მედია აპრილის ბლოგის რუბრიკა ეთმობა სხვადასხვა ადამიანს და განსხვავებულ შეხედულებებს. ბლოგები არ არის სარედაქციო კატეგორია და მოიცავს ავტორების პერსონალურ მოსაზრებებს. მათ მიერ გამოთქმული პოზიცია შესაძლოა არ გამოხატავდეს მედია აპრილის პოზიციას.
ავტორი: ცირა ჯგერენაია
კიბეზე ორნი ამოდიან. წინ შავებში ჩაცმული 50 წლამდე ქალი მოდის, უკან უფრო ახალგაზრდა მოსდევს, რაღაცნაირად მორიდებულად, თვალებდახრილი. ვეცნობი. ვუხსნი, რომ არასამთავრობო ორგანიზაციის იურისტი ვარ და მათი დახმარება უსასყიდლოდ შემიძლია. შავებიანი ქალი მეორეს მაცნობს — ამბობს, რომ ალინა ჰქვია და ქართულად ვერ საუბრობს, ამიტომ გამოჰყვა. ალინა ეთნიკურად ქართველი არ არის, საქართველოს მოქალაქეა, აქ დაიბადა. 10 თვის შვილი ჰყავს, პატარა ბიჭუნა. 4 თვის წინ ქმარმა ალინა მანქანაში ჩასვა, დედის სახლთან ჩამოსვა და განუცხადა, რომ შვილს ვეღარ ნახავს.
მე: ახლა სად არის ბავშვი?
შავებიანი ქალი: ამის დედამთილთანაა. ალინას ძუძუზე ჰყავდა ბავშვი. ის ქალი როგორ უვლის არ ვიცით. სახლიც კი არ აქვთ. ბანკმა გამოასახლა ოჯახი და აივანზე ცხოვრობენ.
მე: როგორ… აივანზე?
შავებიანი ქალი: სახლის აივანზე, ნოხებით აქვთ შემოფენილი კედლებივით და იქ არიან. ეზოს იყენებენ, მიწას ამუშავებენ, სახლს ვერა. ვერც სამზარეულოს, ვერც აბაზანას.
მე: კიდევ ვინ ცხოვრობს იქ?
შავებიანი ქალი: ბავშის მამა საეროდ არაა საქართველოში, საზღვარგარეთ მუშაობს. იმ კაცს პირველი ცოლისგან კიდევ ჰყავს 4 შვილი. ამ ბავშვებსაც ეს დედამთილი უვლის. როგორ უნდა მოუაროს?! 72 წლისაა.
მე: გამოდის, ხუთი ბავში აივანზე იზრდება დედ-მამის გარეშე, 72 წლის ბებიის ანაბარა?
შავებიანი ქალი: კი ასეა. წარმოიდგინეთ, რა პირობებია. წყალიც კი არაა.
ახსნას ვიწყებ, რომ ალინა ბავშის დედაა, ესე იგი მისი კანონიერი წარმომადგენელია და უფლება აქვს, თავისი შვილი წამოიყვანოს, მით უმეტეს, რომ მეორე მშობელი და ასევე ბავშვის კანონიერი წარმომადგენელი საერთოდ არაა ადგილზე. ვეკითხები, ამ 4 თვის განმავლობაში შვილის წამოყვანა თუ უცდია?
შავებიანი ქალი: იქ მარტო ვერ მივიდოდით, შვილო, ირგვლივ სულ მაგათი ნათესავები ცხოვრობენ, ვინ გამოგვატანდა ბავშვს? ვიყავით პოლიციაში, იმათ სოციალურში გაგვიშვეს. იქ რომ მივედით, სოციალურმა ისევ პოლიციაში გაგვიშვა და ასე დავდივართ. მერე თქვენზე მირჩია მეზობელმა და მოვიყვანე, იქნებ თქვენ მაინც უშველოთ. ცოდვაა ეს ქალი. 4 თვეა ბავშვი არ უნახავს, არაფერი იცის შვილზე. გესმით ალბათ, თქვენც მალე დედა იქნებით, — ამბობს და წამოზრდილ მუცელზე მიყურებს.
კი, მესმის. წამები მჭირდება იმის წარმოსადგენად, რომ ჩემს 6 თვის შვილს, რომელიც ჯერ არ მყავს, მაგრამ ველოდები, შეიძლება 4 თვით დამაშორონ. ძუძუს ბავშვი ააგლიჯეს დედას და დედა უმწეოა. კანონი მის მხარესაა, მორალი მის მხარესაა, ადამიანობა მის მხარესაა და დედა მაინც უმწეოა.
ალინას ვეკითხები: ადრე როგორ გექცეოდა? პირველი არ იქნებოდა?
შავებიანი ქალი მიხსნის, რომ ალინაზე მისი ქმარი გამუდმებით ძალადობს. ამ რამდენიმე თვის წინ ალინამ უჩივლა. ამას მოჰყვა ბავშვის წართმევა.
ოთახიდან გამოვდივარ, ორგანიზაციის სოციალურ მუშაკს ვუხსნი სიტუაციას და ქალებს ვეუბნები, რომ ახლა ბავშის წამოსაყვანად წავალთ. ალინას თვალები ეცრემლება, არაფერს ამბობს. შავებიანი ქალი მეკითხება, მართლა შეგვიძლია თუ არა ბავშის წამოყვანა. მე ვამბობ, რომ ჯერ ადგილზე უნდა მივიდეთ.
“ჩვენ ყველაფერს გავაკეთებთ ამისთვის!” — ამბობს სოციალური მუშაკი.
ჯერ პოლიციაში მივედით. ქალი გამომძიებელი მოვითხოვეთ. მე სამმართველოს უფროსთან შევდივარ. დაწვრილებით ვუყვები იმას, რაც ისედაც კარგად იცის: ვეუბნები, რომ სავარაუდოდ 5 ბავშვი სოცოცხლისთვის და ჯანმრთელობისთვის საშიშ გარემოშია; რომ ალინა, აქ და ახლა ბავშვის ერთადერთი კანონიერი წარმომადგენელია და უფლება აქვს, მისი შვილი წამოიყვანოს; რომ ბებიისთვის არავის მიუცია უფლება, დედას შვილს არ ატანდეს. საუბრისას ირონიულად იღიმის. მეკითხება, საიდან მოვიტანე, რომ ბავშვებს საფრთხე ემუქრებათ. მე ვუხსნი რომ 5 ბავშვი სახლის აივანზე ცხოვრობს და მეთვალყურე მხოლოდ ხანდაზმული ქალია.
სამმართველოს უფროსი: თქვენ საიდან იცით, რომ ეგ მართლა ასეა?
მე: იქიდან, რომ ალინასი მჯერა.
სამმართველოს უფროსი: იქნებ გატყუებთ?
მე: არ მატყუებს. მივიდეთ და ვნახოთ ადგილზე. ამ ბავშვს იქ მაინც არ დავტოვებ. თუ არ წამოხვალთ, მარტო წავალ.
ხვდება, რომ ასე მარტივად ვერ მომიშორებს და საქმეში სახელმწიფო მეურვეობის ორგანოს ჩართვას ითხოვს. სახელმწიფო სოციალურ მუშაკს ურეკავს და იბარებს, რომელიც 2 საათში მოდის. ყველაფერზე ეტყობათ, რომ ეს ამბავი ყველამ მშვენივრად იცის. იმასაც ვატყობ, რომ ფიქრობენ, ბავშვს ვერ წამოვიყვანთ. მოვალეობის მოსახდელად ირჯებიან, ცოტა ეზარებათ.
ადგილზე მივდივართ. ჩვენ და პოლიციის ერთი ეკიპაჟი, გამომძიებელი ქალით. პოლიციელები მთხოვენ, მე არ შევიდე სახლში — სახელმწიფო სოციალური მუშაკი შევიდეს და იმან გადაწყვიტოს, ემუქრება თუ არა ბავშვს საფრთხე, შესაბამისად, გამოსაყვანია თუ არა ბავშვი. ვთანხმდები. ჭიშკართან ველოდები. მალე ეზოდან 10-დან 15 წლამდე ბავშვები გამოდიან. 3 ბიჭი და ერთი გოგო. ძალიან მტრულად გვათვალიერებენ. ბავშვებს გამოველაპარაკე. ჯერ არ მპასუხობენ, მაგრამ მალევე იწყებენ ჩემთან საუბარს. ირკვევა, რომ ალინას შვილის ნახევარ და-ძმები არიან, მამის მხრიდან. 13 წლის გოგო სკოლაში არ დადის 1 წელზე მეტია, ბებიას ის ეხმარება პატარას მოვლაში.
მოთმინების ფიალა მეწურება და ეზოში შევდივარ. ერთსართულიან სახლს ვხედავ, რომლის აივანზე ხალიჩებით კედლებია ამოყვანილი. კიბეებზე ავდივარ. აქვე სახელმწიფო სოციალური მუშაკი დგას და ხელში იქვე მოკრეფილი რამდენიმე ვარდი უჭირავს, ყნოსავს. ხალიჩის კედლებს წინ ცისფერი ბრეზენტი აქვს ჩამოფარებული, რომელიც კარის მაგივრობას წევს და ახლა გვერდზეა აკეცილი. გარკვევით ვხედავ, რა ხდება იმპროვიზებულ ოთახში. შუაში ხის რაღაც კონსტრუქციებია, რომელზეც ქვეშაგებია. ერთ მხარეს ჭურჭელი და სამზარეულოს ნივთები ალაგია. სულ ესაა. ეზო მოვლილი და დამუშავებულია, ნარგავებს ვხედავ.
“ბავშვი სად არის? ბავში ნახეთ?” — ვეკითხები სახელმწიფო სოციალური მუშაკს. ის მპასუხობს, რომ არ უნახავს. ახლა ბებიას ვეკითხები: “სად არის ბავში?”
ბებია: აქ არ არის.
მე: რას ნიშნავს არ არის? გადამალეთ?
ბებია: არ არის, სხვაგანაა.
მე: ამდენი ბავშვის მოვლას როგორ ახერხებთ?
ბებია: მე რომ მიყურებ, შენზე ყოჩაღი ვარ!
მე: რას აჭმევთ ბავშვს?
ბებია: იმას, რასაც მე ვჭამ.
მე: 10 თვის ბავშვს იმას აჭმევთ, რასაც თქვენ ჭამთ?
ბებია: კი, რა მერე? ასე გავზარდე ესენიც.
მე: სად ბანთ? აქ წყალიც კი არ არის, ალბათ, საერთოდ ვერ ბანთ.
ბებია: რას ჰქვია არ ვბან. მეზობელთან დამყავს ყოველდღე და იქ ვბან.
“გესმისთ ეს ყველაფერი?” – ვეკითხები სახელმწიფო სოციალურ მუშაკს. თავს მიქნევს. სრულიად გულგრილად დგას. ერთი შეკითხვაც არ დაუსვამს. ის ხალიჩებიანი ოთახიც კი არ მოუთვალიერებია. ისევ ბებიას ვუბრუნდები: “ბავშვი მოიყვანეთ!”
ბებია: ბავში გინდა წამართვა, არა? ვერ წამართმევ. ჩამოვა ჩემი შვილი 4 თვეში და რაც უნდა ის ქნას. იქამდე ბავში ჩემთან იქნება.
პოლიციელებთან მივდივარ: “ეტყობა ბავშვს დაზიანებები აქვს და ამიტომ მალავენ. სისხლის სამართლის საქმე უნდა დავიწყოთ”.
ბავშვის ბებიას ესმის რასაც ვამბობ და მიყვირის: “რას ჰქვია დაზიანებები. მოვიყვან ახლა და მანახე, აბა, სად აქვს დაზიანებები!”
10 წუთში 13-14 წლის ბიჭს პატარა, მრგვალი ბიჭუნა მოჰყავს. ბავშვს ვუახლოვდები, მაგრამ ახლოს არ მიშვებენ. შორიდან მაჩვენებენ, რომ დაზიანებები არ აქვს.
“რა გადაწყვიტეთ? გამოგყავთ ბავშვი?” — ვეკითხები სახელმწიფო სოციალურ მუშაკს. სადღაც რეკვას იწყებს, 10 წუთი საუბრობს და მერე მიცხადებს, რომ ბავშის გამოყვანას არ აპირებს.
მე: რატომ? აი, ამ პირობებში არ თვლით, რომ ბავშვს საფრთხე ემუქრება? ხომ გესმოდათ, რაც თქვეს დაბანაზე და ჭამაზე, პირობებს ხომ ხედავთ?
“4 თვე თუ არაფერი დამართნია, არც კიდევ 4 თვე მოუვა რამე” — მპასუხობს ირონიული ღიმილით სახელმწიფო სოციალური მუშაკი — “ჩამოვა მამამისი 4 თვეში და მერე გადავწყვეტთ”.
