გაეროს განვითარების პროგრამამ (UNDP) და არასამთავრობო ორგანიზაციამ „ქალები საერთო მომავლისათვის — საქართველო“ (WECF) საქართველოში შრომითი მიგრანტი ქალების სოციალურ-ეკონომიკური სტაბილურობის შესახებ ახალი კვლევა გამოაქვეყნეს.
კვლევა შვედეთისა და ევროკავშირის მხარდაჭერით ჩატარდა და მასში განხილულია ის მრავალმხრივი გამოწვევები, რომლებსაც სამშობლოში დაბრუნებისას შრომითი მიგრანტი ქალები აწყდებიან. შესწავლილია ამ გამოწვევების საფუძვლები, აღწერილია სამშობლოში დროული და ღირსეული დაბრუნებისა და რეინტეგრაციის კუთხით არსებული ბარიერები და მოყვანილია ამ ბარიერების დაძლევის რეკომენდაციები სხვადასხვა უწყების მიმართ.
კვლევა ეყრდნობა შრომით მიგრანტ ქალებთან ჩაწერილ 22 ინტერვიუს, ასევე საქართველოს კანონმდებლობის, პოლიტიკისა და სახელმწიფო პროგრამების სიღრმისეულ ანალიზს. ძირითადად მიგნებებს შორისაა:
- საქართველომ მნიშვნელოვანი ნაბიჯები გადადგა მიგრაციის მართვის სისტემის განვითარების მიმართულებით, თუმცა, მიგრაციის ფემინიზაცია მეტ ყურადღებას საჭიროებს;
- შრომითი მიგრანტი ქალების გამოცდილება აჩვენებს გენდერული პერსპექტივისა და ხედვის ნაკლებობას საქართველოს კანონმდებლობაში, პოლიტიკასა და სახელმწიფო პროგრამებში, რაც ხელს უშლის შრომითი მიგრანტი ქალების დაბრუნებასა და მდგრად რეინტეგრაციას;
- შრომითი მიგრანტი ქალები ხშირად ვერ ახერხებენ ფინანსური კაპიტალის დაგროვებას, რადგან, ერთი მხრივ, მათ არ გააჩნიათ შესაბამისი გამოცდილება, და, მეორე მხრივ, მათი ფინანსური რესურსები სამშობლოში დარჩენილი ოჯახების საჭიროებებს ხმარდება, რომელთა კეთილდღეობა უმეტესწილად სწორედ ფულად გზავნილებზეა დამოკიდებული. მაგალითად, 2020 წელს ფულადმა გზავნილებმა საქართველოში 2 მილიარდ აშშ დოლარს მიაღწია, რაც ქვეყნის მთლიანი შიდა პროდუქტის 13 პროცენტს შეადგენს;
- შრომით მიგრანტ ქალებს ხელი არ მიუწვდებათ საჭირო ინფორმაციაზე და ვერც შესაბამის განათლებას იღებენ, რადგან მათი ფინანსური რესურსები სამშობლოში დარჩენილი ოჯახების საჭიროებებს ხმარდება. ამის შედეგად, სამშობლოში დაბრუნებული მიგრანტი ქალები რეინტეგრაციის პრობლემის წინაშე აღმოჩნდებიან ხოლმე;
- საქართველოში არსებული სოციოეკონომიკური გარემო და სტრუქტურული ბარიერები ხშირ შემთხვევაში ზღუდავს მიგრანტი ქალების მონაწილეობას ეკონომიკურ, კულტურულ თუ პოლიტიკურ ცხოვრებაში;
- ასეთ ბარიერებს შორისაა უმუშევრობის მაღალი მაჩვენებელი, პროფესიული კვალიფიკაციის დაკარგვა მიგრაციის დროს, ზრუნვის ინფრასტრუქტურისა და სოციალური დაცვის სისტემის ხარვეზები, დაბალი პენსიები, ძვირადღირებული ჯანდაცვა, საბინაო გამოწვევები და მაღალი საპროცენტო განაკვეთები კომერციულ სესხებზე.
კვლევის რეკომენდაციებში განსაკუთრებით ხაზგასმულია შემდეგი საკვანძო საკითხები: შრომითი მიგრანტი ქალების დროული და ღირსეული დაბრუნების ხელშეწყობა, მიგრაციის ფემინიზაციის სოციალური ფასის შემცირება და დაბრუნებული შრომითი მიგრანტების პოტენციური წვლილის გაზრდა ქვეყნის განვითარების პროცესში. გარდა ამისა, რეკომენდაციებში ასახულია სისტემური ცვლილებები, რომლებიც საქართველოს კანონმდებლობაში, პოლიტიკასა და სახელმწიფო პროგრამებში გენდერული ხედვის ინტეგრირებას ითვალისწინებს.
კვლევის საჯარო პრეზენტაცია 22 ნოემბერს გაიმართა, გენდერული ძალადობის წინააღმდეგ ჩატარებული ყოველწლიური გლობალური 16-დღიანი კამპანიის ფარგლებში. კვლევის წარდგენას ესწრებოდნენ საქართველოს მთავრობის, სამოქალაქო საზოგადოებისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლები. კვლევის განხილვაში ასევე ჩაერთნენ მიგრანტი ქალები და მათი ოჯახის წევრები.
„საქართველოდან მიგრაციის მზარდი ფემინიზაციის პირობებში, როდესაც ქალთა სულ უფრო დიდი რაოდენობა ეძებს სამუშაო შესაძლებლობებს საზღვარგარეთ, მათი სოციალურ-ეკონომიკური სტაბილურობის უზრუნველყოფა სამშობლოში დაბრუნების შემდეგ პირველხარისხოვანი მნიშვნელობის საკითხია. ჩვენი კვლევა გამოავლენს ეკონომიკურ გამოწვევებს, რომლებსაც მიგრანტი ქალები დაბრუნებისას აწყდებიან, და ხაზს უსვამს ინკლუზიური პოლიტიკისა და პროგრამების აუცილებლობას. ჩვენი მიზანია, ამ მნიშვნელოვანი პრობლემის გარშემო საზოგადოებრივი დიალოგის შექმნა, რაც დადებითი ცვლილების კატალიზატორი გახდება. ამ გზით იქნება შესაძლებელი მხარდამჭერი გარემოს ჩამოყალიბება, რომელიც შექმნის მიგრანტი ქალების დაბრუნების, რეინტეგრაციისა და საზოგადოების განვითარებაში აქტიური მონაწილეობის წინაპირობებს“, — განაცხადა „WECF საქართველოს“ თანადირექტორმა იდა ბახტურიძემ.
კვლევის სრული ანგარიში შეგიძლიათ იხილოთ „UNDP საქართველოს“ ვებგვერდზე.
წყარო: EU4Georgia