“არაჰომოფობიურ გარემოში რომ ვცხოვრობდეთ, უფრო მეტად დავტკბებოდი შენით, ყოველ წუთს და ყოველ წამს. სიყვარულის გვერდით შიშს არაფერი ესაქმება. ურთიერთობას სიამოვნება აკლდება, როცა შიშში ხარ. როცა ეს შიში არ გაქვს, პეპელასავით დაფრინავ”, — ეუბნება მარიამი თამთას მედია აპრილთან ინტერვიუს დროს.
ისინი ერთ-ერთ რეგიონში ცხოვრობენ და სკოლაში მუშაობენ. ორი მასწავლებელი უკვე ექვსი თვეა ერთმანეთზეა შეყვარებული, მაგრამ როგორც ქვიარების უმრავლესობა, ისინიც იძულებულნი არიან, ურთიერთობა დამალონ, რადგან გარშემომყოფებისგან საფრთხეს გრძნობენ. სწორედ ამის გამო, არ ვასახელებთ მათ საცხოვრებელ ადგილს, სკოლას, ასაკსა და ნამდვილ სახელებს.
მარიამი და თამთა მედია აპრილს მათი სიყვარულის ისტორიას უზიარებენ, ასევე, უყვებიან, რა პრობლემებს აწყდებიან იდენტობის გამო.
თამთა გვიყვება, ერთმანეთს ბავშვობიდან ვიცნობდით, მაგრამ “ამ თვალით” არასდროს შეგვიხედავსო. შემდეგ მარიამი ამატებს:
“მე კი მიცდია, მაგრამ იგნორი იყო. ალბათ იმიტომ, რომ ვერ წარმოედგინა და პირდაპირ ხომ არ მიახტები ადამიანს, რომ “მე გოგოებიც მომწონს და როგორც ვხვდები, შენც მოგწონს”.
გექნა მერე რამეო, ეუბნება თამთა, მარიამი კი პასუხობს:
“ვქენი, მაგრამ… ადამიანს ვწერდი და ურეაქციო პასუხები მოდიოდა”.
ამაზე ორივე იცინის და თამთა ამატებს, ვერც წარმოვიდგენდი, რომ ჩვენს სოფელში შეიძლებოდა ყოფილიყო ბისექსუალი ქალიო.
შემდეგ პროფესიამ დააახლოვა — ერთ სკოლაში მუშაობენ. მარიამი იხსენებს, ისეთი მინიშნება გავუკეთე, რომ რაღაცნაირად მიმხვდარიყო მისდამი ჩემს დამოკიდებულებასო.
“მერე, როგორც ხდება, მიწერებით უფრო დავახლოვდით ერთმანეთთან”, — ამბობს თამთა.
“მე და მარიამი სკოლაში ერთად თუ მოვხვდებით, უბრალო საუბრის დროსაც კი მგონია, რომ ყველა ჩვენ გვიყურებს და ყველამ ყველაფერი იცის. ძალიან რთულია ასე ცხოვრება”, — თამთა.
დაახლოებით 19 წლის იყო, როცა თავისი სექსუალური ორიენტაცია მიიღო. სკოლაში არ უფიქრია, რომ შეიძლებოდა გოგოები მოსწონებოდა — იმ გარემოში ეს წარმოუდგენლად მიაჩნდა. უკვე უნივერსიტეტში გაიაზრა, რომ ეს ბუნებრივია და მაშინ შეუყვარდა პირველად.
მარიამისთვის კი ბისექსუალობის გააზრება გაცილებით ადრე, მცირე ასაკში დაიწყო, თუმცა სტუდენტობისას მიხვდა, რომ მარტო არ არის და შესაძლებელია, თავი გარიყულად არ იგრძნოს.
“სოფელშიც არ ვგრძნობდი თავს გარიყულად, მაგრამ მე მოვაქციე საკუთარი თავი ჩარჩოებში, რადგან ბავშვობაში თუ მოზრდილობაში, როცა ვიკრიბებოდით, არასდროს ყოფილა ისეთ თემებზე საუბარი, რაზეც მჭირდებოდა და მინდოდა. იქიდან მომყვება კომპლექსები, მეგობრების გაჩენის თუ დაახლოების. რეალურად, საკუთარ თავთან ასე არც დავმჯდარვარ და მიფიქრია, რომ ვინ ვარ და რა მინდა. არც წინააღმდეგობები გამიწევია საკუთარი თავისთვის, მაგრამ მინდოდა და მჭირდებოდა, რომ გოგოებისა და ბიჭების მიმართ ინტერესი არ დამებლოკა”.
