“როცა ჩემთან ახლოს მოვიდა, ვიგრძენი და თავი ავწიე, შემაფურთხა სახეში. მერე თავის თანამშრომლებს უთხრა, წყალი არ მოეწოდებინათ და არც საპირფარეშოში გავეყვანე. ვერასდროს წარმოვიდგენდი, რომ ვიტყოდი ამას… საჯაროდ გავიმეორებდი იმას, როგორ მეუბნებიან მე, რომ “ჩაიფსას, არ გაიყვანოთ”. ძალიან მინდა, ეს კარგად წარმოიდგინოთ. ეს პირი ე.წ. დაზარალებული ირაკლი დგებუაძე იყო. ამის შემდეგ დამცირება, ოღონდ სხვა ფორმით, მისმა თანამშრომლებმა გააგრძელეს, ხელბორკილები დამადეს, ზურგს უკან შემიკრეს”.
ეს არის ამონარიდი მზია ამაღლობელის საბოლოო სიტყვიდან სასამართლოში. მან დეტალურად გაიხსენა დაკავების ღამე და თქვა ისიც, რომ მოაქციეს ნიღბებიანების გარემოცვაში, ძლიერი ბიძგებისა და ზურგიდან დარტყმის შედეგად, ასფალტზე დაეცა, რის შემდეგაც ფეხებით გადაუარეს. მზია ამაღლობელმა აღნიშნა, რომ დგებუაძისთვის სილის გაწნის შემდეგ, რამდენიმე წუთის წინ ჩაწიხლული, თითქმის შოკურ მდგომარეობაში მყოფი, პოლიციის განყოფილებაში იჯდა, როცა ხმაურითა და გინებით ოთახში შემოვარდა პირი და მისკენ მიიწევდა, თუმცა იქ მყოფებმა შეაჩერეს და აარიდეს ფიზიკურ თავდასხმას.
“ირაკლიმ [ჩხრეკაში მონაწილე ერთ-ერთი პოლიციელი] მითხრა, თუ თავს კიდევ მიატრიალებ, გაგაუპატიურებ. სისტემატურად აქცენტს აკეთებდა, რომ გამაუპატიურებდა, მემუქრებოდა… დაქვემდებარებულ თამაშებს ატარებდა, რომ შენ თუ ამას არ გააკეთებ, თუ არ მომცემ ტელეფონის პაროლს, გასაღებს, მე ამას გავაკეთებ — ასეთი პასუხი ჰქონდა. […] მისი მოქმედებები არა მხოლოდ სიტყვიერი იყო, არამედ დაიწყო ხელების ხლებაც ჩემთვის, რომ საგრძნობი ყოფილიყო მისი მუქარა დაიწყო შარვლის ბალთის შეკვრა, ბანალური სიტყვები, რომ “მე შენ დაგსჯი”.
ეს არის ნაწყვეტი ანასტასია ზინოვკინას ჩვენებიდან. 14 აგვისტოს, თბილისის საქალაქო სასამართლოში მან გაიხსენა დაკავებისა და ნარკოტიკის ჩადების ეპიზოდი.
რუსეთის ორი მოქალაქე, ანასტასია ზინოვკინა და არტემ გრიბული, თბილისში საპროტესტო აქციების პარალელურად, კრიმინალურმა პოლიციამ 17 დეკემბერს დააკავა. ზინოვკინას და გრიბულს ნარკოტიკების შეძენა-შენახვას ედავებიან. ისინი ბრალს არ აღიარებენ და ამბობენ, რომ პოლიციამ მათ ნარკოტიკი ჩაუდო, დაკავებას კი, საპროტესტო აქციებში მონაწილეობას უკავშირებენ. ანასტასიამ პირველივე სასამართლო პროცესზე ისაუბრა პოლიციელების მხრიდან მის მიმართ სექსუალურ შევიწროებასა და სექსუალური ხასიათის მუქარაზე.
