საკონსტიტუციო სასამართლომ პრეზიდენტისა და ოპოზიციის სარჩელი, რომელიც 26 ოქტომბრის არჩევნების არაკონსტიტუციურად ცნობას ეხებოდა, წარმოებაში არ მიიღო. განსხვავებული აზრი მხოლოდ ორმა მოსამართლემ, თეიმურაზ ტუღუშმა და გიორგი კვერენჩხილაძემ დააფიქსირეს.
გადაწყვეტილების გამოცხადების შემდეგ, პრეზიდენტმა ბრიფინგი გამართა და განაცხადა, რომ ამით საკონსტიტუციო სასამართლომ განაჩენი თავის თავს, ქვეყანასა და ქვეყნის ყველა ინსტიტუტს გამოუტანა.
“არსებობდა შანსი, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებით, ქვეყანა საკონსტიტუციო ჩარჩოში დაბრუნებულიყო. იმ სიტუაციამ, სადაც არჩევნებამდე ვიყავით, რაც საწყისია მთელი ამ არალეგიტიმური, ერთმანეთზე გადაბმული მოვლენებისა, მიგვიყვანა იქამდე, რომ ამ ქვეყანაში არცერთი ლეგიტიმური ინსტიტუტი აღარ არსებობს — არა პარლამენტი, არა ამ პარლამენტის მიერ არჩეული მთავრობა, არა საკონსტიტუციო სასამართლო, რომელმაც თავისი არსება დაკარგა, და არა მთელი რიგი იმ ინსტიტუციებისა, რომლებიც სრულად დამოკიდებულები არიან ერთპარტიულ წყობაზე, რომელიც ქვეყანაში დამკვიდრდა”, — განაცხადა ზურაბიშვილმა.
პრეზიდენტის განცხადების შემდეგ, შეფასებები გააკეთეს საკონსტიტუციო სასამართლოს ყოფილმა მოსამართლემ, ქეთევან ერემაძემ და კონსტიტუციონალისტმა, ვახტანგ ხმალაძემ.
“ჩემთვის საკონსტიტუციო სასამართლომ დღეს ფუნქციონირება დაასრულა”, – ასე ეხმაურება ერემაძე სასამართლოს გადაწყვეტილებას. მისი თქმით, მსგავსი დაუსაბუთებელი, სუსტი “სამართლებრივი დოკუმენტი”, იქნება ეს თავად გადაწყვეტილება, საოლქო ჩანაწერი თუ განჩინება, საკონსტიტუციო სასამართლოს ჯერ არ მიუღია.
“დღეს მხოლოდ ერთი მაქვს სათქმელი, რომ საკონსტიტუციო სასამართლომ უბრალოდ თვითლიკვიდაცია გამოაცხადა. დღეს საკონსტიტუციო სასამართლო უბრალოდ ფიზიკურად არ არსებობს. მე რუსული კანონის დროსაც ვამბობდი, რომ მას აქვს უნიკალური შესაძლებლობა და მსგავსი მნიშვნელობის საქმე მას არ განუხილავს და აბსოლუტურად გულწრფელი ვიყავი, მაგრამ ეს სრულიად განსხვავებული საკითხია. სასამართლოს უნდა გადაეწყვიტა საერთოდ ქვეყნის არსებობა-არარსებობის საკითხი. მას ჰქონდა შესაძლებლობა, ეს შიშველი ძალაუფლება რაღაცნაირად მოეთოკა და მოექცია კონსტიტუციის ფარგლებში”, — აღნიშნავს ყოფილი მოსამართლე.
მისივე შეფასებით, ხალხის უპირატესობა მდგომარეობს იმაში, რომ კონსტიტუციის ფარგლებში ცდილობს დარჩენას და ყოველდღიურ რეჟიმში სთხოვს ხელისუფლებას, თავადაც დაუბრუნდეს ამ ფარგლებს.
“ძალიან დასანანია, რომ მოსამართლეებმა არა მარტო ვერ გაიგეს, არ გაიგეს რა ეწერა სარჩელებში, არამედ არ გაიგეს და არ დაინახეს ასიათასობით ადამიანის ხმა. მათ ჰქონდათ შესაძლებლობა, არამედ ისინი ვალდებულები იყვნენ, არა მარტო კონსტიტუციის კონკრეტულ ნორმებზე დაყრდნობით, კონსტიტუციის სულისკვეთებით და საერთოდ მისი არსებობის გამართლებისთვის, დიდი პასუხისმგებლობით მოეკიდებოდნენ ამ საკითხს”, — დასძენს ერემაძე.
კონსტიტუციონალისტის, ვახტანგ ხმალაძის შეფასებით, ძალიან მძიმე იყო საკონსტიტუციოს გადაწყვეტილების წაკითხვა იმ ფონზე, როცა ჰქონდა შესაძლებლობა და ვალდებულება, ხელისუფლება კონსტიტუციის ჩარჩოში დაებრუნებინა. ამასთან, მისივე თქმით, მოსამართლეების მცდელობა, გაემართლებინათ საკუთარი გადაწყვეტილება, ფუჭი აღმოჩნდა.
“მოსამართლეებმა იცოდნენ, რა გადაწყვეტილება უნდა მიეღოთ, ანუ დასაშვებად არ უნდა ეცნოთ ის ორი კონსტიტუციური სარჩელი და შემდეგ შეეცადნენ, რამენაირად გაემართლებინათ ეს გადაწყვეტილება. ჩემი აზრით, არ გამოუვიდათ, იმიტომ, რომ ეს არის რაღაც სიტყვებით და ცნებებით ჟონგლიორობა, რომელიც, ჩემი ხანგძლივი ცხოვრების მანძილზე, ბევრჯერ მინახავს, განსაკუთრებით საბჭოთა კავშირის დროს, მათ შორის, სასამართლოს გადაწყვეტილებები საბჭოთა კავშირის დროს. სამწუხაროდ, იგივე ვნახეთ დღესაც. სამწუხაროა, რომ კიდევ ერთმა კონსტიტუციურმა ინსტიტუტმა უარი თქვა კონსტიტუციის დაცვაზე
[…] კონსტიტუციის დაცვა, რეალური დაცვა, ფაქტობრივი დაცვა დღეს შეუძლია საქართველოს მოქალაქეებს და იმედი მაქვს, ისინი ამას გააკეთებენ”, — განაცხადა ხმალაძემ.
პრეზიდენტმა საკონსტიტუციო სასამართლოს სარჩელით 19 ნოემბერს მიმართა, ხოლო სასამართლომ ის 20 ნოემბერს დაარეგისტრირა. გარდა ამისა, სარჩელი წარადგინა 30-მა ოპოზიციონერმა დეპუტატმაც. დავა ხმის ფარულობისა და თავისუფალი არჩევნების ჩატარების უფლების დარღვევა ეხებოდა, მოთხოვნა კი არჩევნების არაკონსტიტუციურად ცნობა იყო.