არც ერთის ოჯახმა არ იცის მათი იდენტობისა და ურთიერთობის შესახებ. მარიამი ამბობს, დედა არის მიმღებელი, მაგრამ თავშეკავებულიო — არც ძალადობას ემხრობა და არც ლგბტქია+ უფლებების აქტივისტია. ამ თემაზე ახლობლებთან საუბარი ორივეს წარმოუდგენლად ეჩვენება. თამთა არ გამორიცხავს, რომ შედეგად შეიძლება ოჯახი და სამსახური დაკარგოს.
“ეს ყველაფერი საკმაოდ რთულია, დისკომფორტია და სულ შიშში ვარ. მე და მარიამი სკოლაში ერთად თუ მოვხვდებით, უბრალო საუბრის დროსაც კი მგონია, რომ ყველა ჩვენ გვიყურებს და ყველამ ყველაფერი იცის. ძალიან რთულია ასე ცხოვრება”.
“მინდა ხოლმე, დავუჯდე და ვუყურო. ზურგს რომ მაქცევს, ეს ძალიან ცუდად მოქმედებს ჩემზე, მაგრამ გარემოს ასე სჭირდება, სხვა გზა არ არის”, — მარიამი.
აღნიშნავს იმასაც, რომ მისი კოლეგების სრული უმრავლესობა ჰომოფობია. ისინი ხშირად საუბრობენ ლგბტქია+ ადამიანების შესახებ და ამბობენ, რომ “ავადმყოფები არიან”, “ჯოჯოხეთში მოხვდებიან”, რომ მათ “ჩახოცავდნენ” და ა.შ. ასეთ დროს თამთას ოთახში გაჩერებაც კი უჭირს.
“შეხედვაც არ მინდა ამ დროს იმ ადამიანებისთვის, ისეთი განწყობით ამბობენ ამას”, — გვიყვება მარიამი, თამთა კი ამატებს, რომ ისეთი ვითარებაა, არათუ საკუთარ იდენტობაზე საუბრის, არამედ, ზოგადად განსხვავებული აზრის დაფიქსირების საშუალებაც არ არსებობს, რადგან “შეიძლება დაგესიოს ამდენი ადამიანი და გაგგლიჯონ”.
მარიამი ოცნებობს, დამოუკიდებლად შეეძლოს ცხოვრება და ახსნა-განმარტებები არ უწევდეს კითხვებზე: “სად ხარ?”, “ვისთან ხარ?”, “სახლში როდის მოხვალ?” და არ უწევდეს იმაზე დარდი, რა მოხდება, ვინმე თუ დაინახავს. სურს, თავის პროფესიაში წარმატებული იყოს და დამოუკიდებლად გააგრძელოს საქმიანობა, ამ გარემოსგან შორს.
“როცა შემდგარი და დამოუკიდებელი ხარ, მერე უფრო მარტივია “არას” თქმა”.
ამბობს, როცა გარშემო ბევრი ხალხია და თამთასთან თავისუფლად საუბარი არ შემიძლია, სიკვდილი მინდებაო.
“ეს უფრო თავშეკავებულია. მე მინდა ხოლმე, დავუჯდე და ვუყურო. ზურგს რომ მაქცევს, ეს ძალიან ცუდად მოქმედებს ჩემზე, მაგრამ გარემოს ასე სჭირდება, სხვა გზა არ არის”, — აღნიშნავს მარიამი და ამატებს, რომ აკლია თითქოს ყველაზე ბანალური რამეც — შეყვარებულისთვის ხელის ჩაკიდების შესაძლებლობა. მისი თქმით, თავისუფლად სუნთქვის შეზღუდვაა ის, რომ არ შეგიძლია გამოხატო შენი სიყვარული და გარე სივრცეში ჩვეულებრივად იყო, ჩვეულებრივად ელაპარაკო საყვარელს ადამიანს.
“ბედნიერი ახლაც ვარ, მაგრამ როცა მხარდაჭერას და პატივისცემას გამოხატავენ, ეს უფრო მაგარია. საკუთარი აზრის გამოთქმა რომ შეგეძლოს და სულ დათანხმებაზე არ იყო”, — ამატებს თამთა.
თამთა ამბობს იმასაც, არაჰომოფობიურ გარემოში რომ ვცხოვრობდე, ფეისბუქზე პოსტს დავწერდი, რომ ურთიერთობაში ვარ, ახლა ეს ერთმანეთის გარეშეც რომ დავწეროთ, შეიძლება ვიღაც მაინც მიხვდეს და ვფრთხილობთო.
“გამაღიზიანებელია ცალყბად მიღება, ცალყბად გაგება”, — მარიამი.
ერთმანეთთან თავისუფლად საუბრის საშუალება მხოლოდ სახლში, ისიც კონკრეტულ ოთახში აქვთ. არასდროს ყოფილან პაემანზე და თუ მეგობართან მივდივართ ერთად, მაშინაც სულ უკან ვიყურებით ხოლმეო. მიუხედავად ამისა, საქართველოდან წასვლას არ განიხილავენ, თუმცა არ გამორიცხავენ სოფლის დატოვებას და ამბობენ, რომ “ერთი სული აქვთ”, როდის მოშორდებიან აქაურობას.
თავიანთი პროფესია ძალიან უყვართ და ბოლომდე ჩართულები არიან იმაში, რომ მოსწავლეები კარგ ადამიანებად, კარგ მოქალაქეებად აღზარდონ.
“ბავშვებთან ურთიერთობა კარგად გამომდის, მათაც ვუყვარვარ. სკოლაში ძალიან ჰომოფობიური გარემოა და ვცდილობ, მეტი განათლება მივცე მათ და ნელ-ნელა მიმღებლობა უჩნდებათ. მასწავლებლების 90% სრულიად საწინააღმდეგოს აკეთებს. თუნდაც რამდენიმე ბავშვს რომ ვასწავლო ემპათია, უკვე დიდი საქმე იქნება. ყოველთვის ვეუბნები, რომ ჩემი იმედი შეიძლება ჰქონდეთ ნებისმიერ დროს და მგონია, რომ აქვთ კიდეც. პროფესიის შეცვლაზე არასდროს მიფიქრია. მიმაჩნია, რომ რასაც ვაკეთებ, ერთ-ერთი ყველაზე ღირებული საქმეა. შემიძლია ჩემი მოსწავლეები აქტიურ მოქალაქეებად გავზარდო, რომ შეეძლოთ პრობლემების დანახვა და გადაჭრა. ამაზე უკეთეს საქმეს სხვაგან ვერ გავაკეთებ”, — ამბობს თამთა.
მარიამი კი ამატებს, რომ მასწავლებლობა ცხოვრებისთვის ადამიანების მომზადებას გულისხმობს და მისი სურვილია, ბავშვებს ისეთი გარემო შეუქმნას, სადაც შეძლებენ რეალიზებას და რაღაცების უკეთესობისკენ შეცვლას.
მარიამმა და თამთამ კარგად იციან, რომ მათ მსგავსად, ბევრ ქვიარს უწევს მალვა. მარიამი მათ ურჩევს, იპოვონ ვინმე, ვისაც დაელაპარაკებიან და თუკი გარშემო ასეთი არავინაა, ახსოვდეთ, რომ საკუთარი თავი ჰყავთ.
“არაერთხელ მქონია შემთხვევა, როცა სარკესთან მილაპარაკია, მიცეკვია და დავცლილვარ ნეგატივისგან. იმას ვერ ვურჩევ, რომ ხმა ამოიღონ, რადგან ეს შეიძლება საშიში აღმოჩნდეს”, — აღნიშნავს ის, თამთა კი ამატებს, რომ უმჯობესია, ასეთ ადამიანებს გაერიდონ და პირველ რიგში საკუთარ უსაფრთხოებაზე იზრუნონ.
ინტერვიუს ბოლოს მარიამი ჰომოფობიურად განწყობილ ადამიანებს მიმართავს:
“მათ ვკითხავდი, როგორ იგრძნობდნენ თავს, როდესაც ადამიანების არმია და ხშირ შემთხვევაში ბრბო გიკაკუნებს კარზე, პირდაპირი და გადატანითი მნიშვნელობით, გიძვრება პირად სივრცეში და გეუბნება, რატომ მოგწონს ეს ბიჭი ან ეს გოგო. გადანაშაულებენ იმაში, რომ ხარ ავადმყოფი, ხარ არაღვთისნიერი და არ შეიძლება შენნაირ ადამიანებს ღმერთი ან სამშობლო უყვარდეთ. არ გაღიარებენ მხოლოდ იმის გამო, რომ შენივე სქესის წარმომადგენელი მოგწონს და გიყვარს. მოსმენაც არ უნდათ, მაშინვე გაჩერებენ, თითქოს რაღაცნაირად ჭუჭყიანდებიან”.