“ამიყვანეს ტერორისტივით. არ ვიცი, ეს რა ფორმაა. მიღებული ფორმაა, ზოგადად ეგრე აჰყავთ ბრალდებული პირები? ჩხუბით, სამოქალაქო ფორმით, წაგლიჯოს ტელეფონი მოულოდნელად, არ გააცნონ თავისი უფლებები, არ მისცენ ადვოკატთან დარეკვის საშუალება? პოლიციაში რომ გადამიყვანეს, იქაც ძალიან ვთხოვდი, რომ მოეცათ შვილთან ან ადვოკატთან დარეკვის უფლება, ჯერ ერთი, ბავშვს რომ არ ენერვიულა”.
ეს ციტატა კი ნინო დათაშვილს ეკუთვნის, მასწავლებელსა და აქტივისტს. დაკავების ეპიზოდი მან 7 აგვისტოს სასამართლო პროცესზე გაიხსენა.
ნინომ თქვა, რომ აყვანისა და დაკავების პროცესში სტრესში ამყოფეს, ექცეოდნენ, როგორც ნივთს და არა როგორც ადამიანს. ნინოსთვის ის რამდენიმე საათი ღირსების შემლახავი და მძიმე იყო. ამბობს, რომ მის მიმართ ჰქონდათ ცინიკური დამოკიდებულება, ასევე, გააშიშვლეს, ადვოკატის გარეშე მოაწერინეს ხელი დოკუმენტებზე და არც შვილთან დარეკვის შესაძლებლობა მისცეს.
სასტიკი, არაადამიანური და ღირსების შემლახავი მოპყრობა, მოქალაქეებისა და ჟურნალისტების მიმართ ძალადობა, დაუსაბუთებელი და თვითნებური დაკავებები, წამების შესახებ ცნობები, გამოხატვის თავისუფლებისა და მედიის თავისუფლების შეზღუდვა, შემზღუდავი კანონები — უწყვეტი პროტესტის პარალელურად საქართველოში ადამიანის უფლებათა მიმართულებით არასახარბიელო და პრობლემურ მდგომარეობაზე საუბარია არაერთ საერთაშორისო ანგარიშში, მათ შორის, 12 აგვისტოს გამოქვეყნებულ ამერიკის შეერთებული შტატების სახელმწიფო დეპარტამენტის დოკუმენტში.
ამ სტატიაში თავს მოვუყრით კონკრეტულად ქალებზე თავდასხმის სხვადასხვა ეპიზოდს, რაც უწყვეტი პროტესტის პარალელურად ქუჩაში, სადარბაზოში, სახლში, სასამართლოში თუ სხვადასხვა სივრცეში გახშირდა.
ძალადობა სასამართლოში
ნინო დათაშვილის საქმეზე გამოძიება საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 353-ე სეკუნდა მუხლის მე-3 ნაწილით მიმდინარეობს. მას სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულების დროს საჯარო მოსამსახურეზე, სასამართლოს მანდატურებზე ძალადობა ედება ბრალად, რაც 4-დან 7 წლამდე თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს.
9 ივნისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს მანდატურებმა ნინო ძალის გამოყენებით გააძევეს შენობიდან. სოციალურ ქსელში ფაქტის ამსახველი ვიდეოც არის გავრცელებული, თუმცა მანდატურების მხრიდან ძალადობის ფაქტს რეაგირება ამ დრომდე არ მოჰყოლია.
სასამართლოს შენობაში მანდატურების მხრიდან ძალადობრივი ქცევა პოლიტიკური პატიმრების გადაწყვეტილებების გამოცხადების პარალელურად გამწვავდა. მედიებით გავრცელებული ვიდეოების გარდა, სასამართლოს მანდატურების მხრიდან ფიზიკურ ძალადობაზე არაერთი მოქალაქე სოციალურ ქსელშიც წერდა.
