავინ გეტყვით, რა არის თქვენი რომანტიკული ორიენტაცია — მხოლოდ თქვენი გადასაწყვეტია, რომელ ორიენტაციასთან აიდენტიფიცირებთ თავს.

სექსუალური ორიენტაცია და რომანტიკული ორიენტაცია

მნიშვნელოვანია, გვესმოდეს, რომ სექსუალური და რომანტიკული ორიენტაციები ორი ერთმანეთისგან განსხვავებული და დამოუკიდებელი რამაა.

სექსუალური ორიენტაცია განსაზღვრავს იმას, თუ ვის მიმართ გაქვთ სექსუალური მიზიდულობა. ის, შესაძლოა, უფრო მეტად ფიზიკური შეგრძნება იყოს, ვიდრე რომანტიკული. რომანტიკული ორიენტაცია კი იმას უკავშირდება, თუ ვის მიმართ გიჩნდებათ სიყვარულის გრძნობა.

ადამიანების უმეტესობას სექსუალურად იზიდავს იგივე სქესი/გენდერი, რომელიც იზიდავს რომანტიკულად, თუმცა ყოველთვის ასე არ ხდება. თავისუფლადაა შესაძლებელი, რომ სქესობრივი ლტოლვა და რომანტიკული ლტოლვა ერთმანეთს არ შეესაბამებოდეს, რასაც ე.წ. „ქროს-ორიენტაცია“ (ინგლ. Cross-orientation; „ჯვარედინი ორიენტაცია“) ეწოდება.

ამ განსხვავების ცოდნა დაგეხმარებათ იმის გაგებაში, თუ რატომ შეიძლება ადამიანს სექსუალურად იზიდავდეს ერთი სქესი/გენდერი, რომანტიკულად კი — სხვა.

სექსუალური და რომანტიკული ორიენტაციების ხშირ თანაკვეთებს შორისაა:

მიზიდულობა	სექსუალური ორიენტაცია	რომანტიკული ორიენტაცია
მიზიდულობა საპირისპირო გენდერის მიმართ	ჰეტეროსექსუალი	ჰეტერორომანტიკული
მიზიდულობა იმავე გენდერის მიმართ	გეი/ლესბოსელი	ჰომორომანტიკული
მიზიდულობა ერთზე მეტი გენდერის მიმართ	ბისექსუალი	ბირომანტიკული
მიზიდულობა ყველა გენდერის მიმართ/გენდერისგან განურჩევლად	პანსექსუალი	პანრომანტიკული
მიზიდულობის იშვიათად, ნაკლებად ან სრულიად არქონა	ასექსუალი	არომანტიკული

რომანტიკული ორიენტაციის ტიპები

რამდენადაც მრავალფეროვანია სექსუალური ორიენტაცია, იმდენად მრავალფეროვანია რომანტიკული ორიენტაციაც. გარდა ამისა, რომანტიკული ორიენტაციაც სპექტრია, რაც იმას ნიშნავს, რომ ადამიანებს გვაქვს რომანტიკული მიზიდულობის სხვადასხვა დოზით განცდის პოტენციალი, იქნება ეს ძალიან სუსტად ან ძლიერად, თუ ძალიან იშვიათად ან ხშირად.

ქვემოთ მოცემულია რომანტიკული ორიენტაციებისა და ურთიერთობების (არასრული) სია:

ალორომანტიკული — ის, ვინც გრძნობს რომანტიკულ მიზიდულობას (რომელიმე გენდერის მიმართ მაინც). ბევრ ადამიანს ჰგონია, რომ ყველა ალორომანტიკულია, თუმცა ეს ასე არ არის;

არომანტიკული — არომანტიკული ქოლგა ტერმინია იმ ადამიანების აღსანიშნად, რომლებსაც, როგორც წესი, არ აქვთ რომანტიკული მიზიდულობა ვინმეს მიმართ. არომანტიკულობა სპექტრია და ის სხვადასხვა იდენტობას მოიცავს;

► არომანტიკული ორიენტაციის ნიშნებს შორისაა, როცა:

არ გრძნობთ რომანტიკულ მიზიდულობას;

არ გჭირდებათ რომანტიკული ურთიერთობები, რათა თავი სრულყოფილად იგრძნოთ;

არ გრძნობთ ე.წ. „ქრაშს“ და ვინმეზე „შეყვარებულობის“ შეგრძნებებს;

გიჭირთ რომანტიკულ ისტორიებთან საკუთარი თავის გაიგივება.

