საკითხავი

“თავში ჩამარტყა, მახრჩობდა, მერე შხაპი გადამავლო და სექსუალურად იძალადა” — რას ამბობს ახალი კვლევა

გიორგი ბასხაჯაური

“დანით დამიჯდებოდა, ჯერ თვალს გამოგჭრი, მერე ყელს გამოგჭრი, შენი შვილების წინ დაგასისხლიანებ და ამ კაცის მითხარი როგორ არ მეშინოდეს. ძალიან მეშინოდა”.

Contents

“დახრჩობის მომენტი იყო, თავში ჩარტყმის მომენტი, რომ მახრჩობდა ვუთხარი ღმერთი არ გაპატიებს-მეთქი, შემიყვანა, შხაპი გადამავლო რომ ნორმალურად ვყოფილიყავი, ამის მერე სექსუალურადაც იძალადა, მე განადგურებული ვიყავი”.

“ორმოცი დღის იყო ჩემი დიდი [შვილი], რომ ხელში მეკავა და არ ვიცი, რა მოხდა, რაზე გაბრაზდა და მცემა. ეს არ დამავიწყდება, ბავშვი ხელში მყავდა და მირტყამდა. ახლაც რომ მახსენდება, სულ მეტირება, ბავშვი ხელში მყავდა და მირტყამდა”.

“როცა ძალადობდა და ხელს მირტყამდა და ჩვეულებრივად მასისხლიანებდა და შემდეგ იმასაც გეტყვით, რომ ჩვეულებრივად ჰქონდა სექსუალური ურთიერთობა ძალით, ჩვეულებრივად ვარ ძალადობის… ამას ახლა ისე ვყვები, რომ შეიძლება თქვათ, რომ გიჟია ეს ადამიანი, მაგრამ ახლა უკვე თავისუფლად ვამბობ ამ ამბავს, იმიტომ, რომ ახლა აღარ მიჭირს, თუმცა ძალიან მიჭირდა და განვიცდიდი”.

“ფიზიკური ძალადობა ქორწილიდან ერთ თვეში დაიწყო. მარტო პირველ ორსულობაში არ მქონდა ფიზიკური ძალადობა, მაგრამ სამწუხაროდ ფსიქოლოგიური ძალადობა გრძელდებოდა. ვკითხე ჩემს მეუღლეს რომ რატომ ასე იქცეოდა. აღნიშნა რომ, იმიტომ ასე ვიქცეოდი, რომ ჩემი შეგეშინდეს როგორც კაცი”.

“ძალადობა იყო ფსიქოლოგიური. ფსიქოლოგიურად მანგრევდა, შენ ხარ გიჟიო, მეუბნებოდა, ცემაზეც გადადიოდა, ხელის შეხებაზეც, საყვარლის გულიზეც მცემა, ძალიან მცემა”.

“დიახ, იქედან დაიწყო, დაიწყო სიტყვებიდან […] თუ თვითონ იჯდა და გვერდით მე ვიჯექი და ვლაპარაკობდი მეტყოდა შე უტვინო, შე უჭკუო, ყველაფერი დაიწყო სიტყვებიდან, უტვინო, რას გავხარ, როგორ გამოიყურები”.

“ყველამ იცოდა. ჩემი ოჯახის წევრებმა იცოდნენ, მეზობლებმა იცოდნენ, მისმა ოჯახმა იცოდა, ყველამ იცოდა”.

ეს არის ამონარიდები ძალადობა გამოვლილი ქალების ინტერვიუებიდან. ქალთა მიმართ ძალადობის ეროვნული კვლევის მიხედვით, რომელიც UN Women-ის, საქსტატისა და WeResearch-ის მონაწილეობით მომზადდა, საქართველოში ქალების ნახევარს ცხოვრების განმავლობაში ძალადობის 7 ფორმიდან 1 მაინც გამოუცდია.

კერძოდ, ძალადობის შვიდივე ფორმა რაოდენობრივ მონაცემებში ამგვარად აისახა:

  • ბავშვობაში (18 წლამდე) სექსუალურ ძალადობა განუცდია ქალების 8.5%-ს;
  • ბავშვობაში ფიზიკური ან/და ემოციური ძალადობა განუცდია დაახლოებით ყოველ მეხუთე ქალს — 19.7%;
  • პარტნიორის მხრიდან ძალადობა განუცდია 22.9%-ს;
  • არაპარტნიორის მხრიდან ფიზიკური ძალადობა გამოუცდია ქალების 6.5%-ს;
  • არაპარტნიორის მხრიდან სექსუალური ძალადობა კი — 1.5%-ს;
  • სექსუალურ შევიწროების გამოცდილება აქვს ყოველ მეოთხე ქალს — 24.5%;
  • ქალების 8.5%-ს კი ადევნების გამოცდილება ჰქონია.

ამასთან, ქალების 18.2%-ს ძალადობის ერთი ფორმა მაინც განუცდია ბოლო 12 თვის განმავლობაში.

მნიშვნელოვანია, აღინიშნოს, რომ ხშირია შემთხვევები, როცა ქალები ძალადობის ერთზე მეტ ფორმას განიცდიან. კერძოდ, ცხოვრების მანძილზე, ქალების 25.6%-ს გამოუცდია ძალადობის შვიდი ფორმიდან მხოლოდ ერთი, 24.8%-ს კი ერთზე მეტი.

ძალადობრივი ქმედებების შედეგად დაახლოებით ყოველ მეხუთე ქალს (19.1%) მიუღია ფიზიკური ტრავმა, მოძალადე კი ძირითად შემთხვევებში ამჟამინდელი/ბოლო მეუღლე ან პარტნიორი იყო (85.8%), წინა მეუღლე/პარტნიორი 12%-მა დაასახელა. აღსანიშნავია, რომ ქალების უმრავლესობისთვის ფიზიკური ტრავმა არაერთხელ მიუყენებიათ — 72%.

დაახლოებით 4-დან 3 ქალის შემთხვევაში ფიზიკური ტრავმა ნაკაწრებით, გადატყავებით, დაჟეჟილობითა და სისხლჩაქცევებით გამოიხატებოდა. ჭრილობები, ნაჩხვლეტები და ნაკბენები ჰქონდა დაახლოებით 3-დან 1 ქალს, გამოვლინდა ბევრად მძიმე დაზიანების შემთხვევებიც.

ქალების უმრავლესობა ამბობს, რომ მიღებული ტრავმების შედეგად სამედიცინო დახმარება არ დასჭირვებია — 84.7%, თუმცა იმ ქალების ნაწილსაც კი, ვისაც სამედიცინო დახმარება დასჭირდა (13.7%), არ მიუღია — 3.4%.

კვლევის ფარგლებში 15-69 წლამდე ასაკის 3300 ქალი და 1104 კაცი გამოიკითხა.