“მანდატურების მხრიდან ფიზიკური ძალადობის და შეურაცხყოფის შედეგად 30-მდე დალურჯებული (სისხლჩაქცევა) მაქვს სხეულზე”, — დაწერა უწყვეტი პროტესტის მონაწილემ, ნათია ჩიქოვანმა, 14 ივნისს ფეისბუქზე და ფოტო-ვიდეო კადრებიც გამოაქვეყნა. მრავლობითი მოლურჯო-იისფერი ჰემატომები სხეულის სხვადასხვა ადგილას სამედიცინო ცნობაშიც არის აღწერილი, რომელიც ნათიამ მედიქლაბში აიღო.
12 ივნისს, სასამართლოში, ნათია ოთხის ნახევრისთვის მივიდა. პოლიტიკური პატიმრის, მათე დევიძის საქმეზე მოსამართლე ნინო გულუსტაშვილს გადაწყვეტილება უნდა გამოეცხადებინა. ნათიამ დარბაზში შესვლა ვერ მოახერხა. ის იმ მოქალაქეებს შორის აღმოჩნდა, რომელთა გარეთ გაძევებასაც სასამართლოს მანდატურები აქტიურად ცდილობდნენ.
“დარბაზამდე ვერც მივედით, ისეთი ჩოჩქოლი ატყდა. ამ ჩოჩქოლში ვერც გაიგებდი ამ მანდატურებს ჩვენგან რა 
უნდოდათ. უბრალოდ, პირდაპირ ძალიან აგრესიული და გაველურებული ფორმით დაიწყეს ყველას ხელისკვრა, ჯიკაობა, მიწოლა. ქალები ჩამოაგდეს — ვიღაცა ფანჯრის რაფაზე იყო, ვიღაცა იჯდა, ვიღაცა სკამზე იჯდა. სულ ჯაჯგურით, ასე გვერეკებოდნენ გასასვლელისკენ. 3-4 წუთი გაგრძელდა ჯიკაობის პირველი ტალღა, რა დროსაც უამრავმა მანდატურმა უამრავ ქალზე და კაცზე იძალადა ფიზიკურად, მიაყენა ვერბალური შეურაცხყოფაც, ისე, რომ არაფერს არ ხსნიდნენ”, — იხსენებს ნათია მედია აპრილთან.
“რატომ გვყრით სასამართლოს შენობიდან? რის საფუძველზე, რა კანონის, რა მუხლის? რა ხდება საერთოდ?!” — ეკითხებოდა ნათია მანდატურებს, თუმცა პასუხი არ იყო. ძალადობის პირველი ეპიზოდის შემდეგ, რამდენიმე მოქალაქესთან ერთად სასამართლოს ფოიეში, შესასვლელ კართან, იატაკზე დაჯდა. თავს შეუძლოდ გრძნობდა და ასე უნდოდა ძალების აღდგენა. იხსენებს, რომ ვიღაცამ დამამშვიდებელიც მისცა, თუმცა დიდხანს არ დასცალდათ ასე ყოფნა. მათთან რამდენიმე მანდატური მივიდა და კვლავ ეუბნებოდნენ, დაეტოვებინათ შენობა. გვიყვება, რომ საბოლოოდ, მანდატურებმა ჯერ კუთხეში მიიმწყვდიეს, შემდეგ კი ძალის გამოყენებით გააძევეს შენობიდან.
“მე პლატფორმაზე მეცვა ფეხსაცმელი, რომელიც ხშირად მიბრუნდებოდა ამ ჩოჩქოლში. ალბათ 5-ჯერ დავეცი და ბოლო დაცემა იყო ისეთი, რომ საერთოდ ფეხსაცმელი გამძვრა. გარშემო, მთელ წრეზე იყვნენ მანდატურები და მე შუაში, წარმოიდგინეთ, ვაგდივარ ცალი ფეხსაცმლით […] ტელეფონიც გამივარდა, მანამდე ჩანთა დავკარგე და ვერც ეგ ვიპოვე, იქ მეგობარი დავკარგე. ვეხვეწებოდი, რომ ერთი წამით გაიწიე, მაცადეთ, რომ ფეხზე ავდგე, ფეხზე ჩავიცვა, ტელეფონი ავიღო და თავიდან დაგელაპარაკოთ. რა თქმა უნდა, ეს არ მაცადეს — მკლავში მწვდა მანდატური და ძალით, “ათრევა” ჰქვია ამას, ათმა და მეტმა მანდატურმა მოახერხა რომ გარეთ გავეგდე”.
ნათიას გარეთ, სასამართლოს შესასვლელთან, პოლიცია დახვდა მობილიზებული. იხსენებს, რომ სასამართლოში შესვლამდე იქ არ იყვნენ. გარეთ გასულს ვიღაცამ ფეხსაცმელი მიაწოდა.
“პირველივე პოლიციელს, ვისაც გავხედე და დავინახე, ვეუბნებოდი, რომ უბრალოდ ხედავთ, რა მოხდა, ფეხსაცმელიც კი არ ჩამაცვეს, ისე გამომაგდეს-მეთქი. აი, ამ წინადადებას ვამბობ, რომ ვიღაცამ მთელი ძალით მკერდზე ორივე ხელი მკრა და უკან გადამაგდო […] დავეცი მუხლით ქვის ზედაპირზე. მიხარია, რომ მოვასწარი ხელის დადება, რომ თავი არ დამერტყა, გაოცებული და ასე ცრემლები მომდის სიმწრისგან, შეურაცხყოფისგან, ყველაფრისგან და ასე ვუყურებ ამ პოლიციელებს, რომ ახლა რას აკეთებთ, აქ დგახართ. ვერც წარმოვიდგენდი, რომ ამაზე შეიძლებოდა არ ჰქონოდათ რეაქცია”.
ფიზიკურად იძალადეს, უმოქმედოდ უყურა ათობით პოლიციელებმა ძალადობის ფაქტს, პატრული არ მოვიდა გამოძახებაზე — ასე აჯამებს ამ დღეს ნათია. ამბობს, რომ პატრული სამჯერ გამოიძახა, თუმცა არც ერთხელ არ მივიდა. მეორე დღეს სამედიცინო შემოწმება გაიარა, დაზიანებები აღწერა. ადვოკატთან ერთად სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურსაც მიმართა, სადაც 16 ივნისს გამოჰკითხეს. ორი კვირის წინ კი პროკურატურაშიც იყო გამოკითხვაზე, რადგან ეს ორი უწყება გაერთიანდა. იქ უთხრეს, რომ მარტო არ არის და სხვებიც უჩივიან მანდატურებს. ძიება საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 333-ე მუხლის მეორე ნაწილით მიმდინარეობს, რაც სამსახურეობრივი უფლებამოსილების გადამეტებას გულისხმობს.
ნათია 2023 წლის მარტიდან საპროტესტო გამოსვლების აქტიური მონაწილეა. მისი დაკვირვებით, თავიდან საპოლიციო ძალები თავშეკავებულად მოქმედებდნენ ქალების წინააღმდეგ, მაგრამ ფიქრობს, რომ ეს იყო ბრძანების დონეზე მორჩილება და არა პოლიციელების პიროვნული თავშეკავება.
იხსენებს თებერვალში, თბილისი მოლის აქციის ეპიზოდს და ამბობს, რომ პირველად ყველაზე მწვავედ მაშინ იგრძნო, ქალების მიმართ ძალადობაზე მწვანე რომ იყო ანთებული.
“ქალებზე ძალადობას მოჰყვება ხოლმე ჩვენი გაშავება. რაღაცით ხომ უნდა გაამართლონ ქალზე ძალადობა და მერე ჩვენ ვართ ხოლმე ან “ნარკომანები, ან “მსუბუქი ყოფაქცევის”, ან “ნაცები”, ან ყველაფერი ერთად. აი, ამ რაღაცა ეპითეტებით, ამ იარლიყებით ცდილობენ ხოლმე ქალების გაუფასურებას და ამით თავის გამართლებას ამომრჩევლების თვალში, თუ რატომ იძალადეს ქალებზეც”.
ნათია ქალების მიმართ დამოკიდებულების შეცვლის კიდევ ერთ მაგალითად პოლიტპატიმარ ქალებს ასახელებს. მზია ამაღლობელთან და ნინო დათაშვილთან ერთად, იხსენებს ადმინისტრაციული წესით დაკავებულ ქალებსაც.
“ადმინისტრაციულით ყოველთვის ერიდებოდნენ ხოლმე ქალების ციხეში გაშვებას და უმეტესწილად, ფაქტობრივად ყოველთვის, ჯარიმით შემოიფარგლებოდნენ. თუმცა ახლა უკვე ძალიან თავისუფლად ხდება ქალების ციხეში გაშვება ადმინისტრაციული წესითაც […] არავინ აღარ ვართ დაცულები, ნებისმიერი რამე შეუძლიათ მოგვიგონონ და გაგვიშვან ციხეში”.
ადმინისტრაციული პატიმრობა
მანდატურის სამსახურის უფროსის, დავით მატიაშვილის შეურაცხყოფისთვის აქტივისტ ქეთა დაუდიშვილს 2-დღიანი პატიმრობა 21 ივლისს შეეფარდა.
“შინაგან საქმეთა სამინისტრო დაუდიშვილისთვის ჯარიმის დაკისრებას ითხოვდა, თუმცა მოსამართლე მანუჩარ ცაცუამ მას 2-დღიანი პატიმრობა შეუფარდა”, — უთხრა ქეთას ადვოკატმა პუბლიკას.
აქტივისტს ალბი კორძაიას ერთი თვის განმავლობაში ადმინისტრაციული პატიმრობა ორჯერ შეუფარდეს. 8 ივლისს, 5-დღიანი ადმინისტრაციული პატიმრობა პოლიციელ ბიძინა ჟამერაშვილის შეურაცხყოფის გამო. 4 ივნისს კი, თეა წულუკიანის სახლის სიახლოვეს ყოფნასა და მისთვის შეურაცხყოფის მიყენების საფუძვლით.
ქართული ოცნების დეპუტატის, მარიამ ლაშხის მიმართვის საფუძველზე, 30 მაისს, სტუდენტებსა და აქტივისტებს, თათია აფრიამაშვილსა და ლიკა ლორთქიფანიძეს 12-12 დღიანი ადმინისტრაციული პატიმრობა შეუფარდეს.
“არა რუსულ მონობას”, “ძირს რუსეთის მონები”, “თავისუფლება რეჟიმის ტყვეებს”, — ასე მიმართავდნენ ორი კვირით ადრე აქტივისტები მარიამ ლაშხს, რომელიც ერთ-ერთ კაფეში თანმხლებ პირებთან და მცირეწლოვან შვილთან ერთად იმყოფებოდა.
სოციალური სამართლიანობის ცენტრის განცხადებით, ახალგაზრდებისთვის და ქალებისთვის ყველაზე მძიმე სანქციის — პატიმრობის დაკისრება მათ სამაგალითო და საჩვენებელ დასჯას ისახავს მიზნად. ეს კი, თავის მხრივ, პროტესტის კრიმინალიზებას ემსახურება.
ნორმა, რომლის საფუძველზეც აქტივისტებს პატიმრობა შეეფარდათ, ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში 2025 წლის თებერვალში შესული დაჩქარებული ცვლილებების შედეგად გაჩნდა და სახელმწიფო-პოლიტიკური თანამდებობის პირის შეურაცხყოფის, ლანძღვა-გინების ან სხვაგვარი შეურაცხმყოფელი ქმედების განხორციელებისთვის ადმინისტრაციულ პასუხისმგებლობას ითვალისწინებს.
“მართლმსაჯულების სისტემის მხრიდან მსგავსი პრაქტიკის დამკვიდრება ცენზურის დაკანონებაა, რაც, საბოლოო ჯამში, აქტივისტების დაშინებასა და პროტესტის დათრგუნვას ემსახურება”, — ვკითხულობთ სოციალური სამართლიანობის ცენტრის განცხადებაში.
ჩასაფრება და თავდასხმა სადარბაზოში
“სამი თვე გავიდა უკვე და გამოკითხვაზე არცერთი ჩვენგანი არ დავუბარებივართ […] საქმის მსვლელობის შესახებ არანაირი ინფორმაცია არ მაქვს, სავარაუდოდ, არც მიმდინარეობს რამე ძიება”, — ამ დრომდე არ დაუკავებიათ პირი, რომელიც ნუცა მახარაძეს, ქეთი ჯანანაშვილსა და სალომე სარიშვილს საცხოვრებელი სახლის სადარბაზოსთან ჩაუსაფრდა, ლიფტში შესულებს კი წიწაკის სპრეი და ბრილიანტის მწვანე (ე.წ. ზელიონკა) შეასხა. გოგოებმა სახეზე პირველი ხარისხის დამწვრობა მიიღეს, ერთ-ერთს კი თვალის რქოვანა დაუზიანდა.
ნუცა, ქეთი და სალომე 5 მაისს, ღამით, რუსთველის გამზირიდან, აქციიდან სახლში ბრუნდებოდნენ, რა დროსაც ეს ფაქტი მოხდა, თუმცა საეჭვო პირები მანამდე რამდენჯერმე შენიშნეს.
“დაახლოებით ორი კვირით ადრე ქეთი ჯანანაშვილის სახლთან სათვალთვალო კამერამ, რომელიც გარე პერიმეტრზე აქვს დაყენებული, საეჭვო ადამიანები დააფიქსირა. საეჭვო იმიტომ, რომ კადრში ჩანს, ქეთის ძმის კუთვნილ მანქანას როგორ უზიანებენ საბურავებს. ქეთის და მისი ძმის მანქანის მარკა ერთნაირია და ალბათ, აერიათ, რომელი იყო ქეთისი, ანუ ქეთიზე იყო მიმართული ეს […] მეორე დღესვე ჩემს საცხოვრებელ სახლთან დავინახეთ ორი ახალგაზრდა კაცი, აქედან ერთი ნამდვილად იმ ვიდეოში ჩანდა. დღის საათებში დავინახეთ, შემდეგ რუსთაველზე წავედით და უკან რო დავრუნდით ჩემს სახლში, მანქანით გველოდებოდნენ იგივე პირები.
ჩვენ უკვე თვალი გვაქვს გაწაფული და ე.წ. ტიტუშკებს მაშინვე ვხვდებით ვინ არიან, შეგვიძლია ამოვიცნოთ […] რამდენიმე დღეში, როცა რუსთაველიდან სახლში ვბრუნდებოდიათ, ისევ ჩემს კორპუსთან დაგვხვდა შენიღბული ახალგაზრდა კაცი, რომელსაც ცივი ჩაის ბოთლი ეჭირა ხელში. ჩვენ ლიფტით ავედით და ის ამოგვყვა, ზევით სართულზე ავიდა. ჩვენ ასევე საეჭვოდ მივიჩნიეთ ეს ბიჭი და როცა ჩადიოდა ქვევით, ჩვენც ჩავყევით. შემდეგ ის გაიქცა”, — გვიყვება ნუცა მახარაძე.
ეს ბიჭი გაიქცა, თუმცა სამ დღეში, 5 მაისს, ლიფტის კართან ვინც დახვდათ, ის პირიც ჩაის ბოთლით იყო — ამჯერად ბოთლი ბრილიანტის მწვანეთი იყო სავსე. ბოთლი, როგორც ნივთმტკიცება, ლიფტის კართან იდო რამდენიმე საათის განმავლობაში. ნუცა გვეუბნება, რომ პოლიციის წარმომადგენელი ამ ბოთლს იცავდა, თუმცა გარკვეულ დროს ეს ნივთმტკიცება ადგილიდან გაქრა და მერე ისევ დაბრუნდა.
ნუცამ, ქეთიმ და სალომემ მხოლოდ სასწრაფო გამოიძახეს, რადგან თავს შეუძლოდ გრძნობდნენ. პატრულს შეგნებულად არ დავურეკეთო, ამბობს ნუცა. თუმცა რადგან 112-ში თავდასხმის ფაქტი დაფიქსირდა, სასწრაფოს ავტომატურად საპატრულოს ეკიპაჟიც მოჰყვა.
“მთელ ქვეყანაში ტრიალებს განუკითხაობა, თვალთვალი, ჩასაფრება, თავდასხმა, დაშინება, ტერორი, თავდასხმის შემდეგ დამნაშავეების დაუსჯელობა და ა.შ. რას ვუკავშირებ? ვუკავშირებ პროტესტში აქტიურ მონაწილეობას და ჩემი, როგორც მოქალაქის პოზიციის, ღიად დაფიქსირებას”.
ნუცას თქმით, რიგითი მოქალაქეები, რომლებიც პროტესტში აქტიურად მონაწილეობენ, რეჟიმისთვის კიდევ უფრო საშიშები არიან, რადგანაც პროპაგანდის მანქანა ამ ადამიანებს კონკრეტული პარტიისა თუ სხვათა ინტერესებს ვერ უკავშირებს. შესაბამისად, მათ, როგორც რუსეთსა და ბელარუსში, უკიდურესი ფორმებით ებრძვიან.
“სალომეს მწვანედ შეღებილი სახის პირველი შედარება იყო ნავალნისთან. გასაგებია, რომ ნავალნის ფიგურა
საერთოდ სულ სხვა მნიშვნელობის არის და ჩვენ ვართ რიგითი მოქალაქეები, მაგრამ მეთოდი არის ერთი, როცა რუსულ მეთოდებზე ვსაუბრობთ, ორივე შემთხვევაში მეთოდი არის ერთი, რომლითაც რეჟიმი მოქმედებს ყველას წინააღმდეგ ერთნაირად”.
ნუცა გვეუბნება, რომ ეს თავდასხმა მისთვის პირველი არ იყო. ყოველი აგრესია და მსგავსი შემთხვევა არწმუნებს, რომ რაღაცას სწორად აკეთებს და უფრო ბრძოლისუნარიანი ხდება. განსაკუთრებით აძლიერებს ის ფაქტი, რომ წინა ხაზზე სულ ქალები არიან.
“მინდა, ყველა გავამხნევო და ყველას, ვისაც იმედი აქვს, რომ ქალებს შეაშინებს და ამ მუხტს ჩააქრობს, ვუთხრა, რომ ძალიან ცდებიან და ძალიან შეცდნენ. ქალებთან დამარცხდებიან აუცილებლად”.
ნუცაზე და მის მეგობრებზე თავდასხმას ქალთა უფლებადამცველი ორგანიზაცია საფარი გამოეხმაურა და სოლიდარობა გამოუცხადა მათ.
“ჩვენ ვხედავთ, რომ რეჟიმი დიდი ხანია ცდილობს, სხვადასხვა მეთოდით გააჩუმოს და დააშინოს ქალი აქტივისტები, თუმცა უშედეგოდ. ამ პროტესტს ქალის ხმა აქვს და ქალებს ვერ გაგვაჩუმებთ!”, — აღნიშნავდა ქალთა უფლებადამცველი ორგანიზაცია საფარი თავდასხმის შესახებ გამოხმაურებაში.
შეურაცხყოფიდან ძალადობამდე — გენდერული ნიშნით ძალადობის გამოყენება ქალი დემონსტრანტების წინააღმდეგ
საქართველოში ქალ დემონსტრანტებზე ძალადობის მზარდ შემთხვევებზე ანგარიში მოამზადა საერთაშორისო უფლებადამცველმა ორგანიზაციამ Amnesty International-მა. ორგანიზაციამ დოკუმენტი მაისში გამოაქვეყნა, სადაც საპილიციო ძალების მხრიდან გამოვლენილი ძალადობის სხვადასხვა ეპიზოდია აღწერილი.
თბილისი მოლთან საპოლიციო ძალების მხრიდან შეურაცხმყოფელი, სექსისტური ფრაზები, გინება, სექსუალური შევიწროება, ფიზიკური თავდასხმა, გაუპატიურების მუქარა, სახლების ჩხრეკა, იზოლატორში იძულებითი გაშიშვლება — ზოგადი შეფასების გარდა, ანგარიშში კონკრეტული შემთხვევებიც არის განხილული, მათ შორის, მზია ამაღლობელის დაპატიმრება.
“მზია ამაღლობელმა მოგვიანებით თავის ადვოკატს უამბო, რომ დაკავების დროს ბათუმის პოლიციის უფროსმა სახეში შეაფურთხა, ფიზიკური ძალადობაც სცადა, თუმცა კოლეგებმა შეაკავეს. მიაყენა სექსისტური, სიტყვიერი შეურაცხყოფა და დაამცირა. მისი დაკავებისას პოლიციის თანამშრომლის შეურაცხმყოფელი სიტყვების ამსახველი ვიდეომასალა ადასტურებს ამაღლობელის ბრალდებებს. მას ასევე უარი უთხრეს სასმელ წყალსა და საპირფარეშოს სარგებლობაზე. ამაღლობელს ასევე უარი უთხრეს სამედიცინო შემოწმებასა და იმ დაზიანებების მკურნალობაზე, რაც დაკავების პროცესში მიაყენეს”.
ელენე ხოშტარიას დაკავება 28 მარტს, იძულებითი გაშიშვლება და დამამცირებელი მოპყრობა, ნუცა მახარაძის დაკავება, ნენსი ვოლანდის სახლის ჩხრეკის ეპიზოდი, ნათია ძიძიგურის სექსუალური შევიწროების გამოცდილება, როდესაც პოლიციის მანქანაში ხელებშეკრული და მუხლებზე მყოფი ამგზავრეს — სისტემის და საპოლიციო ძალების მხრიდან ქალების დევნისა და შევიწროების ეს შემთხვევებია ანგარიშში თავმოყრილი.
უფლებადამცველი ორგანიზაციის მთავარი რეკომენდაციაა, ქალთა მიმართ სიტყვიერ შეურაცხყოფის, მუქარის, ფიზიკური, სქესობრივი და სხვა ნიშნით ძალადობის ფორმების, აგრეთვე, პოლიციის მხრიდან დისკრიმინაციის ფაქტებზე — ყველა ბრალდებაზე ჩატარდეს დაუყოვნებელი, ეფექტიანი, მიუკერძოებელი და დამოუკიდებელი გამოძიება. თუმცა თვეები გადის, ძალადობის შემთხვევების რაოდენობა იზრდება, შესაბამისი რეაგირება კი ფაქტებზე კვლავ ჭიანურდება.
► ამავე თემაზე წაიკითხეთ მედია აპრილის სტატიები: “ეს არის ძალიან დამამცირებელი, შეურაცხმყოფელი”, — გაშიშვლება, როგორც რეპრესიული პოლიტიკის ნაწილი
► “ამ პროტესტში მთავარი ხმა არის ქალის” — რატომ და როგორ ებრძვიან ქალებს ძალოვნები