ბირომანტიკული — ის, ვისაც რომანტიკული მიზიდულობა აქვს რამდენიმე გენდერის მიმართ, მაგალითად, ქალების, კაცების ან არაბინარული გენდერული იდენტობის მქონე ადამიანების მიმართ (შენიშვნა: მართალია, პრეფიქსი „ბი“ ნიშნავს „ორს“, მაგრამ აუცილებელი არაა, ბირომანტიკულ ადამიანს მხოლოდ ორი გენდერი იზიდავდეს);

► ბირომანტიკული ორიენტაციის ნიშნებს შორისაა:

გიზიდავთ არასექსუალური კონტაქტი (მაგალითად, ჩახუტება ან დროის ერთად გატარება) სხვადასხვა გენდერის რომანტიკულ პარტნიორებთან;

შეგიძლიათ, წარმოიდგინოთ მომავალი სხვადასხვა გენდერის რომანტიკულ პარტნიორებთან;

გსურთ ემოციური ინტიმურობა ზოგიერთი გენდერის ადამიანებთან, თუმცა არა ნებისმიერ გენდერთან;

მოგწონთ რომანტიკული ჟესტების გაკეთება სხვადასხვა გენდერის ადამიანებისთვის.

კუპიორომანტიკული — ის, ვინც არომანტიკულია (არ გრძნობს რომანტიკულ მიზიდულობას), მაგრამ მაინც სურს რომანტიკული ურთიერთობები;

დემირომანტიკული — ის, ვისაც რომანტიკული გრძნობები მხოლოდ მას შემდეგ უჩნდება, რაც ადამიანთან უკვე აქვს ძლიერი ემოციური კავშირი.

► თითოეული დემირომანტიკული ადამიანის სურვილები და გამოცდილებები ურთიერთობებთან მიმართებით განსხვავებულია. მაგალითად, ზოგს შეიძლება არასდროს მოსწონდეს რომანტიკული აქტივობები, ზოგს კი მოსწონდეს იმ პარტნიორებთან, რომლებთანაც ემოციური სიახლოვე აქვს.

► გარდა ამისა, დემირომანტიკულობა არ ნიშნავს, რომ ადამიანს არ მოსწონს ფიზიკური სიახლოვე — ეს ძალიან ინდივიდუალურია. იმ დემირომანტიკულ ადამიანებს, რომლებსაც მოსწონთ ფიზიკური სიახლოვე, შეიძლება იზიდავდეთ ჩახუტება, მოფერება და სექსი.

იხილეთ აგრეთვე ჩვენი სტატია: დემისექსუალობა — მისი მნიშვნელობა, ტიპები და ტერმინები

გრეირომანტიკული — ის, ვინც იშვიათად გრძნობს რომანტიკულ მიზიდულობას, მხოლოდ განსაზღვრულ პირობებში;

ჰეტერორომანტიკული — ის, ვინც რომანტიკულ მიზიდულობას გრძნობს საპირისპირო გენდერის მიმართ;

ჰომორომანტიკული — ის, ვინც რომანტიკულ მიზიდულობას გრძნობს იმავე გენდერის მიმართ;

► გეი და ლესბოსელი ადამიანების დიდი ნაწილი ჰომორომანტიკულია, თუმცა არა ყველა. შეიძლება, ადამიანი იყოს ჰომორომანტიკული, და ასევე იყოს, მაგალითად, ბისექსუალი, ასექსუალი, ჰეტეროსექსუალი და ა.შ. რომანტიკული ორიენტაცია ყოველთვის არ ემთხვევა სექსუალურ ორიენტაციას.