კიდევ უფრო უარესი მდგომარეობაა ფუნქციური სირთულეების მქონე ქალების შემთხვევაში — იმ ფუნქციური სირთულეების მქონე ქალების წილი, ვისაც ძალადობა განუცდია, საერთო რაოდენობის 54.7%-ია

"შშმ ქალი აღიქმება, როგორც უმწეო არსება, რომელზეც ორმაგი კონტროლია საჭირო, ანუ ჩვეულებრივი კი არა, ორმაგი, სამმაგი და ა. შ. ან როგორც უმწეო არსება, რომელზეც პასუხისმგებელი მამაკაცები არიან ამ ოჯახის, ან როგორც პოტენციურად არასტაბილური არსება, რომელსაც შეუძლია ოჯახის რეპუტაციის შელახვა და რომელზეც ისევ და ისევ საჭიროა კონტროლი, განსაკუთრებით, რა თქმა უნდა, ფსიქიკური პრობლემების შემთხვევაში მოქმედებს", — სიღრმისეული ინტერვიუს მონაწილე შშმ ქალის მონაყოლს ეხმიანება ძალადობის სხვადასხვა ფორმის რაოდენობრივი მონაცემებიც.

კერძოდ, მათ მეტად მიემართებათ სექსუალური ძალადობა ბავშვობაში (9.3%) და ფიზიკური ან/და ემოციური ძალადობა ბავშვობაში (22.5%) თუ პარტნიორის მხრიდან ძალადობა (28.2%).

თავს საზოგადოების მრავალი ძირითადი სეგმენტიდან გარიყულად გრძნობენ ლგბტქი+ ადამიანები, რომლებიც სექსუალური ორიენტაციისა და გენდერული იდენტობის ნიშნით დისკრიმინაციას, შევიწროებასა და ძალადობას აწყდებიან

ლბტქი+ თემის წარმომადგენლებთან სიღრმისეულმა ინტერვიუებმა კი გამოავლინა, რომ ისინი ხშირად განიცდიან ფიზიკურ და ფსიქოლოგიურ ძალადობას ოჯახში, როგორც ბავშვობაში, ისე ზრდასრულ ასაკში. ზოგიერთმა მათგანმა ისაუბრა ეკონომიკურ ძალადობაზეც, როდესაც მათ ოჯახმა შეუზღუდა ფინანსურ და სხვა მატერიალურ რესურსებზე წვდომა.

“რამდენჯერმე ისე გაბრაზდა [ძმა], რომ ცემით არ ვუცემივარ, მაგრამ იმდენად შემაშინა და დამარტყა რამდენჯერმე, მაგას ცემას არ ვეძახი მე, ჩემში ძალიან დიდი სტრესი გამოიწვია, იმდენად დიდი სტრესი, რომ არაფერს აზრი არ ჰქონდა”, — სიღრმისეული ინტერვიუ ლგბტქი ქალთან.

“დეპრესია მქონდა მაგ პერიოდში და მამაჩემი იძახდა, რომ მე ვიყავი ფსიქიკურად დაშლილი, რომ მოეპოვებინა [ძალაუფლება] რომ ვემართე. საზოგადოებაში რომ მას უფრო მეტი ავტორიტეტი ჰქონოდა, ვიდრე — მე და ჩემი სიტყვა არაფერს არ ნიშნავს საზოგადოებისთვის, როდესაც გიჟად შეგრაცხავენ”, — სიღრმისეული ინტერვიუს მონაწილე ლბტქი+ ქალი.

ზოგიერთი რესპონდენტის თქმით, ოჯახიდან წამოსვლის გადაწყვეტილების დროს, ისინი ფსიქოლოგიურ ზეწოლას წააწყდნენ — მათ აიძულებდნენ მორგებოდნენ სექსუალური ორიენტაციისა და გენდერული იდენტობის ტრადიციულ ნორმებს.

ეთნიკური უმცირესობის წარმომადგენელი ქალების შემთხვევაში, თვისებრივმა კვლევამ აჩვენა, რომ საქართველოში ეთნიკური უმცირესობების წარმომადგენელი ქალები განიცდიან დისკრიმინაციას, შევიწროებას ან/და ძალადობას როგორც გენდერული, ასევე ეთნიკური კუთვნილების გამო. ამასთან, ზოგიერთი ეთნიკური უმცირესობის წარმომადგენელი ქალი ძალადობის მომატებული რისკის ქვეშ იმყოფება, იმ მკაცრი პატრიარქალური კულტურული ნორმებისა და ტრადიციების გამო, რომლებიც ზღუდავს მათ თავისუფლებებსა და ცხოვრებისეულ შესაძლებლობებს.

“ჩვენს თემში, ვთქვათ არის ოჯახები ქალის მიმართ დამოკიდებულება, ძალიან კარგი დამოკიდებულებაა, მაგრამ რაღაც იდეოლოგიიდან და რელიგიიდან გამომდინარე, ქალს არ აქვს […] დამოუკიდებლად სწავლის გაგრძელების [უფლება]. ეს ხომ ვამბობ, ეს არის ერთეული ფაქტები, მაგრამ არის, ქალს არ აქვს მარტო სადმე გასვლის უფლება, შეიძლება ზოგიერთმა პროფესიიდან გამომდინარე დაუშალოს, რომ ამ პროფესიით ვერ იმუშავებ”, — აღნიშნულია ეთნიკური უმცირესობების წარმომადგენელ ქალთან სიღრმისეული ინტერვიუში.

ძალადობა პარტნიორის მხრიდან

“პოლიციამ გადამიყვანა ექსპერტიზაზე, რომ ექიმს შევემოწმებინე. რატომღაც იმ ექიმისაც მომერიდა, ტანზე გამეხადა თავიდან ბოლომდე და უბრალოდ ზედაპირული სილურჯეები რაც ჩანდა, ის ვანახე. თუმცა ტანზე მქონდა სილურჯეები ხერხემლის მიდამოებში, ფილტვებისკენ. ძალიან დიდი ფიზიკური ძალის პატრონი იყო”, — ამბობს ძალადობა გამოვლილი ქალი სიღრმისეული ინტერვიუსას. ის ერთ-ერთია იმ 5.9%-ს შორის, ვისაც პარტნიორის მხრიდან ფიზიკური ძალადობა გამოუცდია. კიდევ ერთი რესპონდენტი კი აღნიშნავს, რომ პარტნიორი პოლიციელია, რამაც იზოლირების შეგრძნება გამოიწვია — “იცი, პოლიციელია და ყველაფრის მკადრებელია, ზუსტად ასეთი შთაბეჭდილება დამრჩა, და მომიწია ისევ ჩემი თავის დაცვა მე თვითონ”.