მე: ეს ბავშები, არცერთი რომ არ დადიან სკოლაში, იცით? აი, ის პატარა გოგო 1 წელია სკოლაში არ ყოფილა იმის შიშით, რომ მოიტაცებენ.
“აქ ყველა ასეა” — ამასაც ირონიულად ამბობს.
პოლიციელებს ვეუბნები, რომ ახლა ბავშვს წამოიყვანს დედა და ისინი ვალდებული არიან, უზრუნვეყონ, რომ მას ამაში არავინ შეგვიშალოს ხელი. თუ არ დაიცავენ ჩვენს უსაფრთხოებას, მაშინ 112-ზე დავრეკავ და სხვა ეკიპაჟს გამოვიძახებ. ვუხსნი, რომ ალინა ბავშვის ერთადერთი კანონიერი წარმომადგენელია და სადაც თვითონ იქნება, იქ წაიყვანს თავის შვილს, ისინი კი ვალდებული არიან, დაიცვან მისი უსაფრთხოება.
ეზო თანდათან ხალხით ივსება. ალინას ყოფილი ქმრის ნათესავები არიან. ბავშვები ხელში ბელტებს და ქვებს იღებენ. პოლიციელებს ეტყობათ, რომ ესკალაციას უფრთხიან და ფიზიკური წინააღმდეგობას მოელიან ამ ადამიანებისგან. ნახევარი საათით დაცდას მთხოვენ და დამატებით ეკიპაჟებს იძახებენ. ბოლოს ბებიას ვუცხადებ, რომ ბავშვი დედას მიჰყავს და მას არ აქვს უფლება, ამას ხელი შეუშალოს. ქალი კივილს იწყებს, მწყევლის. ეზოში შეგროვილები აჩოჩქოლდნენ, მანქანის ირგვლივ მოიყარეს თავი. ჩემთან მოახლოებას მაინც გაურბიან, ორსული ვარ. ბავშვების ბებია მის ვაჟს ურეკავს, უყვება რაც ხდება. კაცი რამდენიმე წუთში ერთ-ერთ პოლიციელთან რეკავს. ითხოვს, რომ მის ჩამოსვლამდე ბავშვს ხელი არავინ ახლოს. ჩხუბობს, იგინება. პოლიციელი რაღაცას უხსნის, ჩემს თვალს ეფარება, გვერდზე გადის, მერე ტელეფონი მოაქვს და ალინას ქმარს მალაპარაკებს.
ეს კაცი პირობას მიყენებს: “წაიყვანოს ბავშვი, ოღონდ რომ მიჩივლა, ის განცხადება გაიტანოს, თუ არადა ვერსადაც ვერ წაიყვანს!”. ალინას ქმარი ბრალდებულია, წესით პატიმრობაში უნდა იყოს, მაგრამ საზღვარგარეთაა და პოლიციელის ტელეფონით ჩემთან ბავშვით ვაჭრობასაც ბედავს. პოლიციელებს ვეკითხები, ეს რატომ ხდება? მაგრამ პასუხი არ აქვთ. ამასობაში, ჩვენი ორგანიზაციის სოციალურ მუშაკს, რამდენიმე პოლიციელით გარშემორტყმულს, ბავშვი გამოყავს. ბავშვს ჩემი მანქანის უკანა სავარძელში მჯდომ ალინას ვაწვდი. ვხედავ კადრს, რომელიც არასოდეს დამავიწყდება — როგორ იკრავს გულში სწრაფი მოძრაობით პატარა ბიჭუნას და თითქმის გამშრალ ძუძუს უდებს პირში, თან წინ გადახრილი მთელი სხეულით ეფარება.
მშვიდობიანად გამოვდივართ, თუმცა რამდენიმე ბელტი მანქანას მაინც ხვდება. გვიანი ღამეა.პოლიციის შენობასთან გამომძიებელ ქალს ვტოვებთ, რომელიც უსაფრთხოებისთვის ჩვენს მანქანაში ჩაჯდა. გზაში გვიყვება, რომ მასაც 3 წლის შვილი ჰყავს და აცრემლებული გადადის მანქანიდან. მასაც უხარია, რომ ალინა დღეს თავის შვილთან ერთად დაიძინებს.