ლითრომანტიკული ან აკოირომანტიკული — ის, ვინც რომანტიკულ მიზიდულობას გრძნობს, თუმცა არ სურს, რომ იმავე გრძნობით უპასუხონ (რა შემთხვევაშიც, შესაძლოა, გაუქრეთ რომანტიკული მიზიდულობა);

პანრომანტიკული — ის, ვისაც რომანტიკული მიზიდულობა შეიძლება გაუჩნდეს ნებისმიერი ადამიანის მიმართ, განურჩევლად გენდერისა;

► ბირომანტიკული ადამიანებისგან განსხვავებით, რომლებსაც რომანტიკულად რამდენიმე გენდერი იზიდავთ, პანრომანტიკულ ადამიანს არა რამდენიმე, არამედ ყველა გენდერი შეიძლება იზიდავდეს.

პოლირომანტიკული — ის, ვისაც რომანტიკული მიზიდულობა აქვს რამდენიმე, მაგრამ არა ყველა გენდერის მიმართ;

ქვიარპლატონური — ქვიარპლატონური ურთიერთობით ბუნებით რომანტიკული არ არის, მაგრამ ის მოიცავს ძალიან ახლო ემოციურ კავშირებს, რომლებიც, როგორც წესი, უფრო ღრმა და ინტენსიურია, ვიდრე ის, რაც ტრადიციულად მეგობრობადაა მიჩნეული;

კვარომანტიკული (ინგლ. Quoiromantic) — ის, ვინც ერთმანეთისგან ვერ ასხვავებს რომანტიკულ და პლატონურ მიზიდულობებს;

სქვიში — ე.წ. „სქვიში“ (ინგლ. Squish) არის ტერმინი, რომელიც აღნიშნავს არომანტიკულ „ქრაშებს“ და სხვა ადამიანთან არარომანტიკული/პლატონური ურთიერთობის სურვილს.

რატომ არის მნიშვნელოვანი, გვესმოდეს რომანტიკული ორიენტაციის არსი?

რომანტიკული ორიენტაციის ცნებაზე მეტის გაგება და გააზრება შეიძლება ძალიან გამათავისუფლებელი და გამაძლიერებელი აღმოჩნდეს მათთვის, ვისაც რცხვენია ან ვინც დაბნეულად გრძნობს თავს იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ იზიდავს მას სხვა ადამიანები.

საკუთარი თავის შეცნობაში, მიღებაში და სხვებთან ურთიერთობების გაძლიერებაში ძალიან დაგეხმარებათ იმის გაგება, რომ მარტო არ ხართ და სხვებიც გრძნობენ იმას, რასაც თქვენ; ასევე, კონკრეტული ტერმინების ცოდნა, რომლებითაც შეგიძლიათ საკუთარი რომანტიკული ორიენტაციის აღწერა (განსაკუთრებით თუკი ქროს-ორიენტაცია გაქვთ, ანუ სხვადასხვანაირად გიზიდავთ სხვადასხვა გენდერი, და გიჭირთ იმის ზუსტად აღწერა, რას გრძნობთ).

მეორე მხრივ, თუკი კარგად არ გესმით თქვენი ჭეშმარიტი რომანტიკული ორიენტაცია, შესაძლოა, გაწუხებდეთ ურთიერთობებთან დაკავშირებული შფოთვა, კონფლიქტები ურთიერთობაში ან გიჭირდეთ გრძელვადიანი ურთიერთობების დამყარება თუ ურთიერთობისთვის სახელის დარქმევა.

► გახსოვდეთ, რომ ადამიანი, რომელიც არ ჯდება რომანტიკულ მიზიდულობაზე საზოგადოებრივი წარმოდგენების „სტანდარტებში“, ემოციურად ისეთივე ჯანსაღია, როგორიც სხვები.

იმის აღმოჩენა, ემთხვევა თუ არა თქვენი სექსუალური და რომანტიკული ორიენტაციები ერთმანეთს, შეიძლება თქვენი თვითშემეცნების ძალიან მნიშვნელოვანი ასპექტი იყოს. ეს დაგეხმარებათ საკუთარ თავზე უფრო მეტის გაგებაში და თქვენს სექსუალურ იდენტობას კიდევ ერთ განზომილებას დაუმატებს. მაგალითად, საკუთარ რომანტიკულ ორიენტაციაზე ფიქრი შეიძლება დაგეხმაროთ იმის გაგებაში, თუ როგორ პარტნიორს ეძებთ გრძელვადიანი ურთიერთობებისთვის ან როგორი პარტნიორი გაინტერესებთ მხოლოდ ფიზიკური ურთიერთობისთვის.

► ისევე, როგორც სექსთან და ურთიერთობებთან დაკავშირებული ნებისმიერი საკითხის შემთხვევაში, საკუთარი თავის შეცნობა და მიღება და იმის გააზრება, თუ რა გჭირდებათ და რა გინდათ, გაცილებით უფრო გაგიმარტივებთ სხვა ადამიანებთან კომუნიკაციას და ურთიერთობების ჩამოყალიბებას.

როგორ გავიგოთ საკუთარი რომანტიკული ორიენტაცია?

გაინტერესებთ, რა არის თქვენი რომანტიკული ორიენტაცია? გაიხსენეთ, ვისთან გქონიათ ურთიერთობა. მართალია, თქვენმა წარსულმა შეიძლება ზუსტად არ ასახოს ის, თუ ვინ ხართ დღეს, მაგრამ მასში მაინც არის მნიშვნელოვანი ინფორმაცია, რომელიც საკუთარი პრეფერენციების გააზრებაში დაგეხმარებათ.

► მაგალითად, თუკი ძველად ყოველთვის კაცებთან გქონდათ ურთიერთობა, თუმცა არასდროს განგიცდიათ მათთან ემოციური კავშირი ან არ გაგჩენიათ ამის სურვილი, მაშინ, შესაძლოა, ისინი რომანტიკულად არ გიზიდავდეთ. ეს არც ისე იშვიათია, განსაკუთრებით ქალებში.

იყავით გულწრფელი საკუთარ თავთან და დაფიქრდით, რა გსურთ სინამდვილეში. ჩვენ მუდმივად გვასწავლიან, რომ ურთიერთობებზე ვიფიქროთ იმის მიხედვით, თუ ვინ გვიზიდავს სექსუალურად, თუმცა არ გვეძლევა იმის სივრცე და შესაძლებლობა, დავფიქრდეთ, ვის მიმართ გვაქვს რომანტიკული გრძნობები.

თუკი თქვენი რომანტიკული ორიენტაციის აღმოჩენა გსურთ, შესაძლოა, ამაში დაგეხმაროთ საკუთარი თავისთვის შემდეგი კითხვების დასმა:

რას მეუბნება ჩემი ძველი ურთიერთობები ჩემი სურვილებისა და პრეფერენციების შესახებ?
ის ხალხი, ვისთანაც სექსი მინდა, იგივე ხალხია, ვისთანაც ემოციური კავშირი მსურს?
ვინმე მომწონებია რომანტიკულად, მაგრამ არა სექსუალურად?
ან პირიქით, მომწონებია ვინმე სექსუალურად, მაგრამ არა რომანტიკულად?
ოდესმე მიგრძნია სიყვარული? ვის მიმართ და რა კონტექსტში?
ვისთან ერთად მსურს დროის გატარება?
ვის მინდა, რომ გავუზიარო ჩემი პირადი ფიქრები და გრძნობები — ჩემი ემოციური ნაწილი?
ვისთან ერთად ვცდილობ ურთიერთობის შექმნას დღეს (თუკი ვცდილობ)?
როგორი წარმომიდგენია ჩემი ცხოვრება 5 წელიწადში?
ვარ თუ არა ღია იმ იდეის მიმართ, რომ, შესაძლოა, რომანტიკული ურთიერთობა მქონდეს ერთ ადამიანთან, სექსუალური ურთიერთობა კი — სხვასთან?

რა შემთხვევაში შეიძლება დამჭირდეს ფსიქოლოგი?

თუკი გაგჩენიათ კითხვა, გჭირდებათ თუ არა თერაპია, შესაძლოა, პროფესიონალ ფსიქოთერაპევტთან მისვლა დაგეხმაროთ იმ კულტურული და საზოგადოებრივი მოლოდინებისა და სტერეოტიპების დაძლევაში, რომლებიც გავლენას ახდენს იმაზე, თუ ვინ გიყვართ და ვინ გიზიდავთ, ან თუ რა გრძნობები გიჩნდებათ საკუთარი რომანტიკული თუ სექსუალური მიზიდულობების მიმართ.

► მხოლოდ ის ფაქტი, რომ არასდროს შეგყვარებიათ საპირისპირო გენდერის ადამიანი, აუცილებლად არ ნიშნავს, რომ გეი/ლესბოსელი ხართ. შესაძლოა, იყოთ, მაგალითად, ბისექსუალი ან ბირომანტიკული.

LGBTQ+ მეგობრული ფსიქოთერაპევტის პოვნა და მასთან კონსულტაცია ან თერაპიის გავლა საკუთარი თავის უკეთ შეცნობაში და თქვენს სურვილებსა თუ გადაწყვეტილებებზე უარყოფითად მოქმედი საზოგადოებრივი სტერეოტიპების დაძლევაში დაგეხმარებათ. თერაპია ასევე შეიძლება დაგეხმაროთ იმის გაგებაში, თუ რა ტიპის ურთიერთობის სტრუქტურაა თქვენთვის უფრო კომფორტული.

თუკი LGBTQ+ მეგობრულ ფსიქოლოგთან საუბარი გსურთ, შეგიძლიათ, მიმართოთ საქართველოში მოქმედ ქვიარ ორგანიზაციებს, რომლებსაც ფსიქოლოგის უფასო კონსულტაციის გაწევა შეუძლიათ. მაგალითად:

„თანასწორობის მოძრაობა“ LGBTQ+ ადამიანებს უზრუნველყოფს უფასო ფსიქოლოგიური მომსახურებით. უფასო და ანონიმური კონსულტაციის მისაღებად შეგიძლიათ მიხვიდეთ „თანასწორობის მოძრაობის“ ოფისში. მისამართი: უშანგი ჩხეიძის ქუჩა #19. ვიზიტამდე შეგიძლიათ ორგანიზაციას დაუკავშირდეთ ტელეფონით (0322 47 97 48) ან Facebook გვერდზე.
ქვიარ ასოციაცია „თემიდა“ ტრანს/ქვიარ ადამიანებს სთავაზობს ფსიქოლოგის უფასო მომსახურებას. მომსახურების მისაღებად შეგიძლიათ დაუკავშირდეთ ორგანიზაციას ტელეფონით (995 599 42 83 31), ელ.ფოსტაზე: [email protected] ან Facebook გვერდზე.
„ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფი“ (WISG) ქალებსა და ქვიარ ადამიანებს სთავაზობს ფსიქოლოგისა და სექსოლოგის კონსულტაციას. ორგანიზაციას შეგიძლიათ დაუკავშირდეთ Facebook გვერდზე, ტელეფონით (595190303) ან ელ.ფოსტაზე: [email protected]

► ყველა ადამიანს არ სჭირდება საკუთარი რომანტიკული ორიენტაციის იდენტიფიკაცია, თუმცა ზოგისთვის იმის ცოდნა, თუ ვის მიმართ აქვს რომანტიკული მიზიდულობა, ისევე მნიშვნელოვანია, როგორც სექსუალური ორიენტაცია.

► ზუსტი ტერმინების ცოდნა და საკუთარი გრძნობებისთვის სახელის დარქმევა ბევრ ადამიანს ეხმარება სირცხვილის, დაბნეულობისა თუ სხვა არაკომფორტული გრძნობების მოშორებაში და საკუთარი თავის უფრო მეტად მიღებაში. რომანტიკული ორიენტაციის კონცეფცია ეხმარება ადამიანებს, უფრო კარგად გაიაზრონ საკუთარი გრძნობები და გააძლიერონ ურთიერთობა როგორც სხვებთან, ისე საკუთარ თავთან.

► გახსოვდეთ: მართალია, ეს ტერმინები შეიძლება დაგეხმაროთ იმაში, რომ მარტო არ იგრძნოთ თავი და იპოვოთ თქვენი თემი, მაგრამ სულაც არ არის საჭირო, რაიმე მყარი „იარლიყი“ მიაკეროთ საკუთარ თავს. თუკი ვერცერთ ტერმინთან ვერ აიგივებთ თავს ან არ გსურთ მათი გამოყენება ან რაიმე ფორმით მყარ ჩარჩოებში მოქცევა, ეს მთლიანად თქვენი არჩევანია და შეგიძლიათ, ისინი უბრალოდ უგულებელყოთ.

წყარო: Choosing Therapy