ზოგადად, პარტნიორის მხრიდან ძალადობის ერთი ფორმა მაინც გამოუცდია ქალების 26.5%-ს, კერძოდ:

  • ფიზიკური ძალადობა — 5.9%;
  • სექსუალური ძალადობა — 3.5%;
  • ფსიქოლოგიური ძალადობა — 23.7%;
  • ეკონომიკური ძალადობა — 8.4%;
  • ფიზიკური ან/და სექსუალური ძალადობა — 7.7%;
  • ფიზიკური, სექსუალური ან/და ფსიქოლოგიური ძალადობა — 24.6%.

“სექსუალურად რომ იძალადა ეგ არ მითქვამს, ამდენი ხნის მერე ახლა ვაჟღერებ ამას”, — აღნიშნავს ერთ-ერთი ქალი. მათ, ვინც ისაუბრა მეუღლის/პარტნიორის მხრიდან სექსუალურ ძალადობასთან დაკავშირებულ გამოცდილებაზე, ასევე აღნიშნეს, რომ სექსუალურ ძალადობას ხშირ შემთხვევაში ადგილი ჰქონდა ფიზიკურ ძალადობასთან ერთად.

დოკუმენტში განმარტებულია, რომ ცხოვრების მანძილზე პარტნიორის მხრიდან სექსუალური ძალადობის გავრცელების დონე გულისხმობს ოდესმე პარტნიორულ ურთიერთობაში მყოფი ქალების პროცენტულ წილს, რომლებმაც განაცხადეს, რომ მათ ცხოვრების მანძილზე ერთხელ მაინც აიძულეს სქესობრივი კავშირის დამყარება, როდესაც მათ ეს არ სურდათ ან აიძულებდნენ სექსუალური ხასიათის ისეთი ქმედებების ჩადენას, რომლის განხორციელებაც მათ არ სურდათ.

ცხოვრების მანძილზე პარტნიორის მხრიდან სექსუალური ძალადობის გავრცელების დონემ 3.5% შეადგინა, ხოლო გავრცელების მიმდინარე დონემ – 0.5%. პარტნიორის მხრიდან სექსუალური ძალადობის ყველაზე ხშირად გავრცელებული ქმედებები, რომელთაც ქალები განიცდიდნენ, იყო სქესობრივი კავშირის დაძალება, როდესაც მათ ეს არ სურდათ (2.8%) და სქესობრივი კავშირის დამყარება მათი სურვილის წინააღმდეგ, იმის შიშით, რომ უარის შემთხვევაში მეუღლე/პარტნიორი რაიმეს დაუშავებდა (1.4%). იმ ქალებს შორის, რომელთაც ცხოვრების მანძილზე გამოუცდიათ პარტნიორის მხრიდან სექსუალური ძალადობა, 87.1%-მა განაცხადა, რომ სექსუალური ძალადობის ჩამდენი პირი იყო მათი ამჟამინდელი/ბოლო მეუღლე/ პარტნიორი, ხოლო 10.6%-ის განცხადებით, აღნიშნული პირი იყო მისი წინა მეუღლე/პარტნიორი.

ქალები საუბრობენ ორსულობისას განცდილ ძალადობაზეც — “უთქვამს: წადით, დაახვიეთ სახლიდან, ღამის 4-5 საათზე, ორსული გავუგდივარ სახლიდან, იმიტომ, რომ ნათლიაჩემმა მომიტანა დედაჩემის წერილი, რომელიც ბევრჯერ წავიკითხე და მოზღვავებულ ემოციებით ვტიროდი. შენს ტირილს რატომ უნდა ვუსმინოო და გამაგდო”.

გამოკითხვის დროს, ორსულობისას ფიზიკური ძალადობის შესახებ ჯამში ქალების 1.2%-მა აღნიშნა.

სიღრმისეული ინტერვიუებისას ქალები ჰყვებოდნენ ეკონომიკური ძალადობის სხვადასხვა ფორმაზე — “ამაზე [ფულზე] ჰქონდა პრობლემა, ამბობდა, მე ფული მომაქვს და შენ აქრობ. სახლში საჭმელი არაფერი არ არის. მერე რომ ვეუბნებოდი, მე დაიწყებ მუშაობას მეთქი, შენ რატომ უნდა დაიწყო მუშაობაო. მე ვარ აქ კაცი და მე უნდა ვიმუშაოო”. 

სხვა რესპონდენტი კი ჰყვება, რომ მეუღლე/პარტნიორი საკუთარი შრომით გამომუშავებული ფულის განკარგვის უფლებას არ აძლევდა — “გაიტანა სახლიდან ყველაფერი. ეს იყო პირველი შემთხვევა, როცა დავიწყე მუშაობა. ხელფასს მე არ ვხედავდი, ყველაფერს ისე მართმევდა და სათამაშოდ მიდიოდა”.

გამოვლინდა ეკონომიკური და ფიზიკური ძალადობის შემთხვევა ერთდროულად — “მე ღამეები ვმუშაობდი ხოლმე ძიძად და მართლა ჩემი ოფლით და სისხლით გამოვიმუშავებდი ამ ფულს და რომ ვიცოდი, სახლში რომ მოვიდოდი, უნდა ვეცემე და წაერთმია”.

ეკონომიკურ ძალადობა არის ქმედება, რომელიც საკვებით, საცხოვრებელი და ნორმალური განვითარების სხვა პირობებით უზრუნველყოფის, საკუთრებისა და შრომის უფლებების განხორციელების, აგრეთვე თანასაკუთრებაში არსებული ქონებით სარგებლობისა და კუთვნილი წილის განკარგვის უფლების შეზღუდვას იწვევს.

ფსიქოლოგიურ ძალადობაზე საუბრისას გამოიკვეთა პარტნიორის მხრიდან მაკონტროლებელი ქცევა — “ჩემებს არ უშვებდა ჩემთან, მეჯვარეს, დაქალს, მეგობარს, რომლებიც მოდიოდნენ, პირდაპირ აკრძალული მქონდა არ გაუღო კარებიო, ვითომ არ ხარ სახლშიო”.

კიდევ ერთი ქალი ირიბი აკრძალვებისა და შეზღუდვების შესახებ საუბრობს — “ჩემი უახლოესი მეგობრები 2-3 ჯერ მყავს ალბათ ნანახი მთელი ორი წლის მანძილზე, რაც მის გვერდით ვიყავი. როგორც ვთქვი, პირდაპირ აკრძალვას არ ჰქონდა ადგილი, მაგრამ ირიბად იყო შეზღუდვები, რომ ეს არის გასაკეთებელი სახლში, ამას ვინ მიხედავს, ბავშვს ვინ მიხედავს და მე ვინ მომივლის და ა.შ. ნათესავებთან და მეგობრებთან ურთიერთობა ფაქტობრივად გაწყვეტილი მქონდა მიმოწერის დონეზეც კი”.

