როგორ მიმდინარეობს არჩევნები? — მოკლე მიმოხილვა

შოთა ფუტკარაძე
მედია აპრილი

წლევანდელ საპარლამენტო არჩევნებზე 2020 და 2016 წლებთან შედარებით, ამომრჩეველთა მნიშვნელოვნად მაღალი აქტივობა ფიქსირდება.

ცესკოს მონაცემებით, 15:00 საათის მდგომარეობით, საარჩევნო უბნებზე 1 454 837 ამომრჩეველი მივიდა (41.62%). შედარებისთვის, 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე 15:00 საათისთვის 1 279 947 ამომრჩეველი იყო მისული (36.45%), ხოლო 2016 წელს — 1 477 262 ამომრჩეველი (42.04%). ეს ნიშნავს, რომ, პროპორციულად, წელს ამომრჩეველთა აქტივობა 2020 წელთან შედარებით 14.18%-ითაა გაზრდილი.

ხმის მიცემის პროცესი და მონაწილეობა:

  • ამომრჩეველთა თითქმის 90% ელექტრონული სისტემით მისცემს ხმას, 10%-ის ბიულეტენები კენჭისყრის დასრულების შემდეგ გაციფრულდება;
  • ამომრჩეველთა საერთო რაოდენობა საქართველოში 3 508 294 ადამიანია. გადასატანი ყუთი მოითხოვა 64 238-მა.
  • წელს პირველად მიიღებს არჩევნებში მონაწილეობას 135 922 ახალგაზრდა.
  • ამომრჩევლებს საერთო ჯამში 3 111 უბანი მოემსახურება.
  • საქართველოში გახსნილია 3 044 უბანი. მათ შორის, გამონაკლისი შემთხვევისთვის შექმნილია 13 უბანი 6730 ამომრჩევლისთვის, საიდანაც 12 პენიტენციურ დაწესებულებაშია, 1 კი ფსიქიკური ჯანმრთელობის ცენტრშია.
  • საზღვარგარეთ, 42 ქვეყნის 53 ქალაქში, შექმნილია 67 საარჩევნო უბანი.
  • სხვა სახელმწიფოებში შექმნილ საარჩევნო სიებში ამომრჩეველთა რაოდენობაა 95 910.

მონიტორინგი და მედია:

  • ცესკოს ინფორმაციით, საარჩევნო პროცესს დააკვირდება 76 საერთაშორისო ორგანიზაციის 1 700-ზე მეტი დამკვირვებელი. 111 ადგილობრივი ორგანიზაციის — 23 000-ზე მეტი დამკვირვებელი; 28 ქვეყნის საარჩევნო ადმინისტრაციის 56 წარმომადგენელი.
  • პროცესს გააშუქებს ადგილობროვი და საერთაშორისო 199 მედიის 2 800-ზე მეტი წარმომადგენელი.

15:00 საათისთვის დაფიქსირებული მნიშვნელოვანი დარღვევები:

  • დაგვიანებით გახსნა: 08:00 საათზე საარჩევნო უბნების მხოლოდ დაახლოებით 75% იყო გახსნილი, დანარჩენი ნაწილი კი თითქმის სრულად მომდევნო 20 წუთში გაიხსნა. აღსანიშნავია, რომ მარნეულში საარჩევნო უბანი 08:30 საათამდე დახურული იყო. 
  • მოსყიდვა: ISFED თქმით, დაფიქსირებული აქვთ მოსყიდვის 3 შემთხვევა (ტყიბულის 1 საარჩევნო უბანი, ამხეტის მე-17 და ჩუღურეთის მე-3, ერთ შემთხვევაში თანხის რაოდენობა იყო 100 ლარი). მათივე თქმით, ფულის გადაცემის შემთხვევა დაფიქსირდა სოფელ ლამბალოს საარჩევნო უბანზე.
  • დამკვირვებლებისათვის ხელის შეშლა: სადამკვირვებლო ორგანიზაცია ჩემი ხმის დამკვირვებლებს დაკვირვების უფლება შეეზღუდათ 38 უბანზე. მათი ინფორმაციით, ქობულეთის 79-ე ოლქის მე-2 უბნიდან, შენიშვნის გამო, გააძევეს ნაციონალური მოძრაობის დამკვირვებელი. ასევე დაფიქსირდა რამდენიმე შემთხვევა, როდესაც ISFED-ის დამკვირვებლები უბნიდან გამოაძევს.
  • ხმის გაყალბება და იძულება:
    • კოალიციური სადამკვირვებლო მისია ჩემი ხმის ცნობით, დაფიქსირდა უბნებზე ამომრჩევლებისთვის ერთზე მეტი ბიულეტენის გადაცემისა და ხმის მიცემის 25-მდე შემთხვევა.
    • საერთაშორისო გამჭვირვალობის ცნობით, დაფიქსირდა ამომრჩევლისთვის ერთზე მეტი ბიულეტენის მიცემის 18 მცდელობა თბილისში (1-ელ, მე-2, მე-3, მე-5, მე-6, მე-7 ოლქებში), კახეთსა (მე-12 და მე-14 ოლქებში) და ბათუმში (79-ე ოლქი).
    • TV პირველის ინფორმაციით, ბათუმში, 30-ე საარჩევნო უბანზე, რამდენიმე ადამიანს მარკირება ჰქონდა გავლილი, შემდეგ ისინი სპეციალურ მიკროავტობუსებში ავიდნენ, სადაც სითხე მოიშორეს და საარჩევნო უბანზე ხელახლა დაბრუნდნენ.
    • გარდა ამისა, როგორც გავრცელებულ კადრებში ჩანს, მარნეულში, #69 საარჩევნო უბანზე, საარჩევნო ყუთში ერთდროულად ათეულობით საარჩევნო კონვერტი ჩატენეს. მომხდართან დაკავშირებით ცესკოს თავმჯდომარემ საგანგებო ბრიფინგზე განაცხადა, რომ „ასეთი შემთხვევები იწვევს კითხვის ნიშნებს შედეგებზე“, მოგვიანებით კი შსს-მ გამოძიება არჩევნების გაყალბების მუხლით დაიწყო.

    • აჭარის #83 ოლქის #34 უბანზე ხმის მისაცემად კაბინაში ორი ადამიანი ერთდროულად შევიდა. გარდაბანში #33 საარჩევნო უბანზე უცნობი პირები ამომრჩევლებს ხმის მიცემის კაბინაში თავზე ედგნენ და მიუთითებდნენ, ვისთვის უნდა მიეცა ხმა.
ფორმულა
    • OC Media-ს ინფორმაციით, საარჩევნო კაბინაში ამომრჩეველთან ერთად ქართული ოცნების წევრები დაფიქსირდნენ ჩოხატაურში, სოფელ ზომლეთშიც. კერძოდ, ჩოხატაურის საკრებულოს წევრი თემურ ხუხუნაიშვილი და პარტიის ახალგაზრდული ფრთის წარმომადგენელი ნესტან იმნაძე. უბანზე დილიდან იყო სოფლის გამგებელი, რომელიც აქ არც ხმას აძლევდა და არც დამკვირვებლის აკრედიტაცია ჰქონია.
  • ფიზიკური დაპირისპირება:
    • ფიზიკური დაპირისპირება მოხდა ზუგდიდის #9 საარჩევნო უბანზე. „მე-9 უბანი! ქართული ოცნების ზონდერი გიორგი ჯიქია ფიზიკურად უსწორდება დამკვირვებლებს და ოლქის წევრებს!“ — განაცხადა ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის წევრმა ანა წითლიძემ და მომხდართან დაკავშირებით ვიდეო გაავრცელა.

    • მარნეულში 74-ე საარჩევნო უბანზე უცნობი პირების დაჯგუფება ფიზიკურად გაუსწორდა ერთიანობა ნაციონალური მოძრაობის მარნეულის ორგანიზაციის თავმჯდომარე აზად ქერიმოვს.
აზად ქერიმოვი — RFE/RL.

► დღეს 6 დამოუკიდებელი მედია, მათ შორის მედია აპრილიOC Media64RealPolitika • რეალპოლიტიკაChai Khana და ForSet • ფორსეტი, ვაერთიანებთ ძალისხმევასა და რესურსებს 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნების სიღრმისეული და მრავლისმომცველი გაშუქებისთვის. აუდიტორიას ვთავაზობთ სხვადასხვა სახის ინფორმაციას სხვადასხვა პლატფორმაზე: