გენდერული იდენტობისა და სექსუალობის ნიშნით ადამიანების შევიწროება, დისკრიმინაცია და ჩაგვრა ჰომოფობიურ და მიზოგინიურ საზოგადოებაში ახალი ნამდვილად არ არის. ქვიარ ადამიანებსა და ქალებს სწორედ ამ ნიშნების გამო უწევთ განუწყვეტელი ბრძოლა სხვადასხვა სფეროში, რათა ისინი არ შეურაცხყონ, გარიყონ, მოკლან და დაემუქრონ ამით. გენდერული იდენტობისა და სექსუალობის საჯაროდ გაცხადება და ნებისმიერი ფორმით ხილვადობა უმეტეს შემთხვევაში მათ მიმართ მწვავე აგრესიისა და სიძულვილის მიზეზი ხდება.
ჰეტერონორმატიული სამყაროს მიმართ არაკონფორმული ადამიანებისთვის ბევრი სფერო, მათ შორის, შრომითი ბაზარი, ბევრად ლიმიტირებულია, ვიდრე, მაგალითად, საშუალო სტატისტიკური ჰეტეროსექსუალი სისგენდერი კაცისთვის.
სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის 2021 წლის მონაცემებით, საქართველოში საერთო მოსახლეობის 17.5% სიღარიბის აბსოლუტურ ზღვარს ქვევითაა. მოსახლეობის უმეტესობისთვის რთულია შრომით ბაზარში ჩართვა და პოტენციალის სრულად თუ არა ნაწილობრივ რეალიზება მაინც. ამის გათვალისწინებით და არსებული პრაქტიკით, მარტივად მისახვედრია, რომ უმცირესობების წარმომადგენელთათვის, რომლებსაც საზოგადოება დამატებით სხვადასხვა ნიშნით ჩაგრავს, ეს თითქმის შეუძლებელი ხდება.
დისკრიმინაცია, ბულინგი, დამცირება — ქვიარ ადამიანების გამოცდილებები შრომითი ურთიერთობებში
გენდერისა და სექსუალობის საფუძველზე დისკრიმინირებული ადამიანების სამუშაო არჩევანი უკიდურესად შეზღუდულია და მათ იძულებულს ხდის, პირველ ყოვლისა, დამალონ თავიანთი იდენტობა და უკიდურესად შეზღუდონ გენდერული ექსპრესია, რაც მათ ავთენტურობას აკარგვინებს და ყოვლისმომცველ დისკომფორტს უქმნის არსებობისასაც კი, რადგან ისინი ვერ გამოხატავენ თავს ისეთებად, როგორებიც სინამდვილეში არიან. აღნიშნული დისკომფორტი და თავის მეორეხარისხოვნად აღქმა ქვიარებისთვის ერთგვარი პრევენციის მექანიზმია შევიწროების ასარიდებლად.
ამასთან, მათ უწევთ დასაქმდნენ იმგვარ სამუშაოებზე, რომლებიც საფრთხისშემცველია და ღირსეულ არსებობას სრულად ვერ უზრუნველყოფს, როგორც ფინანსურად, ასევე — მორალურად.
ლიმიტირებული არჩევანისა და საფრთხის უგულებელყოფის შედეგად დაწყებული სამუშაოს შემდეგ კი, უშუალოდ სამუშაოზე ყოფნისას, სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულების დროს, შეიძლება გენდერისა და სექსუალობის ნიშნით შევიწროების და დისკრიმინაციის გამოვლა მოუწიოთ. რიგ შემთხვევაში, სოგის (სექსუალური ორიენტაციის და გედერული იდენტობის) ნიშნით ჩაგრულ ადამიანებს უწევთ მოითმინონ დროში განგრძობითი შევიწროება, ზოგჯერ კი, იძულებულნი არიან დათმონ სამუშაო და შემოსავლის გარეშე დარჩნენ, რადგან შემვიწროებლები, როგორც წესი, პრივილეგირებული ადამიანები არიან ან კონფლიქტის გარჩევის შედეგად, ზემდგომ პოზიციაზე მყოფი ადამიანები თითქმის არასდროს უჭერენ მხარს ქვიარებს.
კატალინა
კატალინა ჯორჯეული ტრანსგენდერი ქალია, რომელსაც გენდერული იდენტობის ნიშნით ჩაგვრა უამრავ სფეროში, მათ შორის, შრომით ურთიერთობებში გამოუცდია. ტრანზიციამდე მას შეიარაღებულ ძალებში მოუწია მსახურობა. მისი თქმით, იცოდა, რომ აღნიშნული სამსახური არ იყო მისთვის იდეალური, რადგან ის, ძირითადად, კონსერვატიული იდეოლოგიის მქონე ადამიანებით იყო დაკომპლექტებული. მიუხედავად ამისა, გარშემომყოფების წაქეზებითა და სხვა სამუშაოების არჩევანის სიმწირის გამო, გადაწყვიტა, რომ სწორედ იქ დაეწყო მუშაობა.
კატალინამ შეიარაღებულ ძალებში ხელმძღვანელობისგან არაერთხელ მიიღო მკაცრი შენიშვნა გენდერული ექსპრესიის გამო, ხოლო ჩაგვრა და დისკრიმინაცია — მისი გუნდის წევრებისგან.
“შეიარაღებულ ძალებში 15 წელი ვმსახურობდი. ჩემი იქ მუშაობის მსახურების ფორმა იყო ჩვეულებრივ შრომით ხელშეკრულებაზე აწყობილი, თუმცა კონტრაქტის გარეშე. სამსახურში მაბულინგებდნენ, მითითებდნენ, რატომ წარმოვადგენდი ჩემს სხეულს “პიდარასტივით”. როცა საბოლოოდ ბრძოლა დავიწყე და ხმამაღლა ვთქვი ჩემი გენდერული იდენტობის შესახებ, მათ ოჯახთან დამაქამინგაუთეს. მოგვიანებით, საზოგადოებრივად თავად გავსაჯაროვდი. ეს მოხდა 2021 წელს. ხელმძღვანელობის მხრიდან მაშინვე ვიგრძენი გულგრილი დამოკიდებულება. მითხრეს, რომ პირად შემადგენლობაში ყველა მეგობარს დავკარგავდი და მარტო დავრჩებოდი. გარდა ამისა, სამსახურს გარეთ ჩემს უსაფრთხოებაზე ვერ აიღებდნენ პასუხისმგებლობას, რამე რომ მომხდარიყო ჩემი ნათესავების მხრიდან.
ვიცოდი, რომ შეიარაღებული ძალები ქართულ კონსერვატიულ მკაცრ რეჟიმში მაცხოვრებელი მოსამსახურეებისგან შედგებოდა, მაგრამ თავიდან მზარდი ანაზღაურების, სამხედრო საქმის ინტერესით თუ ოჯახისგან ხელის წაკვრით აღმოვჩნდი იქ. მერე სხვა ალტერნატივების მოძიება ძალიან გამიჭირდა. აღმოჩნდა, რომ, ფაქტობრივად, წლები დავხარჯე ემოციურ თუ მორალურ ომში გარშემო არსებულ მასასთან და საბოლოოდ მომიწია, იძულებით წამოვსულიყავი იმ გარემოდან, რომელშიც ამდენი დრო დავყავი”, — იხსენებს კატალინა.
გენდერული იდენტობის ნიშნით დისკრიმინაციის კომპენსირების შესაძლებლობის შესახებ კატალინამ მოგვიანებით გადაიაზრა, როცა შეიარაღებული სამსახურიდან უკვე კარგა ხნის წამოსული იყო. ამასთანავე, კატალინა იხსენებს, რა მიზეზით უთხრეს უარი სხვადასხვა კომპანიაში. მიუხედავად იმისა, რომ იგი ახლა დასაქმებულია, იმ პრობლემების გამო, რომელიც მას გენდერული იდენტობის საფუძველზე ექმნება, გეგმავს, რომ ქვეყნიდან წავიდეს.
“როცა იძულებით წამოსვლა მომიწია, იქ დარჩენის სურვილი უკვე აღარ მქონია. მაშინ ნაკლებ ინფორმირებული ვიყავი, მგონია. ახლანდელი გადასახედიდან, ვფიქრობ, რომ წესიერი იურისტი არ შემახვედრეს ორგანიზაციებმა, რომელიც ამიხსნიდა, რომ თურმე კომპენსაციისთვისაც შემეძლო ბრძოლა ჩემი გენდერული იდენტობის საფუძველზე იძულებითი გამოშვების გამო.
ყველა დიდი კომპანია თითქოს ემიჯნება დისკრიმინაციას, ჰომოფობიას და ტრანსფობიას, მაგრამ რეალურად მე სხვა ამბებს ვიგებ ხოლმე იმ ადამიანების მხრიდან, რომლებიც სამსახურიდან სწორედ მათი სექსუალობისა და გენდერული იდენტობის გამო გამოუშვეს, თუმცა ოფიციალურ მიზეზად ეს არ დასახელდა.
ასევე, როცა ახალი სამსახურის ძებნა დავიწყე, როგორც ტრანსგენდერმა ქალმა, ყველა უამრავი მიზეზით ცდილობდა, რომ არ მივეღე. მაგალითად, ბევრ ჰიპერმარკეტში მითხრეს, რომ იქ კლიენტებთან ჩხუბებსა და კონფლიქტებს ვერ აღმოფხვრიდნენ და ვერ გაგვაშველებდნენ და ა.შ. პოლიციის გარდა, თანამშრომლები ვინმეს დაეტრენინგებინოს, ეგეც არავისზე მახსენდება.
ბოლოს დავიწყე მუშაობა და ამჟამად დროებით ვარ დამლაგებელი ერთ-ერთ ბარში. ვფიქრობ, რომ საკმაოდ კარგად დაცული ვარ ბარის მხრიდან ამ შემთხვევაში.
ბარში მუშაობის დაწყებამდე, ერთ-ერთი სწრაფი კვების ობიექტში ვმუშაობდი გარკვეული პერიოდი. იქ ყოფნის დროს შუა რგოლის მენეჯერებთან ვიგრძენი, რომ რაღაც ისე ვერ იყო და მხოლოდ მანდ არ გავსაჯაროვდი, როგორც ტრანსგენდერი ადამიანი. იქ მე ჯერ კიდევ სტაჟირების ეტაპზე ვიყავი და როცა ეს შევნიშნე, უბრალოდ სტაჟირებიდან წამოვედი”, — ამბობს კატალინა.
ნიკი
მედია აპრილის კიდევ ერთი რესპონდენტი, პირობითად ნიკი, რომელმაც ანონიმურად დარჩენა ამჯობინა, აგენდერი ადამიანია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში გენდერულ იდენტობაზე ფოკუსირებას არ ახდენს და არ ამბობს, რომ აგენდერია, რადგან მის გენდერულ იდენტობაზე საუბრისას ადამიანები იბნევიან. უმეტესობას ტერმინი აგენდერი არც სმენია. ამიტომ ხშირად ისე ხდება, რომ ნიკი თავზე საუბრისას მხოლოდ სექსუალობის გაცხადებით შემოიფარგლება — ამბობს, რომ ლესბოსელია.
მისთვის პირველ დაბრკოლებად, რომელიც დასაქმებასთან ასოცირდება, გენდერული ექსპრესიაა. მისი, როგორც აგენდერი ადამიანის გამოხატვა, არ ჯდება იმ დიქოტომიურ ნორმებში, რომელიც საზოგადოებამ ქალსა და კაცს დაუწესა.
“ძირითადად, გაყიდვებში, ადმინისტრირებასა და მომსახურების სფეროში ვცდილობ დავსაქმდე. ამ ეტაპზე მომსახურების სფეროში ვეღარ, იმიტომ, რომ ფიზიკურად არ შემიძლია. სიამოვნებით ვიმუშავებდი მიმტანად, მაგრამ არ შემიძლია. გარდა ამისა, ყოველთვის ხელშეკრულებით ვიწყებ მუშაობას.
ზოგადად, კეთილგანწყობილი ადამიანი ვარ თანამომუშავეების გუნდთან და ნაკლებად ვარ კონფლიქტური ტიპი. ვცდილობ, კარგად ვითანამშრომლო მათთან. იყო შემთხვევები, როცა ამიყვანეს და დამასაქმეს, მაგრამ მოგვიანებით უკვე აღარ მოსწონდათ ჩემი აყვანა იმიტომ, რომ იმიტომ.
პირდაპირ არავინ გეუბნება, რომ იცი რა, ახლა მე შენ იმიტომ გათავისუფლებ, რომ არ მომწონს შენი ვიზუალი, სექსუალობა და ა.შ. რაღაც მიზეზს გიდებენ ყოველთვის.
მახსოვს, ერთხელ ჩემი მაშინდელი პარტნიორი, რომელთანაც პრობლემები მქონდა, სამსახურში მოვიდა. ამაზე ჩემი უფროსი ისე გაბრაზდა, რომ მითხრა, ეს კიდევ თუ განმეორდება, ან შენ დატოვებ სამსახურს, ან მე გაგათავისუფლებო. ამის გამო მომიწია იმ სამუშაოს დატოვება.
წლების გამოცდილება საშუალებას გაძლევს, რომ გაერკვიო, ვისთან როგორ ილაპარაკო, რა შეიძლება თქვა და რა არ შეიძლება. ვერ აძლევ თავს რაღაცებზე ლაპარაკის უფლებას. ეს უკვე ძალიან ცუდი მომენტია. შესაბამისად, სამსახურში ძალიან დეტალურად, პედანტურად და ჩაკირკიტებულად მიწევდა იმის გარკვევა, ვისთან შემეძლო კონტაქტი დამემყარებინა სამუშაო პროცესებთან მიმართებით და ვისგან უნდა გავქცეულიყავი.
ზოგადად, სამსახურის მოძიება ჩემთვის ძალიან რთულია, იმიტომ, რომ ძალიან ხშირად პირველი, რაზეც აქცენტი კეთდება, ეს არის ვიზუალი.
ზოგან არის დრეს-კოდის მოთხოვნა და ა.შ. ამიტომ ადამიანი იძულებული ხარ, რომ დათანხმდე იმ არასასურველ სამუშაოს, რის შესრულებაც დიდად არ გინდა. მქონდა მსგავსი გამოცდილება რამდენიმე წლის წინ. დავიწყე ფიზიკურად მუშაობა, რის შედეგადაც “მოვიპოვე” თიაქარი ხერხემლის მალებს შორის, იმიტომ, რომ ვეღარ გაუძლო ორგანიზმმა. ახლა ფიზიკურ სამუშაოს ვეღარ ვასრულებ და იძულებული ვარ, რაღაც ისეთი ვეძებო, სადაც ფიზიკურად ძალიან არ დავიტვირთები, მაგრამ ისევ და ისევ ეს მომენტია, რომ ძალიან ბევრ სამსახურში უბრალოდ ვერ იწყებ მუშაობას, იმიტომ, რომ აქცენტი გარეგნობაზე მოდის. შესაბამისად, ეს ჩემთვის ძალიან დიდი პრობლემაა.
ერთგან, მაგალითად, მაკიაჟი მომთხოვეს. სპეციფიკა იყო ასეთი. ერთ-ერთ ძალიან ცნობილ მაღაზიაში კონსულტანტი ვიყავი. ერთი მხრივ, მესმის, რომ ასე თუ ისე, მაკიაჟი შეიძლება გჭირდება, მაგრამ როდესაც გაყიდვების სფეროში ხარ, იქ მაკიაჟს დიდად მნიშვნელობა არ აქვს. მთავარია რას აკეთებ და როგორ აკეთებ შენს საქმეს. ამის გამო მე იძულებული ვიყავი, წამოვსულიყავი. არადა, როცა მივედი, ვითხოვე, რომ დრეს-კოდი და მაკიაჟი არ მოეთხოვათ, ჩემს სამუშაოს გავაკეთებ ისე, რომ კმაყოფილი დარჩებით-მეთქი. მათი პასუხი კი იყო, რომ ძალიან მოსწონთ, როგორც ვასრულებ სამუშაოს, კლიენტები ძალიან კმაყოფილები არიან, ბევრს მოსწონხარ, გაქებენ და მერე იყო “მაგრამ”, რომელიც მაკიაჟს ეხებოდა”, — იხსენებს ნიკი.
გარდა ამისა, ნიკი ერთ-ერთი კომპანიაში თანამშრომლისგან პირად სივრცეში შეჭრის მცდელობასაც გადააწყდა.
“ერთ-ერთ კომპანიაში პირდაპირ დისკრიმინაციას წავაწყდი. Facebook-ის გარეკანის ფოტოდ მეყენა ცისარტყელა. ჩემმა ერთ-ერთმა თანამშრომელმა, რომელიც ახალგაზრდა ბიჭია, მკითხა, შენ ცისარტყელა გიყენია გარეკანზეო? კი-მეთქი, ვუპასუხე. რატომ გიყენიაო. აქ უკვე ბრძოლისთვის მოვემზადე. ვიცით ქვიარ თემის წევრებმა ყველა არგუმენტი და ალილუიასავით დაზუთხული გვაქვს. მას ვუპასუხე, რომ ჩემი გარეკანის ფოტოსთან არაფერი ესაქმებოდა და რომ ეს ჩემი პირადი სივრცე იყო. ბოლოს იქამდე მივედით, რომ უფროსი ჩაერია ჩვენს ამ უკვე სერიოზულ ჩხუბში. მას რომ არ გავეჩერებინეთ, ალბათ, ან ის დამარტყამდა, ან მე დავარტყამდი.
ძველი სამსახურებიდან დღემდე ვმეგობრობ ჩემს ყოფილ თანამშრომლებთან. 2-3 წელი რომ მუშაობ ერთსა და იმავე ადამიანებთან, ასე თუ ისე გიყალიბდება გარკვეული ურთიერთობა. რამდენიმე თვის წინ იყო ასეთი შემთხვევა, რომ ერთ-ერთმა თანამშრომელმა, რომელიც ბევრჯერ დამხმარებია ჩემს საქმეში და მეც ბევრჯერ დავხმარებივარ მის საქმეში და რომელთანაც ძალიან თბილი ურთიერთობა მქონდა, პრაიდის წინაა დღეებში ძალიან ცუდი პოსტი დადო, როცა პრაიდის წინააღმდეგ გამოსვლები ანონსდებოდა. ამ ქალმა ორკების პოსტი გააზიარა რატომღაც, რომელიც დაახლოებით ასეთი შინაარსის იყო, რომ “ჩვენც შევუერთდეთ პრაიდის საწინააღმდეგო გამოსვლას”. ამაზე მივწერე და ვკითხე, ხვდები, რომ დიდ ბოროტებას სჩადიხარ, როცა ვიცი, რომ კარგი ადამიანი ხარ-მეთქი? ამით რეალურად ადამიანებს მოუწოდებ, რომ სხვა ადამიანებს ავნონ-მეთქი. შენ თუ რამე არ მოგწონს ადამიანების ცხოვრებაში, საერთოდ ნუ ჩაერევი-მეთქი. ძალიან დიპლომატიურად მივწერე, რადგან, როგორც უკვე ვთქვი, ვიცით, ასეთ შემთხვევებში როგორ უნდა ვილაპარაკოთ. მას პასუხი არ გაუცია, უბრალოდ დამბლოკა. ეს იყო მისი პასუხი. ამით მივხვდი, რომ ძალიან, ძალიან ვცდებოდი. კიდევ კარგი, იმდენად არ ვენდე, რომ არ ვესაუბრე ჩემს პირად ცხოვრებაზე”, — ამბობს ნიკი.
ნიკის ამჟამადაც ისეთ კომპანიაში უწევს მუშაობა, რომლის დირექტორს ფუნდამენტურ ღირებულებებზე განსხვავებული შეხედულება აქვს, თუმცა მაინც განაგრძობს მუშაობას, რადგან ეს სამუშაო მისთვის სასიცოცხლოდ საჭიროა. ამასთანავე, სათემო ორგანიზაციებთან თანამშრომლობს და აქტივიზმშიც ჩართულია, თუმცა დროის სიმცირის გამო, მისთვის რთულია იმ შეკრებებზე დასწრება, რომლებიც უშუალოდ თემის წევრების დასაქმებასა და გაძლიერებაზეა ორიენტირებული. გამუდმებით, სულ ასეთ რეჟიმში ვართ თემის წევრები — გვიწევს ისეთ კომპანიებში მუშაობა, რომლებიც ჩვენთვის უსაფრთხო არ არის, ან ცუდი პირობებია. ჩვენი “ლოზუნგი” გახდა — “მიუხედავად ამისა, მინდა, არ მინდა, მაინც ვმუშაობ”.
გვიწევს მუშაობა, რათა თავი გადავირჩინოთ. ახლაც ისეთ კომპანიაში ვმუშაობ, რომლის დირექტორი საბჭოთა გადმონაშთია და ისეთები მესმის ხოლმე, რასაც კატეგორიულად არ ვეთანხმები, თუმცა მაინც მიწევს მუშაობის გაგრძელება.
სათემო ორგანიზაციებთან ძალიან დიდი ხანია, რაც ვთანამშრომლობ. დაახლოებით 2006 წლიდან. შესაბამისად, სერვისების შესახებ, რომლებსაც აღნიშნული ორგანიზაციები თემის წევრებს სთავაზობენ, საქმის კურსში ვარ. მიუხედავად ამისა, ფიზიკურად ვერ ვახერხებ ხოლმე, რომ დასაქმების შესახებ შეკრებებს დავესწრო, რადგან ამ დროს უბრალოდ ვმუშაობ”, — ამბობს ნიკი.
რა წერია კანონში და როგორია სახელმწიფოს როლი
EMC-ის მიერ გამოქვეყნებულ ანგარიშის თანახმად, დასაქმებისა და შრომის უფლება გაეროს ეკონომიკური, სოციალური და კულტურული უფლებების შესახებ საერთაშორისო პაქტის მე-6 მუხლსა და სამოქალაქო და პოლიტიკურ უფლებათა პაქტში განიხილება. CESCR-ის ზოგადი კომენტარი N18 ხაზს უსვამს, რომ „იკრძალება ნებისმიერი დისკრიმინაცია დასაქმების ხელმისაწვდომობისა და სამუშაო ადგილის შენარჩუნებისას inter alia სექსუალური ორიენტაციის საფუძველზე“.
ამასთან, შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის N111 კონვენციის მიხედვით, სახელმწიფოებმა უნდა იკისრონ ვალდებულება, განსაზღვრონ და გაატარონ ეროვნული პოლიტიკა, რომლის მიზანია, ეროვნული პირობებისა და პრაქტიკის შესაბამისი მეთოდებით წაახალისოს შრომისა და საქმიანობის შესაძლებლობების ან მათდამი მოპყრობის თანასწორობა, პირთა მიმართ ყოველგვარი დისკრიმინაციის აღმოფხვრის მიზნით.
ორგანიზაციის “ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფი” (WISG) იურისტის, ქეთი ბახტაძის განცხადებით, შრომით ურთიერთობებში დისკრიმინაციის პრევენციას ეფექტიანი მექანიზმები უზრუნველყოფს, ხოლო ევროკავშირის წევრ ქვეყნებში არსებობს არა მხოლოდ სწრაფი სამართლებრივი მექანიზმები, არამედ — თანმიმდევრული პოლიტიკა დისკრიმინაციის წინააღმდეგ და სწორედ ეს განაპირობებს ყველა ადამიანის, მათ შორის ქვიარების შრომითი უფლებების დაცვას.
რაც შეეხება ეროვნულ სამართლებრივ გარემოს, EMC-ის ანგარიშის თანახმად, შრომით ურთიერთობებში დისკრიმინაციის აკრძალვის პრინციპი შრომის კოდექსის მე-2 მუხლის რეგულირების სფეროს წარმოადგენს, რომელიც შრომით და წინასახელშეკრულებო ურთიერთობებში კრძალავს დისკრიმინაციას სექსუალური ორიენტაციის ან სხვა შეხედულების გამო. აღსანიშნავია, რომ გენდერული იდენტობა და სქესობრივი მახასიათებლები ნორმაში ცხადად მოცემული არ არის, თუმცა მაინც შეგვიძლია ვიგულისხმოთ “სხვა” კატეგორიაში.
ქეთი ბახტაძე აღნიშნავს, რომ როგორც უშუალოდ შრომის კანონმდებლობა, ისე, ზოგადად, დისკრიმინაციის წინააღმდეგ საქართველოში მოქმედი ნორმები ითვალისწინებს სექსუალური ორიენტაციის, გენდერული იდენტობისა და გამოხატვის ნიშნით დისკრიმინაციის აკრძალვას, რაც ნიშნავს, რომ მიმართვის შემთხვევაში, შესაბამის რეაგირებას მოახდენს როგორც სასამართლო, ისე — შრომის ინსპექცია და სახალხო დამცველი. ბახტაძის განცხადებით, ქვეყანაში მართლმსაჯულება, ზოგადად, არ არის დამოუკიდებელი და სწრაფი, ხოლო ქვიარ ადამიანებს ხელი კიდევ უფრო ნაკლებად მიუწვდებათ მასზე ხელი. ამის მიზეზი ისიცაა, რომ მოსამართლეები არ ხურავენ სასამართლო სხდომებს, რაც უკიდურესად პრობლემურია, რადგან საქართველოში მცხოვრები ლგბტქი ადამიანების უმრავლესობას საჯაროდ ქამინგაუთი არ აქვს გაკეთებული. გარდა ამისა, ბახტაძეს ერთ-ერთ პრობლემად მიმართვიანობის სიმცირეც ესახება.
“სახალხო დამცველის მექანიზმი ეფექტიანი არ არის, რადგან მისი გადაწყვეტილება სარეკომენდაციო ხასიათისაა და შესასრულებლად სავალდებულო არ არის”, — ამბობს ქეთი ბახტაძე.
ის ხაზს უსვამს, რომ განსაკუთრებით 2018 წლიდან, მას შემდეგ, რაც ქორწინების თანასწორობა კონსტიტუციით აიკრძალა, სახელმწიფო პოლიტიკა საერთოდ არ არის მგრძნობიარე სექსუალური ორიენტაციის და გენდერული იდენტობის საკითხების მიმართ და ლგბტქი ადამიანების წინაშე მდგარი უმნიშვნელოვანესი საკითხები საერთოდ არ არის სახელმწიფოს ნაწილი. ამასთან, მისი თქმით, ბოლო ორი წლის მანძილზე განსაკუთრებულად გაძლიერდა პოლიტიკური ჰომოფობია.
“სახელმწიფო არაფერს აკეთებს ჰომოფობიისა და ტრანსფობიის შემცირებისთვის, პირიქით, კონკრეტული პოლიტიკოსები არსებულ სტიგმას და სტერეოტიპებს აძლიერებენ და იყენებენ პოლიტიკური კაპიტალის დასაგროვებლად. ამდენად, საუბარი რამე კონკრეტულ მასშტაბურ საკითხზე, რომელსაც სახელმწიფო სამოქმედო გეგმა სჭირდება, ამ ეტაპზე შეუძლებელია.
მთავარი პრობლემა ის არის, რომ მიმართვისგან ქვიარ ადამიანები მაქსიმალურად იკავებენ თავს. ამის მიზეზი საზოგადოებაში არსებული ჰომოფობიის მაღალი დონე და ქამინგაუთის შიშია. ლგბტქი ადამიანები შიშობენ, რომ თუ დისკრიმინაციის გამოცდილებაზე სამართლებრივ მექანიზმებს გამოიყენებენ, მეორეული ვიქტიმიზაციის მსხვერპლი გახდებიან. გარდა ამისა, ეს მექანიზმები მოუქნელი და დროში ძალიან გაწელილია. შესაბამისად, მათი ამგვარი არაეფექტიანობაც მიმართვიანობისგან თავის შეკავების საფუძველია.
ზოგადად დისკრიმინაციის პრევენციის წინააღმდეგ არ აქვს სახელმწიფოს პოლიტიკა. მეტიც, სხვადასხვა ჯგუფის, მათ შორის, ქვიარების ინსტრუმენტალიზაციაა დღის წესრიგი. პოლიტიკური ჯგუფები არათუ არ უსმენენ ლგბტქი თემის წევრებს, არამედ საკუთარი დღის წესრიგისთვის იყენებენ სექსუალურ ორიენტაციასთან და გენდერულ იდენტობასთან დაკავშირებულ საკითხებს.
ჩვენს ორგანიზაციაში ამ საკითხთან დაკავშირებული მომართვიანობა და კონსულტაციის მიღება მაღალია, თუმცა კონსულტაცია რჩება კონსულტაციად. მას შემდეგ, რაც ადამიანის ინფორმირებას მოვახდენთ, თუ რა გზის გავლა მოუწევს დარღვეული უფლების აღდგენისთვის, მათი აბსოლუტური უმრავლესობა თავს იკავებს ნებისმიერი მექანიზმის გამოყენებისგან. ეს ინფორმაცია ორგანიზაციის კვლევებშიცაა ასახული”, — აცხადებს ბახტაძე.
EMC-ის ანგარიშის თანახმად, ყურადსაღებია ის ფაქტიც, რომ არც ერთი საკანონმდებლო აქტი, მათ შორის, არც შრომის კოდექსი, არ ითვალისწინებს დამსაქმებლის პოზიტიურ ვალდებულებას, უზრუნველყოს უსაფრთხო და ჯანსაღი სამუშაო გარემო დასაქმებულისათვის და შესაბამისად, არც პასუხისმგებლობის კონკრეტულ მექანიზმებს გამოყოფს. ორგანიზაციას მიაჩნია, რომ ეს არ არის საუკეთესო პრაქტიკა, რადგან საერთაშორისო გამოცდილება ადასტურებს, რომ ხშირად პასუხისმგებლობა ეკისრება არა მხოლოდ თავად შემვიწროებელს, არამედ — დამსაქმებელსაც, რომელმაც იცოდა (ან უნდა სცოდნოდა) ამგვარი ფაქტის შესახებ და არ მიიღო ადეკვატური ზომები შევიწროებისა და დისკრიმინაციული მოპყრობის აღსაკვეთად.
“როცა დამსაქმებელმა იცის, რომ დასაქმებულს ხელი მიუწვდება სწრაფ და დამოუკიდებელ მართლმსაჯულებაზე, მაქსიმალურად იცავს შრომით უფლებებს და ითვალისწინებს დასაქმებულების მდგომარეობას. ქვიარ ადამიანების შემთხვევაში ამ ზოგად წესს ემატება საზოგადოებაში არსებული ჰომოფობიის და ტრანსფობიის მაღალი დონეზე, რაც კიდევ უფრო შეუძლებელს ხდის ამ მიმართულებით შედეგზე ორიენტირებულ მუშაობას, — აცხადებს ბახტაძე.
ქვიარ-აქტივისტური მემარცხენე / ტრანს სათემო ორგანიზაცია “თემიდას” წარმომადგენელი, ლიკა გულბანი ამბობს, რომ ქვიარ თემისთვის დასაქმება და ღირსეული სამუშაო გარემოს / პირობების არარსებობა ერთ-ერთი უდიდესი გამოწვევაა, რომელიც ზემოქმედებს მათი ცხოვრების ხარისხის მნიშვნელოვან გაუარესებაზე და სხვა ძირეული საჭიროებების ხელმისაწვდომობის შეზღუდვას უკავშირდება, მათ შორის, სათანადო საცხოვრისის და საჭირო სამედიცინო სერვისების. თემის წევრების ნაწილი, განსაკუთრებით ის ადამიანები, რომელთა გენდერული თვითგამოხატვა ან სექსუალური ორიენტაცია ადრეული ასაკიდანვე იქნა გამჟღავნებული, იძულებულნი არიან, შეწყვიტონ განათლების მიღების პროცესი, რაც ერთ-ერთი ფაქტორია დასაქმების გართულების. გარდა ამისა, სისტემური ჰომო, ბი და ტრანსფობია ხშირად გასაუბრების ეტაპზევე იჩენს თავს და დამსაქმებელი გასაუბრების ეტაპზევე ეუბნება უარს ქვიარ ადამიანს, რომლის გამოცდილება და ცოდნაც შეიძლება სრულიად შეესაბამებოდეს დამსაქმებლის მოთხოვნებს.
“უშუალოდ სამუშაო ადგილზე, შრომით ურთიერთობებში ხშირია რესურსების ხელმისაწვდომობის ბარიერები, ქვიარ ადამიანების გამორიცხვა იმ სიკეთეებისგან, რითაც სხვა დასაქმებულები შეიძლება სარგებლობდნენ. ასევე, პრობლემურია ანტიდისკრიმინაციული შიდა პოლიტიკის არ არსებობა და ამ მხრივ დაურეგულირებელი ურთიერთობები როგორც დამსაქმებელსა და დასაქმებულს, ასევე უშუალოდ დასაქმებულებს შორის, რაც იწვევს იმას, რომ ლგბტქ+ პირები დისკრიმინაციულ, დამამცირებელ მოპყრობას განიცდიან საკუთარი თანამშრომლების მხრიდანაც და ეს ყველაფერი უმეტესად სწორედ მათ გენდერულ იდენტობასა და თვითგამოხატვას, ან/და სექსუალურ ორიენტაციას უკავშირდება. ტრანს* თემი ამ მხრივაც დგას დამატებითი გამოწვევების წინაშე, როგორიცაა გენდერული იდენტობის დამალვა და იძულებითი პოზიციონირება მათთვის არასასურველი სახელითა და გენდერული იდენტობით. იმ შემთხვევაში თუ ტრანს* პირი არ მალავს თავის გენდერულ იდენტობას, მაღალია ალბათობა, რომ მას დაატოვებინებენ სამუშაო ადგილს ან გახდება სხვადასხვა ფორმის დისკრიმინაციისა და ღირსების შემლახველი მოპყრობის მსხვერპლი”. — ამბობს გულბანი.
რა წერია კვლევებში
ჩაგვრა, შესაძლოა, არა მხოლოდ ერთი ნიშნით მოხდეს, არამედ იყოს მრავალშრიანი. ამიტომ ჩაგრული ადამიანების გამოცდილებები განსხვავდება და მრავალგვარია. მათ შორის, განსაკუთრებით მწვავეა რამდენიმე სხვადასხვა ნიშნით ჩაგრული ადამიანების გამოცდილებები. მაგალითად, ქალების, რომლებიც კაცებთან მიმართებით, ნაკლებად პრივილეგირებული არიან, ქვესიმრავლე შეიძლება იყოს ქვიარი ქალები. ჩაგვრის მრავალშრიანობაზე ინტერსექციური კონცეფცია ამახვილებს ყურადღებას და მისი მიზანია, დაფაროს ყველა ის შრე, რომელიც ჩაგრული ადამიანებს სხვადასხვა ნიშნით ექმნებათ, რათა უფრო ცხადად გავიაზროთ მათი გამოცდილება. თუ საკითხს აღნიშნული მიდგომით განვიხილავთ, ერთ-ერთ ყველაზე დისკრიმინირებული ჯგუფად ლესბოსელ, ბისექსუალ და ტრანსგენდერ ქალებს დავინახავთ. მათ საზოგადოება ჩაგრავს როგორც გენდერის ნიშნით, ასევე — სექსუალობის.
საერთაშორისო უფლებადამცველი ორგანიზაციის, Human Rights Watch-ის 2023 წლის ანგარიშის თანახმად, ლესბოსელი, ბისექსუალი და ქვიარ ქალები, ასევე, არაბინარული ადამიანები (ლბქ+) უსაფრთხოების სამსახურების, ოჯახის წევრებისა და სხვა ადამიანების მხრიდან ძალადობის სამიზნე მთელ მსოფლიოში ხდებიან. 211-გვერდიანი ანგარიში სახელწოდებით “ამიტომაც გავხდით აქტივისტები: ძალადობა ლესბოსელი, ბისექსუალი, ქვიარ ქალებისა და არაბინარული ადამიანების მიმართ”, ძალადობისა და დისკრიმინაციის ერთგვარი გამოძიებაა, რომელიც გლობალურია და ჯამურად 26 ქვეყნის მონაცემთა ანალიზს აერთიანებს.
“ლესბოსელი, ბისექსუალი და ქვიარ ქალები მთელ მსოფლიოში ლიდერობენ ადამიანის უფლებების დაცვის გამოწვევებთან დაკავშირებით. თუმცა, ბრუტალური თავდასხმების, სამართლებრივი დისკრიმინაციისა და სექსუალური შევიწროების მასშტაბი, რომელიც ამ თემს მიემართება, თითქმის არ აღირიცხება”, — აცხადებს ერინ კილბრაიდი, HRW-ის ლგბტქი და ქალთა უფლებების მკვლევარი.
ანგარიშში უფლებების შელახვის 10 ძირითადი მიმართულება გამოიკვეთა, რომელთა შორის შრომის უფლებები და სამსახურში გენდერული იდენტობისა და სექსუალობის ნიადაგზე დისკრიმინაციაც ერთ-ერთია.
ლბქ+ აქტივისტების მიერ არგენტინიდან, ელ სალვადორიდან და ყირგიზეთიდან ყურადღება მიმართულია მასკულინური გამოხატვის მქონე ლბქ+ ადამიანების დასაქმების პრობლემაზე. მათი განცხადებით, ისინი იძულებულნი არიან ისეთ სამსახურებში დასაქმდნენ, სადაც უსაფრთხოების ნორმები დაცული.
“უმეტესობა სექს-სამუშაოში იმიტომ ჩავერთეთ, რომ დასაქმების ბაზარი დისკრიმინაციულია, მაგრამ როდესაც პოლიცია სახლებსა და სხვა დაწესებულებებს არბევს, მასკულინურ ლესბოსელებს ისე ეპყრობიან, როგორც კაცებს — ძალადობრივი მეთოდებით ადებენ ბორკილებს, აჩოქებენ, მაისურებს ტანზე ახევენ”, — აცხადებს სექს-სამუშაოში ჩართული ლესბოსელი უფლებადამცველი ელ სალვადორიდან.
საქართველოსთვის შრომით ურთიერთობებში გენდერული იდენტობისა და სექსუალობის ნიშნით ჩაგვრა ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი გამოწვევა და მტკივნეული საკითხია. ამას ცხადყოფს HRW-ის ანალიზი ადგილობრივ კონტექსტში: ორგანიზაციამ 100-მდე ქვეყანაში, მათ შორის საქართველოში, ადამიანის უფლებათა მიმართულებით არსებულ ვითარებასთან დაკავშირებული ყოველწლიური ანგარიში მიმდინარე 2023 წლის იანვარში გამოაქვეყნა. დოკუმენტის მიხედვით, შემაშფოთებელია ძალადობა ლბტქ და ასევე, გეი ადამიანების წინააღმდეგ. დოკუმენტი ფოკუსს მიმართავს როგორც შრომის უსამართლო პირობებზე, ასევე, სამართალდამცავთა მიერ ჩადენილი დანაშაულების არასათანადო გამოძიებასა და უკანონო თვალთვალზე.
კიდევ კვლევა, რომელიც, როგორც შრომით ურთიერთობებს, ასევე სხვა უფლებრივი მდგომარეობის არეებს ფარავს, “ადამიანის უფლებების სწავლებისა და მონიტორინგის ცენტრის” (EMC. ორგანიზაციის ამჟამინდელი სახელწოდებაა “სოციალური სამართლიანობის ცენტრი”) მიერ, ლიკა ჯალაღანიას ავტორობით მომზადდა. ანგარიშის მიზანია ლგბტი ადამიანების უფლებრივი მდგომარეობის სრული სურათის ჩვენება, არსებული საკანონმდებლო, ინსტიტუციური და უფლებრივი მდგომარეობის ანალიზი და ლგბტი პირთა უფლებების დაცვის ხელშეწყობის მიზნით კომპლექსურ შეფასებებზე დაფუძნებული რეკომენდაციების შემუშავება სახელმწიფოსა და ლგბტი უფლებებზე მომუშავე სხვა ინსტიტუციებისთვის.
კვლევის ანგარიშის, “ლგბტი პირთა უფლებრივი მდგომარეობა საქართველოში” თანახმად, ლგბტი პირები სამუშაო ადგილზე ხშირად ექვემდებარებიან დისკრიმინაციულ მოპყრობას. უთანასწორო მოპყრობის მასშტაბი კი განსაკუთრებით მწვავეა წინასახელშეკრულებო ეტაპზე. მიუხედავად დისკრიმინაციის აკრძალვისა, დოკუმენტში ვკითხულობთ, რომ ნორმამ ვერ უზრუნველყო უთანაბრო მოპყრობის პრევენცია, რადგან არ არსებობს სრულყოფილი მექანიზმი, რომელიც დამსაქმებელთა მიერ დასაქმების პროცესზე კონტროლს დააწესებდა.
გარდა ამისა, კვლევაში აღნიშნულია, რომ ლგბტი პირები სამუშაო ადგილას კოლეგებისა და დამსაქმებლის მხრიდან შევიწროების პრაქტიკასაც აწყდებიან. ხოლო უსაფრთხო და შევიწროებისაგან თავისუფალი სივრცის უზრუნველყოფის აღმჭურველი ნორმა ქვეყანაში დღემდე არ არსებობს, რაც ლგბტი პირებს მტრულ სამუშაო გარემოს უქმნის და აიძულებს მათ, დატოვონ სამუშაო ადგილი.
“შრომითი ურთიერთობები სოციალურ უფლებათა ის ნაწილია, რომელიც ხშირად სხვა უფლებათა სარგებლობაზე ახდენს გავლენას. ლგბტი პირებისათვის შრომის ბაზარი ლიმიტირებულია. ხშირად მათი სამუშაოს არჩევანი განპირობებულია იმ სივრცითა და ადგილით, რომლებიც მათთვის უფრო დაცულად ან ნაკლებად ნორმატიულად გამოიყურება, თუმცა ბევრ ლგბტი პირს მსგავსი არჩევანის შესაძლებლობა არ აქვს, შესაბამისად, იძულებულნი არიან, დასაქმდნენ ისეთ გარემოში, სადაც მუდმივად უწევთ ორიენტაციისა და იდენტობის დამალვა, რათა თავი აარიდონ დისკრიმინაციასა და თანამშრომელთა მხრიდან შევიწროების პრაქტიკას”, — ვკითხულობთ კვლევაში.
დოკუმენტის დასკვნის მიხედვით, აღნიშნული საკანონმდებლო და ინსტიტუციური პრობლემები სახელმწიფოს მხრიდან არსებით გააზრებას საჭიროებს — აუცილებელია შრომით კანონმდებლობაში დისკრიმინაციის ფაქტებზე რეაგირების შიდა ინსტიტუციური მექანიზმის შექმნის ვალდებულების გათვალისწინება, რომელიც დაეხმარება ლგბტი ადამიანებს, დაიცვან თავი უთანაბრო და დამამცირებელი მოპყრობისგან.
სათემო ორგანიზაციების სერვისები ქვიარ ადამიანების დასაქმებისა და გაძლიერების ხელშეწყობისთვის
ქვიარ ადამიანებისთვის თანასწორი უფლებებისა და შესაძლებლობების, ასევე, ღირსეული ცხოვრების შექმნისთვის, მათ შორის შრომით ურთიერთობებშიც ადგილობრივი სათემო ორგანიზაციები მუშაობენ. ორგანიზაციების სერვისებს შორისაა ქვიარ ადამიანების ინფორმირება მათი შრომითი უფლებების შესახებ, შრომითი შესაძლებლობების გაცნობა, კანონმდებლობა სამუშაო ადგილებზე არადისკრიმინაციული მიდგომების შესახებ და სხვა. აღნიშნული სერვისების ხორციელდება, როგორც სხვადასხვა საინფორმაციო კამპანიის გზით, ასევე — შეხვედრებისა და ტრენინგების მეშვეობით.
თანასწორობის მოძრაობა
არასამთავრობო ორგანიზაცია “თანასწორობის მოძრაობა”, რომელიც მუშაობს, როგორც საზოგადოების ცნობიერების ამაღლებაზე, ასევე — ლგბტქ+ თემის გაძლიერებასა და მისი უფლებების ადვოკატირებაზე, ქვიარ ადამიანებს სთავაზობს იურისტისა და სოციალური მუშაკის უფასო მომსახურებას.
ორგანიზაციის ვებგვერდზე გამოქვეყნებული ინფორმაციის თანახმად, მათი იურისტი არამხოლოდ გენდერული იდენტობისა ან/და სექსუალური ორიენტაციის გამო ძალადობისა და დისკრიმინაციის, შანტაჟის, მუქარისა და ოჯახში ძალადობისა და პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობის უფლებების რეალიზების შემთხვევებზე მუშაობს, არამედ — ლგბტ პირთა უფლებების რეალიზების უკანონოდ შეზღუდვის შემთხვევებზეც, მათ შორის, შრომითი ურთიერთობებისას სოგის ნიშნით დისკრიმინაციაზე. ორგანიზაცია მზად არის, ქვიარ ადამიანებს უფასო იურიდიული დახმარება გაუწიოს. კერძოდ, კონსულტაციების გაწევა, იურიდიული დოკუმენტაციის მომზადება, ინტერესების დაცვა და წარმომადგენლობა ადმინისტრაციულ ორგანოებისა და ყველა ინსტანციის სასამართლოში, სამოქალაქო, ადმინისტრაციულ და სისხლის სამართლის საქმეებზე.
სოციალური მუშაკის მომსახურება, ქვიარი ადამიანების მიერ მიმართვის შემთხვევაში, შემთხვევის სპეციფიკიდან გამომდინარე, მომხდარის შეფასებასა და მონიტორინგს ისახავს მიზნად. შრომითი ურთიერთობებთან და დასაქმებასთან მიმართებით, აღნიშნული სერვისით ორგანიზაციის სოციალური მუშაკი ეხმარება ქვიარ ადამიანებს გააუმჯობესონ საკუთარი პოტენციალი, ხოლო მოგვიანებით, ადამიანი, რომელიც სამსახურის მოძიებითაა დაინტერესებული, დააკავშირონ შესაბამის დაწესებულებებთან, რესურსებსა და სერვისებთან, რაც, საბოლოო ჯამში, მათ კარიერულ ზრდას განაპირობებს.
- უფასო სერვისების მისაღებად ორგანიზაციას დაუკავშირდით Facebook გვერდზე ან ტელეფონზე: 0322 47 97 48
თემიდა
ქვიარ ადამიანებს შრომით ურთიერთობებთან მიმართებით სხვადასხვა სერვისს სთავაზობს ქვიარ-აქტივისტური მემარცხენე / ტრანს სათემო ორგანიზაცია “თემიდა”, რომელიც ტრანს და ქვიარ ადამიანებისთვის უსაფრთხო, თანასწორი და ღირსეული პოლიტიკური, უფლებრივი და სოციალური გარემოს მშენებლობისთვის იბრძვის. მათ შორის, შრომით ურთიერთობებში დისკრიმინაციული მოპყრობის აღმოფხვრის, ანტი-დისკრიმინაციული პოლიტიკის დანერგვისა და აღსრულების ადვოკატირების მიზნით, ბიზნეს სექტორის წარმომადგენლებთან მუშაობა; ასევე, ორგანიზაცია მზადაა გაუწიოს იურიდიულ დახმარება თემის წევრებს. ეს მოიცავს სოგის ნიშნით დისკრიმინაციის შემთხვევებზე მუშაობას და ბენეფიციარის სამართლებრივ მხარდაჭერას.
“თემიდას” მიერ განხორციელებულ პროექტებს შორისაა დასაქმების კონსულტანტის სერვისი, რომელიც მოიცავს ინდივიდუალურ კონსულტირებასა და კარიერის დაგეგმვისათვის საჭირო ისეთ საბაზისო ეტაპებში მიყოლას, როგორიც არის რეზიუმეს დაგეგმვა, დამსაქმებელთან კომუნიკაცია, შრომითი ხელშეკრულების აუცილებლობა და დასაქმებულის უფლებების მკაცრი განმარტება.
მომდევნო პროექტი, “ღირსეული დასაქმება ჩვენი უფლებაა” შეხვედრების ციკლია, რომელიც გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) მხარდაჭერით განხორციელდა.
“აღნიშნული შეხვედრების მიზანს წარმოადგენდა ლგბტქ+ თემის წევრთათვის შრომის უფლებების, ანტი-დისკრიმინაციული პოლიტიკისა და იმ შესაძლებლობების გაცნობა, რომელიც დასაქმებისა და პროფესიული განვითარების კუთხით ქვეყანაში არსებობს. შეხვედრების ფარგლებში, გარდა კანონმდებლობის და დისკრიმინაციის აღმოფხვრის/პრევენციის მექანიზმების გაცნობისა, ასევე აქცენტს ვაკეთებდით სხვადასხვა დარგში მომუშავე ადამიანებისთვის ფორმალური და არაფორმალური ცოდნის მიღების და დასაქმების შესაძლებლობებზე. ორგანიზაცია აგრძელებს ამ მიმართულებით მუშაობას, კონკრეტული სიახლეები უახლოეს მომავალში განთავსდება “თემიდას” სოციალური მედიის გვერდებზე”, — აცხადებს ორგანიზაციის წარმომადგენელი, ლიკა გულბანი.
ამჟამად “თემიდა” ახალ პროექტს იწყებს, რომლის მიზანია ტრანს და ქვიარ თემების გაძლიერება დასაქმებისთვის მნიშვნელოვანი სერვისების მიწოდების გზით, მათ შორის, სასწავლო პროგრამებზე ხელმისაწვდომობისა და დასაქმებისთვის საჭირო უნარების განვითარების თვალსაზრისით.
ორგანიზაციის მიერ გამოქვეყნებული ინფორმაციის თანახმად, პროგრამის ფარგლებში მონაწილეები მიიღებენ დასაქმებისთვის ისეთ მნიშვნელოვან სერვისებს როგორიცაა:
- დასაქმების კონსულტანტის მხარდაჭერა დასაქმებისთვის საჭირო უნარ-ჩვევების განვითარების მიზნით (მათ შორის CV/რეზიუმეს შემუშავება, სამოტივაციო წერილის მომზადება, პოტენციურ დამსაქმებელთან გასაუბრების პროცესისთვის მომზადება და მენტორინგი);
- კარიერული კონსულტირების 3 სესია, რომელიც საშუალებას მისცემს პროგრამის მონაწილეს, ეფექტურად მოახდინოს მისი შესაძლებლობების და ინტერესების იდენტიფიცირება დასაქმებისთვის და კარიერის კონსულტანტის დახმარებით შეიმუშაოს დასაქმებისთვის მნიშვნელოვანი განვითარების ინდივიდუალური გეგმა;
- კარიერის კონსულტანტის დახმარებით შემუშავებული განვითარების ინდივიდუალური გეგმის შესაბამისად სასწავლო ან/და სხვა აქტივობების სერვისის მიწოდება;
- პოტენციურ დამსაქმებლების მოძიება და პროგრამის მონაწილეების დასაქმების ხელშეწყობა.
აღნიშნულ პროექტში ჩართვის მსურველებმა უნდა შეავსონ ეს სარეგისტრაციო ფორმა.
- სიახლეებს შეგიძლიათ გაეცნოთ “თემიდას” Facebook გვერდზე.
თბილისი პრაიდი
“თბილისი პრაიდი” იბრძვის ლგბტქი უფლებებისა და თანასწორობისთვის თემის გამოწვევების პოლიტიკურ დღის წესრიგში დაყენების, თემის გაძლიერებისა და საზოგადოებრივი აზრის ცვლილების გზით. ორგანიზაციის მთავარი ფოკუსი ლგბტქი ხილვადობის გაზრდაა. ამ მიზნით ტარდება ყოველწლიური პრაიდის კვირეული, ვიდეო კამპანიები და საჯარო ღონისძიებები.
“თბილისი პრაიდს” არ აქვს იურიდიული სერვისები, თუმცა თემის წევრების და მათი მშობლების ინფორმირებასა და გაძლიერებას სხვადასხვა პროექტითა თუ შეხვედრების სერიებით ცდილობს. მაგალითად, ასეთია “ამაყი ოჯახები”, აქტივისტური სკოლები, ბანაკები, ვორკშოპები ლგბტქი ადამიანების შრომით უფლებებზე და სხვა.
- სიახლეების ნახვა ორგანიზაციის Facebook გვერდზე შეგიძლიათ.
ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფი (WISG)
ქალთა ინიციატივების მხარდამჭერი ჯგუფის (WISG) მიზანია ქალთა თანაბარი მონაწილეობის მხარდაჭერა ცხოვრების სხვადასხვა სფეროში და სოციალური ცვლილებისკენ მიმართულ საქმიანობაში, ხოლო ორგანიზაციის მისიაა ფემინისტური იდეების პოპულარიზაცია, ქალთა აქტივიზმის განვითარებისა და უსაფრთხო გარემოს ფორმირების ხელშეწყობა.
WISG-ის სერვისებს შორისაა, როგორც სოციალური მუშაკის, ასევე, იურისტის, ფსიქოლოგისა და სექსოლოგის სერვისები.
უშუალოდ შრომით ურთიერთობებთან მიმართებით, მნიშვნელოვანია სოციალური მუშაკის მომსახურება. სოციალური მუშაკი არის პირველი, ვინც ხვდება ორგანიზაციაში ამა თუ იმ მომსახურების მისაღებად მისულ ადამიანს, მასთან ერთად აფასებს საჭიროებებს და ადგენს ცვლილებების გეგმას. საჭიროების მიხედვით, ამისამართებს ორგანიზაციის შიგნით ან ორგანიზაციის გარეთ სპეციალისტებთან თუ სერვისებთან და სურვილის შემთხვევაში, ჩართულია პროცესში. გარდა ამისა, ორგანიზაცია თემის წევრებს ეხმარება დასაქმების უნარ-ჩვევების შეძენასა და დასაქმებაში, ფიზიკური და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სერვისების მიღებაში, პოტენციალისა და რესურსების გამოვლინებასა და რეალიზებაში და სხვა.
რაც შეეხება იურიდიულ მომსახურებას, იურისტი სამართლებრივ კონსულტაციას და შემდგომ მომსახურებას ახორციელებს სისხლის, სამოქალაქო და ადმინისტრაციული სამართლის საქმეებზე, მათ შორის, სოგის ნიშნით დისკრიმინაციის შემთხვევებისას. ეს გულისხმობს სატელეფონო, ონლაინ თუ პირადად კონსულტაციას, საადვოკატო მომსახურებას და წარმომადგენლობას სახელმწიფო უწყებებსა თუ სასამართლოში. გარდა ამისა, იურისტი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი საქმის შემთხვევაში სტრატეგიულ საქმისწარმოებას ახორციელებს საკონსტიტუციო სასამართლოში, ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოში და გაეროს ორგანოებში.
- სიახლეების ნახვა ორგანიზაციის Facebook გვერდზე შეგიძლიათ.
პერიფერია
“პერიფერია” არის სათემო წევრობაზე დაფუძნებული ლგბტ/ქვიარ რეგიონულ ორგანიზაცია, რომელიც ემსახურება ქვიარ ჯგუფების სოციალური კეთილდღეობის ხელშეწყობას, თემის პოლიტიკური სუბიექტურობის გაძლიერებას კრიტიკული ცოდნისა და უსაფრთხო სივრცის გაზიარების, სათემო ზრუნვისა და ურთიერთდახმარების, ალტერნატიული საგანმანათლებლო სივრცეების შექმნის, აქტივისტური მობილიზების ხელშეწყობისა და საერთო ჩაგვრასთან წინააღმდეგობის ავთენტური შესაძლებლობების ძიების გზით.
- ორგანიზაციის სერვისების შესახებ ინფორმაციას შეგიძლიათ მათ ვებგვერდზე გაეცნოთ, ხოლო სიახლეებს — Facebook გვერდზე.