ფსიქოლოგიური ძალადობა არის განზრახი ქცევა, რომელიც მოიცავს პირის ფსიქოლოგიური მდგრადობის მნიშვნელოვნად დარღვევას იძულების ან მუქარის გზით. ამ ტიპის ძალადობა ქცევების მთელ რიგს გულისხმობს, რომელიც მოიცავს ემოციური ძალადობის აქტებს, მაკონტროლებელ ქცევასა და ეკონომიკური ზიანის მიყენებას.

ძალადობრივი ქმედებების შედეგები და გავლენა

ქალები, რომლებსაც პარტნიორის მხრიდან ფიზიკური ან/და სექსუალური ძალადობა გამოუცდიათ, ზოგადი ჯანმრთელობის მდგომარეობას ბევრად უარყოფითად აფასებენ. კერძოდ, იმ ქალების 23.2%, რომლებსაც ძალადობა განუცდიათ, საკუთარ ჯანმრთელობას ცუდად ან ძალიან ცუდად აფასებს, როცა სხვა ქალების შემთხვევაში ეს მაჩვენებელი 16.2%-ს შეადგენს. ძალადობის გამოცდილება მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს უსაფრთხოების შეგრძნებაზეც: ქალები, რომელთაც არ გამოუცდიათ ძალადობა ბოლო 12 თვის მანძილზე, ბევრად უფრო უსაფრთხოდ გრძნობდნენ თავს თავიანთ უბანში/სამეზობლოში მარტო სიარულისას (63%) ვიდრე, ის ქალები, რომლებიც განიცდიდნენ ძალადობას იმავე პერიოდში (37.7%).

კვლევამ გამოავლინა, რომ იმ ქალებს, რომელთაც ფიზიკური ძალადობა გამოუცდიათ, დაახლოებით ორჯერ მეტად აქვთ ჯანმრთელობის გრძელვადიანი პრობლემები, იქნება ეს მხედველობის გაუარესება, სმენასთან დაკავშირებული სირთულე თუ სიარულისას, კონცენტრაციასა და მეხსიერებასთან დაკავშირებული გამოწვევები თუ სხვა.

ფიზიკურთან ერთად, ძალადობრივ გამოცდილებას გრძელვადიანი უარყოფითი გავლენა აქვს ფსიქოლოგიურ ჯანმრთელობაზეც — მეტად აღინიშნება ემოციური სტრესი, სუიციდური აზრები თუ თვითმკვლელობის მცდელობა. ძალადობა გამოვლილი დაახლოებით 4 ქალიდან 3-ს ერთი სახის ფსიქოლოგიური სიმპტომი მაინც აქვს, უფრო კონკრეტულად კი:

  • შფოთვა, მღელვარება, გაღიზიანების შეგრძნება — 68%;
  • დეპრესია — 46.3%;
  • შიში — 46.1%;
  • უძილობა — 41.6%;
  • იზოლაციის შეგრძნება — 38%.

“ორჯერ თავის მოკვლა ვცადე, არ მოგატყუებთ. ამდენი ნერვიულობით დამეწყო თავის ტკივილები, საშინელი თავის ტკივილები და ნევროზი მაქვს, უაზრო ნევროზი მაქვს. რაღაცაზე რომ გავნერვიულდები, ფეხს და ხელს ვერ ვაჩერებ და იმ ზომამდე მივდივარ, რომ ვტირი” — სიღრმისეული ინტერვიუს მონაწილე ძალადობა გამოვლილი ქალი ერთ-ერთია იმ 8.8%-ს შორის, ვისაც თვითმკვლელობა უცდია, 16.8%-ს კი სუიციდური ფიქრები ჰქონია.

ძალადობის გამოცდილებას ქალებზე ნეგატიური ეკონომიკური გავლენაც აქვს, მაგალითად, 23.6%-მა საკუთარი შესაძლებლობების რწმენა დაკარგა, 18%-ს კი სამსახურში კონცენტრირება არ შეეძლო.

ძალადობის გავლენა ბავშვებზე

"აგრესიულად მომვარდა, მახრჩობდა, ბავშვები უკვე წიოდნენ მაგ დროს. აღარ მახსოვს რა მოხდა, ერთი ვიცი, რომ უკვე დანას ეძებდა, ღორივით უნდა გამოგჭრა ყელი, არ დაგინდობო… უფროსი ბიჭი ყვიროდა, დედა გაიქეცი, დედა გაიქეციო. უკან რომ მოვიხედე, დავინახე [ქმარი] დანით მომდევდა და ეს პატარა გოგო, უკან მიდგა და ტიროდა", — სიღრმისეული ინტერვიუ ძალადობა გამოვლილ ქალთან.

ძალადობრივი შემთხვევების თითქმის ნახევარს ყოველ ჯერზე ესწრებოდნენ ბავშვებიც — 45.8%, ერთხელ, რამდენჯერმე ან უმეტეს შემთხვევას ესწრებოდა ბავშვების იგივე ნაწილი, შემთხვევების 10%-ში კი პარტნიორი ბავშვებსაც ურტყამდა, სცემდა.

ქალები საუბრობენ იმ გავლენებზე, რაც ძალადობის შემთხვევებმა ბავშვებზე იქონია — საზიანო გავლენა გამოიხატა შიშსა და ნერვიულობაში (48.9%), შფოთვაში, ბრაზსა და ხასიათის პრობლემებში (31.2%), აგრესიული ქცევის გამოვლინებებში (13.4%) და სხვა.

საუბარი ძალადობაზე

ქალების მესამედზე მეტი (38.2%) ძალადობრივი გამოცდილების შესახებ არავისთან საუბრობს.

“ბევრი ქალი ასეა, ჩემსავით მარტო, არავის იმედი არ აქვს. რადგან ქალმა გაბედა და თავი დააღწია ის კი არ უნდა ვუთხრათ, 5 წელი სად იყავი, პირიქით, უნდა გავამხნეოთ, როგორც იქნა, გაბედე”, — ამბობს სიღრმისეული ინტერვიუს მონაწილე ძალადობა გამოვლილი ქალი, სხვა რესპონდენტი კი აღნიშნავს — “ყველამ იცოდა. ჩემი ოჯახის წევრებმა იცოდნენ, მეზობლებმა იცოდნენ, მისმა ოჯახმა იცოდა, ყველამ იცოდა”.

სხვა რესპონდენტი კი ამბობს, რომ მას შემდეგ, რაც ძალადობისგან თავის დაღწევისთვის ქმედება გადაწყვიტა, თვითონ ის დაადანაშაულეს — “სოფელში მე დამადანაშაულეს, რომ ცოლმა დააჭერინაო და ამ დროს ის არავის უკითხავს, ცოლმა რატომ დააჭერინა. ვერ გაიგეს სოფელში და ყველამ ქვა მე მესროლა, რა თქმა უნდა”.

სიღრმისეული ინტერვიუსას მონაყოლი გამოცდილებები გარკვეულწილად ხსნის, რატომ არ მიმართავენ ქალების სხვადასხვა გზას ძალადობრივი გამოცდილებიდან თავის დასაღწევად. მონაცემების მიხედვით, ძალადობის მსხვერპლმა ქალებმა დახმარების გზებს არ მიმართეს, რადგან:

  • 44.8% — მიიჩნევდა, რომ სიტუაცია არ იყო საკმარისად სერიოზული ჩივილისთვის;
  • 25.2% — არ უნდოდა ოჯახის ღირსების შელახვა;
  • 15% — არ იცოდა/იცის ვისთვის მიემართა დახმარებისთვის;
  • 14% — ეუხერხულებოდა, რცხვენოდა ან ეშინოდა, რომ არ დაუჯერებდნენ;
  • 10.8% — ეგონა, რომ ეს არ დაეხმარებოდა/იცის, რომ სხვა ქალებს არ დახმარებიან;
  • 6.2% — ეშინია/ეშინოდა მუქარის, შედეგების ან უფრო მეტი ძალადობის;
  • 5.7% — ეშინია/ეშინოდა განქორწინების ან ურთიერთობის დასრულების;
  • 3.7% — ეშინია/ეშინოდა შვილების დაკარგვის;
  • 3% — ჰგონია/ეგონა, რომ მას დააბრალებდნენ;
  • 2.1% — მიაჩნია, რომ ჩივილის მიზეზი არ არსებობს/ძალადობა ნორმალურია.

იმ ქალების უმეტესობა კი, ვინც ძალადობის შესახებ ვინმეს უყვება, იმ ოჯახის ქალ წევრს უზიარებს, რომელშიც დაიბადა/გაიზარდა (42.5%) ან მეგობარს/მეზობელს — 27.6%.

ძალადობა გამოვლილი ქალების 93.2%-ს, ვინც გამოცდილების შესახებ სხვას გაუზიარა ინფორმაცია, მხარი დაუჭირეს; 16.4%-ს უთხრეს, რომ არავისთან გაემჟღავნებინა, პოლიციისთვის მიმართვა ურჩიეს 14.9%-ს, 7.5%-ის მიმართ გულგრილობა გამოიჩინეს, 6.6% კი დაადანაშაულეს.

დახმარების ფორმალური გზები

პარტნიორის მხრიდან ფიზიკური და სექსუალური ძალადობის შემთხვევისას ქალების 22.8%-მა მოსინჯა დახმარების ერთი ფორმალური გზა მაინც. მონაცემების მიხედვით პირველი ხუთეული, რომელსაც მიმართეს, ასეთია:

  • პოლიცია;
  • რელიგიური მოღვაწე;
  • საზოგადოებრივი უსაფრთხოების მართვის ცენტრი — 112;
  • ჯანდაცვის მუშაკი;
  • ადვოკატი ან იურიდიული დახმარების ცენტრი.

“წინა დღეს მოგვივიდა კამათი, მახრჩობდა და ეგრე არასდროს გავუმეტებივარ, არასდროს. ბავშვები ჩაკეტა ოთახში, რომ არ დაენახათ ეს ყველაფერი და სხვათა შორის, უფროსმა გოგომ გამოაღწია ოთახიდან და მაშინ ჩავხედე სიკვდილს თვალებში, ძალიან შემეშინდა იმიტომ, რომ არ მინდოდა სიკვდილი, თან ბავშვები რომ გეხვევიან ფეხებზე, როგორ ცუდადაც არ უნდა იყო შვილების გამო სიკვდილი არ გენდომება. ჩავალაგე ტანსაცმელები და წამოვედი”, — აღნიშნავს სიღრმისეული ინტერვიუს მონაწილე, ძალადობა გამოვლილი ქალი. მის მსგავსად, სიკვდილის შიში 12.7%-მა დაასახელა დახმარების გზის ძიების მიზეზად, ბავშვების ტანჯვა კი 26.4%-მა. 8.4%-მა თქვა, რომ მიზეზი ბავშვების ცემის მუქარა ან ცემა იყო.

გარდა ამისა, ქალების 63.5%-მა, რომელმაც დახმარების გზას მიმართა, ეს იმიტომ ქნა, რომ მეტის ატანა აღარ შეეძლო, 12.5%-მა მოკვლის მუქარა ან მცდელობა დააფიქსირა, 10%-მა კი თქვა, რომ იცის, ურთიერთობაში ძალადობა მიუღებელია და ეს იყო გადაწყვეტილების მიღების მიზეზი. 5.2%-ის შემთხვევაში სახლიდან გაგდება დასახელდა, 4.7%-მა თქვა, რომ სხვებმა ურჩიეს/უბიძგეს დახმარების ძიებისკენ.

პოლიციისთვის შემაკავებელი ორდერისთვის მიუმართავს ან მცდელობა ჰქონია გამოკითხულთა 24.6%-ს, ხოლო დამცავი ორდერისთვის სასამართლოსთვის — 14.4%-ს.

იმ ქალების 59.4%, ვისაც ძალადობა განუცდია, არასდროს წასულა სახლიდან მეუღლის/პარტნიორის მხრიდან ძალადობის გამო. ხოლო იმ ქალების 74%, ვინც სახლიდან წასულა, წასულა არაერთხელ (2-15).

ბოლო ინციდენტის დროს სახლიდან წასული ქალების 82.3%-ს მეტის ატანა აღარ შეეძლო, 9.1% კი მეგობრების ან ოჯახის წევრების რჩევით წავიდა. 6.2%-ის თქმით, ეს იმიტომ გააკეთა, რომ ხედავდა, ბავშვები იტანჯებოდნენ. გარდა ამისა:

  • სახლიდან გააგდეს — 5.6%;
  • მეუღლე/პარტნიორი ემუქრებოდა სიკვდილით ან მოკვლას უპირებდა — 4.1%;
  • მეუღლე/პარტნიორი ემუქრებოდა ან სცემდა ბავშვებს — 2.4%;
  • ეშინოდა, რომ მეუღლე/პარტნიორი მოკლავდა მას — 2.7%;
  • კონკრეტული მიზეზის გარეშე — 2.4%.

ძალადობა არაპარტნიორის მხრიდან

რაც შეეხება არაპარტნიორის მხრიდან ძალადობას, ფიზიკური ძალადობა გამოკითხულთა 6.5%-ს განუცდია. იმ ქალებს შორის, რომელთაც ცხოვრების მანძილზე განუცდიათ ფიზიკური ძალადობა არაპარტნიორის მხრიდან, ოთხიდან ერთი ქალი (25%) აცხადებს, რომ მოძალადე
იყო მისი მეგობარი, 17.1% — დედა ან დედინაცვალი, 11.9% — ძმა ან და, 11.3% — მასწავლებელი, 10.4% — სრულიად უცნობი პირი და 17.1% —
სხვა პირი (გარდა ჩამოთვლილისა).

იმ ქალებს შორის, რომელთაც განუცდიათ არაპარტნიორის მხრიდან ფიზიკური ძალადობა 15 წლის ასაკის შემდეგ, დაახლოებით ნახევარს არავისთვის უთქვამს გადატანილი ძალადობის შესახებ, ხუთიდან ორი ქალი (39.5%) ყველაზე ხშირად მომხდარის შესახებ ეუბნებოდა თავისი ოჯახის (რომელშიც დაიბადნენ/გაიზარდნენ) ქალ წევრს. ქალების გაცილებით ნაკლებმა რაოდენობამ განაცხადა, რომ მომხდარის შესახებ უამბო
თავისი ოჯახის (რომელშიც დაიბადნენ/გაიზარდნენ) კაც წევრს (14.3%) ან მეგობარს/მეზობელს (10.6%).

იმ ქალების 84.9%-ს, რომელმაც გამოცდილების შესახებ სხვისთვის თქმა გადაწყვიტეს, მხარდაჭერა გამოუცხადეს. ქალების მხოლოდ 15%-მა განაცხადა, რომ ოჯახის წევრებმა, მეგობრებმა ან/და მეზობლებმა ურჩიეს მიემართა პოლიციისთვის. ქალების 13.7%-მა თქვა, რომ ოჯახის წევრებმა, მეგობრებმა ან/და მეზობლებმა გამოიჩინეს გულგრილობა ან არ დაინტერესდნენ, ქალების 9% თვითონ დაადანაშაულეს მათზე განხორციელებული ძალადობის გამო, ხოლო, 5.3%-ს ურჩიეს, რომ არავისთან გაემჟღავნებინა მომხდარის შესახებ.

რაც შეეხება სექსუალურ ძალადობას არაპარტნიორის მხრიდან, 15-69 წლის ასაკის ქალების 1.5% ამბობს, რომ განუცდია არაპარტნიორის მხრიდან სექსუალური ძალადობა ცხოვრების მანძილზე. მათ შორის, არასასურველი და იძულებითი სქესობრივი კავშირის მცდელობა, იძულებითი სქესობრივი კავშირი, ხოლო ქალების ნაწილი ამბობს, რომ აიძულებდნენ სქესობრივი კავშირის დამყარებას, როცა იყო არაფხიზელ მდგომარეობაში. ქალების ნახევარი აღნიშნავს, რომ არავისთვის უთქვამს არაპარტნიორის მხრიდან სექსუალური ძალადობის გამოცდილების შესახებ.

სექსუალური ძალადობა ბავშვებზე

დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ კვლევის ფარგლებში შეფასდა ბავშვთა მიმართ სექსუალური ძალადობაც. კერძოდ, ქალ რესპონდენტებს დაესვათ კითხვა 18 წლის ასაკამდე სექსუალური ძალადობის გამოცდილების შესახებ — შეხებიათ თუ არა ვინმე მათ სექსუალურად მათი ნების წინააღმდეგ ან აიძულებდა გაგეკეთებინათ რაიმე სექსუალური, რაც მათ არ სურდათ.

“აღნიშნული შეკითხვის განსაკუთრებული სენსიტიურობიდან გამომდინარე, რესპონდენტებს გადაეცათ ბარათი, რომელზეც გამოსახული იყო ბედნიერი და სევდიანი სახეები. რესპონდენტს სთხოვდნენ, რომ ფარულად მოენიშნა სევდიანი სახე, იმ შემთხვევაში თუ 18 წლის ასაკამდე, ვინმე შეხებია მას სექსუალურად მისი ნების წინააღმდეგ ან აიძულებდა გაგეკეთებინა რაიმე სექსუალური, რაც მას არ სურდა. ხოლო თუ აღნიშნული არასდროს მომხდარა, მოენიშნათ ბედნიერი სახე. რესპონდენტებს ასევე სთხოვდნენ დაეკეცათ და კონვერტში მოეთავსებინათ ბარათი. ბავშვთა მიმართ სექსუალური ძალადობის გასაზომად, აღნიშნული მეთოდი მიჩნეულია კარგ პრაქტიკად, როგორც ქალთა მიმართ ძალადობის 2017 წლის ეროვნული კვლევის, ასევე ქალებისა და გოგოების მიმართ ძალადობის შესახებ სხვა კვლევების საფუძველზე”, — აღნიშნულია დოკუმენტში.

შედეგების მიხედვით, ქალების 8.5%-მა განაცხადა, რომ 18 წლის ასაკამდე გამოუცდია სექსუალური ძალადობა, კერძოდ, ვინმე შეხებია მათ სექსუალურად მათი ნების წინააღმდეგ ან აიძულებდნენ გაეკეთებინათ რაიმე სექსუალური ქმედება, რაც მათ არ სურდათ. 15-24 წლის ასაკის ქალების შემთხვევაში, სექსუალური ძალადობის გამოცდილების მაჩვენებელი უფრო მაღალი იყო (13.5%), ვიდრე უფრო მაღალ ასაკობრივ ჯგუფებში.

გამოკვლევის შედეგები მიანიშნებს, რომ ბავშვობაში განცდილი სექსუალური ძალადობა ზრდის მომავალში ძალადობის რისკს.

სექსუალური შევიწროება

სექსუალური შევიწროება სექსუალური ხასიათის არასასურველი სიტყვიერი, არასიტყვიერი ან ფიზიკური ქცევაა, რომელიც არღვევს ქალსა და კაცს შორის თანაბარი მოპყრობის პრინციპს და შესაბამისად, იგი აღიარებულია, როგორც ქალებისა და გოგოების მიმართ დისკრიმინაციისა და სექსუალური ძალადობის ფორმად.

სექსუალური შევიწროება შესაძლოა მოიცავდეს არასასურველ/არასასიამოვნო შეხებას, მოხვევას ან კოცნას, სექსუალური ხასიათის კომენტარებსა და ხუმრობებს, კითხვებს პირად ცხოვრებასთან დაკავშირებით, კომენტარებს გარეგნობასთან დაკავშირებით, სექსუალური ხასიათის ფოტოების, საჩუქრების გაგზავნას ან სხეულის უხამსად ჩვენებას, ელექტრონული წერილების გაგზავნას, არასასურველ კომუნიკაციას ონლაინ სივრცეში.

ქალების 24.5%-ს რაიმე ტიპის სექსუალური შევიწროება ცხოვრებაში ერთხელ მაინც გამოუცდია. სექსუალური შევიწროების ყველაზე გავრცელებული ფორმები შეუფერებელი, დაჟინებული მზერა (15.2%), პირად ცხოვრებაზე კითხვები (10.1%), გარეგნობაზე კომენტარები (7.5%), სოციალურ ქსელებში შეუფერებელი არშიყი (7.2%), შეხება (6.3%) და სექსუალური ხასიათის კომენტარები და ხუმრობებია (6.1).

სექსუალურ შევიწროებას უმეტეს შემთხვევაში უცხო პირები ახორციელებენ — 55.9%, ამას მოჰყვება მეზობელი (9.4%), ახლად გაცნობილი პირი (9.3%), მეგობარი (7.8%).

გამოკითხულთა 8.6%-ს სექსუალური შევიწროება გამოუცდია 15 წლამდე, 9.2%-ს როგორც 15 წლამდე, ისე 15 წლის შემდეგ. 18 წლამდე ასაკში სექსუალური შევიწროება 24.5%-ს გამოუცდია, 14.8%-ს კი 18 წლამდეც და ზრდასრულობაშიც.

ქალების უმრავლესობამ განაცხადა, რომ სექსუალური შევიწროება მოხდა ქუჩაში, ჩიხში ან ბილიკზე (41.2%) ან საზოგადოებრივ ტრანსპორტში (28%). ქალებმა ასევე განაცხადეს, რომ სექსუალურ შევიწროებას ადგილი ჰქონდა სკოლაში/უნივერსიტეტში, სამუშაო ადგილას, რესპონდენტის ან სხვა პირის სახლში ან ეზოში და სხვა საჯარო სივრცეებში.

კვლევაში ასახულია სექსუალურ შევიწროებასა და ძალადობის სხვა ფორმებს შორის არსებული კავშირიც. მაგალითად, ის ქალები, რომლებმაც 18 წლამდე ასაკში ფიზიკური, ემოციური ან/და სექსუალური ძალადობა განიცადეს, თითქმის ორჯერ უფრო მეტად განიცდიან სექსუალურ შევიწროებას ცხოვრების მანძილზე, ვიდრე ისინი, ვისაც ბავშვობაში მსგავსი გამოცდილება არ აქვთ.

ადევნება

ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეა ადევნებას განსაზღვრავს, როგორც “ადამიანის ცხოვრებაში შეჭრის მრავალჯერად ქმედებას, რომელთა ინტენსივობაც დროთა განმავლობაში იზრდება”. ადევნების მრავალი გზა არსებობს, მათ შორის, კიბერ-ადევნება და ის იწვევს სტრესს, შფოთვას ან შიშს. ადევნება ძალადობის ფორმაა, რომელიც შეიძლება სხვა სახის ძალადობის წინაპირობადაც იქცეს.  საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 151-ე მუხლის მიხედვით, ადევნება “ისჯება ჯარიმით ან საზოგადოებისათვის სასარგებლო შრომით ვადით ას ოციდან ას ოთხმოც საათამდე ანდა თავისუფლების აღკვეთით ვადით ორ წლამდე, დამამძიმებელი გარემოების შემთხვევაში — ორიდან  ხუთ  წლამდე პატიმრობით.

საქართველოში ქალების 8.5%-ს გამოუცდია ადევნება ცხოვრების მანძილზე. ადევნების ყველაზე გავრცელებული შემთხვევებია:

  • განმეორებითად ხეტიალი ან დალოდება სახლთან, სამუშაო ადგილთან ან სკოლასთან ახლოს — 4.2%;
  • განმეორებითად გაყოლა ან თვალთვალი — 4.1%;
  • არასასურველი წერილების, ღია ბარათების ან საჩუქრების განმეორებითად გაგზავნა — 2.4%.

მოძალადეების უმრავლესობა — 89% კაცია, მათგან დაზარალებულისთვის სრულიად უცნობი პირი 39%-ია, 26.7% ვიღაც სხვა, ვისაც იცნობდნენ, 9.5% ამჟამინდელი/ყოფილი მეუღლე ან პარტნიორი, 7.3% თანასკოლელი, ხოლო 7.2% — მეზობელი.

18 წლამდე ასაკში ადევნება გამოუცდია 37.3%-ს, 12.3%-ს 18 წლამდეც და შემდეგაც, გამოკითხულთა ნახევარს კი მხოლოდ ზრდასრულობაში.

გენდერული როლები და ქალთა მიმართ ძალადობა — რას ფიქრობენ გამოკითხულები

2017 წლის მონაცემებთან შედარებით, მცირე გაუმჯობესებაა გენდერულ როლებთან დაკავშირებული აღქმების მიმართულებით. კერძოდ, გამოკითხული ქალების 59.9% მიიჩნევს, რომ ქალის ყველაზე მნიშვნელოვანი როლი ოჯახის მოვლაა, 2017 წელს იმავეს ფიქრობდა 65.8%. გარდა ამისა, 20.2%-ის აზრით, ცოლი ქმრის მოსაზრებას მაშინაც კი უნდა ეთანხმებოდეს ან ემორჩილებოდეს, როცა მის სისწორეში დარწმუნებული არ არის ან საერთოდ არ ეთანხმება. 2017 წელს მაჩვენებელი 22.7% იყო. ამასთან, ქალების 55.1% ფიქრობს, რომ სახლი კაცმა უნდა აკონტროლოს და უხელმძღვანელოს.

უარეს მდგომარეობას აჩვენებს კაცების გამოკითხვის შედეგი:

  • ოთხიდან სამი კაცი მიიჩნევს, რომ ქალის ყველაზე მნიშვნელოვანი როლი ოჯახის მოვლაა — 74.7% (3.3%-ით ნაკლებია 2017 წლის შედეგზე);
  • კაცების მესამედზე მეტი მიიჩნევს, რომ ცოლი ქმრის მოსაზრებას უნდა ეთანხმებოდეს ან ემორჩილებოდეს მაშინაც კი, როცა არ არის დარწმუნებული სისწორეში ან საერთოდ არ ეთანხმება — 37.3% (აღნიშნული მაჩვენებელი 4.6%-ით შემცირდა);
  • კაცების 77.6% კი მიიჩნევს, რომ კაცი უნდა აკონტროლებდეს და უძღვებოდეს სახლს.

აღსანიშნავია, რომ კვლევის მიხედვით, ფოკუს ჯგუფებში გენდერისა და გენდერულ როლებზე საუბრისას, კაცები ხშირად კონსერვატიულ იდეებსა და ენას იყენებდნენ, რაც კავშირში იყო რელიგიასთან.

"როცა ოჯახში პატივისცემა არის, თანასწორობა ვერ იქნება. თანასწორობა ჩემთვის, როგორც სიტყვა, არის მიუღებელი, მაგრამ როდესაც ქალმა იცის, როდესაც ქრისტიანია და ყველაფერი უფლის ნებით ვითარდება, ქრისტიანები ვართ. ქალის თავი კაცი არის და კაცის თავი ქრისტე არის ხომ, იქ ყველაფერი კარგად იქნება", — ფოკუს ჯგუფის მონაწილე 30 წელზე მეტის კაცი.

ძალადობის მხარდამჭერი მოსაზრებების მიმართ დამოკიდებულებების ნაწილში 2017 წელთან შედარებით ასევე არის გაუმჯობესება.

ფოკუს ჯგუფში გაჟღერებულია მოსაზრებები, რომ თუ ქმარი ცოლზე ძალადობდა, მსხვერპლის ბრალია. ასე გამოკითხული კაცებისა და ქალების 8%-ზე ოდნავ მეტი ფიქრობს.

“შეიძლება ქალი იყოს თავისზე ძალადობის მიზეზი. სიტყვიერად ისე მიიყვანოს კაცი, რომ იძალადოს, გაგაღიზიანოს თავისი სიტყვებით და თავისი ქცევებით. […] თუ ქალმა არ გამოგიწვია, უმიზეზოდ რატომ უნდა იძალადო? არის სიტუაციები, და ქალი უფრო მოძალადეა ეგეთ სიტუაციებში, მე ასე ვფიქრობ”, — ფოკუს ჯგუფში მონაწილე სოფლად მცხოვრები კაცი, 18-29 წლის.

ქალების გამოკითხვის მიხედვით:

  • გამოკითხული ქალების 21.4% მიიჩნევს, რომ ძალადობა ცოლ-ქმრის პირადი საქმეა და სხვა არ უნდა ჩაერიოს (2017 წელს ასე 32.7% ფიქრობდა);
  • ქალების 17.4%-ის აზრით, ქალს არ შეუძლია, ქმარს სქესობრივ კავშირზე უარი უთხრას (2017 წელს ასე მიიჩნევდა 25.1%);
  • 9.8% მიიჩნევს, რომ ქალმა უნდა მოითმინოს ძალადობა, რათა ოჯახი შეინარჩუნოს (წინა შედეგით მაჩვენებელი 12% იყო);
  • 10.6% მიიჩნევს, რომ ქმრის მიერ ფიზიკური ზიანის მიყენებაზე, კონტროლზე საუბარი ქალს უნდა რცხვენოდეს, ეუხერხულებოდეს;
  • გამოკითხულთა 8.5%-ის აზრით კი, თუ ქალს ქმარი სცემს, ამაში ნაწილობრივ ან სრულად თვითონ ქალია დამნაშავე.

უარეს შედეგს, თუმცა შემცირების დინამიკას აჩვენებს კაცების გამოკითხვაც:

  • 12.5%-ით შემცირდა და 37.2%-ს შეადგენს იმ კაცების რიცხვი, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ ძალადობა ცოლ-ქმარს შორის მათი პირადი საქმეა და სხვა არ უნდა ჩაერიოს;
  • 6.9%-ით არის შემცირებული და 20.3%-ს შეადგენს იმ კაცების რიცხვი, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ ქალს არ შეუძლია ქმარს სქესობრივ კავშირზე უარი უთხრას;
  • 9.1%-ით შემცირდა იმ კაცების რიცხვი, ვისაც ჰგონია, რომ ქალმა უნდა მოითმინოს ძალადობა, რათა ოჯახი შეინარჩუნოს. ამჟამად ასე 15.1% ფიქრობს;
  • კაცების 16.2%-ის აზრით, ქალს უნდა რცხვენოდეს, ეუხერხულებოდეს ქმრის მიერ ფიზიკური ზიანის მიყენებაზე, კონტროლზე საუბრის;
  • გამოკითხულთა 8.3% კი მიიჩნევს, რომ თუ ქალს ქმარი სცემს, ამაში ნაწილობრივ ან სრულად თვითონ ქალია დამნაშავე.

გამოკითხული ქალების უმრავლესობის აზრით, ქალთა მიმართ ოჯახში ძალადობა (77.6%), ქალებისა და გოგოების მიმართ სექსუალური ძალადობა ან გაუპატიურება (68.2%) და ქალთა მიმართ სექსუალური შევიწროება (64.1%) დიდი პრობლემაა.

კაცების დაახლოებით მესამედი მიიჩნევს, რომ აღნიშნული სამი პრობლემა საშუალოდ დგას საქართველოში. ამ საკითხებს კი დიდ პრობლემად თვლის:

  • ქალთა მიმართ ოჯახში ძალადობას — კაცების 57.5%;
  • ქალებისა და გოგოების მიმართ სექსუალურ ძალადობას ან გაუპატიურებას — კაცების 51.2%;
  • ქალთა მიმართ სექსუალურ შევიწროებას — კაცების 43.7%.

როგორც ქალების, ისე კაცების დიდი უმრავლესობა, 80%-ზე მეტი მიიჩნევს, რომ ძალიან მნიშვნელოვანია ის კანონები, რომლებიც ქალებსა და გოგოებს ოჯახში ძალადობისგან, ასევე სექსუალური თავდასხმებისა და გაუპატიურებისგან იცავენ.

“ჩემს მდგომარეობაში მყოფი ქალებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ გაჟღერდეს ტელევიზიით ინფორმაცია, რომ ძალადობა არ შეიძლება მოითმინო, თუ იძალადებენ, შეგიძლიათ დარეკოთ ამ და ამ ნომერზე, სახელმწიფო თქვენ გიცავთ, სისტემა გიცავთ, ეს ინფორმაცია უნდა ვრცელდებოდეს, ყოველ დღე უნდა მოუსმინოს ადამიანმა ტელევიზიით” — ამბობს სიღრმისეული ინტერვიუს დროს ძალადობა გამოვლილი ქალი. ინფორმაციის არქონა რომ გამოწვევაა, რაოდენობრივი კვლევის შედეგებიც ცხადყოფს.

ძალადობის მსხვერპლი ქალებისა და გოგოების დასახმარებლად არსებული ინიციატივების შესახებ ქალებს არასათანადო ინფორმაცია აქვთ: 65.1%-მა იცის თავშესაფრის არსებობის შესახებ, ნახევარმა (50.1%) იცის ცხელი ხაზის შესახებ, კრიზისული ცენტრის შესახებ ინფორმაცია 34.4%-ს აქვს, ხოლო ოჯახში ძალადობის დასასრულებლად ეროვნული კამპანიის შესახებ იცის 16.8%-მა.

თუ თქვენზე ძალადობენ ან გაქვთ ინფორმაცია სხვა ადამიანზე ძალადობის შესახებ, შეგიძლიათ მიმართოთ პოლიციას.

გარდა ამისა, მობილურში შეგიძლიათ გადმოიწეროთ 112-ის აპლიკაცია და საფარი აპლიკაცია (Safe you). ორივე მათგანს აქვს SOS ღილაკი, ასევე, სხვა მნიშვნელოვანი ფუნქციები, რომელთა საშუალებით შესაძლებელია თქვენი ადგილსამყოფლის დადგენა, მოძალადის ხმის ჩაწერა და ა.შ.

TAGGED: